Chương 43
Ngày hôm sau, đoán chừng cậu Crawford đã về London và sẽ không gặp cậu ta ở nhà ông Price nữa, hai hôm sau, Fanny biết chắc thực tế đó qua bức thư sau đây của em gái cậu ta, cô mở thư và tò mò, đầy lo lắng đọc vì lý do khác:
Fanny yêu quý nhất, tôi phải báo để cô biết Henry đã xuống Portsmouth gặp cô, anh ấy rất toại nguyện vì cuộc dạo chơi với cô đến xưởng đóng tàu hôm thứ Bảy trước, và còn nhấn mạnh hơn nữa đến các cuộc dạo chơi hôm sau, đến không khí êm dịu, biển cả lấp lánh, vẻ mặt của cô dịu dàng và câu chuyện diễn ra hòa hợp, thú vị bậc nhất, tạo những cảm xúc ngây ngất khi hồi tưởng. Tôi hiểu rằng đây là thông tin chủ yếu của tôi. Henry bắt tôi viết, nhưng tôi không biết còn gì nữa ngoài việc anh ấy kể về chuyến thăm Portsmouth, về hai cuộc đi dạo, giới thiệu anh ấy với gia đình cô, nhất là với cô em gái tóc vàng hoe của cô, một cô gái xinh xắn trạc mười lăm, cùng đi dạo với hai người, và tôi mạo muội cho rằng đã học được bài học đầu tiên về tình yêu. Tôi không có thời gian viết nhiều, nhưng nếu có, tôi sẽ rất lúng túng vì đây là một bức thư thuần túy công việc, viết với mục đích truyền tải thông tin cần thiết, không thế chậm trễ mà không sợ rủi ro. Fanny thân mến của tôi ơi, nếu có cô ở đây, tôi sẽ nói với cô ra sao nhỉ! Cô sẽ lắng nghe tôi cho đến lúc chán, và khuyên nhủ tôi cho đến lúc cô chán hơn, nhưng tôi không thể đặt một phần trăm ý nghĩ của tôi lên giấy, vì thế đành thôi vậy, và để tùy cô đoán. Riêng tôi chẳng có tin gì cho cô. Tất nhiên cô có chính kiến của mình, và nếu quấy rầy cô về những tên tuổi của những con người và những buối tiệc tùng choán hết thời giờ của tôi sẽ là quá tệ. Lẽ ra tôi nên gửi cỗ một bản tường thuật về bữa tiệc đầu tiên của anh họ cô, nhưng tôi lười, và bây giờ thì đã quá lâu rồi; chỉ cần nói rằng mọi thứ đúng như nên có, theo phong cách mà bất cứ ai liên quan cũng phải hài lòng khi chứng kiến, trang phục và thái độ của bạn cô đã tăng thêm uy tín cho cô ấy nhiều nhất. Bà Fraser bạn tôi mê một ngôi nhà như thế đến phát rồ, và nó cũng không làm tôi khổ sở gì. Sau lễ Phục sinh, tôi sẽ đến thăm phu nhân Stornaway. Bà ấy đang phấn chấn, rất hạnh phúc. Tôi tưởng tượng huân tước S. rất dí dỏm và dễ chịu trong gia đình, và không nghĩ ông ấy xấu trai như tôi đã nghĩ, chí ừ thì khi người ta đã nhìn thấy nhiều người xấu hơn. Ông ấy không kè kè bên anh họ Edmund của cô đâu. Tôi sẽ nói gì về người vừa được nhắc đến nhỉ? Nếu tôi tránh hắn tên anh ấy, có vẻ đáng ngờ. Vậy tôi xin nói rằng chúng tôi đã gặp anh ấy hai hoặc ba lần, rằng các bạn tôi ở đây rất ấn tượng với diện mạo hào hoa của anh ấy. Bà Fratser (đừng nghĩ xấu nhé) tuyên bố bà ấy biết trong thành phố chỉ có ba người đàn ông duyên dáng như thế, cả về tầm cao lẫn dáng điệu. Tôi phải thú thật hôm vừa rồi, khi anh ấy đến ăn tối, không ai có thể sánh được với anh ấy, mà bữa tiệc đó có tới mười sáu người. May mắn thay, hồi này không có gì đặc sắc về trang phục để kể, ngoài... ngoài... ngoài...
Thân mến,
Suýt quên (đây là lỗi của Edmund, anh ấy lẩn quẩn trong đầu tôi nhiều hơn tôi tưởng) một việc quan trọng của Henry và tôi cần phải nói, ý tôi muốn nói đến việc chúng tôi đưa cô trở về Northamptonshire. Cô bạn bé nhỏ yêu quý, xin đừng lưu lại Portsmouth để mất diện mạo xinh xắn của cô. Những làn gió biển tệ hại ấy sẽ tàn phá nhan sắc và sức khỏe. Bác gái tội nghiệp của tôi luôn cảm thấy bị ảnh hưởng, nếu ở cách biển trong vòng mươi dặm, còn Thượng tướng chẳng bao giờ tin thế, nhưng tôi cũng nghĩ vậy. Tôi và Henry sẵn sàng phục vụ cô vào bất cứ giờ nào được báo. Tôi rất thích kế hoạch đó, chúng ta sẽ thành một nhóm nhỏ, và dọc đường sẽ chỉ cho cô Everingham, có lẽ cô chưa nghĩ đến việc qua London, xem bên trong nhà thờ St George, quảng trường Hanover. Trong thời gian ấy, chỉ cần giữ ông anh họ Edmund của cô tách khỏi tôi, tôi không muốn bị cám dỗ. Thư dài quá mất rồi! Thêm một lời nữa nhé. Tôi thấy Henry định đi Norfolk lần nữa vì một số công việc mà cô đã tán thành, nhưng không thể đi cho đến giữa tuần sau, nghĩa là cho đến ngày 14, không có thời gian rảnh vì chúng tôi có một bữa tiệc vào tối hôm đó. Cô chưa có ý niệm về giá trị của một người như Henry trong một dịp như thế, vậy thì xin cô hãy tin lời tôi, là vô giá. Anh ấy sẽ gặp anh chị Rushworth, và riêng tôi chẳng có gì tiếc nuối, còn hơi tò mò nữa, và tôi nghĩ Henry cũng cảm thấy thế, dù anh ấy không thừa nhận.
Fanny háo hức đọc lướt hết bức thư, rồi đọc lại một cách thong thả, để suy nghĩ kỹ càng và để mọi thứ lắng lại trong tình trạng hồi hộp hơn bao giờ. Điều chắc chắn duy nhất rút ra từ bức thư là chưa xảy ra chuyện gì quyết định. Edmund vẫn chưa nói gì. Cô Crawford thực sự cảm thấy ra sao, định hành động như thế nào hoặc có thể hành động mà không hoặc cưỡng lại ý nghĩ của cô ta, dù sao thì với Fanny, anh ấy vẫn có ý nghĩa hoàn toàn như trước cuộc chia tay cuối cùng, dù có thể giảm đi ít hoặc nhiều hoặc bằng, vẫn là những chủ đề để phỏng đoán không ngừng, nghĩ về ngày hôm đó và nhiều ngày sắp tới, mà không rút ra kết luận nào. Ý nghĩ trở về là thường xuyên nhất, vì cô Crawford sau khi chứng tỏ không mặn mà và choáng váng vì những tập quán của London, cuối cùng lại tỏ ra gắn bó quá nhiều và đam mê Edmund. Cô ta thử tỏ ra nhiều tham vọng hơn trái tim cho phép. Cô ta sẽ lững lờ, chòng ghẹo, ra điều kiện, đòi hỏi rất nhiều, rồi cuối cùng mới chấp nhận. Đây là trông mong thường xuyên nhất của Fanny. Một ngôi nhà ở thành phố! Cô đã nghĩ ắt là không thể như thế. Chưa thấy nói cô Crawford mời. Viễn cảnh cho anh họ của cô mỗi lúc một xấu hơn. Người phụ nữ này có thể nói đến cậu, và chỉ nói đến diện mạo của cậu thôi! Sự quyến luyến chẳng giá trị gì! Chỉ xuất phát từ những lời khen ngợi của bà Fraser! Cô ta mới quen biết cậu được nửa năm! Fanny thấy ngượng thay cho cô ta. Nhiều phần trong bức thư chỉ nói đến cậu Crawford và bản thân, và nhắc tới Fanny qua loa. Dù cô chẳng quan tâm đến việc cậu Crawford đi Norfolk trước hay sau ngày 14, tuy xét về mọi mặt, cô cho rằng cậu ta sẽ đi ngay không trì hoãn. Rằng cô Crawford ra sức che chắn của cuộc gặp giữa cậu ta và cô Rushworth, thể hiện cách cư xử tồi tệ nhất của cô ta, vô cùng độc ác và không khôn ngoan, nhưng Fanny hy vọng cậu ta sẽ không bị sự hiếu kỳ đê tiện như thế thúc đẩy. Cậu ta sẽ không chấp nhận sự khích lệ ấy, và em gái cậu ắt phải khen ngọi ông anh vì những tình cảm tử tế hơn của cô ta.
Sau khi nhận được thư này, Fanny sốt ruột mong bức thư khác từ thành phố hơn cả trước kia; trong vài ngày tâm trạng cô hoàn toàn đảo lộn vì bức thư đã đến và thư có thể đến, đến mức việc đọc sách và chuyện trò thường lệ với Susan bị hoãn hẳn. Cô không thể chế ngự được sự chú ý của mình như cô muốn. Nếu cậu Crawford nhớ chuyển lời nhắn của cô đến ông anh họ, cô cho rằng rất có thể, thích hợp nhất là Edmund sẽ viết cho cô về mọi chuyện, như thế mới phù hợp với tính ân cần thường lệ của cậu, cho đến khi cô gạt bỏ ý nghĩ này, cho đến khi nó dần dần tan biến, vì trong suốt ba hoặc bốn ngày liền, không hề thấy một bức thư nào, khiến cô vô cùng bồn chồn và lo âu.
Rốt cuộc, tiếp theo là một trạng thái giống như bình tĩnh. Tình trạng chờ đợi là thứ buộc phải chịu, song không thể cho phép cô mòn mỏi, biến cô thành kẻ vô dụng. Thời gian có ý nghĩa của nó, song sự nỗ lực của cô còn ý nghĩa hơn, và cô lại tiếp tục chú ý đến Susan, lại quan tâm đến mọi thứ.
Susan ngày càng mến cô, và tuy không hề thích thú gì sách vở mà Fanny rất mê, lại càng không có khuynh hướng dành thời gian tĩnh tại mà suy ngẫm, hoặc cung cấp thông tin vì ích lợi của thông tin, Susan rất tha thiết muốn không có vẻ dốt nát, và vốn sáng dạ, nó là một học trò chăm chú, có ích và biết ơn. Fanny trở thành thần tượng của nó. Những lời giải thích và nhận xét của Fanny là thứ thêm vào có ý nghĩa nhất cho từng bài tiểu luận hoặc từng chương lịch sử. Những điều Fanny kể cho nó về các thời đại trước lẩn quẩn trong đầu nó lâu hơn các trang của Goldsmith[34], nó ca ngợi chị gái bằng cách ngỏ lời thích văn phong của chị nó hơn bất cứ tác giả nào đã được in. Nó vốn thiếu thói quen đọc từ sớm.
Tuy vậy, các câu chuyện của hai chị em không phải lúc nào cũng xoay quanh những chủ đề cao siêu như lịch sử hoặc đạo đức. Các vấn đề khác thông thường hơn chiếm hàng giờ của họ, không gì trở lại thường xuyên hơn và đọng lại lâu hơn bằng trang viên Mansfield, miêu tả về những con người, tính cách, những trò giải trí và những lề thói của trang viên Mansfield. Susan có sở thích bẩm sinh với sự quý phái và tiện nghi nên thèm thuồng lắng nghe, còn Fanny không thể không nhắc đi nhắc lại chủ đề mà cô yêu quý. Cô hy vọng điều đó là không sai, mặc dù sau một thời gian, sự ngưỡng mộ lớn lao của Susan với mọi thứ nói hoặc làm trong tòa nhà của ông bác, sự thèm muốn thiết tha được tới Northamptonshire gần như là trách cứ Fanny đã gợi nên những tình cảm mà không thể thỏa mãn.
Susan tội nghiệp rất ít thích hợp cho gia đình như chị gái của nó; và Fanny càng thấm thía hiểu rằng nếu chỉ mình cô thoát khỏi Portsmouth, niềm vui của cô sẽ là một trở ngại hữu hình khi để Susan ở lại. Một cô gái có khả năng làm mọi việc tốt đẹp phải ở lại trong tay những con người ấy, càng khiến Fanny buồn khổ nhiều và nhiều hơn nữa. Giá như cô có một ngôi nhà để mời em gái tới, thì hạnh phúc biết nhường nào! Có lẽ cô nên đáp lại sự quan tâm của cậu Crawford, rất có thể cậu không phản đối biện pháp đó, và tăng thêm sự an ủi cho cô rất nhiều. Cô ngỡ cậu ta đã thực sự thuần tính và tưởng tượng cậu vui vẻ tham gia vào một kế hoạch loại đó.
[34] Oliver Goldsmith (1730-1774): nhà thơ, nhà soạn kịch và nhà tiểu thuyết nổi tiếng người Irish gốc Anh. - ND.