Nói với con về quê mẹ
Đó là một con bò rất to, ở đây gọi bò Bô. Trước cửa nhà ông bà ngoại của con, nó kéo một chiếc xe có một người ngồi trên đó. Ông ta cởi trần, áo trùm lên đầu kín mít. Bò lông vàng, có u nâu sậm, to lừng lững đi dọc theo con lộ lớn trước nhà. Ta trố mắt nhìn, con cũng ngó chăm chăm. Cha con ta trở nên ngây ngô vì những cảnh ít thấy như vậy. Chỉ có mẹ là mỉm cười, đó là cảnh quê hương của mẹ, những cảnh thân thuộc từ hồi bé thơ. Khi bế con để chân con chạm vào gốc cây xoài trước nhà, ta muốn con cảm nhận những điều bình thường rất gần gũi với mẹ. Ta nhớ lại tấm ảnh mẹ của con là một cô gái nhỏ đang đứng ung dung trên chạc cây xoài, hai nhánh bên là hai đứa em trai bé xíu nay đã vào là những ông bố, ta thấy bồi hồi. Nó khiến ta nhớ lại những ngày tuổi thơ của mình, trốn ngủ trưa trèo cây hái ổi và những cây ổi cây xoài với thú leo trèo là niềm vui cho bao đứa trẻ. Mẹ của con vẫn mảnh dẻ như bây giờ, đôi mắt mở to nhạy cảm và hiền hậu, những gì tạo nên tình yêu của ta dành cho mẹ con. Cây xoài nhìn ra con đường cát trắng đi lần tới nhà thờ Hòa Yên. Trên con đường đó, mẹ là một cô bé bốn tuổi đi lơn tơn tay xách giỏ trứng luộc của bà cố giao mang đến cho bà ngoại khi bà ngoại sinh em bé, rồi cô bé vì đói bụng đã xơi hết hai quả trứng trước khi tới nơi. Cũng trên con đường đó, mẹ con và lũ bạn học đi lên phía núi, tìm mai rừng ngày Tết. Lúc đó ta đang ở đâu, con đang ở đâu và bây giờ chúng ta gắn kết nhau thành một gia đình thương yêu như vầy?!
Đêm đầu tiên ta ngủ ở quê ngoại của con, trong căn nhà vườn thật sảng khoái. Buổi sáng, tiếng chim hót trong trẻo. Một làn không khí mát lạnh bay nhè nhẹ vào phòng. Mùi cà phê thơm từ dưới bếp. Tiếng rì rầm nói chuyện của mẹ con và bà ngoại. Buổi trưa, những tiếng nổ bùm ngoài xa vẳng tới. Lần ra sau vườn nhà có vài người đàn ông đang bỏ những hạt bắp vào một cái ống và đốt cho nổ bung để làm bánh cốm. Dường như lúc đó trời sắp Tết, gió khô và se lạnh, nắng vàng ươm. Những con ngỗng nhà ai thả dạo lang thang trên đường ra quốc lộ. Buổi trưa, ngồi bên cửa hông nhà, con lần bước chân ra ngó bầy gà bươi đất. Chắc khi xưa mẹ cũng lần dò ra cửa từ cái cửa hông thân thuộc này trong khi bà ngoại nấu bếp. Những người hàng xóm đi chợ ngang qua, gọi nhau í ới. Không khí thanh bình, cuộc sống mộc mạc. Tiếng chuông nhà thờ trong một chiều chủ nhật. Chốn quê hương thanh tịnh này đã sinh ra mẹ của con và hãy cảm ơn điều đó khi con có một người mẹ dịu dàng, đôn hậu và giản dị. Ân tình đó giúp ta cảm nhận rõ ràng hạnh phúc mình có từ những điều nhỏ bé, khi trong những buổi sáng thứ bảy, chủ nhật cùng với mẹ con trên chiếc xe gắn máy, tìm được một căn quán yên tĩnh để cùng ăn sáng, uống ly cà phê. Hoặc khi phải vượt qua những lúc khó khăn trong lo lắng, bận bịu, mệt mỏi với cuộc sống này, với những đêm thức trắng khi các con sốt, quấy. Ta cảm nhận ý nghĩa cuộc sống và tình vợ chồng đầy đủ, sâu sắc và trọn vẹn hơn. Những điều này, ta không thể nói hết cho mẹ con nghe. Ta chỉ mong rằng khi cùng với nhau già đi như mẹ con thường hay nói, mẹ con sẽ thấy hết được những ẩn tình của ta dành cho mẹ con lớn bao nhiêu, nó cũng chân thành và giản dị như vùng quê mẹ của con mà chúng ta đang hồi tưởng lúc này vậy.