Giao thừa

Đã là người Việt thì sẽ có ký ức đậm sâu về một đêm Giao thừa nào đó trong đời mình.

Ta trải qua hơn năm mươi đêm Giao thừa, không nhớ nhiều lắm những đêm Giao thừa đặc biệt nào. Chỉ có ấn tượng chung là luôn cảm thấy nao nao không diễn tả đuợc. Hồi trẻ luôn là cảm giác nhẹ nhõm, ấm cúng trong không khí gia đình. Sau này là cảm giác vừa hoàn tất một năm bộn bề, cùng vợ đưa các con qua nửa năm học luôn quá tải và nhiều điều vô lý, viết lách thêm được chút gì đó, lo thêm chút vật chất cho gia đình. Và thấy mình tiến gần hơn tới cõi u minh của đời người. Cảm giác rõ hơn nữa là thoát được mớ bòng bong lo toan năm cũ, hy vọng năm mới dễ chịu hơn. Những hy vọng mơ hồ, tự huyễn hoặc và an ủi.

Nhiều khi cảm nhận rất đúng là chỉ cần bước qua thời khắc năm mới, cõi lòng đang nặng nề bỗng nhẹ nhàng hơn, như có luồng ánh sáng khác từ một chòm sao khác đã thật sự thay thế ánh sao năm cũ soi rọi mình vậy. Đến giờ vẫn có cảm giác đó vào mỗi đầu năm.

Hồi còn độc thân, thỉnh thoảng ta có quen biết với một cô gái, kéo dài trong năm và chia tay khi gần Tết. Cả năm bận rộn yêu thương giận dỗi, đến Giao thừa ta lại trống trải, rảnh rang và có cái thú chiêm nghiệm nỗi cô đơn rất nhẹ nhàng. Rủ anh bạn độc thân chạy ra trung tâm Sài Gòn, vòng về Chợ Lớn hít mùi nhang khói, nhìn những hàng bán phong bao lì xì nhỏ trên lề đường còn cố vớt vát bán đêm cuối năm. Đêm Giao thừa ở Sài Gòn chính là sự tàn lụi của một tháng chuẩn bị Tết bừng bừng sức sống trước đó, khi đường phố tấp nập, chợ búa và vỉa hè ì xèo buôn bán, của những buổi sáng tuyệt vời đi mua cây kiểng, lễ mễ bưng về chưng trong căn nhà sáng choang, của những bữa vui bên bạn bè uống cà phê ngắm mai vàng đang nở dần trong trời dịu mát. Sau Giao thừa, là những buổi sáng thức dậy trễ uể oải, những buổi trưa bên ly rượu và những buổi chiều ngái ngủ vì hơi men, của những ngày vắng lặng, nắng chói chang trên thành phố khi cả triệu người đã bỏ về quê. Có lẽ vì nó là điểm kết thúc một chặng thời gian tuyệt vời nên Giao thừa là một ngày luôn đặc biệt như vậy.

Mười mấy năm gần đây, ta ngại Giao thừa. Cúng kiếng ở nhà xong lại phải ra đường sau nửa đêm để cúng ở chỗ làm. Như vậy năm mới ở chỗ làm đến sau năm mới ở nhà. Người bảo vệ dọn sẵn nhang đèn rượu trà và trái cây, sật sừ ngủ gật bên cạnh cái bàn đã bày sẵn các thứ, đợi ta đến để thắp nhang. Rồi lại nói dăm ba câu chuyện, thấy gần gũi nhau hơn so với mỗi ngày gặp nhau ngày thường. Nhang tàn, ra đứng giữa con đường tấp nập trong đêm lạnh, xe cộ vù qua với nhiều cảnh vợ chồng con cái cầm trên tay những cái bong bóng rất lớn, cành lộc xanh xin từ một ngôi chùa hay từ Lăng Ông, cây nhang thật lớn thả tàn lửa ra phía sau xe. Giao thừa bây giờ là vậy, không còn là những ngày xưa, thức tới đêm chỉ để nhìn ba bận áo dài đen, má bận áo bà ba nâu trang trọng chắp tay khấn vái trước cái bàn cúng giữa sân nhà, trong một đêm lạnh tuyệt vời đầy ánh sáng của cái xóm nhỏ hầu hết theo đạo thờ ông bà.

Nhớ hơn mười năm trước, ta thức trong đêm Giao thừa để gọi điện về một miền quê ven biển miền Trung. Ngoài đó, đêm Giao thừa vắng lặng, chỉ nghe tiếng xe tải chạy vội qua lại trên đường quốc lộ. Giao thừa trôi qua trong vài câu hỏi thăm ngắn ngủi, thì thầm. Không gian xa lạ đó đến lúc nào lại trở thành quê ngoại của con ta. Và có những năm ta đón Giao thừa trong không gian tĩnh lặng đó, ngủ một giấc êm không mộng mị bên vợ con thương yêu. Đó là những Giao thừa khác hẳn bao đêm trừ tịch ta trải qua, nhưng là những khoảnh khắc êm đềm và sâu sắc, khiến ta nhớ và thấy cơ hội trải nghiệm cuộc sống của mình mở ra phong phú hơn, từ khi đi gầy dựng riêng cho mình một cuộc sống khác với cuộc sống mình có từ lâu.