Mùi hương ký ức

Đó là một ngày xa xưa. Trong một cơn buồn giận ở tuổi mới lớn, ta tìm cách thoát nó đi bằng cách tìm một nơi thật vắng để lòng tĩnh lại. Nhà đang đông đúc và chật chội, hẻm phố đầy người là người. Ta leo lên cây táo gai trước nhà và chuyền sang nóc nhà bằng tôn phía có bóng râm. Trời lúc ấy dịu sáng trong một ngày nắng tháng 12, năm đã sắp hầu tàn. Nằm trên mái nhà dốc, ta nhìn lên bầu trời xanh và nghe có tiếng ríu rít dưới chân mình. Đó là thanh âm của hai chú chim sẻ đang giỡn đùa trong đám lá của cành táo sà sát mái nhà. Ta ngắt vội trái táo đã vàng một phía, hơi rám nắng. Vị chua ngọt trong miệng khiến lòng dịu lại. Ngọn gió cuối năm đùa những đám lá qua lại, thả những đốm nắng xuống mặt. Vài con chim bay rất nhanh trên khoảng trời phía trước. Và ta chợt nhận ra rằng chưa bao giờ mình gần thiên nhiên đến vậy, dù nó chỉ là một khoảng trời nhỏ ta thấy hằng ngày, là không gian nhỏ trên mái nhà mình đang ở. Đôi khi nhớ về kỷ niệm hồi thơ trẻ, chúng ta thử nhớ lại xem có phải đó là khi đang cảm thấy cuộc sống gắn với trời đất cây cỏ quanh ta. Đó là cái cây ta thường leo hái quả ngọt, con đường làng thơm mát sau cơn mưa. Đó là cơn gió làm xao xuyến tuổi vừa lớn, một chiếc lá lạc vào ô cửa sổ. Đó có thể là một con bọ rùa vỏ cứng ta vừa nhặt trên cây lá cách hăng nồng của những buổi trưa hè. Những chuyến đi du lịch theo tour chưa bao giờ hấp dẫn ta dù là người thích đi đây đó. Khi ngồi trên xe vút qua nhiều nơi, ta tiếc những công viên đông người có vẻ thú vị với cánh diều và những đứa trẻ đá bóng, một con đường rải đá đi vào một khu nhà cổ trồng rất nhiều dây leo đang lướt qua cửa sổ, những nơi chốn không hề có trong lịch trình. Thay vào đó là những khu mua sắm đông nghẹt người và hàng hóa, hay những lâu đài phô vẻ lộng lẫy và vô cảm. Khi có dịp sang xứ sở của hoa anh đào, riêng đọng lại trong ta không phải là khu kim khí điện máy Ikebokuro nức tiếng hay ánh đèn lộng lẫy của khu Shinjuku mà là những ngôi nhà thấp một tầng trong con hẻm nhỏ giữa đại đô thị Đông Kinh với nhiều chậu cây nhỏ xíu chen chúc, phô những bông hoa màu tím tí xíu. Một ngôi nhà xa lạ ở một đất nước xa lạ mà sao thấy gần gũi, ấm cúng khi thấy thấp thoáng qua ô cửa dáng một ông bố bận pyjama đeo kính đang ngồi chỉ bài cho con học. Con người trên trái đất mới gần gũi với những lo toan bận rộn hằng ngày, ta thấy ấm lòng trong một buổi tối gió lạnh cuối thu đi liêu xiêu đón tàu điện ngầm ở xứ người. Qua một đêm, thức dậy giữa tiếng quạ sương thu lạnh, thấy mình đang có những trải nghiệm tuyệt vời: Tiếng dội lưng mây đồng vọng mãi/Tình hoang mang gợi tứ hoang mangnhư trong bài Đêm thu nghe quạ kêu của Quách Tấn. Ta không hoang mang. Chỉ cảm thấy đúng như Freya Stark nói: Thức dậy hoàn toàn đơn độc giữa thành phố xa lạ là một trong những cảm giác dễ chịu nhất thế gian. Bầy quạ đen thơ thẩn bên lề đường trước khách sạn trong nắng thu vàng, có lúc không ngần ngại tấn công lũ mèo ngủ gà gật góc công viên gần đó. Cách nay hai mươi năm, ta từng viết: Sao trở lại hoài cái năm mười chín tuổi… Phải chăng từ ngọn gió thổi trên nhánh tường vi... Đó là khi ta nhớ về mối tình đầu vụng dại của mình. Sau ngần ấy năm, đọc lại, ta thấy chính ngọn gió đêm cuối năm trong tâm trạng buồn kia mới làm cho mình nhớ, chứ không phải từ một con người cụ thể nào. Và đến giờ, khi bao nhiêu gương mặt trở nên nhòa nhạt, còn đọng lại trong ta cảm xúc của một buổi tối cuối năm, ngồi trước bờ rào trồng hoa tường vi của một ngôi nhà ở Phú Nhuận. Bây giờ mới thấy thấm thía câu nói của ai đó: Niềm vui là những bông hoa sẽ héo tàn, ký ức là mùi hương vĩnh cửu. Thiên nhiên luôn gợi ký ức và cũng mang đến hy vọng cho cuộc sống phía trước. Và chỉ có thiên nhiên mới an ủi ta đủ đầy. Cho đến khi ta nhắm mắt xuôi tay và hòa nhập vào chính nó, thành một hạt bụi hay chiếc lá.