CHUYỆN KỂ THỨ NHẤT

Giờ chắc ông ấy không còn đi lại được như ta. Giáp thìn là chẵn tám mươi tám. Cả một đời phò vua giúp nước. Con tưởng ông Bồ Đài không làm vua nổi ư? Nhưng không. Trời sinh ông dường chỉ để dạy vua học. Rồi giúp vua giữ ngôi. Quân sư cũng ông. Rồi quốc sư cũng ông. Tiên đế theo học ông từ thuở lên ba.Theo lời ông, vua Hiêu Lịch thuở nhỏ là tay đại nghịch. Dám vén chim đái vào chân vạc đồng trước đại điện. Chỉ có quân sư Bồ Đài mới dám đánh vương nhi. Có lẽ năm mươi roi mua thuở đó đã giúp vua Hiêu Lịch trở thành ông vua đức độ. Lúc ta vào triều, ông Bồ Đài sắp sang tuổi sáu mươi.Ta cứ mê mẩn mỗi lần nhìn ngắm gò trán phương phi với đôi mắt lồ lộ anh minh của vị quốc sư hiếm có ấy.

-Quan tân khoa Khưu Chiêu nghĩi sao?

Lần đầu tiên ông hỏi ta. Đấy là lúc triều đình cử ta cầm quân chống giặc Vân Muôi. Câu hỏi giản đơn của vị quốc sư làm bừng lên chí lớn trong ta. Quả là kẻ khác thường. Thê thiếp, không. Võng lọng, không. Ông Bồ Đài khước từ những thứ người đời ai cũng muốn. Con lam mã với tấm lòng ái quốc. Chỉ hai thứ đó là theo suốt bên ông. Thuở ấy, đất nước Chang Lang khoẻ khoắn như anh con trai mười tám.Tiên đế hú nhỏ một tiếng là thần dân đủ mặt. Một vạn binh Chang Lang đã thắng được mười vạn binh Vân Muôi. Không có ông Bồ Đài, chưa chắc đã có vua Hiêu Lịch, con biết không. Nhưng nếu không phải là tiên đế, thì ông ấy đã quất ngựa đi khỏi triều đình họ Hiêu từ sớm.

Quá sáu mươi tuổi thì được lúa tuế, tức lúa cấp cho người già yếu không còn làm lụng nổi. Dân cả nước được miễn các sắc thuế trong năm năm. Đông có Đại Hải để lập bến vô ra. Có bể lớn, tất phải có thuyền bè làm ra tôm cá. Nam, tây có Mi Sơn, Nga Sơn, để lấy trầm hương, đá quí…Ông Bồ Đài phác ra cách kiến thiết đất nước lúc vừa yên giặc Vân Muôi. Nơi chốn nào cũng rầm rập như ngày hội. Nghe Chang Lang lấy được trầm với đá quí, tàu nước Di Vang xin vào đậu cửa Xương Quơn. Thật ra chỉ lấy cớ mua mấy thứ đó để vào dòm ngó thứ khác. Họ đã nghe ta có mỏ vàng. Kinh thành có đền đài phố chợ, bể Đại Hải có cửa ra vô như con thấy, là nhờ khai được vàng ở Nga Sơn. Công quĩ triều đình bấy giờ giàu khỏi nói. Dân chúng sống sung túc cũng khỏi nói.Vua Hiêu Lịch có ý muốn xây lăng. Nghe chuyện, ông Bồ Đài chống gậy đến tận giường vua.

-Người xưa nói của cao như núi ăn lâu cũng hết. Làm vua là để lo dân sống ra sao, hay để nghĩ khi vua chết nắm ở chỗ nào, hoàng thượng nói thần nghe thử?

Tiên đế chùi xuống khỏi giừơng, sụp lạy quốc sư. Rồi xin nghỉ lâm triều mươi hôm để tu dưỡng. Cũng lại là kẻ khác thường.Uổng thật. Chỉ sau đó ba năm thì tiên vương mất. Hoàng hậu Tương Linh với ông Bồ Đài là khóc nhiều nhất. Người mất người bạn đời chung thủy. Kẻ mất người bạn đường trang liệt. Một năm ngồi nán lại với vua Hiêu Du, ta buồn đã đành. Mà thấy hai người ấy còn buồn hơn ta. Con đại bàng gìa với con chim câu góa bụa thường nhắc ghế ra ngồi với nhau nơi vườn thượng uyển. Chẳng biết giờ họ có còn làm thế không?