TỪ TẠ

Thấy Luân một mình một ngựa trở lại Xuyên Khê giữa đêm hôm, ông Đa Trà nghi hoặc trong lòng

-Đã xảy việc gì chăng?

-Thưa, con đến để từ tạ thầy

-Từ tạ ta? Nhưng con định đi đâu?

Luân quì, cầm lấy tay thầy

-Con nay bắt chước Sưng Chu nước Bắc Mân dẫm nát U Sơn, diệt mầm u tối cường bạo.

Đa giật mình, nhìn đứa trò yêu. Hồi lâu mới bảo

-Ta may lúc trẻ đi nhiều, chứng kiến bao đổi thay của thế cuộc. Nay con bắt chước Sưng Chu là phải lẽ. Có điều, con nên hiểu, chí Chu lớn thế, nhưng đến lúc chết cũng chỉ mới tìm được rễ tần.

Luân đứng lên, vặn cao bấc dầu lim

-Lòng con đã quyết. Hoặc làm nên điều ước nguyện. Hoặc nát với cỏ cây.

Đa chợt khỏa tay, bảo Luân im. Ông đi đóng cổng vườn. Rồi lập tức quay vào.

-Trời hãy còn chưa sáng. Con cứ nói hết cho ta nghe.

Hơn hai năm mới quay về chốn cũ, chẳng thấy Xuyên mừng đón, Luân nóng nảy bồn chồn.

-Thưa, con trở về đây cốt để nghe lời chỉ giáo của thầy.

Đa vân vê chòm râu bạc

-Là Mi Sơn với Nga Sơn, đất nào tốt hơn chứ gì?

Luân kinh hãi, sụp xuống chân Đa

-Thầy đã thấu tỏ ruột gan của đứa học trò nông nổi.

Đa đỡ Luân đứng lên

-Phải. Hăm mấy tuổi đầu đòi làm Sưng Chu, người đời tất cho là nông nổi. Song, ta biết con đã chọn Nga Sơn làm đất dung thân

-Nhưng con muốn nghe lời dạy bảo thật cặn kẽ của thầy.

Đa trìu mến nhìn đứa trò yêu

-Mi Sơn tiếp giáp Vân Muôi. Nay nước ấy ngoài mặt giao hảo với ta, nhưng thâm ý là để lập lại việc thuở trước. Nếu chọn nơi đó làm đất dụng võ là rơi vào chỗ trong nanh ngòai vuốt. Nga Sơn muôn phần hiểm trở. Phía đông có sông sâu ngăn cách hai miền xuôi ngựơc. Phía tây có người Miêu đôn hậu, vốn chẳng mấy phục đương triều Chang Lang. Nhưng điều cốt yếu là mấy vạn dân Nga Sơn từng đứng lên chống lại cường quyền. Chọn Nga Sơn con được cả địa lợi lẫn nhân hòa. Song, đấy chỉ mới là chuyện binh thư. Xưa nay biết bao bậc cao minh đứng ra lo việc nước. Có kẻ làm nên đại nghiệp. Nhưng cũng lắm người bị cường bạo làm tan xương nát thịt.

-Thưa, đắc thất là lẽ thường trong mưu toan đại sự. Con đi lần này chẳng biết bao giờ mới trở lại. Xin thầy cho con được làm lễ báo đáp công ơn dạy dỗ của thầy.

Luân nói xong lời ấy, liền lạy thầy hai lạy

Đa rơm rớm nước mắt

-Nhưng con trở về đây chỉ để tạ từ ta thôi ư?

Luân chỉ chờ thầy hỏi điều ấy, liền đáp

-Thưa, trước từ tạ thầy, sau từ biệt bạn cũ

-Ta biết con đương nóng lòng gặp Vưu Xuyên. Nhưng nay hết thảy người già phải ra cày ruộng, để trai tráng đi đắp đường cho vua. Làng có trăm người già thì đau ốm hết chín chục. Xuyên, Giác ngày đêm chia nhau đi hái thuốc cứu người. Mà con đi đây là trốn đi phải không?

-Thưa không. Nói với vua là đi dẹp loạn ở Mi Sơn

Đa lộ vẻ lo âu

-Tức chẳng ai hay biết con rời bỏ triều đình?

-Trừ hai quân hầu con đã cho về quê quán. Nhưng khi tìm thấy huyết thư ở dinh quan văn vũ công khanh, mọi người sẽ rõ.

-Huyết thư gởi vua?

-Thưa phải

Đa thất sắc nhìn Luân. Nhưng liền điềm tĩnh, bảo

-Việc cũng cấp bách. Song, con phải chờ gặp Xuyên, Giác rồi mới lên đường.