CỘI NGUỒN
Ông Bảy Mươi đi hái thuốc ở núi Tà Bư, hát
“Trời sắp tuôn mưa lũ. Đất hết nỗi tai ương”
Nghe câu hát lạ, con gái ông Luốc Bưa hỏi
-Thưa, tai ương là sao?
Ông Bảy Mươi đáp
-Ví như ta đương sống yên ổn ở núi rừng này, thì có ai đó đến bắt ta làm kẻ tôi đòi
-Nhưng sao đất cũng chịu tai ương?
-Đấy là lúc chứng kiến nỗi bất hạnh của con người
Mưng bỏ chạy xuống núi
Ông Bảy Mươi đuổi kịp, hỏi vì sao lại bỏ chạy
Mưng khóc, nói
-Chỉ thần núi Nga Sơn mới thấu rõ nỗi bất hạnh của Mưng này
Từ ngày có giống lúa bươn, Luân đã cho khai phá thêm nương rẫy. Làm một mùa, ăn hai ba năm. Bộ tộc nào cũng làm nhà chứa thóc để dành cho nghĩa binh.
Tộc trưởng Sa Lung nói
-Quả thần linh đã xui khiến anh Kỵ sang đây, Hoắc Sơn mới có nghĩa binh với giống lúa quí
Vi Gia nói
-Nhưng trời không sinh tộc trưởng, thì lấy ai cầm đầu người Hoắc Sơn vốn chẳng
chịu thua ai
Một hôm, ông Sa Lung cầm tay Gia, bảo
-Ta biết thần núi Nga Sơn chưa mách bảo điều ấy với anh Kỵ. Nên có ý muốn bên đó làm rể bên này, cho Nga Sơn, Hoắc Sơn thêm tình nghĩa
Gia nghĩ đến số phận vợ con, không cầm được nước mắt
-Lời tộc trưởng quí hơn ngàn vàng. Song, Gia này đã quyết ở vậy
Tộc trưởng Khơ Lăn hỏi Giác
-Có nên đi ải Xưong Linh để thăm dò tin tức không?
Giác liền sai hai binh triều trong số binh triều trốn lên Mi Sơn giả làm người Mi Sơn, mang trái rừng xuống ải Xương Linh đổi gạo đổi muối
Lúc quay về, bọn chúng lại kéo thêm mấy chục binh triều khác
Giác hỏi
-Các ngươi trốn lên đây là có ý chi?
Bọn lính thưa
-Nay triều đình đã giao cửa ải cho nước Vân Muôi. Bọn chúng tôi cơm không no, nhưng roi đòn xảy từng bữa. Trốn về quê, trước sau cũng bị bắt vào ngục Luân Giao. Chi bằng lên đây nương tựa người Mi Sơn
Năm ấy, cả ba miền Nga Sơn, Mi Sơn, Hoắc Sơn đều được mùa. Quân nghĩa ba nơi gọp lại đến cả vạn. Bộ tộc nào cũng lo luyện binh, chờ về Luốc Bưa tập trận
Con gái ông Luốc Bưa bấy giờ đã rành việc cỡi ngựa bắn cung, đến gặp chủ soái Nga Sơn, hỏi
-Mưng này muốn học cỡi voi giáp trận, có được không?
Luân bảo được. Rồi giao cho việc cai quản năm mươi con voi Tây Miêu tặng ngày ấy
Voi Nga Sơn bấy giờ đến nghìn con. Theo binh pháp của Luân, lúc xa quân giặc, voi chở quân nghĩa bắn cung. Nhưng khi giáp trận, cả người cả voi đều là lính chiến.
Xuyên đem thế võ thứ chín mươi chín của thầy truyền cho lính cỡi voi
Thấy sự lợi hại của Tô Lư u khốc, có người lo lắng
-Như binh triều cũng đem thế ấy chống lại ta, thì làm sao?
Xuyên đáp
-Giả dụ binh triều cũng có thế ấy, thì sức mạnh cường quyền cũng chẳng thể thắng nổi lòng dân cả nước
Bấy giờ là cuối đông. Chim khưu đang rủ nhau về trung nguyên kiếm thóc rơi.
Đêm đêm, người làng Luốc Bưa nghe tiếng hát của Mưng cất lên nơi suối Tà Bư
Luân bảo
-Con gái tộc trưởng Luốc Bưa hát cho voi ngủ đấy
Xuyên lấy làm lạ, hỏi
-Là khúc Mân Sơn anh thường hát em nghe lúc còn học ở Xuyên Khê?
-Phải. Ngày mới lên đây, đêm nào ta cũng hát cho vơi nỗi nhớ quê, nên Mưng mới biết được
Một sớm, con gái ông Luốc Bưa hơ hải chạy đến gặp Luân
-Nguy rồi ông Một. Đám voi Tây Miêu đã bỏ đi cả
Lập tức, mọi người tỏa đi tìm. Cho đến khi mặt trời sắp tắt, vẫn chẳng thấy bóng dáng lũ voi
-Mưng này biết rồi
Con gái ông Luốc Bưa nói với Luân, rồi leo lên lưng con voi già, biến mất trong đêm
Vua Tây Miêu hỏi
-Có phải là cô gái đã cùng quan thống lĩnh ngự lâm sang đây không?
Mưng dập đầu, đáp
-Thưa phải. Vì chuyện năm mươi con voi hoàng thượng tặng quan thống lĩnh ngự lâm ngày ấy, nên Mưng này mới trở sang đây
Vua Tây Miêu ra hiệu Mưng đứng lên
-Ta mừng cho giống vật của trời còn nhớ đến cội nguồn. Có điều, chưa hiểu người Nga Sơn đã làm điều chi kinh động chúng
Mưng liền kể việc Luân giao mình cai quản lũ voi, ngày cùng voi luyện tập cách hành binh, đêm hát cho voi ngủ
Vua Tây Miêu rất đỗi ngạc nhiên
-Hát cho voi ngủ? Nhưng hát những gì?
-Thưa,về nơi chôn nhau cắt rốn của con người
Nhà vua liền bước xuống khỏi ngai vàng, nắm lấy tay Mưng
-Ta chưa từng nghe ai làm điều ấy
Hôm tiễn Mưng về lại Nga Sơn, vua Tây Miêu đứng trước lũ voi, nói
-Hỡi giống vật thiêng của trời, hãy trở lại nơi đêm đêm có người hát cho lũ ngươi ngủ. Chốn nào trên mặt đất này các giống vật của trời biết yêu thương nhau, là nơi cho lũ ngươi ở
Đám voi liền quì mọp trước vua
Mưng cảm động, nói
-Xin từ biệt đức vua nhân từ
Rồi leo lên con voi già của mình
Vua Tây Miêu rưng lệ
-Hãy nói lại giùm, rằng ta hằng ao ước trông thấy quan thống lĩnh họ Khưu nơi hoàng cung Tây Miêu, trước khi ta vĩnh biệt cõi đời này
Trong lần tập đánh kinh thành Xương Quơn, Mưng được ở trong đội quân tiến đánh mặt tây. Tượng binh đang ầm ào xông tới, Mưng bỗng quày voi, chạy đến bên Luân
-Đến chừng đánh kinh đô thật, Mưng này có được đi không?