Chương 3 1

Ngồi trên chiếc xe bịt kín chạy về hướng thị trấn Phát Diệm, Tình cố tự lý giải tại sao bị bắt, tự lý giải về những điều mắt thấy tai nghe. Hắn vẫn không sao hiểu nổi sự thay đổi ở quê hương và gia đình. Con kênh như dải lụa vắt qua làng, xuyên qua cánh đồng bên nhà Tình được hình thành sau ngày Tình vào Nam. Nhờ chính quyền địa phương giúp đỡ, chị Nhung xây được gian nhà có tiện nghi cần thiết. Những ngày ở trại huấn luyện biệt kích Mỹ Khê, Tình nghe họ nói, vợ con những người có chồng theo Chúa vào Nam bị bạc đãi. Nhưng khi trở về nhà, chỉ nhìn ngôi nhà của vợ và sự sắp xếp lại đồng ruộng, Tình đã có sự hoài nghi. Chị Nhung không bị cộng sản oán thù, vẫn đi làm đồng và đến nhà thờ hát kinh. Tình không thể hình dung được cái thôn nhỏ bé như Lưu Hạ này lại có trường tiểu học. Những đêm mất ngủ trên cót thóc trong buồng, Tình thả mình trong suy nghĩ. Cái mát lạnh của đêm hè ở vùng kề biển, tiếng sóng biển như cánh chim đại bàng vỗ hòa với tiếng chuông nhà thờ êm ả, dịu dàng dội vào ngực Tình một sự sống.

Rồi Tình lại ngỡ ngàng không thể tin được, mình là người đi theo giặc bị công an bắt mà không bị đánh đập, không bị dẫn đến buồng giam.

Tình xuống xe, rùng mình bước tiếp theo sự chỉ dẫn của Thành đến gian nhà quét vôi trắng có kê chiếc ghế băng và chiếc bàn đã cũ.

Chiếc xe commăngca bịt kín chở Tình về đến trụ sở công an huyện Kim Sơn quá nửa đêm, sương giăng càng dày. Cả thị trấn Phát Diệm tĩnh mịch, đây đó chỉ nghe thấy tiếng lá rụng và gió reo khi thổi qua những cây thập ác, rồi cả thị trấn lại chìm đắm trong đêm. Thời gian này mới cuối mùa hạ, song Kim Sơn kề biển, gió mang nhiều hơi nước nên người ta có cảm giác nó đã chuyển sang mùa thu.

Ngay từ khi chuẩn bị kế hoạch bắt Tình, đội trưởng Lê Đình Hồng đã lập kế hoạch thẩm vấn hắn. Bộ phận kỹ thuật ghi âm của Cục kỹ thuật lắp đặt thiết bị ghi âm từ chiều để có bằng chứng đấu tranh sau này nếu hắn muốn lẩn tránh sự thật. Sở dĩ ông không thẩm vấn Tình ngay ở thôn Lưu Hạ, vì ông muốn thẩm vấn chị Nhung trước để có tài liệu đấu tranh với hắn. Khi tên Tình bị giải về tới huyện Kim Sơn, ông đã đọc xong điện của Trưởng ty Ninh Bình về cuộc thẩm vấn chị Nhung. Sau khi suy tính, thấy đã có tài liệu trong tay, ông quyết định nội dung và phương pháp hỏi cung thích hợp. Trước khi bước vào cuộc hỏi cung, đội trưởng Lê Đình Hồng dùng tất cả vốn hiểu biết sâu sắc của mình về âm mưu của Mỹ lợi dụng đồng bào theo đạo Thiên chúa chống phá cách mạng vạch trần âm mưu lập mật khu chống cộng sản từ trong lòng cộng sản đã đẩy Tình và những con chiên ngoan đạo theo Chúa vào Nam vào con đường tội lỗi chống lại nhân dân quê hương mình; ông còn phân tích cả đến sự hòa hợp giữa người không theo đạo và người theo đạo Thiên chúa, đến sự quan tâm của chính quyền đối với cuộc sống của người dân theo đạo, bảo đảm tín ngưỡng cho họ.

Sau những lời giải thích trấn an tư tưởng cho Tình, ông quyết định chọn phương pháp hỏi thẳng:

- Tên anh là Tình?

- Dạ.

- Anh trở về Kim Sơn đêm mười hai tháng sáu, có đúng không?

Tình giật thót người và bắt đầu cảm thấy bối rối không hiểu tại sao người công an ngồi trước mặt mình lại biết chính xác ngày giờ đột nhập vào Kim Sơn như thế.

- Thưa ngài sĩ quan thẩm vấn đúng là đêm mười hai tháng sáu.

Ông Hồng cười giải thích:

- Anh không nên gọi tôi là "ngài sĩ quan thẩm vấn", đó là từ của chế độ Mỹ - ngụy, anh nên gọi tôi là "ông công an".

Tình cúi mặt, nói nhỏ:

- Thưa ông công an, đúng là đêm mười hai tháng sáu.

- Có phải anh đã treo ăng-ten trên cành sú vẹt đánh điện về Nam không?

- Thưa ông, nếu ông đã biết rồi thì còn hỏi làm gì nữa.

Nghe câu trả lời lập lờ của Tình, ông Hồng vẫn không thay đổi sắc mặt, bình tĩnh giơ mẩu thuốc lá lên cao:

- Đây là mẩu đầu lọc thuốc ba số "555" có tẩm thuốc phiện mà anh đã hút và vứt lại ở ngoài bãi sú vẹt, có đúng không?

Tên Tình hết sức bàng hoàng, cúi mặt nhưng mắt vẫn ngước nhìn về phía tay ông Hồng. Lúc bấy giờ hắn mới bắt đầu hối hận về việc thiếu thận trọng của mình. Còn ông Hồng cười thầm trong bụng vì có lúc ông đã ngớ ngẩn đến mức coi nó là mọt viên thuốc độc.

- Đúng.

- Có phải đêm mười sáu, chị Nhung ra nghĩa địa đón anh trở về nhà không?

Trời ơi! Nếu như thế thì công an miền Bắc biết hết việc làm của mình rồi - Tên Tình nghĩ thầm trong óc - may mà từ câu hỏi đầu mình đã trả lời đúng sự thật.

- Khi ở trại huấn luyện Mỹ Khê, anh có nhớ tới vợ ở ngoài Bắc không, hay chỉ khi ra Bắc anh mới tỏ ra âu yếm vợ như vậy?

Câu hỏi của ông Hồng làm tên Tình mất dần sự cách biệt mình đang bị thẩm vấn.

- Thưa ông! Thực tình khi ở Mỹ Khê, tôi có nhớ tới cô Nhung, nhưng chỉ thoáng qua thôi. Đến khi nằm ngoài bãi sú vẹt tôi mới nhớ tới cô ấy nhiều hơn. Khi không thấy linh mục Bường cho người ra đón, tôi giống như con thuyền không mái chèo giữa đại dương, sóng bão, thì vợ tôi đến. Thưa ông, lúc đầu tôi nghi ngờ cô ta, nhưng sau biết cô ấy đi ra đón theo kế hoạch của cha Bường nên tôi tỏ ra chiều chuộng hơn. Sự chiều chuộng của tôi do một phần cô ấy là vợ, một phần chính tôi phải dựa vào cô ấy để ẩn nấp.

- Như vậy là anh sống với vợ bằng hai mặt sao?

Tên Tình cúi mặt.

- Dạ, thưa ông! Hoàn cảnh bắt buộc tôi như thế.

Ông Hồng mừng nhất là trong khi hỏi về gia đình, hắn để lộ nguồn tin quan trọng: ra Bắc liên lạc với linh mục Bường. Đó là một trong những mắt xích quan trọng để phá vụ án này.

- Chắc anh ra Bắc với nhiều hoài bão?

- Gần mười năm trời ở trong Nam, lúc nào tôi cũng nghe đài báo hô hào Bắc tiến. Trước khi phái tôi ra miền Bắc, Matin, trung tá Cục tình báo trung ương Mỹ và đại tá Đặng Văn Sung Phủ đặc ủy trung ương tình báo ngụy bảo tôi vào đội quân bảo vệ Chúa, ra Bắc lập mật khu để chuẩn bị rước Chúa về.

Đội trưởng Lê Đình Hồng lấy gói thuốc Tam Đảo đưa về phía Tình:

- Anh hút thuốc đi! Hãy kể cho tôi nghe kế hoạch lập mật khu, tổ chức và người chỉ huy.

- Tôi không biết gì hết - Tên Tình đáp cụt lủn, bắt đầu tỏ ý che giấu chứ không phải sợ hãi.

- Anh biết rất rõ điều tôi vừa hỏi, che giấu sẽ chẳng có lợi gì cho anh. Địa điểm mật khu đặt ở đâu?

- Tôi không biết!

- Anh là người theo đạo, trước Chúa anh thề rằng phải trung thực, thế mà anh lại nói dối chúng tôi. Anh không nên nói dối, cần phải phục hồi danh dự trước Chúa. Làm con của Chúa thì không bao giờ được nói dối, có phải không?

Một tiếng lẩm bẩm từ phía tên Tình nói ra:

- Sao, anh nói gì?

Tên Tình buông thõng tay xuống bên hông.

- Tôi đã giải thích nếu anh khai thật, chúng tôi sẽ đảm bảo anh vẫn được đi lễ Chúa, vẫn được sống bên vợ con, anh không những không tin điều tôi nói mà lại còn dối Chúa nữa chứ. Nhiều người chết vì cả tin vào Mỹ Diệm và lừa dối Chúa đấy - Ông Hồng thấp giọng thuyết phục - Bọn Mỹ huấn luyện anh, giao nhiệm vụ cho anh thì anh phải biết nhiệm vụ chứ. Ít ra thì anh cũng phải biết mật khu ở đâu, có phải không?

- Nhưng đó là mật khu của Chúa.

- Nếu như đúng chỉ có một mục đích rước Chúa về thì chúng tôi sẽ tạo điều kiện cho bà con giáo dân làm việc đó. Chính quyền miền Bắc có cấm bà con đi lễ, thờ Chúa đâu. Còn nếu lập mật khu nhằm chống lại chính quyền cách mạng thì anh nên khai. Chắc chắn chúng tôi không để cho bất kỳ ai làm việc đó; và sẽ thưởng công cho những ai giúp chúng tôi phá vỡ kế hoạch của chúng.

Tình hầu như mất hẳn ý chí và tính ngạo mạn. Hắn tự hỏi, liệu những điều người công an ngồi trước mặt mình vừa nói có bảo đảm không. Câu hỏi đó cứ chập chờn trong đầu. Hắn ngồi im lặng, ừ, mà mình cứ kể, mình vào Nam theo Chúa, trở về đây lập mật khu rước Chúa về thì đã sao? Mọi việc làm của mình đều vì Chúa chứ có phản lại nhân dân miền Bắc đâu. Tình thấy ngổn ngang bao ý nghĩ như lần đầu các cô gái Đà Nẵng phô bộ ngực trước mặt hắn. Nếu mình khai như thế, mình không thể là kẻ phản bội được... Mà mình cũng không lừa dối Chúa. Nghĩ như thế nhưng Tình vẫn sờ sợ. Còn các công việc tiếp theo? Mình cứ nói rằng họ mới giao cho như thế, còn sau này làm gì đã có chỉ thị qua điện đài. Phải rồi, mình khai như thế sẽ tránh được tội dối Chúa. Hắn cúi đầu như một kẻ sắp bị đưa đi hành hình. Với cách lý sự đó, tên Tình cất giọng có vẻ khản đặc:

- Mật khu khoanh vùng từ Kim Sơn đến Yên Mô, lấy địa bàn rừng núi Tam Điệp làm trung tâm. Và họ nói, nếu chiếm được tỉnh Ninh Bình, họ sẽ giao cho tôi làm phó trưởng ty Chiêu hồi. Lúc ở Đà Nẵng, nhiều lúc tôi cứ mơ thấy làm phó trưởng ty ắt hắn sẽ có biệt thự ở thị xã Ninh Bình, bên trục quốc lộ số một, có lính hầu, có xe hơi chạy khắp đó đây... Vậy mà, tôi cứ phải chui lủi ngoài sình lầy để nghe tiếng sóng biển gầm thét, nghe tiếng hò reo trống mõ của mọi người đi lùng sục; rồi nằm thu lu trong cót thóc như con mèo, tâm trạng lúc nào cũng lo âu sợ hãi - Hắn thở dài - Và, cuối cùng bị bắt về đây, ngồi trước mặt ông nghe kể tội để rồi sau đó đưa ra pháp trường chịu chung số phận với bố tôi trước đây.

- Anh hiểu về chính quyền miền Bắc sai lệch quá rồi đấy! Chính phủ miền Bắc sẽ không bao giờ xử bắn những ai lầm đường lạc lối đã ăn năn hối cải, lập công chuộc tội. Nếu anh thành thật khai báo, thực sự có đóng góp cho chính quyền, tôi bảo đảm anh sẽ không bị giết.

Tình rít tiếp mẩu thuốc cuối cùng, trưởng ban chuyên án mới đưa sổ mật mã của Tình sử dụng đặt lên bàn. Trong mười hai bức điện các đài săn sóng của ta thu được đều có khoá mã khác nhau mà các chuyên viên phá mã vẫn chưa giải được. Mặc dù chưa biết cách giải mã, song Lê Đình Hồng vẫn hỏi Tình một cách trực diện:

- Anh hãy lần lượt giải thích các khóa mã anh đã phát đi xem có đúng như các chuyên gia của chúng tôi giải mã không nào?

- Thưa ông! Bức điện thứ nhất tôi dùng một khóa mã nhưng bằng tiếng lóng; bức điện thứ hai dùng hai khóa mã nhưng hoàn toàn bằng số; bức điện thứ ba...

Tình nghĩ rằng người ngồi đối diện đã hiểu hết nội dung các bức điện nên giải thích một cách tường tận.

- Đêm đầu tôi đặt chân lên đất liền không gặp người của linh mục Bường ra đón, họ nghi ngờ tôi nên bức điện thứ tư họ trả lời phải về nhà vợ. Sự nghi ngờ của Cục tình báo trung ương Mỹ có cơ sở. Bởi vì, thưa ông, chắc họ đã được linh mục Bường báo tôi đang bị dân quân, học sinh, công an vây bắt. Tôi nghĩ, mình bị nghi ngờ. Vì vậy, tôi phải dựa vào vợ, tự đặt cho mình nhiệm vụ làm một người chồng thực sự yêu vợ, trở về quê hương trả thù cho bố, vì vợ và con. Đó là những lý do chính đáng để tôi có thể thuyết phục vợ tin.

- Anh có thể kể kỹ hơn sau khi vợ tin vào những lý lẽ vừa nêu ra, giấu anh ở trong buồng, anh làm gì?

- Thưa ông! Tôi tìm cách liên lạc với em trai để tuyên truyền gia nhập mật khu rước Chúa về. Nếu em tôi chấp thuận, hai anh em vận động thanh niên, cán bộ trong và ngoài xã cùng tham gia. Mặt khác, em tôi phải là người ra biển đón đồng đội từ miền Nam dẫn họ lên rừng.

- Bao giờ thì anh đi đón đồng đội?

- Phụ thuộc vào khả năng bố trí ăn ở của tôi.

- Anh có được lệnh vào gặp linh mục Bường không?

- Thưa ông? Nếu có điều kiện tôi vào gặp ông ta, còn nếu không phải thuyết phục vợ tôi làm người liên lạc chuyển thư từ, tin tức qua lại.

Tình cúi mặt xuống.

- Anh đã nói điều này với vợ chưa?

- Thưa ông, chưa!

- Anh nghĩ rằng vợ anh sẽ không tố giác anh chứ?

Bị hỏi bất ngờ, Tình ngồi im một lúc lâu.

- Thưa ông, vợ tôi không được biết nội dung trao đổi giữa tôi và linh mục, hơn nữa kính Chúa và thương chồng con, cô ta sẽ không đi tố giác được.

- Bây giờ tôi hỏi anh câu cuối cùng trước khi anh đi ăn sáng. Hôm nào sẽ đánh điện về trung tâm ở Đà Nẵng?

- Hai đêm nữa, tức là đến thứ sáu tới, ngày lễ Trọng.

- Thôi được, anh có thể nghỉ.

Ông Hồng đứng lên đi ra. Hai chiến sĩ công an trẻ dẫn tên Tình sang phòng bên để hắn rửa mặt, chờ chiến sĩ nuôi quân bưng cơm lên.

2

Theo kế hoạch của ban chuyên án, cuộc hỏi cung chị Nhung và Tình tiến hành cùng một lúc, ở hai địa điểm khác nhau. Trưởng ban chuyên án và Trương ty Công an Ninh Bình trao đổi tin tức qua điện đài để có tài liệu, vạch kế hoạch đấu tranh kịp thời.

Qua cuộc thẩm vấn đối tượng, cả ông Hồng và ông Trưởng ty đều nhận ra âm mưu chiến lược của Cục tình báo trung ương Mỹ phái Tình ra Kim Sơn lập "mật khu phá cộng sản từ trong lòng cộng sản". Chúng có chủ trương dùng em Tình làm kẻ tiếp tay cho tổ chức; dùng chị Nhung làm giao thông giữa "mật khu" và linh mục Bường. Tình và em trai đảm nhiệm việc tổ chức đón nhận người của Cục tình báo trung ương Mỹ phái về bằng đường biển để đưa lên mật khu. Chừng nào công việc chuẩn bị xong, hai anh em Tình sẽ ra biển theo quy định của Cục tình báo Trung ương Mỹ. Mật khu này do linh mục Bường hay do ai làm tư lệnh tối cao vẫn đang là câu hỏi.

Do có điện liên lạc thông suốt nên ông Trưởng ty đã nhận được chỉ thị phải thuyết phục chị Nhung giữ kín chuyện và thuyết phục chị làm cơ sở cho ta. Nhưng yêu cầu đó phải quyết ngay trong cuộc hỏi cung lần đầu.

Sau một đêm đấu tranh, thuyết phục, người phụ nữ kính Chúa ấy đã thức tỉnh tình yêu Tổ quốc. Là một con chiên ngoan đạo và lại là người vợ hết mực thương chồng, thương con, giờ đây ý thức và tình cảm là người dân gắn bó với mảnh đất Kim Sơn kề biển, yêu quý nó như máu thịt đã trở thành những cội nguồn giúp chị hiểu được những điều ông Trưởng ty Công an vừa nói, hứa giữ kín và làm theo lời ông dặn.

3

Sáng hôm sau ông Hồng và trưởng ty Công an Ninh Bình gặp nhau tại trụ sở Công an huyện Kim Sơn bàn kế hoạch câu nhử mà các ông thường gọi là "trò chơi nghiệp vụ"... Trong khi hình thành kế hoạch, cả hai ông đều thống nhất: Tình là một tên gián điệp tay sai cho Mỹ, phải sử dụng cả phương pháp thuyết phục và khống chế bắt nó đánh điện vào Nam theo yêu cầu của Ban chuyên án.

Vấn đề đặt ra là làm sao bắt hắn truyền đi đúng những mã số quy định. Điều đó cũng dễ thôi vì nội dung bức điện truyền đi các chuyên gia phá mã của ta đã dịch sẵn. Điều đáng lo ngại nhất, trong khi đánh điện, tay hắn nặng nhẹ, thêm một bớt một tiếng "tạch tè" đệm ở giữa bức điện hoặc cuối bức điện theo một quy ước nào đó có thể báo động cho chỉ huy của chúng: "tôi đã bị lộ", Cục tình báo trung ương không tung người ra nữa, chiến dịch câu nhử của Ban chuyên án coi như thất bại.

Ông Hồng hỏi ông Trưởng ty:

- Đồng chí có cho rằng tên Tình sẽ truyền đi đúng những bức điện mà chúng ta soạn thảo không?

- Theo tôi, hắn là một kẻ phản bội, theo giặc nhưng vẫn còn chút tình thương quý vợ con, chứng tỏ nó cũng nghĩ đến cuộc sống bẩm sinh của con người: muốn sống. Đó là cội rễ để cho cái gốc còn lại của con người thực sự này trong hắn được nhân lên. Mặc dù đó chỉ là mầm non mới nhú nhưng chúng ta có thể tin tưởng được. Muốn thế, đến mai chúng ta cho hắn về ở với vợ, đồng thời thuyết phục chị Nhung cư xử tốt, động viên hắn thực hiện theo những yêu cầu của Ban chuyên án. Chỉ làm như thế hắn mới có thể lập công chuộc tội, mới có tổ ấm của một gia đình. Như thế, hắn không thể phản bội chúng ta một cách tùy tiện, không suy nghĩ. Vấn đề là ở chỗ chúng ta biết cách khai thác, cảm hóa, giáo dục chị Nhung. Chỉ khi nào hắn và chị Nhung tự nguyện tham gia vào kế hoạch này thì chúng ta mới thành công được.

- Như thế là đồng chí áp dụng phương pháp tư tưởng mà bỏ phương pháp khống chế.

- Không phải. Chính làm như thế lại là sử dụng phương pháp khống chế. Khi hắn hiểu hắn cần sống và ta bảo đảm tạo điều kiện cho hắn sống thì đó chính là biện pháp khống chế mạnh nhất, có hiệu quả nhất.

- Thật là tuyệt. Ngày hôm nay và ngày mai chúng ta sẽ nghiên cứu soạn thảo bức điện tiếp theo cho phù hợp. Mặt khác, chúng ta tích cực áp dụng biện pháp khống chế mà đồng chí vừa đưa ra. Về nội dung bức điện lần này, theo tôi, Tình sẽ báo cáo ổn định xong ăn ở và đã bí mật gặp cậu em trai tại nhà. Cậu ta đồng ý gia nhập mật khu. Ý đồng chí thế nào?

- Xét về mặt tình cảm là hợp logich, và có lợi cho ta sau này.

Ông Trưởng ty và trưởng ban chuyên án thống nhất nhận định về kế hoạch tác chiến bằng những động tác gật đầu và cùng gõ tay xuống mặt bàn.

- Chúng ta cứ thảo nội dung bức điện thứ nhất như thế rồi chờ Cục tình báo trung ương Mỹ trả lời, từ đó sẽ vạch tiếp kế hoạch - ông Hồng dang rộng hai tay nói to - Đúng là trò chơi nghiệp vụ mà chúng ta là người điều khiển.