VẾT MÁU trên đường phố
“Mày bẢo nó cũng có mỘt cái mũ lính phẢi không?”
“Vâng ạ, chúng nó bảo không phải chỉ một cái đâu, chúng nó bảo nó có ba cái mũ lính chính hiệu”. Người đứng dưới đất ngẩng mặt lên nói với người trên tường.
“Mày nói như cứt, trên cái phố này chỉ có tao có mũ lính chính hiệu.”
“Chúng nó cho em xem rồi ạ, em thấy đúng là mũ lính thật.”
“Mày xem cả ba cái chứ?”
“Không ạ, thưa thủ lĩnh, chúng nó chỉ cho em xem một cái, em thấy nó giống mũ lính thật, y hệt cái mũ của anh.”
“Không thể thế được.” Người ngổi xổm trên tường lột mũ ra đưa cho người ở dưới, “đây, mày giương mắt chó của mày lên mà nhìn, xem nó có giống hệt thế này không?”
“Giống hệt ạ, không sai vào đâu được ạ, thưa thủ lĩnh.”
“Thế có nghĩa là thằng Mướp đắng cũng có một cái mũ lính chính hiệu.” Người ngồi trên tường thoáng sa sầm mặt, ai nhìn bộ mặt nó lúc này đều biết sắp có chuyện.
Lúc đó tất cả chúng tôi ngồi cả dưới đất, chỉ có Tân ngồi xổm trên tường, hắn là thủ lĩnh của chúng tôi. Vừa nãy là Tân và Chó xám nói chuyện, thằng này là thám tử của bọn tôi, chuyên làm cái việc nghe ngóng mọi chuyện mới nhất trên cái phố này.
Chúng tôi đang ngắm bầu trời năm 1983, một năm u ám, không có lấy một ngày sáng sủa, trên không trung, mây đen be bét như bãi nước đái. Tâm trạng chúng tôi cũng điên khùng bấn loạn.
Lúc đó Tân là một gã thâm hiểm tàn bạo nhất khu phố chúng tôi, hắn là vua nhóc ở cái phố này, chúng tôi đều phải nghe nó. Thường ngày nó đội cái mũ lính màu xanh, tay trái cầm một cái xích sắt sáng loáng, ngón giữa tay phải đeo một chiếc nhẫn sắt có góc cạnh.
Cái thứ này, nếu tống vào mặt người ta thì khỏi phải nói sẽ ra sao.
Đi theo Tân có khoảng ba mươi đứa, chúng tôi cũng đội mũ lính, nhưng chỉ có mũ của hắn là mũ lính thật, cái mũ đó là nó cướp được của một người lính. Một đêm chúng tôi trông thấy hắn đánh người lính ngất đi rồi lấy cái mũ.
Năm ấy, ở cái phố này, ai cũng thích đội mũ lính, nhưng chẳng mấy ai có mũ lính thật, chúng tôi thường nghe chuyện cướp mũ chết người, nhưng không ai dám cướp mũ của thằng Tân, tôi nói rồi, nó là thủ lĩnh của chúng tôi.
Chúng tôi không chỉ có thủ lĩnh, chúng tôi còn có biểu tượng, đó là một cái dải băng trắng thêu một con châu chấu quàng trên cổ. Con châu chấu là biểu tượng của chúng tôi.
Bọn Mướp đắng ở khu phố khác cũng có biểu tượng, đó là phù hiệu tay áo màu trắng, thêu con cóc.
Có cóc màu đỏ không? Có đấy, chính là bọn Mướp đắng. Chúng tôi thường chế nhạo chúng nó chỉ là bọn cóc đỏ.
Chúng tôi đi mọi người phải tránh đường vì họ sợ bọn tôi, điều này làm chúng tôi cảm thấy rất oách, chúng tôi như đàn châu chấu ào qua đường phố.
Thế mà bọn Mướp đắng khoe với người của chúng tôi là chúng nó có ba cái mũ lính chính hiệu, vậy không phải là chúng cố tình gây chuyện với chúng tôi rồi sao? Khi thằng Tân nhảy từ trên tường xuống là chúng tôi biết phải làm gì rồi.
Vào cữ xuân sang hè, đồng ruộng ngoại thành có rất nhiều châu chấu, chúng ôm nhau ùn ùn chui ra từ bờ ruộng, từng cục từng cục như nấm mọc, những đôi mắt long lanh lóe sáng.
Lúc đó, chúng tôi, những người lấy châu chấu làm biểu tượng, theo Tân ra ruộng để xem châu chấu sinh sôi nảy nở. Đó là ngày hội của chúng và là nghi thức của chúng tôi. Chúng tôi chăm chú xem ấu trùng loang loáng chui ra từ lớp đất, không ai nói một lời, nét mặt ai cũng nghiêm trang.
Chẳng mấy chốc, chúng biến thành châu chấu biết bay, bay qua cánh đồng, bay qua thành phố, bay qua sông Quí Tiết, đến nơi khác ăn lúa.
Thằng Tân cho chúng tôi xem nghi thức châu chấu đẻ hẳn là có ý để chúng tôi học tập tính đoàn kết và bất khuất. Bởi vì bọn châu chấu đựợc nuôi dưỡng dưới đất cả một mùa đông. Tất nhiên đó là thằng Tân bảo thế, cứ như nó nói “Đ. mẹ, bọn này khá! Chúng đi kiếm ăn nơi khác, không ăn lúa đồng nhà”.
Chúng tôi sắp phải nói chuyện với bọn Mướp đắng rồi. Thằng Tân sai chúng tôi liên tục đến khu phố chúng nó nghe ngóng thực hư. Thông tin nhận được là quân số bọn chúng đã tăng lên, chúng nó có hơn năm chục đứa, đặc biệt là có thằng Burati, người Kadắc mới gia nhập đội ngũ bọn cóc đỏ.
“Một con cóc đỏ Kadắc à?” Thằng Tân nghe tin cười phá lên, bởi vì trong mấy con phố chính của cái thị trấn này chưa có người Kadắc nào gia nhập các băng người Hán cả.
“Thủ lĩnh, thằng Burati này cao một mét tám nhăm, học trường trung học dân tộc, mẹ nó chứ mới mười lăm tuổi mà cao thế.” Chó xám nói.
“Nhưng nó vẫn chỉ là con cóc.” Thằng Tân quả quyết, “sẽ đến lúc mày biết nó là cái gì”.
Trên phố, chúng tôi hay gặp những người Kadắc chăn cừu từ trên núi xuống mua rượu uống, họ hay uống đến say mèm trong quán rượu rồi ôm thêm một chai nhảy phắt lên ngựa trở lên núi, chưa bao giờ gây chuyện gì với chúng tôi.
Chúng tôi ngồi xổm trên hè đường tại một ngã tư, họ không nhìn chúng tôi, mà tôi biết, nếu họ liếc mắt một cái là có chuyện ngay.
Nhưng xem ra Burati lại khác, nó là một thằng Kadắc muốn ngang tàng ở cái thành phố này. Chúng tôi đã biết tuyến đường hàng ngày nó phải đi, sẽ có lần phục kích nó.
Chúng tôi có bốn đứa mai phục tại góc đường nơi thằng Burati sắp qua, khi nó quặt qua góc đường, chúng tôi bất thần xông ra lấy gạch phang vào đầu và cướp cái mũ lính của nó.
Nói thật lòng, tôi rất khoái cái tiếng trầm đục của cục gạch đập vào đầu người ta, nó tựa như tiếng vỡ của cái chai chôn dưới đất, âm thanh rất gọn, sau đó đối thủ của chúng tôi ngã xuống như một đống bùn.
Cái mũ lính của thằng Burati là đồ rởm, thằng Tân đái vào rồi sai Chó xám mang trả bọn Mướp đắng.
Nhưng Chó xám trở về mang theo một cái tin khó hiểu, Mướp đắng chuẩn bị bắt tay giảng hòa với chúng tôi, nó chuẩn bị mời chúng tôi chén một bữa gà mâm tại một quán ăn không ở khu phố thuộc phạm vi hoành hành của chúng tôi cũng không thuộc phạm vi khống chế của chúng nó.
Gà mâm là món gà miếng và mì sợi trắng, để trên cái mâm to bằng cái chậu rửa mặt, trộn lên ăn. Chúng tôi cho rằng đây là món ngon nhất.
Trong chuyện này nhất định có âm mưu gì đó, chúng tôi không tin Mướp đắng lại dễ dàng giảng hòa với chúng tôi như vậy. Về mức độ hung dữ bạo tàn thì Mướp đắng và thằng Tân so với nhau chẳng đứa nào kém cạnh.
Burati bị chúng tôi xử lý, mất hai cái răng, không thấy lộ mặt nữa.
Nhưng Mướp đắng lại muốn bắt tay giảng hòa, có cái bẫy gì không?
Thằng Tân quyết định dẫn chúng tôi đi dự tiệc, nó nói “Tao rất muốn xem cái mũ lính của thằng Mướp đắng có phải là đồ thật không, đây là một cơ hội”.
Bữa tiệc gà mâm được tổ chức trong một quán mì của người Hồi. Thằng Tân đem theo hơn chục người đắc lực nhất của chúng tôi, người của Mướp đắng đã đến, chúng nó có hơn hai chục đứa. Thằng Tân và thằng Mướp đắng gặp nhau vồn vã một cách giả tạo. Hai đứa bắt tay nhau rồi ngồi xuống.
"Bọn mình hãy bắt tay với nhau, đừng đánh nữa." Mướp đắng nói "Người của chúng tớ cộng thêm người của các cậu thì tất cả các phố ở đây đều thuộc về ta."
“Cho tớ xem cái mũ lính của cậu đã, được không?” Thằng Tân đưa yêu cầu một cách trịch thượng.
Mướp đắng cười ha hả lột mũ đưa cho thằng Tân. Chúng tôi ngồi sát hai bên Tân, đang ở trên địa bàn của chúng nó nên chúng tôi phải cẩn thận.
Thằng Tân quay nhẹ cái mũ, xem một cách chăm chú, xem đi rồi xem lại, cuối cùng nói “Cái mũ lính này là đồ thật, cậu kiếm đâu ra thế?”
Mặt Mướp đắng đầy trứng cá, chi chít những nốt sần đỏ to tướng, trông rất ghê. Nó nói: “Anh rể tớ là đại đội trưởng thuộc phân khu, cái mũ này là ông ấy cho. Nếu cậu thích thì cầm lấy mà dùng”.
Thằng Tân cười nhạt: “Tao chỉ cần những thứ cướp được, tao không có ông anh rể đi lính để liếm đít”.
Vẻ mặt căng thẳng của chúng tôi cũng nứt ra được nụ cười. Nó xứng đáng là anh cả, trên địa bàn của chúng nó mà vẫn rất ngang ngạnh. Bọn chúng lập tức thọc tay vào túi và vào sau vạt áo. Chúng tôi biết trong đó là xích sắt, là dao. Nhưng Mướp đắng vẫn làm lơ, “Tân này, cậu xem nếu hai cánh mình liên kết lại thì có thể dẹp được bọn Muhutar ở vùng cổng thành. Đó là suy nghĩ thật sự của tớ khi hai bên chúng mình bắt tay với nhau.”
Muhutar là người dân tộc Uygua xưng hùng xưng bá nơi các phố vùng cổng thành, nó rất đẹp trai, nghe nói cùng cỡ tuổi chúng tôi, mới mười lăm tuổi nhưng đã xài một trăm đứa con gái rồi.
Bọn nó có hơn sáu chục đứa, hoạt động tại vùng cổng thành. Người của chúng tôi ra đó thường bị đánh gãy vài cái răng. Chúng tôi đánh nhau luôn.
“Cái đó được đấy.” Thằng Tân có chút động lòng, bọn Muhutar vẫn làm nó đau đầu. “Nhưng tao không tin mày! Mày có cách gì?”
Khi nói, môi thằng Tân đang đảo điếu thuốc cháy đỏ, nó có thể dùng lưỡi lật điếu thuốc cháy đỏ vào trong mồm mà không làm ướt, cũng không làm bỏng môi. Chúng tôi đều không biết làm cái trò này, luôn làm bỏng môi bỏng lưỡi.
“Cậu tài thật.” Mướp đắng nói, nó khâm phục nhìn thằng Tân cầm điếu thuốc tiếp tục hút. Lúc đó mâm thịt gà được bưng ra, Mướp đắng mỉm cười, nó nói: “Tớ cũng có một trò.”
Nó lấy đũa gắp một sợi mì nhỏ và dài, trắng nõn mút vào trong mồm, sợi mì dài ngoằng biến mất, dừng lại một chút, từ hai lỗ mũi, hai sợi mì chui ra, thò vào đĩa nước chấm trên bàn, xong rồi lại chui vào mũi.
Mẹ nó chứ, tuyệt chiêu này tởm quá, chúng tôi thấy ghê người, bọn Mướp đắng thì vỗ tay.
Cái kiểu ăn mì này chúng tôi chẳng ai làm được, thằng Tân cũng cười: “Mướp đắng, mày cừ lắm!”
Thế là chúng tôi bắt đầu ăn.
Chúng tôi đã bắt tay giảng hòa, tiếp theo là bàn chuyện đánh dẹp bọn Muhutar.
Cái trò lật thuốc lá trong môi và dùng mũi hút mì ngay lập tức truyền đi khắp thành phố, bọn loai choai thấy hai cái trò này rất khoái, theo cách nói bây giờ là rất “độc”, trên phố chúng nó đua nhau học, nhưng băng châu chấu của chúng tôi và băng cóc đỏ của Mướp đắng thì đang lên kế hoạch hành động đối với bọn Muhutar.
Mùa hè năm 1983 sắp xảy ra một chuyện có thể coi như một cơn bão. Chỉ có điều là chẳng ai nhận ra.
Người của chúng tôi ở khắp nơi. Sau khi hai băng chúng tôi bắt tay nhau thì, mọi khu phố trong thị trấn này đều là người của chúng tôi. Cả thằng Burati cũng đã giảng hòa với chúng tôi.
Để xử lý bọn Muhutar, chúng tôi lên kế hoạch cả một tuần, chúng tôi đã chọn ngày xuất kích.
Hôm đó đẹp trời, cả ngày không xảy ra chuyện gì, đến tối, tất cả chúng tôi đều ra tay.
Thằng Muhutar tối hôm đó dẫn đàn em đến rạp xem một bộ phim ca múa Ấn Độ, chúng tôi chuẩn bị hành động tại cửa rạp.
Chúng tôi có hơn trăm người, chúng nó ba bốn chục, chúng tôi nấp trong chỗ tối, thấy thằng Muhutar dẫn theo bạn gái, con bé có bộ tóc xoăn, lẳng lơ hết chỗ nói. Tôi nghĩ lát nữa cũng cho mày hưởng chút hương vị của chúng tao.
Chúng nó ngồi ở cửa rạp hút thuốc, một tiếng huýt gió lanh lảnh vang lên, người của chúng tôi từ các chỗ nấp ào ào xông ra, vung đồ chơi trong tay, vây chặt bọn Muhutar.
Công bằng mà nói, Muhutar cũng là tay chơi được, lúc ấy nó rất bình tĩnh, người của hắn quây kín quanh hắn, nhưng chúng tôi đông quá, vũ khí trong tay chúng tôi vung lên, chúng tôi bắt đầu dọn dẹp chúng nó.
Bọn Muhutar rất ngoan cường, nhưng khắp nơi là người của chúng tôi, chúng tôi đã đánh chúng nó ngã sấp mặt, chúng tôi còn mang con bồ lẳng lơ của thằng Muhutar đi. Chúng nó lôi con bé vào khóm rừng bên cạnh để làm thịt.
Chúng tôi hoàn toàn thắng lợi, nhiều đứa chúng nó trở nên tàn phế, trước khi cảnh sát đến chúng tôi đã dẹp xong chúng nó. Từ đó, thằng Muhutar có tên là “Muhutar què”.
Cảnh sát chậm chạp như con gái có kinh, lúc họ đến nơi thì chúng tôi đã rút đi hết rồi.
Chúng tôi triệt tận gốc bọn Muhutar, người của chúng nó về sau gia nhập băng chúng tôi, người của chúng tôi ngày càng đông, tối đến chúng tôi lang thang trên phố, uống rượu, đánh nhau, trêu con gái hoặc đi cướp mũ lính, vì chẳng có bất cứ cái gì làm chúng tôi phải quan tâm, chúng tôi cứ cả ngày lang thang như thế. Về sau trên phố đâu đâu cũng có vết máu của các cuộc đánh lộn của chúng tôi.
Nhưng mũ lính không còn hợp thời nữa. Bây giờ chúng tôi thích loại mũ lính nhúng dầu chải đầu. Trong mũ chúng tôi độn thêm một vòng giấy, mép mũ là một cái đai tròn, màu dầu xanh sẫm nơi vòng tròn phía trên, hồi đó chúng tôi cảm thấy cái mà hôm nay gọi là “độc”.
Chúng tôi chẳng mấy khi đi học, hầu như ngày nào cũng cúp cua, bởi vì rồi ra số phận cũng không khác gì những ông bố mà chúng tôi coi chẳng ra gì. Cuộc đời của họ có hơn gì con chó?
Ngay hôm qua đây, thằng Trứng trâu còn ngồi với chúng tôi trên ghế xi măng nơi hè phố, bây giờ chúng tôi đã học được cái trò dùng lưỡi lật thuốc lá rồi cầm lấy hút tiếp.
Cũng do buồn tẻ mà thằng Trứng trâu quyết định đi ăn cướp, ngay trước mặt chúng tôi nó đã chặn đường sáu người, dí dao đòi tiền, nhưng cướp sáu người được tổng cộng có hai mươi lăm tệ. Họ không có tiền đưa cho nó thì chúng tôi cũng chẳng có tiền.
Chẳng bao lâu thằng Tân và Mướp đắng xảy ra xung đột, nghe nói bố chúng là tử thù của nhau trong “cách mạng văn hóa” thì bây giờ, dẹp xong Muhutar rồi, hai đứa lại kình địch với nhau.
Đó là chuyện sớm muộn gì cũng phải xảy ra, chúng nó bất hòa vì chuyện xăm mình.
Thằng Tân muốn chúng tôi xăm hình con châu chấu thì xảy ra cãi nhau với Mướp đắng, thằng này muốn chúng tôi xăm hình con cóc.
Nhưng chúng tôi đều không muốn xăm con cóc lên người mình, nếu cứ phải xăm thì xăm con châu chấu, vì thế suýt nữa thì hai đứa rút dao ra.
Sau đó hai đứa nghi ngờ nhau. Một hôm thằng Tân nghe tin thằng Mướp đắng định đánh què nó, thế là nó ra tay trước, thằng Tân tay đeo nhẫn sắt đấm què thằng Mướp đắng và còn làm nó hỏng một con mắt.
Thằng Mướp đắng trốn biệt, hắn bỏ thành phố chẳng biết đi đâu.
Bây giờ, người của chúng tôi mỗi ngày một đông, như châu chấu. Chúng tôi đều xăm hình con châu chấu, mỗi người xăm một chỗ khác nhau trên mình, ai thích xăm ở đâu thì xăm.
Mọi người gọi chúng tôi là “băng châu chấu”, nhưng vào cái năm 1983 này chúng tôi chỉ là cái bọn trẻ con mới lớn, vô công rỗi nghề mà thôi. Chúng tôi đều không thích châu chấu nhưng ai dám từ chối việc xăm một con châu chấu lên mình?
Vào cái năm ấy, thị trấn có chuyện kỳ quặc là ban ngày thì châu chấu quấy nhiễu, tối đến thì chúng tôi hành động. Cả thị trấn trở thành giang sơn của châu chấu, hai loại châu chấu khác nhau.
Cái giống châu chấu không đẻ ra ở thành phố, cho nên ban ngày chúng điên cuồng bay ra từ các chỗ ẩn nấp ban đêm, gặm sạch tất cả những gì màu xanh trong thành phố, so với chúng tôi, chúng nó ghê gớm hơn nhiều.
Chúng tôi kinh hãi quá, thằng Tân đã từng nói, bọn châu chấu thích đi kiếm ăn ở thành phố khác kia mà! Cũng như chúng tôi chỉ đi gây sự ở các khu phố khác. Chúng tôi hỏi thằng Tân, nó nghĩ mãi, không trả lời.
Có thể nó cũng thấy chuyện này là kỳ lạ.
Buổi tối ngày 28 tháng 8 năm ấy, chúng tôi đang lang thang trên phố như mọi ngày bỗng tiếng còi xe cảnh sát hú lên khắp thành phố, họ đi bắt người.
Chúng tôi nhanh chân chạy, lâu lắm mới dám quay lại nhưng đa số đã bị bắt. Sau này chúng tôi nghe nói, cái đợt gọi là “nghiêm trị” đó là nhằm vào chúng tôi.
Thằng Tân thủ lĩnh bị bắt, Trứng trâu cũng bị bắt. Họ cũng tóm đựơc Mướp đắng ở Tửu Tuyền, tỉnh Cam Túc lôi về. Thì ra nó chạy xa thế.
Ba đứa chúng nó cùng hơn chục đứa nữa bị xử tử hình. Trong đó có hai đứa giết người để cướp một cái mũ lính, bây giờ cũng tiêu luôn.
Thực ra những người xử chúng nó đều mù luật, nhưng gặp phải đợt “nghiêm trị” thì chúng nó phải chịu thôi.
Lúc bắn chúng nó, trên phố là cả một biển người, mấy đứa nhẹ tội lọt lưới chúng tôi trà trộn vào đám đông để xem. Chúng tôi trông thấy thằng Tân và Mướp đắng bị điệu đi trên chiếc xe giải phóng đến nơi hành hình, vẻ mặt hai đứa thản nhiên nhưng cái biển tử hình trên cổ thì thật sự to quá.
“Hệt như lúc bố chúng nó bị bắn trong cách mạng văn hóa mười lăm năm trước, y hệt”. Tôi nghe người lớn nói trong đám đông.
Thằng Trứng trâu thì suy sụp, nó khóc một cách đáng xấu hổ trên xe. Nó cướp hai mươi lăm tệ của sáu người, vì thế bây giờ bị trừng phạt.
Về sau, lũ châu chấu ban ngày và “băng châu chấu” ban đêm chúng tôi đều biến mất chẳng để lại dấu vết gì, như cỏ bị châu chấu ăn sạch lại nhú lên màu xanh.
Mấy năm sau, trên phố toàn người mới tinh. Thậm chí họ cũng chẳng nghe nói gì về chúng tôi. Máu chúng tôi rơi trên đường phố cũng chẳng còn mùi gì nữa.