KHU MỘ ngát hương
BẠn vẪn đỨng đó, mỘt mình mỘt bóng, bộ váy áo màu vàng nhạt bay bay trong gió nhẹ. Sau lưng bạn là nền trời chiều xám xịt, mênh mông, thăm thẳm mà dữ dằn. Cuối tầm mắt bạn, ngoài trăm mét là một bức tường, trên tường có một lỗ hổng, đây là khu nghĩa địa mà bạn rất quen thuộc, ông của bạn nằm ở đó. Hằng ngày khuôn mặt của ông như hiện lên dưới đáy nước nói chuyện với bạn, người ông khuyết tật của bạn được chôn ở đây, lúc đó bạn mới mười tuổi. Bạn thích đứng đó như một cô đồng xinh đẹp, dùng tiếng nói âm phủ hướng lên trời cầu nguyện, mà chính bạn là nguyện vọng như một đóa hoa sắp nở của ai đó. Lúc đó tôi và Giang Thao đi vòng bên phải bạn để đến khu mộ. Nó bảo tôi, mày nhìn kìa, có con bé đứng ở đó, nhìn kìa, nhìn kìa. Tôi ừ, giả vờ mặc kệ, rảo bước đi. Một loại cỏ có gai, khi khô già quả của nó bắn ra như viên đạn, chúng tôi dẫm lên cây mẹ thì quả của nó đã dính đầy ống quần, khó gỡ ra được. Bầu trời thấp dần, thấp dần. Chúng tôi đã đi vòng qua bạn và đến được lỗ hổng trên tường, chúng tôi quay đầu lại, chạm vào tầm nhìn xa xa của bạn. Vì trời u ám cho nên chắc là bạn không nhận ra chúng tôi, huống chi bạn không biết Giang Thao, nó cũng không biết tôi quen bạn vì tôi chưa nói. Giữa chúng tôi và bạn có con đường rộng bốn mét hoang phế, cỏ mọc ngang lưng. Hai bên đường là những cây bạch lạp non, cao bằng hai thân người. Tôi bảo Giang Thao đừng đi nữa, tôi cứ đứng thế, đối diện với bạn. Tôi lặng lẽ nhìn bạn như hai năm qua, mỗi đêm trăng, tôi lại như thằng điên, trời vừa tối đã leo qua tường như bóng ma, đứng ở trong rừng dương cách nhà bạn chừng hai chục mét để lặng lẽ chăm chú nhìn ánh sáng vàng nhạt ấm áp trên ô cửa sổ nhà bạn. Tâm trạng tôi như sóng biển xô vào khối băng. Chao ôi! bây giờ bạn và tôi chỉ cách nhau trăm mét bạn vẫn không nhận ra tôi đã đến như xa cách ngàn năm, lẽ nào câu chuyện kết thúc như thế này hay sao? Tháng ngày như hổ phách đã giam giữ tôi và bạn riêng biệt trong quầng sáng nhạt nhẽo của nó như riêng biệt trong không gian hai chiều và bốn chiều, bạn và tôi không thể tìm đến nhau được. Lúc này trời bỗng nổi gió, gió trong suốt, gió như tình yêu, không bắt kịp được, nó lơ lửng trên thời gian, lơ lửng trên quá tầm mắt của tôi. Bạn đứng đấy im phăng phắc như một bức tượng. Trong tầm mắt của tôi và bạn, cây bạch lạp nổi giận! cây bạch lạp bay bổng! cây bạch lạp sục sôi! Máu tôi cuồn cuộn đỏ bầm trong tim, trong phút chốc biến những ký ức màu vàng nhạt chia cách bạn và tôi, biến những tháng ngày nhạt nhòa đóng cứng trong hóa thạch thành một trảng cát trống vắng mênh mông! Giữa tôi và bạn có một trảng cát nhạt nhòa đã mất, và thủy triều thời gian rút đi, tôi và bạn như con cá mắc cạn trên cát, có phải thế không? Có phải thế không? A, không, không, tôi đưa ánh mắt cháy bỏng từ thân hình mờ ảo của bạn sang hướng khác, đột nhiên rọi vào những bia mộ bên ngoài lỗ hổng trên tường và tim tôi lạnh đi, và đôi mắt tôi cũng như đóng thành băng, đã kết thành một lớp hoa tuyết, như hoa tuyết đóng trên cửa kính mùa đông! Tôi vội dụi mắt, tôi lại thấy khu mộ yên bình dưới bầu trời ảm đạm và u tối. Tôi rên khẽ như tiếng kêu vô vọng của con chó hoang dưới trăng khuya. Giang Thao bảo, đi xem bia mộ một chút, tớ đưa cậu đến đây hay đấy chứ? Cứ rỗi rãi và mưa nhỏ là tớ đến đây, thậm chí không rỗi rãi cũng đến, tớ săn tìm một giai điệu tình yêu cậu hiểu không? Giai điệu tình yêu! tôi run run nói, không hiểu, tớ không hiểu. Thực ra tôi đã từng đến đây rồi. Trời càng sà xuống thấp, trước mắt tôi các bia mộ xếp thẳng hàng đâm thẳng lên trời, thả lên không trung tâm tư người dưới mộ. Xa xa có tiếng chim, đúng, có tiếng chim. Lần nào tôi đến đây cũng có tiếng chim. Tiếng chim từ bụi cỏ khô vàng giữa các ngôi mộ loang ra bồng bềnh như sóng nước, đúng vậy, tôi nhìn thấy tiếng chim màu vàng nhạt bồng bềnh loang ra đập vào những bia mộ, vỡ ra thành những vảy tê tê nhạt màu rồi lả tả rơi xuống đất. Giang Thao nói: Cô bé kia lạ lắm ư? cậu nói đi, cô bé đó tinh quái lắm hả? này cậu có biết không, tớ tán bạn gái của tớ. Cô ấy bảo tớ cái gì cũng đáng yêu chỉ có điều hay nấc, mẹ nó chứ đúng thế, tớ cũng không biết tại sao cứ gặp cô ấy là tớ nấc, một phút đúng hai mươi tám cái không hơn không kém. Này cậu biết không, ở nước ngoài có người nấc bảy mươi năm, không ngừng một giây. Bạn gái tớ cậu gặp chưa nhỉ, cái cô hễ đánh phấn là mặt như quả cà bị sương muối ấy. Cô ấy thích ngoáy mũi, mỗi lần gặp nhau, trước khi mở miệng nói bao giờ cũng phải ngoáy mũi, lấy ra một cục đen đen dính dính rồi búng một cái biến luôn, có lần còn búng lên tường giết chết luôn con ruồi. Có lần ôm tớ nhảy, lúc tớ đang nói chuyện với cô ấy thì cô ấy móc ra một cục bắn chết con ruồi đang đậu ở cái đèn tường trên đỉnh đầu, chính xác tuyệt đối. Này! sao cậu cứ ngây ra thế? Trừ cái ấy ra còn tớ chẳng yêu cô ấy ở điểm nào cả. Cậu ngây cái gì? Có nghe tớ nói không, cô bé đó tinh quái lắm phải không? Giang Thao nói đến đây thì mấy giọt nước bọt rớt ra mép như mật ong trong suốt, rơi xuống đất. Lúc này tôi mới thoát khỏi mớ bòng bong trong suy nghĩ và nói: Đúng, cậu nói đúng lắm. Sau đó chúng tôi ngồi trong lỗ hổng trên tường, chẳng ai nói câu nào. Tôi cảm thấy mình đang trong tình cảnh trớ trêu, bên trái tôi là khu mộ, tức âm phủ của người chết, bên phải tôi là bạn đang đứng đó, là thế giới của người sống, hai chúng ta đang ở nơi hai thế giới có thể trông thấy nhau. Tôi quay người thò đầu ra khỏi lỗ tường, tim tôi thắt lại: Trong luồng gió xám xịt, bạn vẫn đứng đó, váy áo màu vàng nhạt trong màu xanh đen của cỏ cây, trong màu xanh đen của tháng ngày qua. Hai ngày sau, sáng sớm tôi đang đánh răng thì Giang Thao chạy đến: Này, cô bé đó chết rồi, tớ nghe thằng bé hàng xóm của cô ấy nói. Thằng ấy là bạn của bạn gái tớ. Tôi bàng hoàng, nước thuốc đánh răng ộc vào họng, nổi xung, nói: Rút cục là ai chết? Giang Thao nói: Cô bé hôm kia đứng cách chúng mình một trăm mét khi chúng mình đang nói chuyện ma ấy. Tôi đã nghe rõ. Thế là hết. Hết tất cả rồi, tôi đánh đổ cốc nước trong tay, tâm trạng rối bời. Ba ngày sau, Giang Thao kể tại sao cô ấy chết: Suốt cả buổi chiều cô ấy đứng trên ban công, nhìn lên núi phía xa, miệng lẩm bẩm điều gì, thần sắc rầu rĩ, mơ màng. Sau đó trèo lên lan can kêu thất thanh: Nắm lấy tôi, nắm lấy tay tôi! cô bé giơ tay lên để nắm bắt cái gì, quơ tay mấy lần rồi rơi vào khoảng không... váy áo màu vàng nhạt lốm đốm máu, lộ ra chiếc quần lót màu hồng, tóc xoã ra che kín mặt. Nghe kể vậy, trong mắt tôi chỉ thấy ánh sáng vàng nhạt rực rỡ lấp loáng trút xuống, nghe từ trên tầng cao một người choàng áo sợi gai nâu đọc sang sảng:
Cái chết phong kín đôi môi tôi
Tiếp theo giây phút này là tiếng chuông tràn qua
rừng cây mùa xuân, là tiếng vỗ cánh của con
chim trên trời xanh
Và con chim trong tầng mây, trái tim đập nhè nhẹ
Gió đã rời xa thành phố này như con thuyền đã nhổ
neo rời bến
Em, cô bé đã mở hộp dâu
rời xa cửa sổ, từ đó em đi bằng bóng hình
nói chuyện bằng giấc mơ, dùng họ và tên dưới đáy nước làm bạn với anh
Anh sẽ chẳng bao giờ biết được
ngẫu nhiên hay trong lòng muốn thế
Em rơi từ gác cao xuống vườn hoa trong tháng bảy oi nồng
Trên nền trời trong đôi mắt thất thần của em
anh nhìn thấy một câu hỏi lớn
một chiếc liềm để gặt hái cuộc đời
Ánh trăng thâm trầm gài then khóa chặt
Không còn nữa, hơi ấm chiếc váy áo màu vàng nhạt của em
quãng đời còn lại
anh sẽ theo em.
Giọng ngâm bi tráng cao vời vợi, lời thơ của nhà thơ tên là Tứ Xuyên ở cách xa hằng chục ngàn kilômét viết năm ngoái, tất cả đều ứng nghiệm như có chủ tâm. Tôi vô cùng kinh ngạc. Hai năm trước, một ngày trời trong như nước, bạn và tôi gặp nhau dưới một vòm cầu vồng bảy sắc. Lúc đó bạn mới mười sáu tuổi, hào quang của tuổi mười sáu nhẹ nhàng tràn ra từ bộ váy áo vàng nhạt của bạn làm tôi ngây ngất. Hồi đó bạn thích dùng nước viết tên mình lên không trung (viết tên tôi là chuyện sau này), bạn còn nhớ tất cả không? Bạn bảo rằng bạn là cô bé tội nghiệp toàn nằm mơ chuyện dữ, bạn bảo những giấc mơ sáng sủa của bạn thì lại không bao giờ thành sự thật, còn tôi thì hoàn toàn ngược lại, những giấc mơ rực rỡ của tôi đều trở thành sự thật, kể cả hôn băng tuyết mùa hè. Trái tim bạn mong manh dễ vỡ, không chịu nổi xúc động quá lớn. Tôi biết hồi ấy mỗi khi tôi đến bên cạnh là bạn bối rối không yên và chỉ muốn lẩn tránh. Đôi mắt trong như hổ phách của bạn bảo cho tôi biết tất cả những điều đó. Về sau thì bạn đã tin tôi, đã thích dùng ngón tay nhỏ nhắn viết chữ lên lưng tôi rồi cười tít mắt hỏi tôi đoán xem bạn viết chữ gì. Mái tóc như thác nước của bạn lúc nào cũng ẩn chứa một sắc màu dè dặt, hơi ấm của bàn tay tôi không sao xua tan đi được. Bạn hay nói với tôi về ông nội, từ khi ra đời bạn đã ở với ông, cho nên sau khi ông mất, bạn chẳng thiết gì bố mẹ. Người ông vạm vỡ của bạn thích cưỡi con ngựa đen phi trong lòng sông, vó ngựa tung bay làm tóe lên những hạt nước, súng trong tay nổ là con chim bay cao tít trên trời lững lờ rơi xuống. Về sau bạn không nghe lời ông, cứ đi hái nấm trong rừng, một con gấu đen xông đến vồ bạn, ông nghe thấy chạy đến, ánh mắt kinh hoàng của bạn nhìn qua kẽ tay che mặt nhìn thấy tất cả xung quanh, ông và con gấu đều nằm trên mặt đất. Về sau ông được chôn trong nghĩa địa cách chỗ bạn đứng một trăm mét, nói với bạn bằng âm thanh trong nước. Bạn đã có lần hỏi tôi có thể rèn ánh nắng thành một bông hoa vĩnh cửu không. Thế rồi trước mắt tôi, khuôn mặt của bạn biến mất trong giọt sương treo trên đầu lá cỏ. Giang Thao thở dài chỉ tay về phía trái nơi có một dãy mộ bằng xi măng nói, cậu nhìn kia, cái bia cao nhất đó là mộ một liệt sĩ, bị chết cháy, còn cái bia đá cẩm thạch đen kia là một người lao xuống nước cứu người, kết quả người cứu và người được cứu đều chết. Người ấy tự nhiên thành liệt sĩ, cậu xem có giống tổ hợp kép giữa cao cả và hài hước như Rooseford đã nói không? Này, này cô bạn gái của mình ngoáy mũi là một nghệ thuật, nghĩ đến chuyện này tớ thấy giống như chủ nghĩa siêu thực của Dali, cô ấy ngoáy mũi dễ như lấy bi trong túi và búng lên trời giết ruồi để giữ vệ sinh! Tớ nấc cũng là một nghệ thuật? mỗi cái nấc cách nhau 2,142871 giây, tiên sư nó chứ thật tuyệt vời! Đồng hồ điện tử trên tháp Bonie của Thụy Sĩ cũng không chính xác bằng. Này tại sao cậu cứ ngây ra thế? Hồn vía để đâu, thấy mộ là sợ chết ngất à? Nếu vậy thì ta đi thôi, lưu chi hồ dã, phắn! Vả lại trời u ám quá, ta ở đây cũng... thế nào ấy. Đi đi, đi thôi, qua tường là đến nhà mẹ vợ của anh cô bạn tớ. Chúng tôi rón rén bước đi, qua lỗ hổng, từ âm phủ trở về thế giới người sống. Ánh mắt tôi và bạn lại gặp nhau, ánh mắt như tia la-de chạm nhau trong khoảng cách một trăm mét, tóe ra tia lửa sáng lóa. Đầu tôi ong ong, qua ánh mắt bạn tôi nghe được tiếng bạn nói giận dữ: Anh là ai? Tại sao một người xa lạ thô thiển như anh lại đâm bổ vào nơi dừng chân của tôi? Cút đi! Cút đi! Tôi lại hoảng sợ nhìn bạn một lần nữa, lần cuối cùng rồi tôi bò đi như con khỉ, chui qua dây thép gai, ra khỏi tầm mắt của bạn.
Nửa năm trước, tôi và bạn ngồi kề vai nhau bên con kênh nước chảy ào ào, nghe nước chảy nói hộ lòng mình, dưới chúng mình hai mét, cũng là trên mặt nước hai mét, một bông hoa bồ công anh mọc ra từ kẽ đá. Bạn bảo đẹp quá, tôi bảo tôi hái cho bạn nhé? Bạn mỉm cười hiền lành, thế là tôi tiến quân, ra dáng galăng trước mắt bạn. Nhưng lúc sắp sửa hái được thì trượt chân và tôi tuột xuống, bạn vội vàng đưa tay ra cho tôi: Nắm lấy! Nắm lấy tay tôi, nắm lấy! Bàn tay bạn quơ mấy lần không chạm được vào tay tôi, thế là tôi chìm nghỉm dưới nước. Sau đó tôi được một lưới chắn cản lại, thế là sống. Nhưng từ đó bạn bị rối loạn tâm thần, bạn chẳng nhận ra ai kể cả tôi. Tôi đã nắm hai vai bạn ra sức lay và nói: Mình còn sống, còn sống, chưa chết, bạn không nhận ra mình sao? Tiếp theo là một khoảnh khắc tĩnh lặng đáng sợ. Ánh mắt bạn mơ màng, bạn nhìn tôi đến một phút rồi giơ tay tát tôi thật mạnh và nói, cút đi! anh là ai, anh không phải là anh ấy, anh ấy chết rồi, chính tôi giết anh ấy, anh ấy đến đồng hoa rồi. Các người đều là quân lừa đảo, đều là quân lừa đảo. Tôi choáng váng. Ôi, năm ngày trước đây, bạn đứng trên ban công, nhất định bạn đã nhớ lại chuyện tôi ngã xuống nước và bạn đã giơ tay ra, bạn đứng trên lan can ban công cuống quít gọi tên tôi, bạn giơ tay định nắm cái gì trong không trung, bạn đã nắm lấy ánh nắng mà tưởng là tay tôi, tôi biết trong khoảnh khắc đó nét mặt bạn hân hoan và vươn mình vào không trung... Đúng rồi, bạn đã giữ tôi lại, cuối cùng bạn đã cứu tôi, lúc ấy trời trong vắt, trong như cuộc đời của bạn. Không khí ơi, ánh nắng ơi hãy mang bạn đi, hãy gài hoa lên tóc bạn, bạn không bay nữa, không nhớ về người đã làm tổn thương bạn, hãy nhớ về thành phố xán lạn của chúng ta, bạn không cần phải mơ nữa, bạn đã trở thành thần hộ mệnh của chính bạn. Bây giờ tôi đang đứng trước mộ bạn, đứng trước tấm bia đá cẩm thạch đen của bạn, thác lũ trong tim dâng lên cuồn cuộn. Cuối cùng bạn đã ở lại đây, một mình một bóng như ngọn cỏ bấc đèn trắng muốt, cháy trong sâu thẳm ký ức của tôi. Nấm mộ của bạn đang tỏa ra hương thơm ngào ngạt trên đầu tôi, xung quanh tôi.
Mùa hoa nở của bạn tuy đã lỡ rồi nhưng không trung sẽ minh chứng cho bạn! Ôi, tôi được bao bọc trong hương thơm ngào ngạt nơi đây, trong trái tim tôi cánh chim ưng bay cao, cao mãi trên thế gian, trên hình bóng của bạn. Tôi biết trong đôi mắt chim ưng, tấm bia đá của tôi và bạn trở thành hình tượng vĩnh cửu đứng mãi với thời gian. Niềm u uất màu vàng nhạt tỏa hương. Nhưng, ai có thể, kể cả thời gian đã chết và tôi còn sống, có thể an ủi sự tỏa hương khi bạn rơi xuống?