Chương 5

Hương Thầm nhìn vào khuôn mặt tươi trẻ của nàng phản chiếu từ tấm gương soi bằng đồng. Dù vẫn giữ được nét trẻ trung đến khó tin, thế mà tất cả cuộc sống của nàng đã phải trôi qua ở đây, giữa bốn bức tường của cấm thành này. Hai mươi năm dài của cuộc chiến thế đã qua đi!

Với sự xâm chiếm của giặc Minh mà đất nước đang còn phải chịu đựng, nhưng cũng đã vào giai đoạn cuối cùng, nàng chỉ biết được có cuộc sống xa hoa nhàn nhã trong vai hầu thiếp vương giả nấp bóng Hoàng Phúc mà dục vọng đã chiếm hữu nàng làm của riêng y. Nàng đã sống trong sự yên tĩnh ngột ngạt của loài kén tằm ngay giữa lòng dinh trại quân Tàu. Đâu ai biết được thực ra nàng sống giữa bao nỗi hiểm nguy?

Từ cái thuở cũng đã khá xa rồi, khi nàng mới bắt đầu đem sự mảnh mai yếu đuối của mình dựa nương vào uy quyền của viên Bố Chính, nàng đã phải vượt qua cả ngàn chông gai cạm bẫy để đạt đến tước vị "Bạn đường tôn quý" của cái con người tự cho mình là Hoàng đế phương Nam. Nàng đã dùng nhiều xảo thuật vuốt ve quyến rũ, nhiều thủ đoạn tinh tế, phải đẩy lui biết bao trở ngại đồng thời phải che giấu nhiều nỗi sợ hãi trong quá trình chiếm đoạt và gìn giữ ngôi vị cao sang này.

Đấy là cuộc chiến của chính nàng: chiến địa là những chiếc giường dịu êm, vũ khí là tấm thân ngà ngọc của mình, và những chiến thắng chính là những câu chuyện tâm sự thu nhặt được sau những lần ân ái. Chỉ mỗi mình nàng! Cuộc chiến mơ hồ nhưng sâu độc này để chống lại một kẻ thù càng bị nàng thâu hút bao nhiêu lại càng nguy hiểm bấy nhiêu, càng tin cậy vào nàng bao nhiêu lại càng khe khắt bấy nhiêu. Giữa nàng và Hoàng Phúc, dù muốn dù không cũng đã dệt nên những mối dây liên đới: như một người cha, một người tình, một người con, một người đồng lõa. Những dây liên đới giữa hai người thật phức tạp, kỳ quái và hư đốn. Nàng muốn hại mạng sống của hắn nhưng lại cần đến hắn. Phần hắn lại không thể thiếu nàng.

Hương Thầm thở dài. Giờ đây đã đến lúc tháo gỡ tất cả những năm tháng yêu thương pha lẫn thù ghét này, đã đến lúc tất cả mọi sự sắp sửa phải chấm dứt: Nàng phải ở lại trong xứ này? Hay theo hắn về Trung Hoa? Chọn lựa bên nào cũng đều không thể được. Và chính Hoàng Phúc có mong ước điều ấy không? Nàng chẳng khác gì như đang đứng một mình trên sân khấu giữa những tấm phông trang trí trong khi vở kịch đã kết thúc và tất cả các diễn viên khác đã rời bỏ nàng. Hương Thầm đã tham dự vào giấc mộng đồ vương của Hoàng Phúc. Nay giấc mộng đang dần tàn! Trong giờ phút hỉ hoan này của Đại Việt, nàng cũng cảm thấy nhịp tim đập rộn ràng như chiếc gàu lên xuống khua động mặt nước giếng. Trong tháng 12 năm Đinh Mùi này (1427), định mệnh sẽ dành cho nàng số phận ra sao?

Bàn tay Hoàng Phúc đặt lên bờ vai khiến nàng giật bắn người lên, nàng buông ra tiếng thét sợ hãi hướng về cái khuôn mặt mà nàng nhìn thấy trong chiếc gương bên cạnh dung nhan tươi mát của nàng. Cái gương mặt trước đây tuấn tú nhưng có cái gì đáng ngại, vừa oai vệ vừa xảo trá của Bố Chính Hoàng Phúc nay chỉ còn là chiếc mặt nạ tái nhợt với cặp mắt sòng sọc như điên dại.

- Bẩm Tướng công, xin hãy thứ tha cho tiện thiếp vì mải bận suy tư nên đã không nghe tiếng bước chân ngài đến.

- Ta đến để báo cho "Bạn đường tôn quý" biết: Các thành Đông Quan, Cổ Lộng, Tây Đô sẽ được giao trả ngày hôm nay, chúng ta sắp rời bỏ xứ sở nàng rồi. Do ảnh hưởng của Nguyễn Trãi, kẻ mà ngày xưa theo lời khuyên của nàng ta đã buông tha ấy, Lê Lợi đã phóng thích tất cả tù binh, đồng thời cung cấp cho họ các phương tiện tàu thuyền, ngựa cưỡi và lương thực để rút quân về. Giờ chia tay giữa chúng mình đã điểm.

Một sự linh cảm thảm khốc như dày xéo ruột gan Hương Thầm. Với giọng nói thất thần nàng hỏi:

- Ngài có dẫn các quan chức người Việt đã từng tận tâm phục vụ ngài về Trung Quốc không?

- Không thể được. Họ phải ở lại.

- Thưa ngài, ngài có nghĩ đến sự trừng phạt đang chờ đợi họ sau lúc các ngài ra đi không? Ngài có nghĩ đến điều ấy không?

- Chúng ta có thể làm gì được cho họ? Họ đã chọn sai chiến tuyến. Chỉ có thế!

- Thế còn tiện thiếp thì sao? Nàng hổn hển thốt lời.

Chiếc mặt nạ của Hoàng Phúc biểu lộ sự chế giễu độc ác, hắn gằn lên từng tiếng một qua các kẽ răng

- Cục cưng của ta ơi. Ta không hiểu vì sao nàng lại lo âu! Kể từ nay khi chiến thắng đã gặt hái rồi, thế nào nàng lại chẳng được thiết đãi, ngưỡng mộ và xông hương? Biết bao nhiêu làng mạc rồi đây sẽ giành nhau để một ngày nào đó sẽ tôn nàng lên làm "Thành Hoàng". Có phải không nào? - Hương Thầm cứ ngỡ rằng vở kịch đã hạ màn, không ngờ vẫn còn phải đóng thêm màn chót nữa! Hoàng Phúc đã hay biết cả rồi! Một sự căng thẳng cực độ xâm chiếm lấy nàng, tất cả giác quan linh tính như đồng trỗi dậy để ứng phó, nàng vờ hỏi: - Thưa ngài muốn nói gì ạ?

Nụ cười nhợt nhạt của Hoàng Phúc chợt tan biến, hắn không muốn đùa mãi với khắc khoải của nàng nữa. Những tia lửa đỏ ngầu chợt lóe lên trong cặp mắt điên dại của hắn, hắn quát:

- Thôi dẹp cái trò xảo trá đi! Chính ngươi là cái tên gián điệp tại cấm thành như lời đồn đại chứ không ai hết! - Hương Thầm như muốn la lên thì Hoàng Phúc liền chặn lại:

- Đừng giả bộ giả vờ nữa! Dù cho ngươi có mưu mô tài tình hơn một con quỷ thì ngươi nên biết rằng ta đã hay biết mọi sự kể từ vụ ám sát thằng Trịnh khốn khổ mà ngươi đã ra lệnh giết nó. Ngươi tưởng rằng trong số những người dòng họ Trịnh đã bị tàn sát, từ kẻ nhỏ tuổi nhất đến người lớn tuổi nhất, sẽ không còn ai để phá hỏng sứ vụ của ngươi bằng cách hé lộ cho ta biết người anh em của ngươi đang nằm trong hàng ngũ quân nổi dậy hả? - Hoàng Phúc cười nhẹ - thật là một sai lầm tai hại, ngươi đã không hiểu rằng thằng Trịnh đó cũng đã biết trù liệu dự phòng khi cơ sự xảy ra tồi tệ. Ngay khi những cỗ quan tài chưa kịp đóng lại thì đã có một người khác tới kể hết cho ủy viên an ninh hay. Từ đó đi đến chỗ đoán được tất cả sự thật, là một việc dễ dàng!

Dù cho nét mặt Hương Thầm bừng đỏ lên, nhưng đôi mi dài vẫn cố sức không chớp trước cái nhìn thảng thốt, dễ sợ của tên Bố Chính. Hoàng Phúc tiếp:

- Ngươi còn nên biết thêm điều này là chỉ thuần túy vì lòng kính nể ta mà Sơn Thọ đã không kết liễu ngay đời ngươi đó thôi. Bị lột mặt nạ rồi, ngươi chẳng còn gì là nguy hiểm nữa, và ta đã mong rằng, nhờ những thông tin giả, ta sẽ phỉnh gạt được ngươi như ngươi đã phỉnh gạt ta. Tuy nhiên ta phải nói rằng sự thông minh và tinh quái của ngươi đã giúp ngươi đánh hơi được một số bẫy gài của ta.

Hương Thầm đưa vai về phía sau như hất đi những giây buộc của tử thần bất chợt siết chặt nàng rói trầm tĩnh đưa ra câu hỏi:

- Có phải ngài có ý bảo rằng sứ điệp sau cùng của Vương Thông là một sứ điệp giả?

Hoàng Phúc bật cười giòn giã:

- Chà! Cuối cùng rồi ta cũng dò xét được cái đáy lòng thuộc loại gián điệp của nàng! Nhưng hãy yên tâm, sứ điệp ấy là văn bản thật trăm phần trăm và dù ngươi không muốn, lần này ngươi cũng đã phục vụ cho chúng ta tốt đấy. Bởi vì chúng ta không còn ý định nào khác hơn là làm sao cho lá thư ấy đến được tận tay của Nguyễn Trãi vì chúng ta biết lòng độ lượng của ông ấy. Hôm nay chúng ta gặt hái được hậu quả tốt bởi vì chúng ta sẽ rời bỏ cái xứ đáng nguyền rủa này trong danh dự. Nhưng trước đó, làm sao ta đền trả cho xứng đáng món nợ ân nghĩa đối với "Bạn đường tôn quý" của ta đây?

Dù bắt được ý hăm dọa trong câu nói cuối cùng này nhưng Hương Thầm vẫn duyên dáng quỳ gối trước tấm gương soi của mình trong khi Hoàng Phúc lượn quanh nàng, vừa múa may vừa cười một cách khoái trá, ác ôn. Sau đó hắn vỗ tay mấy cái. Lập tức nàng hầu Sơn Giá chạy đến. Hắn truyền lệnh:

- Lột trần bà chủ mày ra rồi rút lui ngay!

Hương Thầm đứng sững ngay giữa căn phòng trong sự trần truồng. Da thịt nàng vẫn được gìn giữ thật diệu kỳ nên luôn luôn trơn bóng và chắc nịch như một phiến ngọc đồng thời trắng muốt ngọt ngào như đóa hoa mộc lan.

Hoàng Phúc lần vuốt trên đôi nhũ hoa của nàng vừa buông lời.

- Ta có thể cắt làn da ngọc ngà này thành những lát mỏng để thử xem một tí cho biết cái mớ thịt ác quỷ của nàng có màu sắc gì. - Hắn làm bộ như vằm chặt vào tứ chi Hương Thầm - Hay là biến ngươi thành con lợn nái và quẳng ngươi vào giữa bầy lợn đực!169.

Đôi bàn tay hắn mơn trớn vuốt dọc sống lưng kiều diễm rồi thọc mạnh vào khi lần đến ngang hông, khiến người thiếu phụ buột lên tiếng than đau. Sau đó hắn đưa ngón tay trỏ nhọn hoắt móc vào hậu môn của Hương Thầm vừa nói: "Hoặc ta sẽ nhét vào đây một cây tre dài vót nhọn rồi cho nó từ từ đâm qua ruột gan ngươi xuyên thấu tận chiếc miệng duyên dáng này. Cưng yêu quý của ta ơi! Thời gian chờ đợi càng kéo dài thì chắc chắn càng cảm thấy khoái lạc gia tăng lên đấy".

Nói xong, hắn tuốt ra thanh đoản đao có lưỡi sắc bén, mà ngày xưa hắn đã dùng để phát lạc tên hoạn quan Du, rồi quay vòng quanh nàng, nhưng Hương Thầm không hề run sợ. Đối với Hoàng Phúc, nàng thật mười ngàn lần đáng chết. Hương Thầm tự lặp lại với mình, chắc chắn là chết, nhưng mong được chết mau lẹ. Nàng thấy con dao sẵn sàng hạ xuống và nàng khép mắt đợi chờ. Bỗng một tiếng rầm khủng khiếp khiến nàng lại mở mắt ra. Chiếc gương lớn bằng đồng treo giống như chiếc chiêng vừa mới rớt xuống ngay giữa phòng.

Bỗng dưng từ bờ môi nhợt nhạt của Hoàng Phúc đang đứng như trời trồng trước người thiếu phụ buột ra một tiếng rú của con thú bị chiếc bẫy chém ngang sống lưng, tiếng kêu như nhỏ từng giọt máu, như vết ung mủ khổng lồ đến lúc vỡ ra, đó là tiếng rên rỉ của tình yêu pha lẫn chết chóc khôn xiết, tiếng than vãn tàn bạo dai dẳng. Nhưng rồi tiếng than dầu tưởng chừng như vô tận rồi cũng kết thúc trong một lời, chỉ một lời thôi! "Tại sao?".

Hoàng Phúc lặp lại: "Tại sao?", tay lăm lăm lưỡi dao, cặp mắt long lên sòng sọc.

Hương Thầm định trả lời, song hắn ngăn lại:

- Trước hết nghe ta hỏi đây, có phải ngươi bày mưu trong việc giết chết con voi Vijaya không? Nói đi! Không được nói dối!

Hương Thầm đáp:

- Tiện thiếp còn nói dối ngài làm gì? Thiếp hoàn toàn vô can trong việc con voi bị chết ấy. Phải mà biết trước được, thiếp cũng đã cản ngăn các tay chủ mưu cuộc sát hại thảm thương ấy rồi. Có trời đất chứng giám cho lời của thiếp.

Ánh nhìn của lên Bố Chính như dịu xuống một tí, nhưng rồi gương mặt hắn lại co rúm trở lại, miệng hắn méo xệch hẳn.

- Đồ súc vật dơ bẩn đáng lãnh sự trừng trị nghiêm khắc, ta đã đùm bọc ngươi bằng vàng bạc gấm vóc và đã quý chuộng đưa ngươi lên đến tước hiệu Hoàng hậu, thế mà ngươi lại nuôi lòng căm ghét đến mức phản bội lại ta! Ngươi đã sử dụng tình yêu lòng tin cậy của ta làm vũ khí để quay lại chống ta! Run lên vì căm giận, hắn vừa nói vừa chỉ vào cái xác thân đã từng đem lại cho hắn biết bao khoái cảm: "Các vuốt ve của ngươi che giấu những con dao nhọn, các nụ cười ẩn chứa những liều thuốc độc và mỗi lời ngươi nói là một cái bẫy giương ra. Đồ con đĩ khốn nạn! Ngươi không có ruột gan sao?"

Giương đôi chân mày xinh đẹp thẳng hàng trên vầng trán ve sầu của nàng, Hương Thầm quay thẳng chiếc đầu chứa đầy mưu độc hướng về tên Bố Chính vừa xoi mói:

- Ngài đã lôi kéo tôi ra khỏi làng mạc, khỏi gia đình để biến tôi thành một con điếm xấu xa, thế thì làm sao ngài lại chờ mong rằng để đáp lại điều ấy tôi sẽ yêu ngài, hỡi vị Hoàng đế phương Nam? - Nàng bật lên nụ cười giòn rã đầy lăng nhục làm rung rung cặp vú nhỏ nhắn - Ngài tin rằng tôi thuộc dòng giống nhà họ Trịnh để hèn hạ luồn cúi hả? Chắc chắn cái tên sâu bọ ấy, mà ngài đã từng khoe là hắn đã bắt thóp được nhiều người, thật khoái trá biết bao khi ta chà đạp nó dưới gót chân, nghiền nát nó, nó và hậu duệ bội phản của nó! Phải đúng đấy, tôi đã phản bội ngài đấy! Đáng thương biết bao, cái dây quấn quanh cái "của quý" khô đét của ngài chẳng khác gì bao quanh một ngón tay bị chặt cụt! - Nàng phì cười - Dù ngài cố hết sức đi nữa, tôi cũng đã làm ngài kiệt lực rồi. Ngài chạy lại nhặt tấm gương soi lên! Ngài hãy nhìn tôi và hãy nhìn ngài đi! Ngài bây giờ chỉ còn là một lão già héo hắt, mục rữa cằn cỗi, như một khúc củi! - Nàng cười - Hoàng đế à? Ngài mà Hoàng đế à! Ngay trong chuyện mây mưa, Ngài cũng chẳng thể trèo lên ngôi vị ấy!

- Ngươi câm họng đi! - Hoàng Phúc điên cuồng truyền lệnh.

- Tại sao ta lại phải câm miệng? Lũ Tàu các ngài, các ngài đã bị thua rồi, đã bị quân chúng ta đè bẹp rồi! Các ngài chẳng còn quyền hạn gì ở đây để ra lệnh nữa! Vua của chúng ta là Lê Lợi và bây giờ thì đã đến lúc ta có thể nói cho ngài biết thế đấy! - Nàng vừa hét lên vừa giận dữ khạc nhổ vào mặt hắn. - Ta căm thù! Ta căm thù ngài, cả ngài cả thân xác hôi như cú của ngài và tất cả cái bè lũ giống như ngài! Và cả con voi yêu quý của ngài nữa, ta thèm được phải chi chính tay ta châm lửa thiêu nó! Ái chà những tiếng kêu thảm thiết của miếng thịt quay đang chín kìa! Ôi nó đang kêu ngài kia kìa! Ngài hãy nhớ lại đi!

Hoàng Phúc nắm chặt con dao nhảy bổ lên nàng, cơn giận làm óc não hắn bốc lửa:

- Mày câm ngay đi! Giọng hắn như lạc hẳn đi! Mày câm ngay đi!

- Chà, con Vijaya đó, ngài yêu nó biết bao! Nào rượu gạo arak! Nào cây mía, nào là những cuộc thăm viếng mỗi ngày! Tất cả mọi người chế nhạo vào lưng ngài kìa! Ngài lại còn nói chuyện với nó nữa chứ! Đó chẳng khác gì những phát rắm thối của con mẹ thối tha của ngài, mà ngài đã dùng cửa miệng của ngài thổi sang cho nó! Nàng gào lên. Hỡi Hoàng đế quản tượng! Ngài đã để cho con voi ngài chết lòi ruột đó! Tay cố vấn của ngài đó.

- Đồ đĩ rạc dơ dáy, tao sẽ giết mày! Hoàng Phúc gầm lên tay chụp lấy búi tóc của nàng.

- Để làm được điều đó, cần phải là một con người thực sự là...

Nàng chưa nói hết lời thì cánh tay của Hoàng Phúc đã hạ xuống. Lưỡi dao cắm phập vào ngực nàng. Nàng phát ra một tiếng rên khô khốc rồi tiếp theo một tiếng rên nữa khi lưỡi dao lần nữa xuyên qua. Máu nàng vọt ra và nàng ngã xuống như một cánh hoa bị chặt ngay dưới cặp mắt ngây dại của tên Bố Chính.

Do hai vết đâm vừa sâu vừa rộng, nguồn sinh lực sùng sục tuôn ra rời bỏ nàng. Từ khóe môi, nàng ra dấu cho Hoàng Phúc tiến tới gần và sau khi hắn đã quỳ gối xuống, xương tủy lạnh như băng, nàng hé mở một nụ cười yếu ớt rồi thầm thì nàng nói "Xin cảm ơn". Sấp mình xuống đất, Hoàng Phúc rên siết:

- Ái thê ơi! Ta đã làm gì vậy? Nàng ơi! Xin đừng chết.

- Thưa đức ngài, thời gian của thiếp đã tận! - Nàng thở hổn hển, đôi tay đẫm máu bấu vào cạnh sườn - Tiện thiếp đã phục vụ Lê Lợi và cũng đã phục vụ ngài... Trong buổi hừng đông mới lên của ngày khai sinh đất nước, không còn chỗ cho thiếp đâu, thiếp chỉ có thể chết mà thôi... Xin ngài hãy lại gần hơn. - Vừa nức nở rên xiết Hoàng Phúc đưa tay ra bồng nàng lên áp chặt nàng vào người hắn, lấy y phục của nàng đang vứt tứ tung phủ lên nàng, rồi nói: "Ta đã làm gì? Ta đã làm gì?"

Hương Thầm nói trong hơi thở: "Ngài đã làm đúng đấy". Một ít máu trào lên bờ môi, chảy xuống cằm nàng. Hoàng Phúc vội dùng ngón tay chùi đi. Bóng tối bắt đầu phủ kín đôi bờ mi dài.

- Tiện thiếp đã lừa dối ngài... xin ngài hãy tha thứ... Thiếp đã từng yêu thương ngài! - Tay nàng bấu chặt vào tay Hoàng Phúc. Nàng còn muốn nói nữa nhưng rồi cũng chỉ có thể lặp lại - Con rùa, con rùa. Nó đến mang thiếp đi!

Rồi bỗng nhiên hơi thở nàng yếu đi, ánh nhìn từ từ trở nên bất động trông kinh khiếp. Hoàng Phúc rống lên:

- Ái thê ơi!

Hắn tiếp tục lay gọi nàng hồi lâu, cho đến khi gục xuống, nước mắt chan hòa...

—★—

Vào ngày 17 tháng 12 năm Đinh Mùi (1427), trên các đồi núi và sông nước diễn ra buổi lễ trang trọng tiễn đưa quân đội Trung Quốc về nước.

Tất cả mọi sự đã được chuẩn bị cho việc hồi hương của con số gồm khoảng 86 ngàn tù nhân được phóng thích (theo niên biểu của nhà Minh). Lê Lợi đã truyền thuê khoảng vài trăm chiếc thuyền, hàng ngàn con ngựa và lương thực cần thiết. Niên biên sử sẽ mãi ngàn năm ghi tạc hương thơm của cử chỉ mã thượng này cũng như danh thơm của quân sư Ức Trai đã gợi lên giải pháp này cho Con Rồng Lê Lợi. Mong sao sự quảng đại này đặt nền móng cho tình hữu nghị lâu dài giữa Trung Quốc và Đại Việt.

Sáu ngày trước đó, đích xác là vào ngày 12 trong một cuộc lễ long trọng huy hoàng trên bàn thờ dựng lên ở mạn Nam thành Đông Quan, hai chỉ soái của hai bên đã long trọng tuyên thệ: Vương Thông sẽ dẫn đoàn quân của mình về Trung Quốc, không còn chờ viện binh nữa. Nếu không giữ lời thì hắn, gia đình và thuộc hạ hắn phải chịu các thổ thần vật chết, còn Lê Lợi thì sẽ gửi đến triều đình nhà Minh một phái đoàn ngoại giao xin cho ngài được tấn phong, đồng thời giao nộp tất cả ấn tín triện và phù hiệu của các tướng lĩnh Trung Hoa tử trận. Sau đó, Thống tướng Vương Thông đã ký vào không phải một bản đầu hàng ô nhục mà là một bản hòa ước, nhờ đó hắn được gỡ mình ra khỏi đây, với danh dự cùng các nghi thức quân cách.

Và trong cái ngày đáng ghi nhớ mãi ấy, Thống Tướng Vương Thông đã đến doanh trại Bồ Đề cảm ơn Lê Lợi trước khi xuống thuyền về nước.

Từ trên chiếc trướng gấm, hàng tướng lĩnh bộ tổng tham mưu thuộc hai phía Việt - Trung gươm giáo chỉnh tề túc trực, trang phục giáp trụ như sắp sửa vào trận, đang chờ đợi hai vị. Chủ soái của mỗi bên cạn chén tiễn biệt, cùng lúc ấy ở trên lòng sông, tựa những cánh diệc tung bay, hàng trăm con thuyền đang sẵn sàng buông mái, một hàng rào danh dự uy nghi của đoàn kỵ binh Việt đang làm nhiệm vụ canh gác đám đông khổng lồ đang tụ tập đứng xem... Đồng thời các bình hương Kim Mã cũng được đốt lên hai bên vệ đường đang tỏa ra mùi thơm ngào ngạt trong làn không khí buổi sáng mùa đông nhợt nhạt này.

Đột nhiên các truyền lệnh sứ vén màn trướng lên. Trong tiếng chiêng tiếng trống rền vang, Lê Lợi và Vương Thông xuất hiện. Đại Việt và Trung Quốc đang đứng cạnh nhau đối diện với đám đông đang hò reo như biển dậy. Cả chục ngàn tiếng hô giải phóng vang lên! Cả chục ngàn đôi mắt say sưa đang dán chặt vào hình ảnh muôn đời đáng nhớ này: Lê Lợi khoác chiến bào màu sẫm, thanh kiếm lấp lánh ở thắt lưng, gương mặt rạng rỡ niềm vui. Vương Thông trong chiếc giáp bào sặc sỡ thêu hình vảy rồng, đầu đội chiếc mũ cánh phượng hoàng cũng đang nở nụ cười chiếu lệ.

Tất cả các âm hồn lang thang đang thổi đến luồng hơi thở mãnh liệt như cơn lốc làm cho ngọn cờ Giương cao nhân nghĩa kêu lên phần phật, làm cho các hiệu kỳ tung bay phất phới, làm cho những chiếc lá đa lả tả rụng rơi tựa như trong phút chốc cơn lốc đã quét đi 20 năm gian khổ khủng khiếp. Thế rồi, cơn lốc từ từ dịu xuống, các âm hồn chuẩn bị vui hưởng lễ dâng hương khói...

Sau khi tất cả đều quỳ gối xuống, mặt úp xuống đất, Lê Lợi đứng dậy truyền lệnh: "Tất cả hãy lên ngựa!".

Rồi họ tháp tùng viên thống tướng và đoàn tùy tùng ra đến tận bờ sông. Trong đoàn tùy tùng ấy, hiển nhiên thiếu vắng một vị: đó là tướng Thái Phúc, một chỗ trống khác nữa là chỗ của Hoàng Phúc. Theo lời người ta, ông này đã được đem xuống một chiếc tàu trong trạng thái nửa điên nửa như gần chết.

Còn Nguyễn Trãi cùng với Lê Lợi bước xuống chiếc Soái thuyền của Vương Thông để tiễn ông này vài dặm đường. Bởi vì trong mùa khô này, con nước yếu nên chiếc thuyền di chuyển chậm chạp ra giữa lòng sông và lập tức tất cả những con thuyền khác cũng trương những cánh buồm đan bằng cói lên để bám sát theo, đồng tiến thẳng về vùng Châu Thổ.

Trong lúc này, Từ Chi đang đứng chót vót trên ngọn Tháp ở Bồ Đề cạnh Thị Lộ, bé Nguyên Long, Phi Hùng và Ba. Trong niềm phấn khích dạt dào, lão chẳng biết mình nên ngưỡng phục cảnh nào hơn, cảnh sắc trên sông với hàng trăm chiếc thuyền lướt mình trên sóng chở theo rừng quân sĩ được xếp hàng trên khoang thuyền, hay quang cảnh trên đất liền với quân Ngô khổng lồ giương cờ gióng trống bước đi trong quân phục nhàu nát. Nhìn những vị võ tướng với trang phục dát vàng đính ngọc và dưới tán lọng lấp lánh, những Đội trưởng đang chân gài trên những chiếc bàn đạp yên ngựa hung hăng dẫn đầu tốp lính của họ, những võ quan mình khoác chiến bào và những chiếc áo nịt bằng kim loại, những người lính phóng lao với những thứ giáo thương lấp loáng và những chàng kỵ binh, cờ quạt tung bay trong gió, ai dám phủ nhận dáng vẻ hào hùng của họ?

Đây chẳng hề là một đạo quân bại trận, tả tơi, hàng ngũ thưa thớt đang thua trận tháo chạy nhục nhã về mảnh đất cố hương: đây là đoàn quân Trung Hoa vĩ đại đang hiên ngang rút và kéo theo một đám đông khổng lồ những cư dân thành Đông Quan và vùng Châu Thổ cùng hòa theo nhịp bước chân đám đông này bao gồm lẫn lộn những dân quân, những quan chức và nông phu. Những cụ già thì được cõng trên lưng, những chú bé thì được nách ngang hông, ngoài ra họ còn dắt theo cả những đàn trâu chậm rãi! Nhìn cảnh tượng này, chàng Ba giận giữ thốt lên:

- Ôi trời ơi! Lũ giặc Tàu này mới kiêu kỳ làm sao! Nào tàu, nào ngựa! Chúng ta đã không làm quá đấy chứ? Hãy nhìn vào chúng và hãy nhìn vào chúng ta. Ai có thể bảo rằng chúng ta là những kẻ thắng trận.

- Đồ tiểu tâm, họ đang nhổ trại đi về còn chú em thì lại ca thán về vẻ đẹp của cảnh tượng ấy! - Từ Chi nhăn nét mặt kỳ cục, đoạn lão tiếp:

- Thắng được lũ giặc oai phong như thế thì chiến thắng của chúng ta càng lừng lẫy hơn lên. Để cho họ được ngẩng đầu ra đi đó là giá phải trả cho sự an bình của chúng ta đấy.

Phi Hùng đang chiêm ngắm làn sóng biển người đang rút lui trước mặt. Chàng thầm nghĩ: nhưng nền hòa bình mà Ba và biết bao kẻ khác đang đặt niềm hy vọng vào đó liệu sẽ đem lại cho họ những gì? Lê Lợi sẽ là vị Hoàng đế như thế nào?

Bỗng Từ Chi lên tiếng:

- Nè cháu, Nguyễn Trãi anh cháu cũng không thể phát biểu hay hơn cháu như vừa rồi! À này, ông hoàng nhỏ bé của chúng tôi đang nghĩ gì thế? Còn tiểu muội, mặc kệ cái thằng Ba đần độn ấy bực mình, tiểu muội đã từng thấy cảnh tượng nào đẹp hơn thế chưa?

Trong niềm phấn khích, Từ Chi đã bế bọng chú bé Nguyên Long lên khỏi đất và thân mật choàng tay vào người Thị Lộ. Lão già điên này bỗng dưng như trẻ lại 20 tuổi. Nét bi thảm trên khuôn mặt trái dừa của lão như đã biến mất? Cái nhìn của một ông già góa vợ khôn nguôi hầu như cũng đã tiêu tan! Trong đôi mắt hình tam giác, một ánh lửa nhỏ rực sáng lên. Cô gái trẻ khó chịu quay mặt nhìn sang chỗ khác. Nàng buột lên một tiếng thở dài. Nàng chỉ muốn chia sẻ giờ phút duy nhất này với Nguyễn Trãi. Trong những năm chiến đấu, nàng đã ôm riêng mình mối tình không thể che giấu, mối tình thắng vượt tất cả và bên cạnh mối tình ấy tất cả đều nhạt nhòa, nàng bị giày vò bởi ý nghĩ tình yêu của mình sẽ không bao giờ được đáp lại. Nàng có cảm tưởng mình là cánh bèo trôi dạt. Trong tiền kiếp, nàng đã làm gì để phải chịu nỗi giày vò đến thế? Nàng không còn có thể sống như thế này được nữa. Những giọt lệ trào ra khóe mắt. Một sự thôi thúc cuồng nhiệt đến liều mạng xâm chiếm nàng. Nàng phải chinh phục được sự lãnh đạm nơi Nguyễn Trãi, nàng phải khuất phục được chàng bằng bất cứ phương cách nào. Hòa bình đã đến rồi, nàng có quyền đòi hỏi điều ấy. Nàng nóng lòng mong chờ đến bữa tiệc sẽ diễn ra vào lúc cuối ngày. Lúc đó nàng sẽ hát, sẽ nhảy, sẽ ngâm lên những bài thơ mà các thầy dạy của nàng như ngài Trời Con Mộng Tuân và ngài Mặt Hươu Tự Tân đã không chê là tồi, và lúc đó nét duyên dáng và tài năng của nàng sẽ tỏa chiếu như vầng trăng tỏa.

Từ Chi la lên: "Đẹp quá kìa, ông hoàng tử nhỏ của chúng tôi ơi!". "Chẳng đẹp bằng Thị Lộ", Nguyên Long vừa nói vừa nép mình đưa cặp mắt tôn thờ nhìn Thị Lộ. Cậu bé nhón đôi bàn chân đưa người lên để ôm vào cổ nàng. Rồi cậu thì thầm bên tai nàng: "Đừng buồn nhé. Ta ta yêu nàng mà!". Nàng vừa cười vừa siết chặt cậu bé.

Cậu bé mồ côi mẹ này đã làm nàng dao động, lòng đầy trìu mến. Tuy vậy chẳng bao lâu nữa nàng sẽ phải xa cậu. Cậu chẳng phải là hoàng tử kế vị đó sao? Đứng bên cạnh hai người, lão Từ Chi đang say sưa nhìn thành Đông Quan và nghĩ đến chén tạc chén thù với các cô gái để mừng ngày lịch sử ấy. Lão như đã sống ngay giây phút ấy từ bây giờ!

Hiện giờ đoàn hậu quân Trung Quốc chỉ còn là một đám mây xám ở chân trời. Dân chúng trở về lại kinh thành trong niềm hoan lạc. Tướng Thái Phúc đang phi ngựa xuống khỏi mô đất nơi chàng đứng nhìn xuống cuộc ra đi hùng tráng của các chiến hữu rồi trên mình con tuấn mã đang đi chậm bước chàng trở lại con đường dẫn đến dinh trại Bồ Đề, tâm trí chìm đắm trong dòng suy tưởng. Dù có phần nào hơi phì nộn, nhưng chàng vẫn không đánh mất chút nào nét oai phong và thanh lịch của ngày nào. Ít nhất, về phương diện dáng vẻ oai phong, thì nếu chàng ở giữa đoàn quân Thiên Triều trên đường rút khỏi Đông Quan, chàng sẽ không phải chịu cảnh lạc lõng giữa đoàn hộ tống của Thiên triều rút lui khỏi Đông Quan. Thỉnh thoảng chàng gật đầu tự bảo thầm: "Trung Quốc vĩ đại biết bao!"

—★—

Ngay chiều tối hôm ấy, lão Từ Chi tóc tai bảnh chọe vượt sông chuồn vào Kinh thành vừa được giải phóng. Khắp các nẻo đường ngập tràn ánh sáng nhung nhúc những đám người đi tìm khoái lạc. Lão ta hết sức vất vả mới tìm ra được cái lầu xanh ngày trước bởi một phần nào đang say rượu, một phần thì căn nhà dưới thời quân Ngô chiếm đóng đã được mở rộng và trang hoàng đẹp đẽ lên hơn nhiều. Những chiếc đèn lồng uyên ương xinh đẹp tô điểm mặt tiền có hàng lan can duyên dáng. Lão giở bức màn tre lốm đốm lên rồi đi về phía hông nhà.

Từ hai bên phía bàn thờ "Thần Bạch Mi", những nàng con gái xinh đẹp môi son đỏ chót để cho cả mười ngàn khách làng chơi "liếm láp" - như người ta thường nói170 - đang vừa uống vừa cười giỡn với đông đảo khách làng chơi. Một số cô nàng thấy Từ Chi bước vào liền thúc cùi trỏ trêu nhau: "Chà! Lão này già rồi mà vẫn còn ngứa nghề!".

Mụ tú bà Trinh Bạch khá già, dù đã bao năm rồi thế mà vẫn nhận ngay ra lão. Gương mặt mụ trở nên bực bội. Mụ la lên, giọng không mấy niềm nở:

- Nè, ông đến đây để thanh toán nợ của ông đấy hả?

Từ Chi làm ra dáng tội nghiệp và hối hận:

- Đại tỷ, chị đoán đúng đó, nhưng lần này tôi sẽ không gây cho chị tí phiền hà nào đâu.

Lão dúi vào tay mụ một lô tiền kẽm.

Mụ già liền dịu xuống và nói: "Thôi, tôi cũng thử tin ông xem sao". Và từ khóe mắt, mụ ra dấu cho một "em" tên Liễu, em này xem ra chẳng mấy thuận tình.

- Hai "em" cũng không đủ cho tôi đâu. - Từ Chi nói. Trinh Bạch trợn mắt nhìn lão già: "Ôi, khéo huênh hoang cái đồ say xỉn!". "Thanh kiếm oai hùng ngày xưa nay chắc hẳn chỉ còn là một chiếc dao cùn nhà bếp", mụ vừa ngẫm nghĩ vừa xâu mấy đồng kẽm vào chiếc đũa tre. Những khách mới đang vào, mụ vội chạy ra đón, miệng cười ngọt như mật tuôn ra những lời mời mọc, và mụ đã quên béng đi lão thợ mộc rồi! Bỗng nhiên có tiếng la to:

- Má ơi! Má ơi!

Có cái gì vậy? Nói đi cái đồ hốt hoảng!

Con đầy tớ lo việc cơm nước chạy đến thì thầm bên lỗ tai mụ:

- Lão già lúc nãy đang giở trò ở phòng trên đó! Má lên nhanh đi.

Mụ Trinh Bạch vừa mới cắm đầu lên cầu thang thì mụ nghe những tiếng "ối" thất thanh và những tiếng kêu phản đối của các cô gái, thế là mụ cũng đã hiểu được bảy phần mười sự việc. Dán mắt nhìn vào lỗ bức vách ngăn, mụ quan sát một lúc cuộc "truy hoan" của họ. Con đầy tớ kéo tay áo mụ mà nói: - Má! Má còn chờ gì nữa!

- Mày câm đi! Đồ đĩ non, mày trở xuống lo bếp núc đi, tí tao xuống! - Mụ già bỗng dưng bị những ý nghĩ dâm dục xâm chiếm, mụ tự nhủ, đây là một dịp may hiếm hoi mà cỡ tuổi như ta chỉ có trong giấc mơ mới mong gặp được. Sau khi con nhỏ đầy tớ biến rồi, mụ sửa sang lại mái tóc, và mụ đẩy cửa vào ngay lúc mấy cô gái vừa chạy ùa ra khỏi phòng va vào mụ, vừa la lên:

- Trời ơi, lão già này quá ư là sung, chúng mình phải lủi trước đi không thì giò cẳng lụi hết!

Mụ Trinh Bạch vừa chui vào phòng vừa lên tiếng: "Tớ nghe cái gì vậy? Lúc nào cũng có chuyện! Chắc cần phải nhờ bà xã ông cắt mẹ cái "của quý" đi thì ông mới chịu yên!".

Vừa nói vậy mụ vừa liếc nhìn cái "đồ vật" đang yên nghỉ trên bắp vế lão Từ Chi. Làn da nâu vô cùng mịn màng phủ lông mượt mà, đem lại cho vẻ cường tráng một sự dịu dàng lôi cuốn. Mụ đứng ngụp lặn trong những cảm giác đê mê chẳng còn muốn rời mắt đi chỗ khác.

Say quá chẳng còn trông thấy ất giáp gì nữa, lão Từ Chi đưa ra một ly rượu đầy mời mụ. Mụ vội chớp ngay.

Từ Chi cất giọng lè nhè: - Bé con xinh đẹp ơi! Đừng giận nhé! Hãy uống với anh mừng ngày vui hôm nay đi! - Đặt nhẹ mông xuống, mụ Trinh Bạch ngồi xuống chiếu cạnh lão già, tu một hơi!

- Ê này, anh chàng hào hoa, nốc xong rồi bây giờ làm gì tiếp theo?

- Làm gì tiếp theo à? Tiếp theo à? Nếu cô em cởi thắt lưng ra và để cho anh được vào trong "kho báu" ấy - vừa nói lão vừa vật mụ xuống đất và kéo mụ về phía lão. - Chà còn mơn mởn và tròn trịa lắm! Bé bao nhiêu tuổi rồi?

Lúc này mụ già đã quá bị kích thích, mụ giả vờ đổi thành giọng trẻ con nũng nịu: "Em vừa 18 cái xuân xanh", rồi mụ cuống quýt lột phăng cả áo quần. "Ối" lão thợ mộc vừa la lên vừa mạnh bạo cưỡi lên mình mụ khiến mụ già muốn đứt hơi luôn. "À! Lắc người chút đi bé con".

Quả thật phải nói rằng sau 40 năm trong nghề, mụ lại còn làm như một cô gái đang bắt vị khách chơi đầu tiên nài nỉ mới chịu sao? Chân tay mụ bấu chặt vào lão, đồng thời khoái chí lắc lư cặp mông, chẳng bao lâu mụ bắt đầu thở hổn hển tràn đầy dục lạc, rồi tiếp theo là gù lên như cu gáy và cuối cùng rên xiết lên với tất cả tấm chân tình. Quả thật lão ta quả là một người tình dẻo dai! Thật may mắn biết bao, ở vào tuổi mụ mà có được một "Bạn tình" như thế! Đầu mụ lắc sang Đông rồi lại trở về Tây, cứ từng đợt một, phần dưới thắt lưng của mụ hòa nhịp với một mãnh lực được nhân lên gấp bội sau một thời gian kiêng nhịn khá dài! Chết đừ vì khoái lạc cực độ, mụ cảm thấy hơi thở lão phà lên cổ mụ như ống bễ lò rèn, mụ đưa tay luồn dưới nách lão và "quậy" lão già hơn nữa.

"Ối"... Từ Chi mặt đỏ lừng la lên sau những động tác quá dữ dội khiến chăn gối văng ra, bình phong ngã xuống "ối"... lão ré lên như đang phải thuần hóa một con ngựa cái hung dữ... "ối!" lão bỗng thét lên một tiếng lạc giọng khàn khàn tựa tiếng đàn đứt dây, "ối ối" và lão chẳng kịp hoàn tất. Buông mụ ra, lão ngã xuống bên cạnh, nắm tay đè lên ngực, mặt mày co rúm vì đau đớn:

- Anh làm sao vậy? Anh làm sao vậy? - Vừa nói mụ Trinh Bạch vừa véo vào mũi lão một cái rõ đau để lay tỉnh lão.

Gương mặt Từ Chi chẳng khác gì chiếc mặt nạ mang đầy nét đau đớn.Từ miệng, lão chỉ còn thoát ra một làn hơi yếu ớt rồi cuối cùng thở hắt ra một cái. Đầu lão gục xuống trong khi mặt mày vẫn cứ co rúm. Lão đã chết rồi!

Mụ Trinh Bạch sợ quá kêu lên: "Hồn xiêu phách lạc của Từ Chi ơi! Hãy trở về!".

Nhưng rồi mụ cũng chỉ là một trong những lũ gái điểm tính tình mau đổi thay, lạc thú chán chê rồi, mụ còn thời gian đâu mà buồn thương cho số phận của lão già khách quen này? Tuy vậy trong một ngày như hôm nay, mụ cho rằng cái chết này là một điềm gở thê thảm cho thanh danh cái "lầu xanh" này. Mụ vội vã mặc quần áo, bắt đầu nghĩ ra cách tống khứ bí mật cái xác chết này ra khỏi nhà mụ.

- Tội nghiệp cho lão già! - Mụ nhìn lần cuối về cái xác chết co quắp trước khi rời căn phòng - Lão ta đã quá hợm cậy sức mình!

—★—

Cũng ngay lúc ấy, bên bờ kia sông, tướng Thái Phúc đặt chén rượu đã cạn xuống bên cạnh lò lửa hồng. Buổi bình minh trời lạnh và xám. Doanh trại Bồ Đề đã thức giấc.

- Đã đến giờ lên đường rồi, Thái Phúc nói

- Thưa đại huynh, quyền quyết định lựa chọn. Than ôi! Lại thuộc về đại huynh - Nguyễn Trãi vừa nói vừa buồn bã lặng nhìn Thái Phúc.

Thái Phúc, người khoác tấm áo choàng hành khách có nẹp lông chồn màu lam rồi mặc thêm ở ngoài chiếc áo chẽn đen nhạt và chiếc quần dài có phủ xà cạp171. Những chuỗi ngọc màu xanh lấp lánh ở thắt lưng chàng. Tất cả đều phù hợp với câu "sự anh dũng đi đôi với phong cách tao nhã" nên Thái Phúc đã chuẩn bị chu đáo cho việc ra đi.

Ngoài trời cơn gió lạnh giá chụp lên hai người cho dù họ đã mặc đến hai lớp y phục. Họ đi xuống hướng con sông nơi hai chiếc thuyền và đám hộ tống sơ sài của vị tướng đang chờ đợi. Đám lau sậy rung rinh trên sóng nước. Hai người chào nhau rồi lặng lẽ đưa mắt nhìn nhau một hồi lâu.

- Từng ngày một cho đến cuối đời, tiểu đệ sẽ hối tiếc vì đã không thuyết phục được đại huynh.

Cơn xúc động trào dâng làm Nguyễn Trãi không nói nên lời. Những ý nghĩ về phụ thân, đã được Thái Phú nâng đỡ lúc lưu đày, xâm chiếm chàng: người bạn của chàng cũng trở lại Trung Hoa để chịu chết.

Mắt nhòa lệ, người tướng lĩnh thanh lịch nở nụ cười lãng tử như xưa kia:

- Tiểu đệ - Thái Phúc nói - ta phải cảm ơn Trời đã cho ta một tình bạn chân chính. Bây giờ đệ đang trên đà danh vọng. Thi thoảng trong những lúc nhàn rỗi, hãy độ lượng nghĩ đến ta.

- Để được cống hiến, vị nho sĩ phải gặp được hoàn cảnh thuận lợi. Từ trước đến nay, Trời thương đệ, nhưng ai biết trước được tương lai? Đại huynh, tiểu đệ xin năn nỉ đại huynh lần cuối. Nước Trung Hoa của Đại huynh mà chúng tôi trân trọng, không hợp thời hợp vận. Trung thành với họ để làm gì trong khi Đại Việt đã vĩnh viễn công nhận đóng góp của huynh? Vẫn còn thời gian để xem xét lại quyết định. Đại huynh hãy chấp nhận đề nghị của Hoàng đế và ở lại làm quan. Đừng cố chấp tuân thủ nghiêm ngặt những quy tắc nhỏ nhặt, không xứng với đại huynh. Xin đại huynh hãy nắm bắt lấy cơ hội!

- Mong tiểu đệ đừng nói nữa kẻo ta không còn lòng dạ để ra đi. - Thái Phúc la lên, diện mạo như đanh lại. - Số phận của ta đã hoàn tất. Ta biết điều gì đang chờ đón ta, đó chính là cái chết nhục nhã của các tên phản bội. Và ta đã sẵn sàng để chịu đựng điều đó. Một ngày nọ tiểu đệ có nói với ta: "Thà làm quỷ đất Nam còn hơn làm Vương đất Bắc"172. Còn ta, ta sẽ làm một con quỷ đất Bắc!

Dứt lời, Thái Phúc vội trở gót ngay, leo lên chiếc thuyền và đến ngồi trên buồng lái, gương mặt cúi xuống nhìn về phía Nguyễn Trãi. Những chiếc thuyền bắt đầu rời bến. Vị nho sĩ phất ống tay áo ra dấu giã từ.

Thế là hết. Người tướng lĩnh vừa xuống thuyền với đoàn tùy tùng khiêm tốn kia sẽ phải đi đến một cái chết chắc chắn. Chẳng bao giờ trong cuộc đời này, họ còn có thể gặp lại nhau. Nguyễn Trãi dõi mắt nhìn theo bóng dáng Thái Phúc vẫn bất động. Tận đáy mối tình bằng hữu trào dâng nỗi giận dữ bất lực. Làm thế nào một con người như thế, đã từng có khả năng vượt qua luật lệ và cấm chỉ của thiên triều, vậy mà lại đồng thời gập mình tuân phục cho đến chỗ chịu chết như thế? Câu trả lời chắc chắn chỉ tìm thấy trong câu nói của Thái Phúc: "Ta không thể là một kẻ bị lưu đày!".

Con thuyền càng xa bến, chuỗi kỷ niệm nối kết chàng và Thái Phúc càng dàn trải ra trước mắt. Đây thực là số mệnh kỳ lạ của một nhà chinh phạt hào hoa từng muốn biến cuộc chiến tranh thành một cuộc đấu trong danh dự, từng muốn xem thời đại Hoàng Kim của Trung Quốc như là lý tưởng phải noi theo. Vị tướng này đã từng chiến thắng trận Đà Bang, từng là viên tướng tổng trấn thành Nghệ An mà theo người ta kháo nhau là có nét duyên dáng của một phụ nữ kèm nét kiêu hùng của "chúa tể rừng xanh". Thế mà, chỉ một cử chỉ duy nhất ủng hộ Đại Việt, đã tiêu hủy danh thơm tiếng tốt của ông ta. Ông ta đã bị đẩy xuống bậc thang thấp nhất trong xã hội loài người tức là bị xem như một tên phản bội, bị thống tướng Vương Thông khai trừ kết tội, nên ông ta phải đơn độc và bị mọi người bỏ rơi trên đường trở về cố hương.

Vị nho sĩ tự nhủ, tuy nhiên giữa chàng dũng sĩ ngày hôm qua và tên phản bội ngày hôm nay, con người ấy vẫn không hề thay đổi. Cả hai đều được sản sinh cũng chính từ sự tín trung với ý nghĩ phải biến nước Trung Hoa kỷ cương, đạo đức thành Trung tâm vũ trụ, nơi tỏa sáng ra nền văn minh. Thái Phúc tin rằng phải đem nền văn minh này đến cho nước Đại Việt bị chinh phạt. Nguyễn Trãi chợt nhận ra mình đã dùng những lá thư góp phần vào việc đưa ông ta đến chỗ phải nhìn nhận rằng sự hiện diện của quân Tàu tại Giao Chỉ không phải là sự biểu lộ của lòng đạo đức theo gương vua Thuấn. Và từ đó ông ta đã giao nộp thành Nghệ An mà chẳng hề giao chiến, với những lời lẽ đơn giản như sau:

"Nếu tất cả sức mạnh của chúng tôi đã không đè bẹp được cuộc nổi dậy của chư vị, nếu toàn dân nâng đỡ chư vị thì đó chính là do ngài "Bình Định Vương" (Lê Lợi) của chư vị là một con người đạo đức, hay ít nhất là chúng tôi không đủ đạo đức bằng ông ấy".

Đằng xa kia, bóng dáng Thái Phúc trông tựa một phiến đá phía mạn sau thuyền. Nguyễn Trãi chợt thở dài. Cho dù bản chất Thái Phúc hướng ông ta đến đồng lính luyến ái, tuy nhiên ông ta cũng đã cố gắng kiềm chế được xu hướng ấy để đem đến cho Nguyễn Trãi một tình bạn rất trong sáng và trên nhiều phương diện, hai người cảm thấy ăn ý với nhau, trừ điểm then chốt này, đó là những mối tương quan giữa Trung Hoa và Đại Việt. Vị nho sĩ vẫn còn nhớ mãi trong đầu cuộc nói chuyện về vấn đề này, Thái Phúc nói với chàng:

- Tiểu đệ thân mến, huynh phải vui mừng vì cuộc chiến thắng chính đáng của tiểu đệ và buồn bã nghiêng mình trước thất bại của Đại Quốc Trung Hoa của huynh trên đất Đại Việt này. Làm thế nào một đất nước thấm nhuần nền văn hóa của chúng tôi, đã được chính chúng tôi đem đến cho nền hành chính, trường học, cuộc sống điều hòa, lại có thể từ bỏ nền văn hóa của chúng tôi được? Chẳng qua chỉ những sự độc ác, sự vụng về, bạo ngược, ngu dốt và tham lam của các nhà cai trị của chúng tôi là phải chịu trách nhiệm về việc ấy. Cổ nhân xưa đã từng nói: "Sự dịu dàng là bước đầu của thành công. Bạo lực là mầm mống mọi tai họa."

Nguyễn Trãi vẫn còn như nghe rõ câu trả lời của mình:

- Thưa Đại huynh, lầm lẫn của huynh là ở chỗ đó. Chúng tôi đã chiến đấu chống chư vị nhân danh đất nước cổ kính, phong tục truyền thống và nền văn hóa khác biệt của chúng tôi đối với phương Bắc. Tất cả lịch sử của chúng tôi đã làm chứng điều ấy. Ngay cả một nền chính trị tài tình khéo léo mấy cũng không thể bóp nghẹt lòng ái quốc của chúng tôi. Hãy trục xuất khỏi tâm trí huynh niềm hối tiếc ấy đi, dù nó có vẻ ve vuốt dân tộc chúng tôi khi được các huynh đánh giá xứng đáng là một dân thuộc về nước Trung Hoa vĩ đại, khác hẳn cách nhìn của Vương Thông là chỉ thấy nơi chúng tôi hình ảnh một lũ quân mọi rợ.

- Tiểu đệ thân mến. Huynh xin thành thật nói với tiểu đệ rằng ngày xưa huynh quả có chia sẻ quan niệm ấy của y nhưng chính hiền đệ đã khiến huynh thay đổi. Tuy nhiên huynh lấy làm xót xa cho nền hòa bình của dân tộc đệ vì dân tộc đệ đã không chịu đi vào trật tự của Trung Quốc.

- Huynh đừng lo, giữa hai nước chúng ta hòa bình đã được thiết lập cho đến cả ngàn năm.

Thái Phúc vận lại:

- Ảo tưởng, ảo tưởng! Nước Tàu sẽ trở lại, trong vòng 10 năm, một thế kỷ hay hơn thôi. Nếu hiện nay Đại quốc ấy chịu nghiêng mình vâng phục ý trời thì nó cũng sẽ không bao giờ chấp nhận cho một đế quốc khác ở phương Nam được tạo theo hình ảnh của nó mà lại đòi độc lập với nó. Và nó lại càng khó lòng thứ tha cho đất nước của đệ vì đất nước đệ chỉ là một cành cây mà lại cứ muốn là một cây hoàn toàn riêng biệt.

Nguyễn Trãi nhớ mình đã thẳng thắn đáp lại:

- Nhưng chúng tôi thực sự là một cái cây riêng biệt mà!

Đằng kia, chiếc thuyền của Thái Phúc chỉ còn là một vệt đen giống như chữ "Nhân" trôi trên dòng sông nước đỏ nhạt. Giờ đây khi sợi dây liên kết giữa họ sắp sửa đứt rồi, Nguyễn Trãi mới hiểu rõ hơn tại sao Thái Phúc không thể nào là một kẻ lưu đày. Muốn sống kiếp lưu đày, ông ta phải là một con người ít tư chất Trung Hoa hơn, ít lòng tin tưởng vào Trung Hoa hơn mới được. Nhưng nước Trung Hoa mà Thái Phúc tin tưởng ấy, không phải là cái nước Trung Hoa của bọn tham tàn Vương Thông, Hoàng Phúc, Trần Trí, đám trộm cướp Mã Kỳ và cả lũ tướng lĩnh sĩ quan đổ hết trách nhiệm về sự thất bại ở Đại Việt lên đầu Thái Phúc bằng một bản phúc trình buộc tội ông ta một cách cực kỳ gay gắt. Đối với cái nước Trung Hoa của bọn ấy thì ông ta chỉ là một tên phản bội. Nhưng mà đối với ông ta, điều ấy chẳng quan trọng gì! Điều quan trọng đối với ông ta, Nguyễn Trãi nghĩ thầm và chắc rằng đã hiểu rõ ông ta hơn bao giờ hết, một nước Trung Hoa khác kìa, chỉ nước Trung Hoa ấy mới có quyền xét xử ông. Và cái nước Trung Hoa ấy thì hoàn toàn cùng nhịp điệu với ông ta. Chắc chắn chính sự xác tín ấy đã giúp ông ta có can trường đương đầu với cái chết đang chờ đón ông ta.

Đằng xa kia, chiếc thuyền hình chữ "Nhân" chỉ còn là một dấu chấm mất hút nơi chân trời. Sợi dây nối kết chàng với Thái Phúc thế là đứt hẳn. Dòng sông sao trống vắng và tâm hồn chàng sao buồn thế!

Nguyễn Trãi chầm chậm đi trở về hướng ngọn tháp Bồ Đề. Tiếng búa nện vang ra khắp doanh trại mà người ta đang tháo gỡ dội vào tai chàng nghe thảm sầu quá. Chàng mãi miên man suy nghĩ đến nỗi không nhận thấy cụ Vô Kỷ đang tiến đến gặp chàng. Ngược dòng quá khứ, Nguyễn Trãi nhớ lại buổi sáng mùa thu xa xưa ấy khi Atangana từ giã vị Hoàng thân tức ông ngoại chàng, tại Côn Sơn, 40 năm rồi mà chàng vẫn còn như thấy lại nỗi xúc động của hai vị: một vị là nhà sư da sạm nắng, chòm râu dài trông giống một tiên ông bất tử, còn vị kia là một quan Đại thần gương mặt thanh tú. "Phải để cho hai người bạn chí thân ấy nói lời giã biệt. Họ chẳng biết rằng có còn gặp lại nhau nữa không". Trãi nhìn thấy họ cùng nhau cất bước, Atangana chống vào cây gậy đầu rắn của ngài, còn vị Hoàng thân thì cầm hộ bạn mình chiếc áo "hai lớp", quà tặng của bà Hoàng thân, bà ngoại chàng. Làm sao chàng dám tưởng tượng rằng chiếc áo này về sau lại thuộc về chàng? Trước khi lìa trần, vị ẩn sĩ đã nhờ đạo sĩ Vô Kỷ trao lại cho chàng. Đây là một đạo sĩ rất siêu thoát, biểu tượng của một đời sống tinh tuyệt không vướng chút bụi trần. Chẳng hiểu Atangana đã qua đời được bao nhiêu năm trước khi sứ điệp đến được với chàng?

Đứng sừng sững đối diện với Nguyễn Trãi, Vô kỷ chiếu thẳng đôi nhãn quan và nói:

- Này con ta, con đã đi xa đủ rồi, hãy trở về lại thôi! Đừng buồn vì số phận của một người bạn phải ra đi. Con người chỉ là những khách lữ hành, người này nối tiếp kẻ kia. Một số đã ra đi hoặc sẽ ra đi. Tốt hơn con hãy mau mau hân hoan mừng cuộc chiến thắng này đó chính là công trạng của con, hãy chia sẻ niềm vui với gia đình con mà con đã phục hồi lại trong vinh quang.

Trở về với thực tại, Nguyễn Trãi chợt ngẫm ra rằng lão đạo sĩ trẻ mãi không già này lúc nào cũng hiện diện đúng vào những giờ phút quyết định nhất của đời chàng, chàng thưa:

- Thưa Tôn giả đáng kính, nếu mọi người đều là những lữ khách lần lượt nối đuôi nhau thì ngài, chắc chắn ngài không phải là một lữ khách tầm thường. Ngài đã từng quen với ông nội cháu, với cậu của cháu là những người nay đã về nơi chín suối. Một triều đại rơi vào bóng tối, một triều đại khác nảy sinh, rồi lại sụp đổ, sau nhà Trần đến nhà Hồ, sau nhà Hồ ngày mai là nhà Lê, thế mà ngài vẫn còn đó tựa như lần đầu tiên cháu thấy ngài ở bờ hồ Côn Sơn.

Thân hình gầy đét của Vô Kỷ rung rung theo tiếng cười ma mãnh của cụ:

- Chính là nhờ ta đã lựa chọn đi theo đạo Trời đồng thời tưới rượu trần gian tràn trề lên thiên Đạo! Bí quyết trường sinh của ta nằm ở đó cùng với một vài pháp thuật trong đó có thuật Âm Dương. Nhớ đừng hé một lời cho ai nhé, kẻo giống như Bành Tổ173, ta bắt buộc sẽ phải lẩn trốn dù đã 800 năm tu luyện. Ai chà! Khi ta nói dông nói dài tầm phào, chính lúc đó ta lại là kẻ minh mẫn nhất và khi ta minh mẫn lại chính là lúc ta điên rồ nhất!

Và giọng lão đạo sĩ trở nên trang trọng:

- Trong cuộc đời lang thang phiêu bạt của ta, sở dĩ ta luôn luôn hiện diện bên cạnh con vào những lúc trọng yếu là vì chắc chắn do một sợi dây liên kết định mệnh...

- Ở mỗi khúc quanh của cuộc đời cháu à? Như thế hôm nay tôn sư đến đây để...?

- Ta đến vào đầu năm Mậu Thân (1428) này để mang sứ điệp của đạo sĩ Atangana.

- Một sứ điệp đã cách đây hơn cả 10 năm!

- Như con thì ta còn cần phải dạy cho biết rằng cần để cho thời gian chín mùi không - lão đạo sĩ chế nhạo - Sứ điệp này chỉ nên trao cho con vào ngày hôm nay là tốt nhất vì số mệnh của con đã hoàn thành. Giờ đây con có toàn quyền tùy ý rời bỏ bể hoạn gian nguy đầy bão táp và theo lời khuyên của vị ẩn sĩ.

- Con rút lui khi nhiệm vụ tái thiết Đại Việt vẫn còn sờ sờ ra đó à? Khi mà vẫn cần phải tìm ra những bậc hiền tài, chấn chỉnh lại các cuộc thi cử, phục hồi ngôn ngữ của chúng ta, văn hóa của chúng ta, tóm lại là nghĩ đến nhân dân! Vào thời khắc cần phải ra tay hành động này, con lại đi rút lui à? Tôn sư tin rằng treo áo từ quan vào tuổi 47 lại chính là điều hay mà con phải làm sao?

Chàng nói theo cơn kích động chẳng khác gì như nơi lão đạo sĩ lẩn thẩn, lưu linh bất trị đó đang liên kết mọi trở lực chống lại chàng vậy. Cuối cùng chàng dịu giọng:

- Thưa Tôn sư, hãy tha thứ cho những lời nóng nảy bộc trực của con. Con không thể nào chịu nổi sự từ bỏ công việc mà con đã chờ đợi từ bao năm trời nay.

Vô Kỷ mỉm cười bí hiểm:

- Con ơi, quả thật ta có khuynh hướng hay nói nhăng nói cuội về đạo. Vì thế chắc con sẽ không ngạc nhiên, trước khi về lại ẩn cốc của ta ở Thanh Hóa, ta muốn gửi lại để cho con suy gẫm những lời Lão Tử tiễn đưa Khổng Tử sau khi Khổng Tử đến thăm ngài. Mong con hãy đừng quên:

"Tôi nghe người ta nói rằng người giàu và quyền thế khi tiễn những người khác thường trao cho họ những lời nói. Tôi thì chẳng giàu có mà cũng chẳng quyền thế, chỉ dám mạo muội xem mình là người lương thiện, vậy tôi xin đưa tiễn ngài với những lời nói, và đây tôi xin nói: "Kẻ thông minh và kẻ thường quan sát sâu sắc người khác, thì rất dễ thiệt mạng bởi vì kẻ ấy chỉ trích người ta một cách chính xác, đúng đắn. Kẻ nào rất minh mẫn, tinh nhuệ thì dễ mang họa cho bản thân mình bởi vì kẻ ấy phơi bày khuyết điểm của người khác ra. Kẻ nào tự hạ làm con, làm tôi thì không còn có thể làm chủ được mình nữa!"

—★—

Bây giờ đã là tháng 3 năm Mậu Thân (1428), những cây đào của mùa xuân giải phóng vừa tàn, cây mận đang bắt đầu nở hoa. Vào sáng hôm ấy, tại Kinh thành, tất cả mọi người lũ lượt kéo về Hồ Lục Thủy, nơi đây Vua Lê Lợi sẽ long trọng làm lễ bái kiến Long Quân Thủy thần (Chúa Hổ Rồng, vật tổ của dân Việt).

Ngay từ hừng đông, một số người đi cùng với toàn bộ gia đình, từ các cụ già nhai trầu bỏm bẻm đến bé con vừa chào đời được cõng trên lưng mẹ, họ lũ lượt kéo nhau tiến về bờ hồ để dành chỗ tốt nhất. Trong khi chờ đợi, người ta chơi xúc xắc dưới các tán cây hoặc chơi cầu. Một số người đang thả diều. Từng đoàn nho sinh ẩn núp chờ ghẹo các cô gái mặc áo dài thêu hoa. Các thương nhân dáng vẻ sung túc đang bàn chuyện mua bán. Các chàng nho sĩ trịnh trọng đang đưa vào kinh điển tranh luận với nhau, xen lẫn vào đó là đám nông dân từ làng quê đi thẳng về đây trên người còn vương đầy đất ruộng. Họ dẫn theo hàng đàn trâu, bò, lợn và đủ loại gia cầm khác. Từng bầy con nít chỏm tóc phất phơ trong gió đang đuổi nhau ầm ĩ xung quanh đám người bán kẹo kéo. Bên cạnh các thiếu nữ thanh lịch của Đông Quan, có tớ gái tháp tùng là những phụ nữ rách rưới quấn trên đầu tấm khăn dơ bẩn. Rải rác đó đây, các tay trộm đang lén lút rình rập. Đứng tách rời đám đông, những tay khiêng cáng gầy nhom đang lặng lẽ rửa chân y hệt như đang ở nhà họ vậy, còn các tay thợ thủ công, các tay làm dù, áo giáp, đồ sành, đều đóng cửa tiệm không bán trong ngày trọng đại này. Cũng có các vị sư sãi già đeo trên cổ chuỗi tràng hạt bồ đề, những người bán hương vàng, những người bán hàng rong đong đưa kẽo kẹt quang gánh gợi sự chú ý của khách hàng, đại khái ở đây ta có thể thấy đủ mọi hạng người. Tất cả đều cười nói rộn ràng, gọi nhau ơi ới, cãi cọ om sòm, la hét inh ỏi.

Đây thật đúng là ngày lễ hội.

Kể từ ngày chiến thắng quân Ngô, nại lý do này hay lý do khác, dân chúng Đại Việt không ngừng thả giàn bày ra các cuộc vui chơi thoải mái. Họ đã giải phóng được đất đai thì họ cũng phải giải phóng chính mình. Họ phải cười cho đã sau bao nhiêu năm khóc lóc, phải nói cho hả hê sau bao năm chịu câm nín, phải thực sung thực sướng sau bao năm khổ đau, run sợ, khi con kền kền lúc nào cũng tha hồ tung hoành trên bầu trời Đại Việt. Mười hai mái ngói lát vàng lát bạc của tháp Báo Thiên đang soi mình trong hồ nước tỏa rạng nỗi vui của họ. Những chàng trai đang ngỏ lời với các nàng thiếu nữ: "Anh yêu em". Đôi mắt các cặp vợ chồng xa cách nhau vì chinh chiến giờ đây đang như thầm thì: "Bu nó ơi! Thầy nó ơi, niềm vui chung chăn sẻ gối thật êm dịu biết bao!".

Người ta kháo nhau cả ngàn câu chuyện, nào là ở làng Thị Thôn (tỉnh Bắc Ninh) chẳng hạn, vì có được một vị thành hoàng nữ phái, nên các phụ nữ không chính chuyên ở đây không bị xử phạt nghiêm khắc bằng ở những nơi khác, nên tất cả các cô gái đều mang thai! Nào là ở làng Duyên Tức (tỉnh Thái Bình), cuộc đánh nhau nhằm tôn vinh thần làng mỗi năm đã biến thành một cuộc thác loạn thực sự sau khi các ngọn đèn đã được thổi tắt, nào là ở làng Đi Nâu thờ một vị thần trác táng cũng xảy ra cuộc dật lạc như trên. Dù cho đó là những câu chuyện bịa đặt của những mồm miệng đắng lư?