Chương 5

Hợp đồng thuê nhà của bà Gerdy bao gồm cả một căn phòng mà trước đây được dùng làm phòng để xe ở dưới tầng trệt. Bà đã biến nó thành một phòng chứa đồ đạc linh tinh, trong đó nhét những thứ đồ cũ, không dùng đến, đồ bỏ đi hoặc những thứ cồng kềnh. Phòng này cũng được dùng làm nơi chứa củi và than cho mùa đông.

Căn phòng để xe cũ kỹ này có một cánh cửa nhỏ thông ra đường mà từ lâu đã bị bít lại. Từ nhiều năm nay, Noël đã bí mật cho sửa căn phòng này và gắn cho nó một ổ khóa. Qua lối này, anh có thể đi ra đi vô vào bất cứ giờ nào, như thế sẽ tránh được sự kiểm soát của người gác cổng, tức là tránh được con mắt của tất cả mọi người trong tòa nhà.

Chính qua cánh cửa này mà bây giờ anh chàng luật sư đi ra khỏi nhà, tất nhiên là có sử dụng những biện pháp thận trọng nhất để mở và đóng cửa.

Một khi đã ở bên ngoài, anh dừng lại, bất động một lát trên vỉa hè, như thể đang do dự không biết nên đi hướng nào. Anh đang chậm rãi đi về hướng nhà ga Saint-Lazare thì có một chiếc xe ngựa chạy qua. Anh ra hiệu cho người đánh xe, ông này ghìm cương cho xe tấp sát vào lề đường.

- Đến phố Faubourg-Montmartre, góc phố Provence, - Noël vừa nói vừa trèo lên xe - và nhanh lên.

Khi đến nơi, Noël xuống xe và trả tiền cho ông xà ích. Khi thấy ông đi khá xa rồi anh mới bước xuống phố Provence, và sau khoảng một trăm bước, anh dừng lại, giật chuông cửa của một trong những ngôi nhà đẹp nhất trên phố.

Dây cửa lập tức được kéo ra.

Khi Noël bước qua trước buồng gác thì ông gác cổng dành cho anh một lời chào bao dung kính cẩn, đồng thời tỏ ra thân tình. Đó là lời chào mà những người gác cổng dành cho những người thuê nhà có tình cảm, những người hào phóng luôn mở rộng tay.

Lên đến gác hai, anh chàng luật sư dừng lại, rút từ trong túi ra một chiếc chìa khóa rồi mở cửa như thể bước vào phòng mình ở căn hộ chính giữa.

Nhưng, nghe tiếng lách cách dù rất nhẹ của ổ khóa, một cô hầu phòng khá trẻ, khá xinh, có cái nhìn trâng tráo, đã chạy ra.

- Ồ, ông đấy à! - Cô ta kêu lên.

Tiếng kêu của cô ta khá to nên có thể nghe thấy được từ đầu kia của căn hộ, và nó được dùng như một kiểu báo hiệu khi cần, như thể cô ta vừa kêu lên, “Coi chừng!” Nhưng Noël làm ra vẻ không để ý.

- Cô chủ có nhà không? - Anh hỏi.

- Có, thưa ông! Và chị đang tức giận vì ông. Từ sáng sớm chị đã muốn sai người đến gặp ông. Chiều nay chị còn nói sẽ đích thân tới gặp ông. Tôi đã phải rất vất vả mới ngăn được chị khỏi bất tuân lệnh ông.

- Tốt. - Chàng luật sư nói.

- Chị chủ đang ở trong phòng hút thuốc. - Cô hầu phòng nói tiếp - Tôi pha một tách trà cho ông nhé, ông có dùng không?

- Có. - Noël đáp - Soi đèn cho ta đi, Charlotte.

Anh lần lượt bước qua một phòng ăn tráng lệ, một phòng khách dát vàng lộng lẫy theo phong cách của vua Louis XIV, rồi bước vào phòng hút thuốc.

Đó là một căn phòng khá rộng với trần nhà rất cao. Ở đây người ta có cảm giác như đang ở cách xa Paris ba nghìn dặm, trong nhà một thần dân giàu có của thiên tử. Đồ đạc trong phòng, thảm trải sàn, giấy dán tường, những bức tranh; tất cả rõ ràng đều được đưa thẳng về từ Hồng Kông hoặc Thượng Hải.

Một tấm vải lụa sang trọng với hình những nhân vật hào nhoáng rực rỡ phủ kín các bức tường và cả ở trước cửa. Cả đế quốc Trung Hoa đang diễu hành ở đây, trong những bức tranh phong cảnh màu đỏ son. Đó là hình những ông quan bụng phệ được vây quanh giữa những chiếc cọc đỡ đèn của xe kéo; những nhà nho u mê bởi thuốc phiện, nằm ngủ dưới những cái lọng; những cô gái có đôi mắt xếch bước chệnh choạng trên những bàn chân bó vải.

Trên tấm thảm trải sàn, loại thảm mà cách dệt nên nó vẫn còn là một điều bí mật đối với châu Âu, là hình các loại hoa quả được thêu hoàn mỹ đến mức khiến loài ong cũng phải nhầm. Trên tấm vải lụa phủ trần nhà, một nghệ sĩ tài ba nào đó của thành Bắc Kinh đã vẽ nên những con chim hư cấu đang dang những đôi cánh đỏ tía hay vàng rực trên nền trời xanh.

Có những chiếc que sơn mài được khảm xà cừ cầu kỳ dùng để đỡ các tấm mành rèm và tô vẽ cho các góc của căn phòng.

Hai chiếc tủ chè kỳ quặc chiếm lĩnh một nửa căn phòng. Những thứ đồ đạc có hình thù lập dị và rời rạc, những mặt bàn bằng sứ cùng những chiếc tủ ngăn kéo làm bằng gỗ quý chất đầy mọi các xó xỉnh. Rồi đến các giá kệ được mua của Liên Chi, một ma cô ở thành Tô Châu - một thành phố nghệ thuật; bày trên đó là hàng nghìn những đồ lạ mắt đắt tiền và khó kiếm, từ những chiếc đũa bằng ngà voi đến những chiếc tách sứ mỏng hơn cả bong bóng xà phòng, những kiệt tác kỳ diệu của triều đại Càn Long.

Ở cuối phòng hút thuốc có một chiếc đi văng rất rộng và thấp, trên có bày những chồng gối được bọc bằng loại vải giống với màn trướng trong nhà. Trong phòng không có cửa sổ, thay vào đó là một vách kính rất lớn có hai lớp kính trượt giống như vách kính của các cửa hàng. Giữa hai lớp kính rộng khoảng một mét là những giống hoa hiếm nhất được trồng dày đặc. Việc không có lò sưởi được thay bằng những ô cửa nhiệt được che giấu khéo léo để giữ cho phòng hút thuốc một nhiệt độ có thể khiến trứng tằm nở được thành con, một hệ thống cửa nhiệt thực sự hòa hợp với đồ đạc được bày biện trong phòng.

Khi Noël bước vào, một người phụ nữ trẻ đang nằm cuộn mình trên đi văng và hút thuốc lá. Bất chấp sự nóng nực như ở vùng nhiệt đới, nàng vẫn quấn chiếc khăn choàng rộng bằng vải Kashmir.

Nàng có vóc người nhỏ nhắn, nhưng chỉ có những người đàn bà nhỏ nhắn mới có thể tập hợp được mọi sự hoàn mỹ. Những người đàn bà vượt quá tầm vóc trung bình thường là những thử nghiệm và sai lầm của tạo hóa. Dù họ có thể đẹp đến mấy thì họ vẫn luôn mắc lỗi ở một chỗ nào đó, giống như tác phẩm của một người thợ tạc tượng mà, ngay cả khi có tài, anh ta như thể lần đầu phải tạc bức điêu khắc vĩ đại.

Dù nhỏ nhắn nhưng cổ, vai và hai cánh tay của nàng lại có những đường cong tròn trĩnh tuyệt diệu. Bàn tay nàng, với những ngón tay cong ngược lên, với những móng tay tô hồng, trông như những đồ trang sức được mơn trớn vuốt ve. Đôi chân nàng, trong đôi tất lụa dày ngang với một tấm mạng nhện, là một kỳ quan. Chúng làm ta liên tưởng tới không phải bàn chân quá hoang đường của nàng CendrillonLọ Lem, đi hài da sóc, mà là một bàn chân thực tế, nổi tiếng và hiện hữu hơn, thứ mà phu nhân xinh đẹp của một ông chủ nhà băng thích đúc thành những bản mẫu bằng cẩm thạch, thạch cao hoặc đồng để tặng cho những kẻ ngưỡng mộ.

Nàng không đẹp, thậm chí cũng chẳng xinh; tuy nhiên khuôn mặt nàng thuộc kiểu mà người ta không thể quên được. Nó đập vào mắt người nhìn như cú sét ái tình của anh chàng Beyle[*]. Trán nàng hơi cao và miệng nàng quá rộng, nhưng đôi môi nàng có một vẻ tươi mát khêu gợi. Hàng lông mày của nàng trông như được kẻ bằng mực Tàu; chỉ có điều người ta đã quá mạnh tay ấn bút khiến chúng mang một vẻ cứng rắn những khi nàng quên không chăm sóc. Để bù lại, nước da mịn màng của nàng có một màu vàng quý phái, đôi mắt đen mượt như nhung có một sức hút mạnh mẽ, hai hàm răng trắng bóng như được nạm ngọc trai, và tóc nàng, một mái tóc đen dày, mịn màng và lượn sóng óng ánh xanh nhạt.

[*]Marie-Henri Beyle: Tên thật của nhà văn Pháp Stendhal (1783-1842), tác giả của bộ tiểu thuyết nổi tiếng Đỏ và đen (ND).

Khi nhìn thấy Noël gạt tấm mành cửa bằng lụa bước vào, nàng chống khuỷu tay ngẩng lên, nói bằng giọng chua ngoa:

- Cuối cùng thì cũng thấy mặt chàng, thật hân hạnh quá!

Chàng luật sư ngột ngạt vì nhiệt độ như ở sa mạc châu Phi của phòng hút thuốc.

- Gì mà nóng thế! - Anh lên tiếng - Ở đây chết ngạt mất!

- Vậy ư? - Nàng hỏi - Thế mà em lại đang rét run lên đây. Thực sự là em đang rất đau khổ. Em không thể ngồi mẫu được nữa, nó khiến em bực bội, và em đã đợi chàng từ hôm qua.

- Anh không thể đến được, - Noël biện bạch - không thể đến được!

- Dù sao thì, - cô nàng nói tiếp - chàng cũng nên biết rằng hôm nay là ngày đến hạn của em và em có nhiều khoản phải thanh toán. Các nhà buôn hôm nay đến lấy tiền mà em không có một xu. Thợ đóng xe đem phiếu thanh toán đến mà tiền em không có. Cái lão bất lương Clergeot kia, chỉ vì 3.000 franc em còn nợ lão mà lão làm ầm lên. Đẹp mặt quá!

Noël đứng cúi đầu như một học sinh đang bị thầy giáo khiển trách vì tội ngày Chủ nhật không chịu làm bài tập.

- Mới chỉ muộn có một ngày. - Anh lẩm nhẩm.

- Vậy nên chẳng sao chứ gì? - Người phụ nữ trẻ đốp lại - Một người đàn ông tự trọng, chàng yêu ạ, nếu cần thì sẵn sàng để cho chữ ký của mình bị mất giá, nhưng không bao giờ làm vậy với người tình của mình. Chàng không biết rằng em được tôn trọng chỉ nhờ có tiền sao? Đến khi em không còn có khả năng trả nợ nữa thì “xin chào”…

- Juliette thân yêu! - Chàng luật sư nhẹ nhàng nói…

Nàng thô bạo ngắt lời anh:

- Phải, nghe hay thật đấy! “Juliette thân yêu”, chừng nào chàng còn có mặt ở đây thì mọi thứ còn tuyệt vời, nhưng chỉ cần chàng quay gót là mọi thứ nhanh chóng bị gió cuốn đi. Một khi đã ra ngoài đường rồi thì không biết liệu Juliette có còn tồn tại nữa không?

- Nàng thật là bất công. - Noël đáp - Chẳng lẽ nàng không tin rằng lúc nào anh cũng chỉ nghĩ đến nàng hay sao? Anh chẳng đã chứng minh cho nàng điều đó hàng nghìn lần rồi ư? Đây, anh sẽ lại chứng minh lần nữa ngay bây giờ.

Anh rút từ trong túi ra cái gói nhỏ mà anh đã lấy từ phòng làm việc, rồi mở ra để cho nàng thấy chiếc hộp nữ trang bọc nhung tuyệt đẹp.

- Đây, - chàng nói - là chiếc vòng tay mà nàng đã khát khao cách đây tám ngày tại cửa hàng Beaugran.

Vẫn không đứng lên, Juliette đưa tay đỡ lấy chiếc hộp, mở hé với một vẻ dửng dưng nhất, liếc nhìn vào đó rồi chỉ nói một câu:

- Ồ!

- Có đúng cái này không? - Noël hỏi.

- Phải; nhưng lúc ở cửa hàng em thấy nó có vẻ đẹp hơn.

Nàng đóng chiếc hộp nhung lại rồi quăng nó lên chiếc bàn nhỏ cạnh đó.

- Tối nay anh không gặp may rồi. - Chàng luật sư bực mình nói.

- Sao thế?

- Anh thấy rõ là nàng không thích chiếc vòng đeo tay này.

- Có chứ. Em thấy đẹp mà… Vả lại, nó sẽ làm đủ bộ hai tá vòng của em.

Đến lượt Noël kêu lên:

- Ồ…!

Khi thấy Juliette vẫn im lặng, anh nói thêm:

- Nếu nàng thích thì sao không thể hiện ra.

- Chàng lại thế rồi! - Nàng kêu lên. - Chàng đem đến cho em một món quà, đáng ra em phải trả ơn chàng bằng việc vui sướng reo vang khắp nhà và quỳ gối trước mặt và gọi chàng là ông lớn tuyệt vời mới đúng!

Noël không kìm được một cử chỉ sốt ruột và điều đó khiến Juliette khoái chí.

- Như thế đã đủ chưa? - Nàng nói tiếp - Có cần em gọi cô Charlotte ra để cho cô ấy chiêm ngưỡng món quà hào phóng của chàng là cái vòng tay tuyệt vời này không? Chàng có muốn em cho gọi ông gác cổng lên và chị nấu bếp xuống để nói với họ rằng em hạnh phúc biết bao khi có được một người tình tuyệt vời như thế này không?

Chàng luật sư nhún vai, như một triết gia không thèm chấp những lời giễu cợt của trẻ con.

- Đùa cợt xúc phạm nhau như thế để làm gì? - Anh nói - Nếu nàng có điều gì thực sự muốn phàn nàn với anh thì tốt nhất là hãy nói thẳng ra.

- Rồi, chúng ta hãy nói chuyện nghiêm túc nhé. - Juliette đáp - Vậy thì em có thể nói là tốt hơn hết hãy quên cái vòng tay này đi, và đáng ra tối qua hoặc sáng nay chàng đã phải đem cho em 8.000 franc mà em đang cần.

- Tối qua anh không thể đến được.

- Thì phải gửi chứ; còn có những người đưa thư cơ mà.

- Nàng yêu quý, sở dĩ anh không đem tiền đến, cũng như không gửi cho nàng được là vì anh không có tiền. Anh đã chạy vạy nhiều nơi, và cuối cùng người ta hứa phải đến mai người ta mới giao tiền cho anh được. Nếu như tối nay anh có tiền thì cũng là nhờ một sự tình cờ mà anh không dám mong đợi cách đây một giờ đồng hồ, và anh đã phải chớp lấy nó bất chấp nguy cơ bị mất thanh danh.

- Tội nghiệp chưa! - Juliette nói bằng giọng thương hại mỉa mai - Chàng dám nói với em là một người như chàng lại gặp rắc rối vì phải kiếm 10.000 franc ư?

- Phải, đúng vậy.

Người phụ nữ trẻ chăm chú nhìn người tình rồi cười phá lên.

- Chàng diễn vai một anh chàng nghèo khổ thật tuyệt. - Nàng nói.

- Không phải diễn…

- Cứ tiếp tục đi, chàng thân yêu. Nhưng em đã thấy rõ mục tiêu của chàng. Lời thổ lộ đáng yêu này là một khúc mở màn. Ngày mai chàng sẽ lại tuyên bố mình rất túng thiếu, và sau ngày mai… Chính thói keo kiệt là thứ đang làm khổ chàng. Trước đây chàng không có cái tính đó. Phải chăng chàng đang hối hận vì đã cho em tiền?

- Thật khốn nạn! - Noël phẫn nộ thì thầm.

- Phải, - cô nàng tiếp tục - em thương chàng quá, ôi, thương ghê! Người tình bất hạnh! Chàng có muốn em mở một cuộc quyên góp cho chàng không? Ở vào địa vị chàng thì em sẽ đến gặp các tổ chức từ thiện!

Noël không kiên nhẫn nổi nữa, bất chấp cái quyết định sẽ giữ bình tĩnh của mình. Anh kêu lên:

- Nàng cho là đáng cười sao? Đây, nàng nên biết, Juliette, anh đã sạt nghiệp và chẳng còn gì. Anh đang phải cố xoay xở để sống…!

Đôi mắt của người phụ nữ trẻ long lanh; nàng âu yếm nhìn người tình.

- Ồ, giá mà đúng như thế, con mèo bự của em! - Nàng nói - Giá mà em có thể tin chàng!

Anh chàng luật sư đón nhận cái nhìn thẳng thừng của nàng. Anh cảm thấy ngao ngán.

Nàng tin ta, - anh nghĩ - và nàng khoái chí. Nàng khinh ghét ta.

Nhưng anh đã nhầm. Cái ý nghĩ rằng một người đàn ông đã yêu nàng đến mức sạt nghiệp mà không bao giờ thốt ra một lời trách móc đang khiến người con gái này xúc động. Nàng cảm thấy gần như nàng đang yêu con người sa ngã không một xu dính túi mà trước đây nàng đã ghét bỏ lúc anh ta giàu có và kiêu ngạo. Nhưng ánh mắt nàng nhanh chóng thay đổi.

- Ôi em ngốc quá! - Nàng kêu lên - Dù sao em cũng suýt bị lừa và đã mủi lòng! Em đã nghĩ chàng là một quý ông hào phóng! Ngày nay tất cả đàn ông đều giống như những người cho vay thế chấp. Chỉ có một số hiếm hoi những kẻ ngốc nghếch, những chú bé kiêu căng và thỉnh thoảng là một lão già háo sắc là những kẻ dễ bị sạt nghiệp. Còn chàng là một chàng trai rất lạnh lùng, rất nghiêm nghị, rất đứng đắn và nhất là rất giỏi giang.

- Với nàng thì vẫn là không đủ. - Noël lẩm nhẩm.

- Thôi nào! Chàng hãy để em yên, chàng biết rõ việc mình đang làm mà. Thay cho trái tim, chàng có hai số không to tướng như trong chữ Hombourg[*]. Khi đi cùng em, chàng hẳn đã tự nhủ, Ta sẽ trả giá tương xứng cho nỗi đam mê, và chàng phải giữ lời. Đây là một sự bỏ vốn, giống như mọi chuyện khác, để người ta nhận lãi là những trò giải trí vui chơi. Chàng có khả năng thực hiện mọi cuộc chơi điên rồ trên thế giới với cái giá cố định 4.000 franc một tháng. Nếu có phải tiêu thêm 20 xu nữa thì hẳn là chàng đã nhanh chóng mang theo mũ cũng như trái tim sang chơi chỗ khác rồi.

[*]Một trung tâm cờ bạc (ND).

- Đúng thế, - chàng luật sư lạnh lùng đáp - anh biết tính đếm, và điều đó vô cùng hữu ích đối với anh! Nó giúp anh biết chính xác tài sản của mình được tiêu vào chỗ nào và tiêu ra sao.

- Chàng biết thật à? - Juliette cười khẩy.

- Anh biết, và anh còn có thể nói ra điều đó, nàng thân yêu ạ. Ban đầu nàng không phải là người hay đòi hỏi, nhưng càng ăn thì người ta càng thèm. Nàng muốn xa hoa thì nàng đã được xa hoa; nàng muốn lộng lẫy thì nàng đã được lộng lẫy; nàng muốn có một tòa nhà được trang hoàng đầy đủ và những bộ váy đắt tiền, anh đã không thể từ chối nàng. Nàng muốn có một chiếc xe, một con ngựa, anh đã đáp lại, “Rồi!” Đó là còn chưa kể đến hàng nghìn ý thích ngông cuồng khác. Anh cũng chưa tính đến căn phòng kiểu Trung Hoa này và hai tá vòng tay kia. Tổng cộng tất cả là 400.000 franc.

- Chàng có chắc không?

- Chắc như một người đã từng có khoản tiền đó và bây giờ thì không còn nữa.

- Chính xác là 400.000 franc! Không có số lẻ à?

- Không.

- Thế thì, chàng thân yêu, nếu em trình hóa đơn ra thì chàng sẽ phải mắc nợ đó.

Cô hầu phòng bê khay trà vào đã làm ngắt quãng bản song tấu tình yêu mà Noël đã phải luyện tập nhiều lần. Chàng luật sư im lặng vì sự có mặt của cô này. Juliette im lặng vì người tình của mình, bởi lẽ nàng chẳng có gì bí mật với Charlotte cả, cô này đã phục vụ nàng từ ba năm nay và là người mà nàng chẳng giấu điều gì, kể cả người tình đẹp trai giàu có của nàng.

Cô nàng Juliette Chaffour là người Paris. Nàng sinh vào khoảng năm 1839 ở đâu đó trên khu ngoại ô Montmartre, không hề biết cha mình là ai. Thời thơ ấu của nàng là một chuỗi dài những trận đòn và những cái vuốt ve xen kẽ. Nàng sống khốn khổ bằng những chiếc kẹo hạnh nhân hoặc những thứ hoa quả sâu hỏng; nên giờ nàng có một cái dạ dày có thể tiêu hóa được mọi thứ. Năm mười hai tuổi, nàng gầy như que củi, người xanh lét như quả táo tháng Sáu và nhếch nhác như thằng Bờm. Prudhomme[*] hẳn sẽ nói rằng người con gái sớm bệ rạc này hoàn toàn không có đạo đức.

[*]Sully Prudhomme (1839-1907): Nhà thơ, nhà tiểu luận người Pháp, giành giải Nobel Văn học năm 1901 (ND).

Vì nhan sắc của nàng không có vẻ gì là hứa hẹn, người ta đã gửi nàng vào một cửa hàng, khi một ông già đáng kính, người quen của mẹ nàng, nhận bảo trợ cho nàng. Ông già này, một con người thận trọng và biết lo xa như mọi ông già khác, là một người sành sỏi, và ông biết rằng muốn gặt hái thì phải gieo trồng. Trước tiên ông muốn tráng cho người mà ông bảo trợ một lớp men giáo dục. Ông mời thầy dạy học cho nàng, một thầy dạy nhạc, một thầy dạy múa, và trong vòng chưa đầy ba năm họ đã dạy cho nàng biết viết, một chút piano và những khái niệm cơ bản về vũ đạo.

Điều ông không thể đem đến cho nàng chính là một người tình. Điều này là tự nàng giành lấy: một chàng nghệ sĩ, người đã không dạy cho nàng điều gì mới, mà chỉ bắt cóc nàng khỏi tay ông già chín chắn để cho nàng một nửa những gì anh ta có, tức là chẳng có gì. Sau ba tháng, khi đã chán ngấy, nàng từ bỏ tổ ấm với mối tình đầu để ra đi với tất cả mớ quần áo của mình gói gọn trong một chiếc khăn vải bông.

Trong bốn năm tiếp theo, nàng sống ít thực tế mà nhiều niềm hy vọng, niềm hy vọng chưa bao giờ từ bỏ người đàn bà biết mình có đôi mắt đẹp. Nàng lần lượt chìm xuống đáy rồi lại trồi lên mặt nước. Có hai lần thần tài đã đến gõ cửa nhà nàng mà nàng không biết túm áo để giữ lại.

Nàng vừa bắt đầu nghề đào hát tại một nhà hát nhỏ, với sự giúp đỡ của một anh kép hát tồi, và đang diễn khá thành thạo các vai của mình, thì rất tình cờ, Noël đã gặp nàng, yêu nàng và biến nàng thành tình nhân.

Ban đầu, như nàng nói, chàng luật sư không khiến nàng quá khó chịu. Sau vài tháng thì anh khiến nàng bực mình. Nàng thấy khó chịu về những kiểu cách dịu dàng và lịch thiệp của anh, về lối xử sự của kẻ thượng lưu, về thái độ khinh bỉ mà anh hầu như không che giấu đối với những thứ hèn hạ xấu xa, và nhất là về lòng kiên định nhẫn nại của anh. Điều phàn nàn lớn nhất của nàng là anh không phải là kẻ kỳ cục, và thêm nữa, anh còn nhất quyết từ chối không chịu dẫn nàng đến những nơi có sự vui vẻ không chút định kiến. Để khuây khỏa, nàng bắt đầu phung phí tiền bạc. Và khi mà tham vọng của nàng lớn lên cùng với những hy sinh của người tình, thì sự ghê tởm của nàng dành cho anh cũng tăng lên.

Juliette không phải là một người đàn bà xấu tính, và nàng tự cho là mình đáng thương. Nàng có một giấc mơ là muốn được yêu theo một cách nào đó mà nàng cảm nhận được nhưng không giải thích được. Đối với những người tình thì nàng chỉ là một món đồ chơi hoặc một món hàng xa xỉ. Nàng hiểu điều đó, và sốt ruột vì bị khinh bỉ, ý nghĩ đó khiến nàng tức giận. Nàng ước muốn có một người đàn ông tận tâm với nàng và mạo hiểm vì nàng, một người tình hạ cố đến với nàng và không tìm cách kéo nàng lên cao ngang tầm mình. Nàng tuyệt vọng vì không bao giờ gặp được một người như thế.

Những trò điên rồ của Noël khiến nàng trở nên lạnh lùng như băng giá; nàng đã tưởng là chàng rất giàu, và kỳ quặc thay, mặc dù thực tế là nàng rất hám của, nàng lại rất ít quan tâm đến tiền. Đáng ra Noël đã có thể giành được nàng nhờ tính thẳng thắn tàn nhẫn, bằng cách cho nàng biết hoàn cảnh của mình; nhưng anh lại đánh mất nàng vì chính sự che giấu tế nhị của mình bằng cách không cho nàng biết mức độ hy sinh mà anh dành cho nàng.

Anh yêu nàng. Trước ngày định mệnh khiến anh quen nàng, anh đã sống như một nhà hiền triết. Niềm đam mê đầu đời này đã thiêu cháy anh, và trong tai họa này, anh chỉ cứu vớt được vỏ ngoài. Anh giữ lại bốn bức tường, còn ngôi nhà thì bị thiêu rụi. Vì nàng mà trong vòng bốn năm, chàng thanh niên mẫu mực này, một luật sư có danh tiếng không tì vết, một nhà đạo đức học khổ hạnh, đã ngốn hết không chỉ tài sản cá nhân mà còn của cả bà Gerdy.

Sự có mặt của cô hầu phòng đang ở đó khá lâu để hầu trà đã giúp Noël bình tâm trở lại. Anh nhìn Juliette và cơn giận của anh đã tan biến. Từ lúc nào đó, anh tự hỏi liệu mình có hơi tàn nhẫn với nàng không.

Khi Charlotte lui ra, anh liền đến ngồi bên cạnh nàng trên đi văng và vòng tay muốn ôm cổ nàng.

- Thôi nào, - anh dịu dàng nói - tối nay nàng độc ác thế là đủ rồi. Nếu anh có sai thì nàng cũng đã trừng phạt đủ rồi. Mình giảng hòa nhé, hôn anh đi nào.

Nàng vừa thô bạo đẩy anh ra vừa nói xẵng:

- Buông em ra… Em phải nói bao nhiêu lần là tối nay em đang rất khó chịu?

- Nàng đau ở đâu, nàng yêu quý? - Anh chàng luật sư nói tiếp - Nàng có muốn gọi bác sĩ không?

- Không cần. Em biết bệnh tình của em thế nào. Nó có tên là sự buồn phiền. Chàng không phải là người thầy thuốc em cần.

Noël đứng lên với vẻ nản chí rồi bước tới ngồi ở đầu bên kia bàn trà đối diện với người tình. Sự cam chịu của anh cho thấy anh đã quá quen với những hành động hắt hủi của nàng. Juliette đang ngược đãi anh, còn anh thì lúc nào cũng quay lại với nàng, như một con chó tội nghiệp ngày ngày rình cơ hội để có dịp được âu yếm nàng mà không khiến nàng cảm thấy phiền hà. Thế mà anh lại có tiếng là cứng rắn, dễ nổi khùng và đồng bóng! Và sự thực đúng là như thế!

- Từ mấy tháng nay, - anh nói tiếp - nàng đã nhiều lần nói rằng anh khiến nàng buồn phiền. Vậy anh đã làm gì nàng?

- Chẳng làm gì cả.

- Thế thì?

- Cuộc sống của em chỉ là một chuỗi ngáp dài, - nàng đáp - đó có phải là lỗi của em không? Chàng tưởng rằng làm tình nhân cho chàng là một nghề vui thích lắm à? Vậy chàng hãy xem xét một chút xem nào. Có ai khiến em buồn chán như chàng không? Có ai lo lắng, hoài nghi và ghen tuông như chàng không?

- Nàng thân yêu, - Noël đánh liều nói - sự đón tiếp của nàng chỉ dập tắt sự vui vẻ và làm đông lạnh những tâm tình. Hơn nữa, tình yêu lúc nào chẳng đi kèm nỗi sợ.

- Hay lắm! Thế thì chàng hãy tìm một người phụ nữ lý tưởng cho mình, đặt mua như kiểu quần áo may đo ấy; chàng hãy giam cô ta dưới hầm rượu và cho cô ta lên mỗi ngày một lần sau bữa tối vào lúc tráng miệng, giống như món rượu sâm panh để làm trò vui.

- Anh cũng có thể không cho cô ta lên. - Chàng luật sư thì thầm.

- Đúng thế. Khi đó thì em sẽ ở một mình, không có trò giải trí nào ngoài một điếu thuốc lá và một cuốn sách ru ngủ nào đó! Liệu chàng có thấy là sống mà không ra khỏi nhà thì còn là sống không?

- Đó là cuộc sống của tất cả những người phụ nữ lương thiện mà anh biết. - Chàng luật sư xẵng giọng đáp.

- Cảm ơn! Em chẳng khen mấy người phụ nữ đó đâu. May là em không phải là một người phụ nữ lương thiện, và em có thể nói rằng em rất chán ghét cuộc sống bị giam cầm như một người vợ Thổ Nhĩ Kỳ với trò tiêu khiển duy nhất là ngắm mặt chồng mình.

- Nàng phải sống giam cầm á, nàng ấy à!

- Tất nhiên! - Juliette nói tiếp với giọng ngày càng chua chát - Chàng xem, có bao giờ chàng đưa bạn bè đến đây không? Không, đức ông muốn giấu em mà. Có bao giờ chàng đưa tay cho em khoác để đi dạo không? Không bao giờ, phẩm hạnh của đức ông sẽ bị tổn thương nếu người ta bắt gặp đức ông đi cùng em! Em có một cỗ xe mà chàng mới chỉ ngồi lên được sáu lần nhỉ? Mà những lần đó thì chàng lại hạ rèm. Lúc đỗ xe cũng chỉ có một mình em xuống, một mình em đi dạo…

- Lúc nào cũng vẫn cái điệp khúc ấy, - Noël ngắt lời vì bắt đầu cáu giận - lúc nào cũng nhắc những chuyện độc địa vô cớ. Như thể nàng đang phải tìm hiểu xem tại sao lại như thế!

- Không phải là em không biết, - cô nàng nói tiếp - rằng chàng xấu hổ vì em. Tuy nhiên, em biết có nhiều người giàu sang hơn chàng mà vẫn tự nguyện khoe người tình. Đức ông đây thì run sợ khi cái tên đẹp Gerdy bị em làm lu mờ, trong khi những cậu con trai của những gia đình quyền quý nhất cũng chẳng thèm sợ hãi gì mà không dám khoa trương bản thân cùng với các cô gái làm tiền.

Lần này thì Noël đã nổi khùng, khiến cô nàng Chaffour thích thú.

- Đả kích nhau như thế là đủ rồi. - Anh đứng dậy la lên - Sở dĩ anh giấu mối quan hệ của chúng ta là vì anh buộc phải làm thế. Nàng còn than vãn cái nỗi gì? Anh để cho nàng được tự do và nàng đã sử dụng quyền tự do đó để làm tất cả những việc mà anh không hề biết. Nàng nguyền rủa khoảng trống mà anh đã tạo ra xung quanh nàng ư? Nhưng lỗi tại ai? Có phải anh là người đã chán ngấy một cuộc sống nhẹ nhàng và khiêm tốn không? Bạn bè anh muốn đến chơi tại một căn nhà sung túc lương thiện, liệu anh có thể đưa họ đến đây được không? Nhìn thấy cảnh xa xỉ của nàng, thấy sự phô bày ngạo mạn điên rồ của anh, họ sẽ tự hỏi rằng anh lấy tất cả chỗ tiền này ở đâu để cho nàng. Anh có thể có một người tình, nhưng anh không có quyền ném một đống tài sản không thuộc về mình qua cửa sổ. Nếu ngày mai người ta biết chính anh là người đã cấp dưỡng cho nàng thì tương lai của anh sẽ tiêu tan. Có khách hàng nào còn muốn trao gửi quyền lợi của mình cho một thằng ngốc đã sạt nghiệp vì một người đàn bà mà cả Paris đều biết tiếng. Anh không phải là một ông lớn, anh không phải mạo hiểm dòng tộc danh giá cũng như tài sản khổng lồ của mình. Anh chỉ là chàng luật sư Noël Gerdy; danh tiếng là tất cả những gì anh có. Cứ cho là nó dối trá đi. Nó có thế nào thì anh cũng muốn gìn giữ, và anh sẽ gìn giữ nó.

Juliette hiểu rõ Noël, nên nàng biết rằng mình đã đi quá xa. Nàng liền tìm cách giảng hòa.

- Thôi nào, chàng yêu, - nàng dịu dàng nói - em không muốn khiến chàng bực mình. Nhưng chàng phải thông cảm cho em… Tối nay em cực kỳ khó chịu.

Sự thay đổi thái độ này khiến chàng luật sư hởi lòng hởi dạ và gần đủ để khiến anh bình tâm trở lại.

- Thái độ bất công của nàng suýt nữa thì khiến anh phát điên. - Anh nói tiếp - Anh đang kiệt sức để tìm cách khiến nàng vui lòng! Nàng cứ công kích thái độ nghiêm trọng của anh, thế nhưng mới bốn mươi tám giờ đồng hồ trước chúng ta còn tận hưởng lễ hội hóa trang như hai kẻ điên. Anh đã tổ chức ăn mừng ngày Thứ Ba Ăn Mặn như một cậu sinh viên. Chúng ta đã đi nhà hát, anh đã khoác áo choàng có mũ để dẫn nàng đi vũ hội ở nhà hát lớn, anh đã mời hai người bạn đến ăn tối cùng với chúng ta.

- Chuyện đó vui nhỉ! - Cô nàng bĩu môi đáp.

- Anh thì thấy thế.

- Chàng thấy thế sao? Đó là vì chàng không phải là người khó tính. Đúng là chúng ta đã đi xem kịch vui, nhưng mà vẫn đi tách biệt nhau như thường lệ, em ngồi một mình ở tầng trên, chàng ngồi ở tầng dưới. Ở vũ hội, chàng có vẻ mặt như đưa đám. Lúc ăn tối, bạn chàng đùa nghịch như quỷ sứ. Theo lệnh chàng, em phải làm ra vẻ như mới quen chàng. Các chàng uống rượu như hũ chìm, khiến em không thể biết các chàng có say thật hay không…

- Điều đó chứng tỏ, - Noël ngắt lời - rằng không cần cưỡng ép sở thích của mình. Thôi nói chuyện khác đi.

Anh bước mấy bước trong căn phòng, rồi rút đồng hồ ra xem và nói:

- Sắp một giờ rồi; nàng yêu, anh phải về đây.

- Sao, chàng không ở đây với em à?

- Không, anh rất tiếc; mẹ anh đang nguy kịch.

Anh mở gói tiền vay của lão Tabaret rồi đếm trên bàn.

- Juliette yêu quý, - anh nói tiếp - đây là 10.000 franc chứ không phải 8.000. Trong mấy ngày tới nàng sẽ không gặp anh nữa đâu.

- Chàng rời Paris à?

- Không, nhưng anh bận một việc vô cùng hệ trọng. Phải, rất hệ trọng. Nếu việc này thành công, nàng yêu của anh, thì hạnh phúc của chúng ta sẽ được đảm bảo, và nàng sẽ biết liệu anh có yêu nàng hay không.

- Ồ, Noël bé bỏng của em, chàng nói cho em biết chuyện gì đi.

- Không được.

- Xin chàng. - Cô nàng nhõng nhẽo ôm cổ người tình, đứng kiễng hai chân lên như muốn chạm môi vào môi anh.

Chàng luật sư hôn nàng; lòng quyết tâm của anh có vẻ đã lung lay.

- Không! - Cuối cùng anh nói - Không được, chuyện này nghiêm túc đấy. Cho nàng vui sướng giả tạo làm gì… Bây giờ, nàng thân yêu, nàng hãy nghe cho kỹ đây. Cho dù có chuyện gì xảy ra, nàng nghe chưa, với bất kỳ lý do nào, nàng cũng không được đến nhà anh, như có lần nàng đã bất cẩn đến đó; thậm chí cũng không được viết thư cho anh. Nếu không nghe anh, có thể nàng sẽ mắc một sai lầm không thể sửa chữa được. Nếu nàng có sự cố gì thì sai lão Clergeot đến gặp anh. Ngày kia anh sẽ phải gặp lão, vì lão đang giữ giấy tờ của anh.

Juliette lùi lại làm một cử chỉ chống đối.

- Chàng không muốn nói gì cho em à? - Nàng gặng hỏi.

- Tối nay thì không, nhưng chẳng bao lâu nữa anh sẽ nói. - Chàng luật sư trả lời trước ánh mắt dò hỏi của người tình.

- Lúc nào cũng bí ẩn! - Juliette nói với vẻ bực mình vì chàng luật sư không chịu nhượng bộ trước sự mơn trớn của nàng.

- Đây sẽ là bí mật cuối cùng, anh thề với nàng.

- Noël, chàng yêu của em, - cô nàng nói với giọng nghiêm túc - chàng đang giấu em điều gì đó. Em hiểu chàng, chàng biết rõ như thế; từ mấy ngày nay không biết chàng có chuyện gì mà thay đổi hoàn toàn.

- Anh khẳng định với nàng…

- Đừng khẳng định gì cả, em không tin chàng đâu. Chỉ có điều, đừng có đùa cợt với em, em báo trước, em là người đàn bà biết cách trả thù.

Chàng luật sư rõ ràng là đang lúng túng.

- Chuyện này, - anh ấp úng nói - có thể thất bại hoặc thành công…

- Thôi đủ rồi! - Juliette ngắt lời - Chàng sẽ được như ý, em hứa đấy. Thôi nào, đức ông của em, hôn em đi, em phải đi nằm đây.

Cánh cửa vừa đóng lại sau lưng Noël là cô nàng Charlotte đã đến ngồi xuống đi văng cạnh cô chủ. Nếu Noël vẫn còn ở cửa thì chàng đã có thể nghe thấy Juliette nói với cô hầu gái:

- Không, dứt khoát chị không thể chịu đựng anh ta thêm được nữa. Con người này mới khó chịu làm sao, em ạ. Ôi, giá như anh ta không khiến chị sợ đến thế! Giá như chị có thể bỏ anh ta được. Anh ta sẽ giết chị mất!

Cô hầu phòng cố bênh vực Noël nhưng vô ích; người phụ nữ trẻ không nghe lời cô. Nàng thì thầm:

- Tại sao anh ta lại vắng mặt và anh ta đang có âm mưu gì? Vắng mặt tám ngày thì thật là ám muội. Liệu có phải anh ta muốn cưới vợ không? Ồ, giá mà ta biết được…! Anh đang khiến ta khó chịu đó, chàng trai ạ. Và ta đang tính một ngày nào đó sẽ có kế hoạch dành cho anh, nhưng ta không cho phép anh bỏ ta trước đâu. Ta sẽ không chịu đựng được chuyện này! Ta sẽ phải đi tìm hiểu…

Nhưng Noël không đứng ngoài nghe trộm. Anh nhanh chóng bước ra phố Provence, sang phố Saint-Lazare và trở về nhà, giống như lúc anh ra đi qua cánh cửa căn phòng chứa đồ đạc.

Anh vừa bước vào phòng làm việc được năm phút thì có tiếng gõ cửa.

- Cậu chủ, - chị hầu gái gọi - lạy Chúa, cậu chủ, cậu trả lời tôi đi!

Anh mở cửa và sốt ruột hỏi:

- Lại chuyện gì nữa đây?

- Thưa cậu, - chị hầu gái ấp úng vừa nói vừa khóc - tôi đập cửa ba lần mà cậu không trả lời. Nhanh lên, tôi xin cậu, tôi sợ lắm, bà chủ sắp chết rồi.

Anh chàng luật sư theo chân chị hầu gái bước sang phòng bà Gerdy. Chắc bà phải biến sắc kinh khủng, vì anh không kìm được một cử chỉ hoảng sợ.

Dưới đống chăn mền, người bệnh đang giãy giụa dữ dội. Mặt bà tái nhợt không còn một giọt máu, và đôi mắt sẫm màu vốn luôn lấp lánh của bà có vẻ như đang bị bao phủ bởi một lớp bụi mỏng. Mái tóc xổ tung ra hai bên má và vai càng làm tăng thêm vẻ đáng sợ. Thỉnh thoảng bà lại cất lên một tiếng rên ầm ừ hoặc một tiếng thì thầm nghe không rõ. Đôi lúc bà lại kêu lên, “Ôi đau quá!” Bà không nhận ra Noël.

- Cậu thấy chưa, thưa cậu! - Chị hầu gái nói.

- Ừ, ai có thể ngờ là bệnh tình của bà lại diễn biến nhanh như thế… Nhanh lên, cô đến gặp bác sĩ Hervé; bảo anh ấy đến ngay, hãy nói rõ là vì tôi.

Rồi anh ngồi xuống một chiếc ghế đối diện với người bệnh.

Bác sĩ Hervé là một người bạn của Noël, bạn học cũ và là bạn cùng phòng hồi đại học. Câu chuyện của bác sĩ Hervé cũng là chuyện của tất cả những chàng trai mà vì không có của cải, mối quan hệ hay người bảo trợ, nên đã dám lao vào một trong những cái nghề khó khăn nhất, bấp bênh nhất ở Paris, mà trong cái nghề đó, thương thay, người ta thấy có những anh thầy thuốc trẻ kém tài, để tồn tại, đã phải làm tay sai cho những gã buôn thuốc lậu bỉ ổi.

Anh là một người tốt, tận tâm, và anh yêu quý bạn bè. Trong lúc vội vàng, anh chỉ kịp mặc quần áo qua loa. Khi đến nơi, câu đầu tiên của anh là:

- Có chuyện gì thế?

Noël lặng lẽ siết chặt tay anh thay cho câu trả lời rồi chỉ vào giường.

Anh bác sĩ cầm đèn kiểm tra người bệnh chưa đầy một phút rồi quay lại chỗ bạn mình.

- Có chuyện gì vậy? - Anh đột ngột hỏi - Tớ cần biết tất cả.

Câu hỏi làm chàng luật sư rùng mình.

- Biết gì cơ? - Anh ấp úng hỏi.

- Tất cả! - Hervé đáp - Chúng ta đang có một ca viêm não. Không có gì phải nghi ngờ cả. Đây không phải là một căn bệnh thông thường, mặc dù các chức năng của não vẫn tiếp tục có vai trò quan trọng. Nguyên nhân nào đã khiến bà như vậy? Không phải do những tổn thương của não hay hộp sọ, vậy thì đó là do tác động mạnh của tinh thần, một nỗi buồn phiền ghê gớm, một tai biến bất ngờ…

Noël đưa tay ngắt lời bạn mình và kéo anh ra chỗ cửa sổ.

- Phải, bạn ạ, - anh hạ giọng nói nhỏ - bà Gerdy vừa trải qua những cơn đau buồn chết người; bà bị dằn vặt bởi những nỗi lo lắng khủng khiếp. Nghe này, Hervé, vì danh dự và tình bạn của cậu, tớ sẽ tiết lộ cho cậu một điều bí mật: bà Gerdy không phải là mẹ tớ, bà đã tước đoạt tài sản và tên tuổi của tớ để đem cho con trai bà. Cách đây ba tuần tớ đã phát hiện ra sự dối trá xấu xa này; bà biết là tớ đã phát hiện ra, hậu quả của chuyện đó đang khiến bà sợ, và từ đó bà chết dần.

Chàng luật sư chờ đợi sự ngạc nhiên và những câu hỏi của bạn mình. Nhưng anh bác sĩ đón nhận lời thổ lộ của bạn một cách bình tĩnh; anh coi nó như là một thông tin cần thiết để làm sáng tỏ những lo lắng của mình. Anh thì thầm:

- Ba tuần, thế là rõ rồi. Bà có tỏ ra đau đớn trong thời gian đó không?

- Bà kêu đau đầu dữ dội, bị lóa mắt và đau tai không thể chịu nổi. Bà nói rằng tất cả những điều này là do đau đầu. Nhưng Hervé này, xin cậu đừng giấu tớ chuyện gì nhé; bệnh này có nghiêm trọng không?

- Quá nghiêm trọng, bạn ạ, quá bi thảm, đến nỗi những ca chữa được có thể đếm trên đầu ngón tay.

- Ôi, lạy Chúa!

- Cậu muốn tớ nói sự thật, đúng không? Tớ nói rồi đó. Và sở dĩ tớ dũng cảm như vậy là vì tớ biết người đàn bà tội nghiệp đó không phải là mẹ cậu. Vâng, nếu không có phép màu thì bà coi như xong. Nhưng phép màu này, ta có thể mong đợi nó, có thể chuẩn bị nó. Và bây giờ chúng ta phải bắt tay vào việc thôi.