Chương 11 Cả gia đình có mặt tại Paris
Khi đưa Victoire ra khỏi phòng, viên thanh tra đã để ngỏ cửa phòng khách. Quan sát Formery trầm ngâm được hai phút, Guerchard – nói theo kiểu Mỹ – cũng đánh bài lảng. Công tước sờ túi ngực áo khoác, khe khẽ lẩm bẩm “Thuốc lá của tôi,” rồi theo chân Guerchard.
Anh đuổi kịp Guerchard ở cầu thang. “Tôi đi cùng ông, nếu được, ông Guerchard. Tôi thấy toàn bộ cuộc điều tra này đặc biệt thú vị. Tôi đã quan sát các phương pháp của ông Formery, tôi cũng muốn quan sát các phương pháp của ông, cho đa dạng.”
“Tất nhiên là được. Và tôi cũng muốn nghe vài thông tin từ ngài. Tất nhiên, có lẽ sẽ thuận lợi nếu được cùng trao đổi với ông Formery, nhưng…” Ông ta hơi ngập ngừng.
“Sẽ thật đáng tiếc nếu chúng ta quấy rầy ông Formery giữa lúc ông ấy đang xây dựng lại tiến trình giải quyết vụ án.” Công tước nói, nụ cười châm biếm thoáng hiện ở khóe miệng nhạy cảm.
Guerchard nhìn nhanh anh một cái. “Có lẽ là vậy.”
Họ đi xuyên qua ngôi nhà, bước ra khu vườn theo lối cửa sau. Cách ngôi nhà chừng hai mươi mét, Guerchard dừng lại, đặt cho Công tước rất nhiều câu hỏi. Đầu tiên, ông ta hỏi anh về cha con nhà Charolais: về dáng vẻ bề ngoài, về hành động của chúng, đặc biệt về việc Bernard định đánh cắp chuỗi vòng cổ, và về việc những chiếc xe hơi bị trộm.
“Tôi băn khoăn không biết liệu lão Charolais cha có thể chính là Arsène Lupin không.” Công tước nói.
“Hoàn toàn có thể. Năng lực hóa trang của Lupin xem ra là vô biên. Đồng nghiệp của tôi – Ganimard – ít nhất đã ba lần biết rằng mình chạm trán hắn, mỗi lần là một người khác nhau. Và chẳng lần nào ông ta chắc chắn được đấy chính là một người. Tất nhiên, ông ta có cảm giác ông ta đang tiếp xúc với một người mình từng gặp, nhưng chỉ thế thôi. Ông ta không chắc chắn điều gì. Ngoài ra, còn dăm bảy lần ông ta chạm trán hắn mà không biết. Và những tấm ảnh của hắn, tất cả đều khác nhau. Ganimard tuyên bố Lupin thành công phi thường với việc hóa trang vì hắn là một diễn viên đại tài. Ở những thời điểm nhất định, hắn thực sự biến thành con người hắn đóng vai. Xúc cảm và suy nghĩ của hắn hoàn toàn giống con người ấy. Ngài hiểu ý tôi không?”
“Ồ, vâng, nhưng cái tay Lupin này, hắn hẳn phải giỏi thay hình đổi dạng lắm.” Công tước nói, rồi anh nói thêm một cách thận trọng: “Hắn hẳn phải cực kỳ liều lĩnh khi thường xuyên sẵn sàng thực sự chạm trán với những nhân vật như Ganimard và ông.”
“Lupin chưa bao giờ để bất cứ mối bận tâm nào về nguy hiểm cản trở hắn làm việc hắn thích. Các ý thích của hắn cũng kỳ quặc. Hắn là một kẻ hài hước theo cách hết sức đa dạng: nham hiểm, mỉa mai, lố bịch,… tùy tâm trạng. Chung sống với hắn hẳn phải mệt mỏi lắm.”
“Ông nghĩ chung sống với những người hài hước mệt mỏi lắm à?” Công tước hỏi, giọng trầm ngâm. “Theo tôi, họ khiến cuộc đời này vui tươi hơn nhiều chứ, nhưng, tất nhiên, có những người không ưa họ… những người thuộc giới trung lưu.”
“Phải, phải, ở vị trí của họ thì họ cũng tốt thôi, nhưng chung sống với họ sẽ rất mệt mỏi.” Guerchard vội vã đáp.
Ông ta tiếp tục hỏi Công tước tỉ mỉ về gia đình Gournay-Martin, nói rằng không tên trộm nào nhiều đệ tử như Arsène Lupin, và hoàn toàn có khả năng hắn đã tung một – nếu chẳng phải nhiều hơn một – đệ tử vào cuộc. Ngoài ra, khi làm một vụ lớn như thế này, bản thân Lupin thông thường cải trang đóng hai hay ba vai trò khác nhau.
“Nếu hắn đã là Charolais, tôi không biết bằng cách nào hắn lại có thể là một người trong gia đình ông Gournay-Martin nữa.” Công tước nói với chút bối rối.
“Tôi đâu bảo rằng hắn Là Charolais.” Guerchard giải thích. “Đó là giả thiết thôi. Nhìn chung, tôi nghiêng về ý kiến cho rằng hắn không phải là Charolais. Việc trộm những chiếc xe hơi là việc dành cho đám đệ tử. Khó có chuyện hắn đích thân làm.”
Công tước cho Guerchard biết tất cả những gì anh nhớ được về các gia nhận nhà Gournay-Martin, và, với cách hỏi thông minh của viên thám tử, anh ngạc nhiên thấy mình nhớ lắm làm sao, đủ mọi đặc điểm kỳ quặc về họ mà trước đó anh chắc chắn chẳng ý thức được là mình từng quan sát.
Trong lúc nói chuyện, hai người tạo nên một sự tương phản thú vị: Công tước, với dáng điệu cao quý của tầng lớp anh sinh ra, với cái kiểu mỉa mai của anh, nét mặt chốc chốc lại biến đổi, lỗi phát âm rõ ràng, trầm bổng, dáng đi ung dung của một tay đấu kiếm tài ba – một tay đấu kiếm có các cơ bắp cứng như thép, xem chừng là loại người khác hoàn toàn với viên thám tử cử động chậm chạp, giọng khàn khàn, lỗi phát âm bình dân, líu ríu, khuôn mặt được nhào nặn vụng về, không hòa hợp với sự biểu lộ tình cảm và trí thông minh của ông ta. Đó gần như là sự tương phản giữa một con chim ưng và một con chuột chũi, giữa một chiến binh và một người thợ. Họ chỉ giống nhau ở ánh mắt: Cả hai người đều có ánh mắt tinh tường, cảnh giác. Có lẽ điều kỳ lạ nhất là tuy phần lớn cuộc đời mình, Công tước chỉ ăn không ngồi rồi, lãng phí thì giờ theo đuổi những thú vui, ngoại trừ cái lần anh thực hiện chuyến thám hiểm Nam Cực, nhưng anh lại đem đến ấn tượng về một con người thông minh hơn, đầu óc sắc bén hơn nhiều viên thám tử đã dành phần lớn cuộc đời mình mài giũa trí tuệ thông qua các vụ án rắc rối, phức tạp.
Khi Guerchard kết thúc chuỗi câu hỏi, Công tước nói: “Ông đem đến cho tôi cảm giác rất rõ ràng rằng sẽ cực kỳ khó bắt được Lupin. Tới thời điểm này thì tôi chẳng còn băn khoăn tại sao chưa ai trong các ông chạm được vào hắn.”
“Nhưng chúng tôi từng làm được điều đó!” Guerchard vội vã kêu lên. “Ganimard từng tóm hắn hai lần. Trong đó có một lần ông ta đã cho giam hắn và đã thực sự đưa được hắn ra xét xử. Tuy nhiên, Lupin đã hóa thành người khác, được thả tự do ngay tại tòa.”
“Thật ư? Nghe đáng kinh ngạc quá!” Công tước nói.
“Rồi, ở vụ Viên kim cương xanh, Ganimard lại tóm cổ được hắn. Lupin, hắn có điểm yếu… đó là đàn bà. Đó là điểm yếu chung của những tên tội phạm bậc thầy. Ở vụ ấy, Ganimard và Herlock Sholmès đã đánh lừa được hắn bằng cách lợi dụng tình yêu hắn dành cho một ả có biệt hiệu Tiểu thư Tóc vàng.”
“Cái trò lừa hèn hạ.” Công tước nói.
“Hèn hạ?” Giọng Guerchard cực kỳ kinh ngạc. “Sao có thể coi một mánh khóe để xử lý một kẻ khốn kiếp như thể là hèn hạ được?”
“Có lẽ là không… có lẽ là không… tuy nhiên…” Công tước nói, rồi dừng lại.
Vẻ kinh ngạc dần tan trên khuôn mặt Guerchard, và ông ta tiếp tục: “Chà, Herlock Sholmès thu hồi được viên kim cương xanh, còn Ganimard thì tóm cổ Lupin. Hắn nằm trong tay ông ta mười phút, rồi tẩu thoát.”
“Tiểu thư Tóc vàng sau đó ra sao?” Công tước hỏi.
“Tôi không biết. Tôi nghe nói cô ta chết rồi.” Guerchard đáp. “Ừ, nhắc tới chuyện này, tôi chắc chắn đã nghe nói cô ta chết rồi.”
“Hẳn phải kinh khủng lắm khi yêu một kẻ như Lupin… Một nỗi thấp thỏm thường trực, mệt mỏi.” Công tước tư lự nói.
“Hẳn rồi. Thế mà hắn vẫn có các cơ hội lựa chọn người tình đấy. Tôi từng được các bà các cô thuộc tầng lớp của ngài và những phụ nữ thành Vienna lắm tiền nhiều của mời chào hàng ngàn franc để dẫn mối cho họ làm quen với Lupin.” Guerchard tiết lộ.
“Ông không khiến tôi ngạc nhiên.” Công tước nở nụ cười châm biếm. “Đối với những vấn đề liên quan tới một người hùng trong lòng họ thì phụ nữ có bao giờ dừng lại mà nghĩ đâu. Ông nhận lời giúp đỡ họ chứ?”
“Làm sao tôi giúp đỡ được? Giá như tôi giúp đỡ được! Giá như tôi phát hiện được Lupin đang dây dưa với một cô ả như Ganimard đã từng… Ồ…” Guerchard rít qua kẽ răng.
“Hắn sẽ không bao giờ thoát khỏi nanh vuốt của các ông được.” Công tước nói, giọng đoan chắc.
“Tôi nghĩ thế, tôi nghĩ thế.” Guerchard đáp với vẻ dứt khoát. “Nhưng nào, có lẽ tôi nên tiếp tục.”
Ông ta bước tới chỗ dựng thang, nhìn những dấu chân xung quanh đó. Ông ta chỉ xem xét sơ sơ chúng rồi xuôi theo lối đi trong vườn, qua cái cửa trổ trên tường bao, bước ra khu vực có ngôi nhà đang xây. Ông ta chẳng mất nhiều thời gian khám xét ngôi nhà mà lập tức đi xuyên qua nó ra con phố trước mặt. Ông ta nhìn tới nhìn lui, rồi trở lại lối lúc nãy.
“Tôi đã thấy mọi cái tôi muốn thấy ở ngoài này. Có lẽ chúng ta nên quay lại nhà ông Gournay-Martin thôi.” Guerchard nói với Công tước.
“Tôi hy vọng ông đã thấy những gì ông nghĩ là ông sẽ thấy.”
“Chính xác những gì tôi nghĩ là tôi sẽ thấy, chính xác.”
Họ trở về, thấy Formery đang ở trong phòng khách, vẫn tiếp tục xây dựng lại tiến trình giải quyết vụ án.
“Việc phải làm bây giờ là tìm kiếm nhân chứng xung quanh đây, những người đã trông thấy bọn trộm rời khỏi ngôi nhà cùng với số chiến lợi phẩm. Để chở các món đồ cồng kềnh như thế, bọn chúng hẳn đã đánh xe to đến. Hẳn đã có người nào đó chú ý. Hẳn họ đã băn khoăn không biết tại sao chiếc xe lại đỗ trước một ngôi nhà chưa xây xong. Có thể đã có người thực sự bắt gặp bọn trộm chất các món đồ lên xe, tuy lúc ấy vẫn còn sớm. Bonavent nên vào hỏi thăm từng nhà dọc con phố mà ngôi nhà đang xây quay mặt ra. Ông có tình cờ đọc được tên con phố không?” Formery hỏi.
“Phố Sureau.” Guerchard nói. “Nhưng Dieuzy đã tìm kiếm xung quanh đây xem có người nào trông thấy bọn trộm chất đồ lên xe hoặc trông thấy xe đỗ để chờ chất đồ suốt một tiếng đồng hồ rồi.”
“Tốt.” Formery nói. “Chúng ta đang làm việc nhịp nhàng đấy.”
Formery im lặng. Guerchard và Công tước ngồi xuống, châm thuốc lá.
“Ông đã phát hiện ra vô số dấu vết.” Formery phẩy bàn tay về phía cửa sổ.
“Phải, tôi đã phát hiện ra vô số dấu vết.” Guerchard nói.
“Của Lupin?” Formery thoáng cười nhếch mép.
“Không, không phải của Lupin.” Guerchard đáp.
Nụ cười hài lòng thấy rõ làm rạng rỡ nét mặt Formery. “Tôi đã nói với ông thế nào? Tôi mừng vì ông thay đổi ý kiến.”
“Tôi hầu như không thay đổi ý kiến gì.” Guerchard đáp bằng giọng khàn khàn nhẹ nhàng.
Có tiếng đập mạnh ở cửa trước, tiếp theo là tiếng người nói sôi nổi cất lên trên cầu thang. Cánh cửa phòng khách mở ra, Gournay-Martin lao vào. Ông ta liếc nhìn một lượt xung quanh căn phòng trống huơ trống hoác, giơ hai nắm đấm lên trên trần, gầm vang: “Quân vô lại! Quân vô lại bẩn thỉu!” Và giọng ông ta tắc ở cổ họng. Ông ta lảo đảo đi từ bên này sang bên kia căn phòng, đến bên một chiếc trường kỷ, ngồi xuống đánh phịch, trân trân nhìn khung cảnh tan hoang, òa khóc.
Germaine và Sonia bước vào. Công tước tiến về phía trước, chào hỏi.
“Ba, ba đừng khóc nữa. Ba khàn hết cả giọng rồi đấy.” Germaine nói với vẻ sốt ruột. Rồi quay qua Công tước, cô ta cau mày. “Em nghĩ trò đùa của anh về chuyến tàu thật hết sức đáng hổ thẹn, Jacques ạ. Trò đùa là trò đùa, nhưng để mọi người ra ga trong một đêm như đêm hôm qua, dưới trời mưa to gió lớn, khi anh biết rằng chẳng có chuyến tàu nào lúc chín giờ kém mười lăm, thật hết sức đáng hổ thẹn.”
“Tôi thực sự không biết em đang nói gì.” Công tước khẽ khàng. “Không có chuyến tàu nào lúc chín giờ kém mười lăm ư?”
“Đương nhiên không có.” Germaine trả lời. “Bảng giờ tàu đã nằm ở đó từ bao nhiêu năm nay rồi. Em nghĩ đó là trò đùa điên rồ nhất em từng biết.”
“Đối với tôi, dường như nó hoàn toàn không phải trò đùa.” Công tước khẽ khàng nói. “Dù gì thì nó cũng chẳng phải kiểu đùa của tôi. Tôi không hề nghĩ tới việc xem ngày tháng trên bảng giờ tàu ấy. Tôi để hộp thuốc lá trong cái ngăn kéo ấy, và tôi chú ý thấy trong ngăn kéo có một bảng giờ tàu. Tất nhiên, nó có thể đã nằm ở đó suốt nhiều năm. Tôi thật ngớ ngẩn khi không xem ngày tháng.”
“Em đã nói chỉ là sơ suất thôi. Em chắc chắn ngài Công tước chẳng bao giờ làm những việc độc ác như vậy.” Sonia tiếp lời.
Công tước nở nụ cười với cô.
“Ôi, em chỉ có thể bảo rằng anh hết sức ngớ ngẩn khi không thèm nhìn ngày tháng.” Germaine kết luận.
Gournay-Martin đứng lên, rền rĩ theo cái cách khiến tâm can tan nát nhất: “Các bức tranh của tôi! Các bức tranh tuyệt diệu của tôi! Những khoản đầu tư lớn đến thế! Và những chiếc tủ ngăn kéo của tôi! Những chiếc tủ ngăn kéo thời Phục Hưng của tôi! Không có gì thay thế được chúng! Chúng độc nhất vô nhị! Chúng đáng giá một trăm năm mươi ngàn franc.”
Formery tiến về phía trước với điệu bộ màu mè. “Tôi đau lòng, ông Gournay-Martin ạ, thực sự đau lòng vì sự mất mát của ông. Tôi là Formery, thẩm phán điều tra.”
“Đây là một bi kịch, ông Formery… một bi kịch!” Nhà triệu phú rên rỉ.
“Ông đừng để sự việc khiến mình đau đớn quá. Chúng tôi sẽ tìm lại các kiệt tác đó của ông, chúng tôi sẽ tìm lại. Chỉ cần cho chúng tôi thời gian.” Formery nói với giọng động viên nhiệt tình.
Nét mặt nhà triệu phú sáng lên một chút.
“Và, suy cho cùng, ông vẫn có được sự an ủi, đó là bọn trộm không lấy mất vật quý giá nhất trong bộ sưu tập của ông. Bọn chúng chưa đánh cắp chiếc vương miện của Công nương de Lamballe.” Formery thông báo.
“Vâng.” Công tước nói. “Bọn chúng chưa động đến cái két này. Nó chưa bị mở.”
“Điều đó có liên quan gì?” Nhà triệu phú vội vàng gầm lên. “Cái két vốn rỗng không mà.”
“Rỗng không… Thế chiếc vương miện của ngài?” Công tước kêu lên.
“Trời đất! Vậy bọn chúng đã đánh cắp nó rồi.” Nhà triệu phú kêu lên bằng giọng khàn khàn, kinh hãi.
“Nhưng bọn chúng không thể nào… Cái két chưa bị động đến.” Công tước nói.
“Nhưng chiếc vương miện có bao giờ ở trong cái két đó đâu. Nó ở… Bọn chúng có vào phòng ngủ của tôi không?” Nhà triệu phú hỏi.
“Không.” Formery trả lời.
“Xem ra bọn chúng không vào bất cứ phòng nào ngoài hai phòng này.” Công tước nói.
“A, thể thì tôi cũng yên tâm. Cái két trong phòng ngủ của tôi chỉ có hai chìa. Đây là một.” Gournay-Martin rút từ túi áo gi lê ra một chiếc chìa khóa, giữ cho mọi người xem. “Còn chiếc chìa kia ở trong cái két này.”
Bộ mặt Formery ngời ngời vẻ hài lòng. Có lẽ ông ta đã tận tay cứu được chiếc vương miện. Ông ta reo lên đầy đắc thắng: “Đó, các vị thấy chưa!”
“Thấy ư? Thấy ư?” Nhà triệu phú bỗng gầm lên. “Tôi thấy bọn chúng đã ăn cướp của tôi… đã vơ vét của tôi. Ôi, những bức tranh của tôi! Những bức tranh tuyệt diệu của tôi! Những khoản đầu tư lớn đến thế!”