Chương 16 Sự sơ suất của Victoire

Mọi người không ai nói gì. Công tước đi đến chỗ lò sưởi, bước vào xem xét cái lỗ hổng. Anh bước trở ra, nói: “Ồ, mà này, ông Formery, khi tôi về nhà thay trang phục, viên cảnh sát gác cửa trước đã không muốn cho tôi ra ngoài. Theo tôi hiểu thì tôi không phải thực hiện lệnh cấm của ông Guerchard?”

“Thưa ngài, đương nhiên là không, đương nhiên là không.” Formery vội vã đáp.

“Tôi thấy là ngài đã thay trang phục, thưa ngài.” Guerchard nói. “Tôi tưởng là ngài đã thay ngay ở đây.”

“Không. Tôi về nhà. Viên cảnh sát cũng phản đối đấy, nhưng anh ta không làm quá hơn, nên không bị tôi quăng ra giữa phố.”

“Dù địa vị thế nào, chúng ta vẫn nên tôn trọng luật pháp.” Formery nói với vẻ trang nghiêm.

“Luật pháp Cộng hòa ư, ông Formery? Tôi là người theo phe Bảo hoàng.” Công tước mỉm cười nhìn ông ta.

Formery lắc đầu đầy buồn bã.

“Tôi băn khoăn về giả thiết ông Guerchard đưa ra rằng những tên trộm được một kẻ đồng lõa giúp đỡ để đột nhập vào qua cửa trước ngôi nhà này.” Công tước nói. “Nếu bọn chúng có cái lối thênh thang đẹp đẽ đấy rồi, nguyên cớ gì mà bọn chúng muốn vào qua cả cửa trước nữa?”

“Tôi không biết đó là giả thiết của ông Guerchard.” Formery nói với điệu bộ hơi khinh khỉnh. “Đương nhiên bọn chúng chẳng cần đến cửa trước.”

“Có thể là bọn chúng chẳng cần đến cửa trước.” Guerchard nói. “Nhưng, suy cho cùng, cửa trước không còn cài then, mà bọn chúng thì chẳng cần rút then để đánh lạc hướng chúng ta làm gì. Hiện trường giả của bọn chúng đã sẵn sàng rồi mà.” Ông ta hất bàn tay về phía cửa sổ. “Hơn nữa, ông nên nhớ cái lối thông sang ngôi nhà bên kia chưa chắc đã được tạo ra khi bọn chúng đột nhập vào ngôi nhà này. Nhỡ đâu khi bọn chúng đang ở bên kia bức tường, một viên gạch rơi xuống nền lò sưởi sẽ đánh động người gác cửa thì sao? Chúng ta không biết bọn chúng tài giỏi khéo léo cỡ nào, và có thể bọn chúng cũng không muốn liều. Tính toán mọi lẽ, tôi thiên về ý nghĩ bọn chúng đã đột nhập vào qua cửa trước.”

Formery khinh khỉnh khịt mũi.

“Có thể ông đúng.” Công tước nói. “Nhưng còn kẻ đồng lõa?”

“Tôi nghĩ chúng ta sẽ có thêm thông tin về kẻ đồng lõa khi Victoire hồi tỉnh.” Guerchard đáp lời.

“Gia đình này vốn vẫn tin tưởng Victoire như thế cơ mà.” Công tước nói.

“Có thể Lupin cũng vậy.” Guerchard quả quyết.

“Suốt ngày Lupin!” Formery khinh khỉnh.

Lúc đó có tiếng gõ cửa, và một người hầu xuất hiện. Anh ta thông báo cho Công tước biết Germaine đã đi mua sắm về, đang đợi anh trong khuê phòng. Anh sang gặp cô ta, cố thuyết phục cô ta nói giúp một lời cho Sonia, những mong xoa dịu sự khắc nghiệt của Guerchard.

Cô ta không đồng ý làm bất cứ việc gì đại loại như vậy. Cô ta cho rằng với giá trị của các tài sản đã mất, phải khám xét tất cả các chỗ có thể để đoạt lại. Cảnh sát biết họ đang làm gì, cần cho họ toàn quyền hành động. Công tước không thúc ép cô ta gay gắt quá, anh hiểu rằng sẽ phí công vô ích khi yêu cầu sự giúp đỡ từ một người bản chất vốn hời hợt, thiếu tính cảm thông và luôn coi mình là trung tâm của vũ trụ như thế. Anh trả thù bằng cách bỡn cợt cô ta về những món quà mừng đám cưới vẫn đang được tới tấp gửi đến. Những người bạn làm ăn với cha cô ta vẫn đang nỗ lực vượt mặt nhau bằng cách tặng những món trang sức quý giá. Còn những gia đình thuộc giới quý tộc của quận Saint-Germain ngoại ô Paris thì vẫn dứt khoát tránh xa những gì có vẻ là phung phí, phô trương. Trong lúc anh đang trong phòng cô ta, con dao rọc giấy thứ mười một được gửi tới – từ bà bạn mẹ anh, Công tước phu nhân Veauléglise. Công tước chứa chan sung sướng, và những câu bình luận đầy hài lòng của anh đẩy nỗi tức tối của Germaine lên đến đỉnh điểm. Hậu quả là cô ta van anh – bằng lời lẽ nóng nảy cộc cằn – hãy biến đi cho khuất mắt.

Tuân theo yêu cầu của cô ta một cách gần như sốt sắng, anh quay lại với Formery và Guerchard. Anh thấy bọn họ vẫn giậm chân tại chỗ, chờ đợi báo cáo của nhóm thám tử đang ở ngoài đường lùng sục thông tin về hành tung của bọn trộm cùng với số chiến lợi phẩm, mà xem ra là chưa có thông tin gì. Cảnh sát cũng đang lùng sục hai chiếc xe hơi bị đánh cắp, không chỉ ở Paris và các khu vực lân cận, mà còn ở cả các khu vực dọc theo tuyến đường Paris – Charmerace.

Khoảng năm giờ, Guerchard mệt mỏi vì tình hình trì trệ, bèn đích thân ra ngoài hỗ trợ thuộc cấp, để Formery chịu trách nhiệm bên trong ngôi nhà. Ông ta hứa bảy rưỡi sẽ quay lại cho viên thẩm phán điều tra đi đến một cuộc hẹn. Công tước lúc thì ở phòng khách, được Formery tiêu khiển bằng các giai thoại về kỹ năng nghề nghiệp của ông ta, lúc thì ở khuê phòng, nơi Germaine đang tiếp đón đám bạn đầy ghen tị tới xem những món quà cưới. Đám bạn của Germaine luôn cảm thấy thiếu thoải mái với giới thượng lưu của Công tước, mà giới thượng lưu của Công tước cũng cảm thấy y như vậy với giới trung lưu giàu có đã định hình nên nước Pháp này. Việc anh dửng dưng trước các buổi hội hè đình đám giữa những người bạn cũ của gia đình khiến họ rất rầu lòng, và họ chẳng tài nào hiểu được những câu chuyện bông lơn dai dẳng của anh. Đối với họ, đó dường như là một nốt nhạc lạc điệu.

Buổi chiều từ từ trôi qua, đã bảy rưỡi nhưng Guerchard chưa quay lại. Formery bực bội đợi được mười phút rồi giao ngôi nhà cho viên thanh tra, phóng đến chỗ hẹn. Gournay-Martin đang mở tiệc tối đãi hai nhà tài phiệt, hai bà vợ và hai cô con gái của họ, cùng hai người bạn của Công tước là Nam tước de Vernan và Bá tước de Vauvineuse. Nhờ Công tước, bữa tiệc có được sự sôi nổi hầu như xa lạ đối với cái phòng ăn sang trọng, lộng lẫy kể từ lúc nó may mắn trở thành tài sản của ông Gournay-Martin.

Nhà triệu phú đã hăm hở chờ đợi một buổi tối tràn ngập nỗi phiền muộn xa xỉ, than vãn với những kẻ cùng cánh đáng mến về việc mất mát các vật quý, đồng thời tiết lộ giá cả của chúng. Nhưng Công tước có các quan điểm khác, và các quan điểm đó đã thắng thế. Ăn xong, khách khứa đi sang phòng hút thuốc, vì phòng khách đang nằm trong tay Guerchard. Sau mười giờ một chút, Công tước lẳng lặng rút lui khỏi phòng hút thuốc, đến chỗ viên thám tử. Bộ mặt Guerchard rất ít khi biểu cảm, và lúc ấy Công tước chỉ nhìn thấy trên bộ mặt này vẻ uể oải hờ hững.

“Chà, ông Guerchard.” Anh nói một cách phấn khởi. “Tình hình ra sao rồi? Nhân viên của ông có bắt gặp dấu vết nào cho thấy đường đi của bọn trộm cùng với số chiến lợi phẩm không?”

“Tới lúc này thì chưa, thưa ngài. Mọi may mắn đã thuộc về đám đào tường khoét ngạch. Với tất cả những gì người ta xem chừng chứng kiến được, bọn chúng chắc đã độn thổ qua sàn hầm chứa của ngôi nhà bị bỏ trống ở bên cạnh rồi. Nghĩa là bọn chúng đã phải rất nhanh chóng chất các món đồ ăn cắp được lên xe, bất kể xe gì. Bản thân tôi cho rằng, đầu tiên, bọn chúng chuyển các món đồ từ ngôi nhà này xuống sảnh ngôi nhà bên cạnh, sau đấy, tất nhiên, bọn chúng có thể rất nhanh chóng chất các món đồ từ sảnh lên một chiếc xe van, hay bất kể xe gì đi chăng nữa. Tuy nhiên, có người đã trông thấy chiếc xe van đó lúc nó tiến đến phía trước ngôi nhà, hoặc lúc nó đỗ đợi ở bên ngoài hoặc lúc nó rời đi.”

“Ông Formery sẽ quay lại chứ?” Công tước hỏi.

“Đêm hôm nay thì không.” Guerchard trả lời. “Bây giờ vụ việc nằm trong tay tôi, và tôi có những người của riêng mình đảm đương công việc, những người cũng được gọi là thông minh, hay chí ít cũng biết về lề lối của tôi, và biết tôi muốn công việc được thực hiện như thế nào.”

“Hẳn là ông nhẹ hết cả người.”

“Ồ, không, tôi đã quen với ông Formery… với tất cả các thẩm phán điều tra ở Paris, cũng như ở hầu hết các thị trấn lớn. Họ thực sự không cản trở tôi và thường xuyên đóng góp ý tưởng cho tôi, vì một số người trong bọn họ rất thông minh đấy.”

“Còn một số khác thì đầu óc bã đậu, tôi hiểu là vậy.”

Cửa mở, viên thám tử Bonavent bước vào.

“Bà quản gia đã hồi tỉnh, thưa ông Guerchard.” Anh ta báo cáo.

“Tốt, đưa bà ta xuống dưới này.” Guerchard chỉ thị.

“Có lẽ ông muốn tôi rời khỏi đây?” Công tước nói.

“Ồ, không.” Guerchard đáp lời. “Nếu ngài thích nghe tôi thẩm vấn bà ta, mời ngài cứ lưu lại.”

Bonavent đi ra. Công tước ngồi xuống một chiếc ghế dựa êm ái, còn Guerchard đến đứng trước lò sưởi.

“Hồi chiều, lúc ông ra ngoài, ông Formery bảo tôi là ông ấy tin tưởng bà quản gia hoàn toàn vô tội.” Công tước vẩn vơ nói.

“Chắc chắn có người vô tội trong vụ việc này.” Guerchard cười ngoác miệng.

“Ai vậy?” Công tước hỏi.

“Ông thẩm phán điều tra.” Guerchard trả lời.

Cửa mở, Bonavent dẫn Victoire vào. Đó là một phụ nữ trung niên to béo, gương mặt hồng hào, vui vẻ, dễ chịu, mái tóc đen, cặp mắt nâu lấp lánh sáng, không hề có cái vẻ lờ đờ sau giấc ngủ dài do bị chuốc thuốc mê. Bà ta trông giống như vợ một chủ trại khá giả, một phụ nữ đẫy đà, hiền hậu, giỏi quản lý.

Ngay sau khi bước vào phòng, bà ta vội vã nói: “Thưa ông thanh tra, giá mà người của ông cho tôi thời gian để tôi mặc lấy cái váy tử tế. Tôi hẳn đã mặc nguyên cái váy này mà ngủ suốt từ lúc đám bất lương kia trói tôi lại và phủ chiếc mùi soa hôi hám vào mặt tôi. Cả đời tôi, tôi chưa bao giờ gặp cái đám nào trông gớm ghiếc như cái đám ấy.”

“Bọn chúng có bao nhiêu đứa, bà Victoire?” Guerchard hỏi.

“Hàng chục đứa! Đông đặc nhà luôn. Lúc ấy tôi nghe có tiếng động, liền xuống dưới gác. Và ở đầu cầu thang ngoài cửa kia, một đứa chồm lên tôi từ đằng sau, suýt bóp cổ tôi… Tôi nghĩ hắn làm vậy hòng không cho tôi kêu lên.”

“Bọn chúng là một đám có bộ dạng dơ dáy, phải không?” Guerchard hỏi. “Bà trông thấy mặt bọn chúng chứ?”

“Không, tôi ước gì mình trông thấy! Nếu vậy, gặp lại bọn chúng tôi có thể nhận diện được. Nhưng cả đám đeo mặt nạ hết.” Victoire trả lời.

“Bà Victoire, bà ngồi xuống đi. Không cần phải làm mình mệt mỏi.” Guerchard nói. Và Victoire ngồi xuống chiếc ghế đối diện ông ta.

“Xem nào, bà Victoire, bà ngủ ở một phòng trên tầng thượng. Nó có cửa sổ trổ trên mái, phải không?” Guerchard nói, vẫn giọng lịch sự, dễ chịu.

“Vâng, vâng. Nhưng điều đó có liên quan gì?” Victoire hỏi.

“Xin hãy trả lời các câu hỏi của tôi.” Guerchard rành rọt nói. “Bà đã đi ngủ trong phòng mình. Bà có nghe thấy tiếng động gì trên mái nhà không?”

“Trên mái nhà ư? Làm sao tôi lại nghe thấy tiếng động gì trên mái nhà? Không có tiếng động gì trên mái nhà cả.”

“Bà không nghe thấy tiếng động gì trên mái nhà ư?”

“Vâng, tôi nghe thấy tiếng động dưới này.”

“Phải rồi, và bà đi xuống xem cái gì gây ra tiếng động. Thế rồi bà bị tóm từ đằng sau ở đầu cầu thang và bị đưa vào phòng này.”

“Vâng, đúng ạ.” Victoire đáp lời.

“Bà bị trói và bị nhét giẻ ở đầu cầu thang hay ở trong phòng này?”

“Tôi bị bắt ngoài đầu cầu thang rồi bị đẩy vào phòng này và bị trói lại.”

“Tôi chắc chắn một người chẳng tài nào làm được việc ấy.” Guerchard nhìn cái thân hình đồ sộ của bà ta, vẻ thán phục.

“Ông có thể chắc chắn như vậy. Phải bốn đứa đấy, và ống quyển của ít nhất hai trong số bốn đứa đó cứ gọi là thâm tím hết cả.”

“Tôi chắc chắn như thế. Đáng đời bọn chúng lắm.” Guerchard nói, giọng nhiệt liệt tán thành. “Và tôi đồ rằng, trong lúc bốn đứa kia trói bà, những đứa còn lại đứng xung quanh quan sát.”

“Ôi, không, lúc ấy bọn chúng bận rộn lắm, làm gì có thời gian đứng nhìn.” Victoire trả lời.

“Lúc ấy bọn chúng làm gì?”

“Bọn chúng tháo các bức tranh treo trên tường, chuyển ra qua cửa sổ và đưa theo thang xuống.” Victoire nói.

Ánh mắt Guerchard lóe lên, hướng sang Công tước, nhưng nét mặt thẩm vấn nghiêm trang tuyệt nhiên không thay đổi.

“Nào, nói tôi nghe xem, khi một kẻ tháo một bức tranh từ tường xuống thì tự hắn vác bức tranh xuống thang hay hắn đưa ra qua cửa sổ cho một kẻ đứng trên thang đợi sẵn?” Ông ta tiếp tục hỏi.

Victoire ngừng một chút như thể để nhớ lại rồi đáp: “Ồ, hắn trèo ra qua cửa sổ, tự mình mang tranh xuống.”

“Bà có chắc chắn thế không?” Guerchard hỏi.

“Ồ, vâng, tôi hoàn toàn chắc chắn… Sao tôi phải lừa dối ông chứ, ông thanh tra?” Victoire vội vã đáp. Công tước thấy chút lo lắng đầu tiên xuất hiện trên nét mặt bà ta.

“Đương nhiên là không. Lúc ấy bà ở vị trí nào?”

“Ồ, bọn chúng để tôi nằm đằng sau tấm bình phong.”

“Không, không, bà ở vị trí nào khi bà vừa vào trong phòng này?”

“Tôi đứng dựa vào cánh cửa.”

“Thế tấm bình phong ở vị trí nào? Ở phía trước lò sưởi à?”

“Không, nó ở một bên… bên tay trái.” Victoire trả lời.

“Ổ, bà sẽ chỉ cho tôi là nó được đặt chính xác ở vị trí nào nhé?” Guerchard đề nghị.

Victoire đứng dậy, và Guerchard giúp bà ta kê tấm bình phong vào phía trái lò sưởi.

Guerchard bước lùi lại, ngắm nghía.

“Bây giờ, có việc này thực sự quan trọng. Tôi phải xác định chính xác vị trí bốn chân tấm bình phong. Xem nào… cần phấn… đương nhiên rồi… Bà thỉnh thoảng vẫn cắt may váy áo, phải không, bà Victoire?”

“Ồ, vâng, những lúc rảnh rang tôi vẫn cắt may váy áo cho đám hầu gái.”

“Thế thì bà có phấn nhỉ?”

“Ồ, vâng.” Victoire đáp, thò tay vào túi chiếc váy đang mặc.

Bà ta chững lại, bước lùi một bước, nhìn xớn xác khắp phòng, hai gò má hồng hào từ từ nhợt nhạt đi.

“Tôi đang nói gì ạ?” Giọng bà ta run rẩy, ngập ngừng. “Tôi không có mẩu phấn nào cả… Tôi hết phấn từ ngày hôm kia rồi.”

“Tôi nghĩ là bà có đấy, bà Victoire. Sờ trong túi bà mà xem.” Guerchard lạnh lùng nói. Giọng ông ta chẳng còn sự ngọt ngào, nụ cười biến mất khỏi khuôn mặt, và ánh mắt trở nên nguy hiểm.

“Không, không, tôi không có phấn.” Victoire kêu lên.

Guerchard đột ngột nhảy xổ đến chỗ bà ta, tay phải giữ chặt bà ta, tay trái thọc vào túi chiếc váy bà ta mặc.

“Buông tôi ra! Buông tôi ra! Ông làm tôi đau.” Victoire hét lên.

Guerchard buông bà ta ra, bước lùi lại.

“Cái gì đây?” Ông ta giơ lên một mẩu phấn màu xanh lam.

Victoire đứng thẳng dậy, hiên ngang đối mặt với Guerchard. “Sao, thế thì sao? Phấn đấy. Một phụ nữ lương thiện cất phấn trong túi váy thì sẽ bị bất cứ viên cảnh sát nào trông thấy bà ta sỉ nhục và lôi đi ư?” Bà ta kêu lên.

“Việc đó có ông thẩm phán điều tra quyết định.” Guerchard nói, và ông ta ra cửa gọi Bonavent. Bonavent bước vào, nghe Guerchard chỉ thị: “Khi xe tù tới, cho người đàn bà này lên xe, đưa đến đồn cảnh sát nhé!”

“Nhưng tôi đã làm gì chứ?” Victoire kêu lên. “Tôi vô tội! Tôi tuyên bố tôi vô tội. Tôi chẳng làm gì cả. Mang một mẩu phấn trong túi váy đâu phải là tội ác.”

“Nào, việc đó là việc của ông thẩm phán điều tra. Bà có thể trình bày với ông ta.” Guerchard nói. “Tôi không liên quan gì, nên nhặng xị lên cũng chỉ vô ích. Im lặng mà đi đi, như thế mới là phụ nữ lương thiện.”

Guerchard nói, giọng bình thản, thực tế. Victoire nhìn trực diện ông ta rồi đứng thẳng người dậy, điềm tĩnh bước ra khỏi phòng.