Chương 5 Khoai tây chiên McDonald’s năm 1984

Thục Lệ đang viết thư cho em trai út ở trong tù thì bỗng nhận được tin nhắn của chị cả: “Em trai trở về rồi.” Út à, em ra lúc nào vậy? Sao lại chạy về đây? Bọn chị liên tục đuổi em đi, sao em vẫn về? Chẳng phải đã bảo em đừng về sao? Chẳng phải em đã đồng ý với chị sao?

Cô lập tức tra chuyến tàu gần nhất của Đường sắt cao tốc Đài Loan (THSR), xuất phát từ ga Đài Bắc đến Đài Trung rồi chuyển sang tàu chậm của Đường sắt Đài Loan (TRA), nếu thuận lợi thì mất hai tiếng sẽ đến Vĩnh Tĩnh, lại nhờ chị cả ra ga Vĩnh Tĩnh đón cô,

Hai tiếng, rất nhanh. Hồi trẻ cô đi Đài Bắc thi tuyển nhân viên, cha chạy xe tải chở cô sang thị trấn Viên Lâm bên cạnh, rồi bắt xe khách hãng Trung Hưng hoặc hãng Quốc Quang, nếu túi tiền rủng rỉnh một chút thì ngồi tàu hỏa, một chuyến đi phải mất ít nhất sáu tiếng, nếug ặp kẹt xe hoặc tàu trễ thì phải thêm mấy tiếng nữa. Có lần, xe khách chết máy giữa đường, đi đi ngừng ngừng, tốn mười hai tiếng mới đến Đài Bắc, lỡ mất cuộc phỏng vấn hôm đó. Xe khách vừa đi vào thành phố Đài Bắc, cô nhờ tài xế mau dừng xe lại, cho cô xuống. Sau khi xuống xe, cô gấp gáp tìm nhà vệ sinh, đi bừa vào ngõ nhỏ, bàng quang sắp vỡ ra đến nơi. Cô thấy một mảnh đất trống màu xanh lục, bên trong có cây chuối cao to, lập tức xông vào cởi quần. Nước tiểu đã nhịn cả ngày tưới đẫm cây chuối, khí thế như thác đổ, át hết tất cả âm thanh của Đài Bắc ở gần đó. Cô sợ bị người ta trông thấy, bèn giơ tay kéo lá cây chuối che mặt. Cô xưa nay rất thích lá chuối, vân lá rõ ràng, màu sắc xanh tươi, mặt lá to rộng mềm mại, che mưa che nắng. Trước kia mẹ thường lấy lá chuối để gói bánh nếp, luộc lá trước, sau đó gói bánh, buộc dây, bỏ vào lồng hấp, bánh sẽ tỏa ra mùi lá thơm đặc thù. Mùi thơm ấy từ bị khoan dung, ngửi vào vơi bớt âu lo, tất cả cơ quan trong người ngửi rồi đều ngáp dài, vươn vai. Ăn bánh xong, cả cơ thể bị cơn buồn ngủ mãnh liệt bao phủ, bạ đâu nằm đấy, giấc mơ ngọt ngào như chuối chín muồi.

Xả lũ xong, cô đứng lên nhìn quanh, nhận ra mình đang ở giữa một vườn chuối rậm rạp. Cô bỗng quên mất mình đã đến thủ đô Đài Bắc, quên mất mình đã tốt nghiệp trường cao đẳng nghề, quên mất mình đang chạy ngược xuôi xin việc, cô chăm chăm muốn hái những lá chuối xanh tươi lành mạnh này, đem về nhà cho mẹ gói bánh.

Cô rời vườn chuối, phát hiện vùng lân cận cao ốc thưa thớt, có ruộng lúa, cò trắng, dòng suối nhỏ. Sao ngồi xe khách suốt mười hai tiếng đồng hồ mà cô vẫn ở Vĩnh Tĩnh vậy? Thời gian không gian xoay chuyển biến dạng trong mười hai tiếng đó, nam bắc đảo lộn, cô cảm thấy đằng trước rẽ phải chính là xưởng nước tương, đi tiếp là vườn khế, nhìn sang trái là ruộng trầu, giữa ruộng có một giàn sắt còn cao hơn cả cây cau, trên đó có tháp nước bằng thép không gỉ màu bạc, bên trong chứa nước nhà nông dùng để tưới ruộng. Leo lên thang, gõ tháp nước, suỵt, bên trong có người.

Hồi nhỏ, đêm tối, khẽ gõ tháp nước, có người trả lời. Lớn lên, chạy khắp nơi gõ cửa các công ty, hoàn toàn không có hồi âm. Trình độ học vấn của cô không cao lắm, không biết ngoại ngữ, khi phỏng vấn lặng im hoặc nói lắp, ăn mặc tẻ nhạt. Cô bắt đầu gắng thi công chức, cái gì cũng không biết, nhưng ít nhất học thuộc lòng rất giỏi. Cô chồn chân ở nhà sáu tháng không ra khỏi cửa, ném mình vào trong đống sách luyện thi. Mẹ bảo cô đừng học nữa, lấy chồng mới thực tế, nhờ bà mai sắp xếp mấy anh chàng đến nhà xem mặt. Cô quả tình cũng từng nghĩ không thi đỗ công chức thì hay là cứ lấy chồng phứt cho rồi. Song những anh chàng theo bà mai đến nhà chẳng mảy may hứng thú với cô hai nhà họ Trần tướng mạo mờ nhạt, đều bày tỏ thích em ba, hoặc đợi em tư, em năm trưởng thành?

Trong những buổi xem mặt khô khan đó, từ vẻ hờ hững trong mắt những người đàn ông khác nhau, cô nhận thấy rõ sự nhạt nhẽo của mình. Những ánh mắt khô khốc đó vừa nhìn thấy các chị em của cô liền tuôn ra suối ngọt. Các chị em gái khác đều có nét mặn mà riêng, chị cả ngực như dãy núi cheo leo, em ba mũi thẳng như cao ốc thành phố, em tư trắng mịn như giấy, em năm đẹp nhất cả Vĩnh Tĩnh.

Yết bảng, cô thi đỗ công chức, được phân đến Đài Bắc, cô cố tình tới khu vực có vườn chuối nọ tìm nhà trọ, thuê một phòng không khép kín ở tầng trên cửa hàng tiện lợi. Cuối cùng cũng rời khỏi nhà, tháp nước trong cơ thể không ngừng mở rộng, sắp làm cô căng rách rồi, đến Đài Bắc, cô muốn sống cuộc sống nhạt nhẽo hoàn toàn mới, mọi thứ của quê nhà đều quá đậm đà, hoa cúc quá tươi thắm, tiếng mổ lợn quá thảm thiết, cây phượng quá đỏ rực, cô khát khao sự ảm đạm. Đài Bắc đang phát triển nhanh chóng, cô có thể dễ dàng tàng hình trong thành phố, chẳng ai hay biết, bằng lòng sống nhạt nhòa. Sau khi kết hôn, cô dọn ra khỏi khu này, cùng chồng thắt lưng buộc bụng, mua một căn hộ chung cư nhỏ ở khu dân cư đông đúc. Mấy năm sau cô bắt xe buýt đi ngang qua nơi này, chợt muốn xem vườn chuối có còn không, kết quả ruộng lúa đã biến mất, cây xanh đã biến mất, suối nhỏ đã biến mất, chuối đã biến mất. Vườn chuối đó bị tập đoàn tài chính nhà họ Vương nhìn trúng, xây một tòa nhà xanh bảo vệ môi trường, mái nhà toàn là tấm lợp năng lượng mặt trời, ban đêm không tắt đèn, nhãn hiệu nhà họ Vương lấp lánh phát sáng. Cô thật sự không hiểu, thế nào gọi là tòa nhà xanh? Xây một tòa nhà đồ sộ, bên trong lại chỉ có người nhà họ Vương mới được vào, bảo vệ môi trường gì chứ? Trước kia mảnh đất này hoàn toàn không có rào giậu, lũ trẻ gần đó vào chơi trốn tìm, người già xách ghế đẩu vào pha trà tán gẫu, không có nông dân trồng chuối trông coi, cư dân lân cận đều là nông dân trồng chuối, cùng nhổ cỏ tưới nước, chuối thu hoạch xong, mọi người chia nhau, không hề mua bán. Hội đồng bình chọn trao giải thưởng lớn cho tòa nhà này có từng thấy vườn chuối trước khi động thổ đó không? Những cây chuối ấy rất lành mạnh, lá không có đốm vàng nào, buồng chuối múp míp. Lúc đó đứng trong vườn chuối, ngẩng đầu thấy sao trời.

Trước khi đi, cô nhập tin nhắn cho chồng trên điện thoại: “Về Vĩnh Tĩnh thăm thằng út.” Nhưng không tài nào ấn phím gửi. Mỗi lần cô ngồi xuống viết thư cho em trai út, chồng cô đều ở bên cạnh càm ràm: “Thời buổi nào rồi mà còn viết tay, em không biết viết thư điện tử à? Nghiệp vụ hộ tịch hiện giờ của bọn em đều điện tử hóa rồi còn gì?”

Chồng cô không biết em trai út đã giết người ở Đức, vào nhà tù ở Berlin. Nhiều năm trước, em trai út đăng một truyện ngắn trên báo, nhân vật chính đến từ làng quê Chương Hóa, tới Đài Bắc bước vào thế giới kim phấn xa hoa, cơ thể đàn ông xa lạ cọ xát nồng nhiệt, hôm nay bên giường là đại gia chứng khoán, ngày mai cùng nam ca sĩ nổi tiếng vào khách sạn, ngâm nước nóng trong các bồn tắm khác nhau, từ từ gột sạch bùn đất nhà quê sót lại trên người, gột đến cuối cùng, ngũ quan dần dần mờ nhạt, mặt mũi thay đổi, mùi vị con người khác đi, trở về quê nhà, chẳng ai nhận ra anh ta. Chồng cô ngồi trên bồn cầu đọc xong, mặt mày nhăn nhỏ, giống như quả mơ muối, bắn nước chua lè vào cô: “Thằng út nhà em hóa ra là tên biến thái. Viết mấy thứ quái gở này mà báo còn đăng, biến thái, thế giới này toi rồi. Em bảo nó lấy bút danh đi, mất mặt chết đi được.” Nói xong liền xé tờ báo.

Thật ra đây chính là cuộc hôn nhân mà cô muốn, một người chồng bảo thủ, đến từ thời đại cũ, công chức, sáng vác ô đi tối vác về, không thích đi nghỉ mát, không muốn ra nước ngoài, ngày nghỉ ở nhà ngủ vùi, mặt mũi nhạt nhẽo, không có cảm xúc thất thường, không tiêu tiền, đồng lương cố định, sinh hai đứa con với cô, một trai một gái, mọi thứ đều có thể đoán trước, không có bất ngờ, nhàm chán nhưng bình ổn. Chồng do đồng nghiệp giới thiệu, lần hẹn hò đầu tiên, cô đã biết mình sẽ lấy người này. Ăn gì, đi đâu, anh ta đều không có ý kiến. Ngũ quan giống như một bát canh suông không nêm gia vị, không cao không thấp, không béo không gầy, nói chuyện thẳng đuột không quanh co, áo quần giá rẻ, chẳng có chút tiềm năng màu mè nào. Sau cuộc hẹn, cô phải tốn rất nhiều hơi sức nhớ lại mới có thể nắm bắt dáng dấp tướng tá của đối phương vào tâm trí.

Sau khi cưới, thân thể họ kết hợp chỉ nhằm mục đích sinh đẻ. Cô chưa bao giờ lên đỉnh, tắt đèn nhanh chóng lặng lẽ giao hợp, chẳng bao lâu đã thụ thai.

Cô đọc những tiểu thuyết em trai út viết, thân thể nam nữ trong câu chuyện đều là rừng mưa nhiệt đới ẩm ướt, dòng sông dậy sóng, thân cây vươn cao, trăn bò, báo gầm chim hót. Nhưng thân thể cô là tấm lưới khô rang, rừng mưa áp vào thân thể cô liền biến thành hoang mạc. Những năm qua cô thường một mình đến trọ khách sạn giá rẻ ở Đài Bắc, ti vi trong phòng luôn có kênh người lớn, cả ngày chờ chiếu phim gợi tình. Cô ngắm những thân thể đó chồng lên nhau, những diễn viên trưởng thành không cùng chủng tộc và màu da vào ra thân thể của nhau, hét lên niềm vui sướng hoặc thật hoặc giả, hết thảy hơi thở dốc ướt át đi vào tai cô đều là sa mạc. Mãi đến một lần nọ, phim thay đổi, trên ti vi xuất hiện hai người đàn ông, cô bỗng đứng bật dậy khỏi giường, siết chặt hai nắm tay. Đoạn phim khoảng nửa tiếng đồng hồ, hoàn toàn không có đàn bà, chỉ có đàn ông vào ra thân thể của nhau. Những người đàn ông đó khôi ngô, trong ánh mắt có hồ nước dập dờn. Phim đột nhiên bị cắt ngang, đổi sang phim khác, đàn bà lại xuất hiện. Cô lấy can đảm gọi điện thoại hỏi lễ tân: “Xin hỏi, phim vừa rồi...”

“Ôi xin lỗi xin lỗi, vừa rồi em sinh viên làm thêm chiếu nhầm! Đã có khách khiếu nại, sau này sẽ không thể nữa, xin lỗi xin lỗi, lúc trả phòng giảm 20% nhé.”

Xin lỗi gì chứ? Hồ nước trong mắt những người đàn ông đó đã chảy vào thân thể cô. Cảm giác ấy giống như hồi nhỏ dẫn chó mực ra ngoài đi dạo, thình lình gặp mưa, chó mực nhào vào vũng bùn lăn lộn, vì kéo nó, cô cũng rơi vào vũng bùn. Mưa mùa hè rất ấm áp, bùn có hơi nóng, chó lộn, người lăn, giun bò. Thân thể choán ngợp bởi niềm vui, hoàn toàn không thấy bẩn. Những người đàn ông trong phim đó khiến cô cảm thấy như được bùn ẩm bao bọc.

Hóa ra, cơ thể cô thích ngắm đàn ông với đàn ông. Cô lún mình vào đệm giường ẩm ướt, chăn bông khách sạn thoang thoảng mùi mốc, gân cốt cô mềm ra, cổ họng phát ra tiếng kêu mà bản thân cô chưa bao giờ nghe thấy. Ông chủ béo và ông chủ gầy. Minh và Nhật.

Trước khi em trai út vào tù, luật sư gửi đến một thùng quần áo đồ dùng sách vở. Trong thùng có rất nhiều ảnh, một tấm trong số đó khiến cô bật kêu thành tiếng. Trong ảnh T đang thơm má em trai út, bên cạnh có một con chó mực đang nhìn họ. Cô tiếp tục lục tìm ảnh, trong rất nhiều ảnh đều có chó mực. Con chó mực Đức trông giống hệt con chó mực bị bà nội ăn thịt hồi nhỏ, tròng mắt đen sáng long lanh, bộ dạng ngoẹo đầu ngủ mê mệt. Cô cầm ảnh về văn phòng scan, bỏ vào trong điện thoại. Lúc xung quanh không có ai, cô mới dám nhìn chằm chằm tấm ảnh ấy.

Út à, trước giờ chị vẫn chưa hỏi em, mấy năm nay em vào tù, ai chăm sóc chó mực?

Cô lên tàu cao tốc, tàu lăn bánh chạy băng băng về phía nam. Toa tàu chui khỏi đường ray ngầm, ngoài cửa sổ màn đêm vừa buông xuống. Bụng đói meo, nhịn về Vĩnh Tĩnh hằng ăn vậy.

Phong cảnh ngoài cửa sổ thoăn thoắt thay đổi, vùng ven thành phố, dòng sông cạn khô, nhà xưởng đổ nát, dự án xây mới lộng lẫy, miếu thờ Đạo giáo màu đỏ tía tươi sáng quá mức, con tàu vào hầm ra hầm, ánh sáng màu sắc chập chờn, khiến cô mơ màng muốn ngủ. Cô chợt nhớ đến cảnh trong mơ đêm qua.

Đêm qua cô mơ thấy cái cưa. Nhớ kỹ lại thì không phải cưa điện mà là cưa truyền thống, cán gỗ, lưỡi có răng cưa sắc bén. Răng cưa chỗ thưa chỗ dày, dùng để xẻ thân cây. Trong mơ có mẹ.

Là dáng vẻ mẹ thời trẻ, kiểu tóc gợn sóng mới uốn xong, khuôn mặt trang điểm nhẹ. Mẹ dẫn cô ra chợ Lớn mua đồ, làn đựng đầy rau và thịt, chắc là để cúng. Cảnh trong mơ luôn có tiếng cưa, nho nhỏ, lén la lén lút, giống như có người đang dè dặt định cưa đứt gỗ.

Trong mơ mẹ bỗng dẫn đến cả đám cảnh sát, nghiêm khắc khiển trách cô: “Thục Lệ! Họ trốn ở đâu! Nói! Chắc chắn con biết!”

Tiếng cưa tiếp tục. Cô không muốn trả lời cảnh sát, không muốn trả lời mẹ, sải một bước dài nhảy vọt qua kênh nước, tìm kiếm nguồn gốc tiếng cưa. Khuôn mặt của em năm chạy đến đập vào giấc chiêm bao, cú đập rất mạnh, một khuôn mặt cười ha hả đập lên ống kính máy quay đang quay cảnh trong mơ, máy quay va trúng đầu cô, cảm giác đau đớn chân thực. Em năm tay phải cầm cưa, mỉm cười, đang cưa tay trái của mình. Em năm nói: “Chị hai, em cũng là sa mạc đấy.” Cánh tay bị cưa rụng, không có máu, không có vết thương. Em năm dùng tay phải nhặt tay trái rơi dưới đất lên, nói: “Sa mạc không biết chảy máu.”

Tàu cao tốc đi vào hầm, cửa sổ toa tàu như tấm gương, phản chiếu vẻ mặt sợ hãi của cô.

Trước kia nằm mơ thấy gì cô đều phải báo cáo với mẹ. Mẹ có riêng một hệ thống giải mộng, giải thích các đồ vật và sinh linh trong giấc mơ, phân biệt lành hoặc dữ. Bà ngoại truyền cho mẹ câu thần chú gọi vía, đồng t cũng trao cho một hệ thống giải mộng phức tạp. Hệ thống này không ghi chép bằng chữ viết, mà dựa vào truyền miệng, trí nhớ, cảm nhận, cảm xúc chỉ đường. Mơ thấy rắn tức là sẽ sinh con gái, mơ thấy hoa tức là sẽ sinh con trai, mơ thấy dòng nước không nên đi xa, mơ thấy cái chết sẽ có vận may phát tài, mơ thấy ma có thể cưới vợ gả chồng, mơ thấy cây sẽ có bệnh tật, mơ thấy mưa có thể bắt đầu gieo hạt chờ bội thu. Hệ thống này thường trước sau mẫu thuẫn, lần trước nói mơ thấy nước không nên đi xa, lần này nói mơ thấy nước có thể đi về phía bắc, hôm qua bảo mơ thấy lửa đại hung, hôm nay bảo mơ thấy lửa đại cát.

Buổi sáng hôm cả nhà không tìm thấy em năm, mẹ thức dậy nói mẹ mơ thấy cái cưa, có người đang cưa quan tài.

Mẹ ơi, thằng út về rồi, đêm qua con mơ thấy cái cưa. Mẹ nói cho con biết điều đó có ý nghĩa gì đi? Nhưng mẹ mất rồi. Mất rồi, còn có thể gọi vía, còn có thể giải mộng không?

Tàu cao tốc lướt nhanh qua đồng bằng miền Tây đảo, trong toa tàu có mùi khoai tây chiên, bụng cô đánh trống đáp lại.

Trước kia cô từ Đài Bắc bắt xe về Vĩnh Tĩnh, em trai út nhờ cô mang McDonald’s về quê. Năm đó McDonald’s vừa mở cửa hàng đầu tiên ở Đài Bắc, thời sự nói doanh thu trong một tuần đã lập kỷ lục thế giới. Cô đi xếp hàng rất lâu, cuối cùng mua được một phần, tiếp theo đến bến xe Đài Bắc bắt xe khách về nhà. Khoai tây chiên, hamburger, coca cùng cô ngồi xe mấy tiếng, về đến nhà, bàn ăn đã dọn trống, cả nhà đang chờ cô bày lên McDonald’s mua từ Đài Bắc về. Cô nhớ biểu cảm cau mày khi ăn khoai tây chiên của em trai út. Hamburger để mấy tiếng đồng hồ có vị chua, bọt khí coca tiêu tan, uống vào như nước đường có vị khét.

Tàu cao tốc sắp đến Đài Trung rồi, nên chuẩn bị xuống tàu chuyển sang tàu của Đường sắt Đài Loan. Cô nhìn cửa sổ, nhưng không thấy bóng mình. Mỗi lần về nhà, cô đều cảm thấy màu sắc của mình dần dần phai nhạt, càng đến gần Vĩnh Tĩnh, cô càng giống một âm hồn. Âm hồn mờ mờ.

Cô lên mạng tra cứu, cửa hàng McDonald’s đầu tiên toàn Đài Loan đó khai trương ở Đài Bắc vào năm 1984.

Năm đó, em trai út vừa lên tiểu học, cảnh sát đến. Cô giống như khoai tây chiên McDonald’s năm 1984, trong chặng đường đi xuống phía nam mấy tiếng đồng hồ, từ từ mềm iu, nguội ngắt, đăng đắng.

Trước khi xuống tàu, cô mở di động, ngắm ảnh chụp chung của em trai út, T và con chó mực.

Điện thoại trượt xuống. Tấm ảnh tiếp theo chụp hồ sơ báo cũ, hồ sơ mà cô đến Cục Hồ sơ tìm mấy năm trời mới được. Là mẩu tin ông chủ béo của Minh Nhật thư cục tự sát trong tù.

Thật ra năm xưa cô đã mua hai phần McDonald’s. Lúc đêm khuya, cô rón rén ra ngoài, tới Minh Nhật thư cục tìm hai ông chủ, mời họ nếm món ăn nhanh của Mỹ mới đến Đài Loan. Từ Mỹ đến đấy. Đêm đó, Cây Cau trồng khế cũng ở trong hiệu sách. Họ đóng cửa hiệu sách, lên tầng hai, cùng ăn McDonald’s.

Cô nhớ rất rõ, ông chủ béo ăn khoai tây chiên nguội nhăng nhặng đắng, nói với cô: “Ngon thật. Thục Lệ à, sau này chúng ta cùng bay sang Mỹ ăn nhé.”