TRÊN NGƯỠNG CỦA CỦA MỘT VÙNG ĐẤT ĐẦY HỨA HẸN

Chậm chạp từng bước, vạch những đường ngoằn ngoèo chữ chi, đoàn người càng đi ngược dần lên cao và hình như đi lên mãi không ngừng. Màn sương mù bao phủ các dốc trùm lên tận đỉnh và con đường dốc bị che phủ trong một bức màn xám cách đấy một trăm bước.

- Núi cao thật! - Gôrôkhôp kêu lên một khi đi qua chỗ ngoặt và khi họ dừng lại cho chó nghỉ.

- Hiển nhiên là đáng lẽ trèo lên một cái đèo trong thung lũng, thì chúng ta lại không may đi lên dốc một ngọn núi bao quanh, - Oocđin phỏng đoán.

- Chắc có lẽ ở vùng tiếp giáp phía nam, chỗ nào cũng giống nhau, - Gôriunôp nhận xét. - Các anh nhớ rằng đằng trước dãy núi đá chúng ta thấy là một bức tường tuyết cao trải rộng ra. Bây giờ chúng ta đang trèo lên đấy.

- Một vùng đất kỳ lạ, - Côxtiacôp nói. – Nó không có những vách đá dựng đứng và những núi đất lởm chởm như ở ven quần đảo Nôvôxibirơxcơ và đảo Bennet. Ở đây không có gì khác ngoài một cái dốc bằng phẳng, dài vô tận.

- Và thậm chí cũng không có những băng hà nào chảy từ trên cao xuống, mà chỉ có tuyết, - Oocđin nói thêm.

- Thật là kỳ lạ, cái dốc này ngoảnh về phương nam và tuyết ở trên phải tan trong mùa hè. Như chúng ta đã thấy bên trên nó, có một dãy núi cao hơn, từ đó các băng hà cần phải chảy xuống biển theo cái dốc này. Từ nãy đến giờ không có dấu hiệu nào về chúng.

- Điều giải thích duy nhất đối với hiện tượng kỳ lạ này là đằng sau bức tường tuyết, có thung lũng sâu và các băng hà chảy xuống đó, - Oocđin gợi ý. - Và sau đó chảy xuống biển thành một dòng băng lớn như ở Xpitxbecghen.

- Vậy chỗ cư trú của các loài chim mà người ta cho là bay đến đây thì ở đâu? Ấy là chưa nói đến người Ônkilôn mà tôi rất ngờ sự tồn tại của họ, - Côxtiacôp hỏi.

- Các bạn ơi, hãy kiên trì một chút! Lời giải đáp cho câu đố sắp có rồi đây, - Gôriunôp cười. - Tiến lên phía trước nào, các bạn rảo bước nhanh lên!

Ở chỗ nghỉ tiếp theo, phong vũ biểu đã chỉ ra rằng họ đã cách mặt biển gần tám trăm mét.

- Sương mù hầu như dày hơn. - Gôrôkhôp báo tin. - Muốn gì thì gì nhưng theo tôi thì chúng ta phải quay lại.

- Tại sao? – Gôriunôp hỏi...

- Anh không thấy à? Chúng ta đang trèo lên ngày càng cao hơn, dường như chúng ta muốn lên trời. Thật không có ngọn núi nào lại cao đến như thế này.

Ba nhà du hành phá lên cười và cả Nhikiphôrôp cũng cười theo.

- Nhưng sương mù có ý nghĩa gì đối với anh không? Nhớ là núi Kighiliăc phủ mây mù làm cho người ta không trèo lên được.

- Đúng, Nhikita ạ, tôi thấy rằng những người đánh xe đã làm cho đầu óc anh quẫn đi vì mê tín dị đoan. Một ngọn núi cao bị mây mù bao phủ là chuyện thường, đặc biệt trong những vùng này. Đừng nói với tôi rằng đây là lần đầu tiên chúng ta thấy nó.

- Các anh biết như thế nào thì cứ thế mà làm, nhưng tôi đã báo cho các anh biết rồi đấy. Sau này đừng bảo thằng Gôrôkhôp này gây khó khăn cho các anh nhé!

Đoàn người lại đi. Sương mù đã tan dần và trong nửa tiếng đồng hồ, các nhà du hành đã thấy nhiều tảng đá đen sẫm trên tuyết cách họ vẫn còn khá xa, nhưng mọi người thở khoan khoái và ráng sức bước. Ở đây tuyết mềm hơn và mặc dầu dốc không cao, các xe trượt tuyết vẫn loạng choạng và những nhà du hành phải nén đường đi cho chó. Do đó tốc độ giảm xuống và phải cố hết sức mới đi được nửa cây số cuối cùng.

Mặt trời sắp lặn, khi đoàn người hầu như đã leo lên đỉnh cái dốc dài vô tận này. Phong vũ biểu chỉ độ cao 970 mét cách mặt biển. Bên dưới, toàn bộ dốc và chân đồi chìm trong sương mù, nhưng qua màn sương mù, họ nhìn rõ lớp băng dày trên biển. Băng trải rộng đến tận chân trời.

Bỏ lại các cỗ xe ở chân một tảng đá bằng phẳng và đen nhô lên không cao trên tuyết, cả đoàn người trèo lên đỉnh ngọn núi rồi dừng lại khoảng hai bước từ rìa của một vách đá lớn, nơi tận cùng của cái dốc phủ dầy tuyết.

- Tôi chưa bao giờ thấy một kỳ quan như vậy, – Nhikiphôrôp kêu lên, biểu lộ sự ngạc nhiên của các nhà du hành trước cảnh tượng mở ra trước mắt.

Đáng lẽ là tuyết và băng mà người ta đoán là ở vĩ tuyến 79 hoặc 80, ở một độ cao gần một nghìn mét trên mặt biển, thì trước mắt họ lại là một bức tranh về thiên nhiên mùa xuân đang trỗi dậy, mặc dầu bây giờ chỉ là trung tuần tháng tư. Ngay cả gần Iacutxcơ, khoảng mười lăm hay mười bảy độ về phía nam, tuyết mới bắt đầu tan, báo hiệu mùa xuân đến.

Những gò cao màu đen trông rất ảm đạm phủ đầy tuyết, chạy dài từ rìa vách đá ăn sâu vào một thung lũng lớn, trải rộng đến tận chân trời phía bắc. Trên nền thung lũng là những cánh đồng xanh tốt, ngăn cách bởi các bụi rậm và các rừng cây, bây giờ đã phủ một cái áo khoác bằng lá cây xanh. Trong các đồng cỏ, những mặt hồ bằng phẳng lấp lánh được nối lại với nhau bằng những dòng suối uốn mình như những dải bạc sáng loáng, khi thì dâu mình trong các bụi cây, khi thì xuất hiện trên bãi cỏ. Một làn sương mù trắng đục, giống như khói, bay trên những mặt hồ xa xa. Một rặng núi cao dựng lên như một bức tường dốc đứng ở phía tây của thung lũng xanh rì. Đỉnh của nó có những chỏm nhọn hoắt như răng của một cái cưa khổng lồ. Tuyết phủ trên núi thành từng vệt, nhưng ở xa hơn về phía dưới của hàng vách đá, hầu như không thấy tuyết. Mặt trời đã lặn bên kia rặng núi làm toàn bộ thung lũng chìm trong bóng tối.

Núi chạy dài về phía bắc, chìm vào chân trời và bị sương mù che khuất, sương mù lấp kín một phần thung lũng xa xa. Theo hướng đó, trong tầm mắt nhìn, dãy núi trải rộng trên đỉnh của nó các nhà du hành đang đứng, và nó thấp hơn rặng núi đối diện. Về phía nam, hai dãy núi hình như nhô ra khép chặt thung lũng ở phía này.

Một vài phút đầu tiên họ đứng lặng để ngắm. Sau đó, họ trao đổi cảm tưởng một cách sôi nổi.

- Thật không lời nào tả xiết, Matvây Ivanovich ạ, - Nhikiphôrôp kêu lên.

- Một vùng đất đầy hứa hẹn! - Oocđin nói.

- Có điều là tôi không thể giải thích tại sao ở vĩ độ này, cây cỏ lại xanh tốt như vậy, - Côxtiacôp nói. - Thung lũng mở ra ở phía bắc, theo hướng Bắc cực, dường như nó lấy hơi ấm từ đây.

- Và thật không có gì đáng ngạc nhiên rằng bầy chim từ xa bay tới đây. Chúng không thèm ở bờ biển khắc nghiệt của chúng ta. Rất có thể là người Ônkilôn cũng tìm được nơi cư trú ở đây. Nhưng chúng ta đi xuống những vách đá này bằng xe trượt tuyết của chúng ta như thế nào được? Ngay cả nếu chúng ta không có gì mang theo thì từ đây đi xuống cũng khó lắm, - Gôriunôp nói.

- Phải, nhưng những con vật hình như biết được lối đi, - Oocđin kêu lên, chỉ tay vào một vài con vật màu nâu thẫm xuất hiện trên một cái gò dưới chân họ. Hai bên đầu chúng có những sừng hình xoắn ốc lớn.

- Chúng là những con sơn dương. Tôi muốn có một đôi để ăn, - Gôrôkhôp phấn khởi kêu lên.

Đánh hơi thấy có người, những con vật dừng lại và ngẩng đầu lên với một vẻ lạ lùng. Sau đó, hình như đã thấy người trước đây, cho nên sau khi đứng lặng một lúc, chúng liền quay lưng và biến mất sau một tảng đá.

Lúc này, Gôriunôp đang dùng ống nhòm quay bên phải, quay bên trái để quan sát đỉnh núi. Ở phía đông-bắc nó vẫn tiếp tục dâng cao lên, nhưng ở phía tây-nam, hình như nó chếch dần xuống và có khả năng có một cái đèo ở một chỗ nào đó theo hướng này.

- Đó là hướng mà chúng ta sẽ đi, - anh ta ra hiệu, chỉ tay về phía đó. - Nếu có đèo, thì tôi chắc rằng nó ở đây.

- Có lẽ chúng ta phải đi vòng quanh toàn bộ thung lũng, - Oocđin nhận xét, - để...

- Để chúng ta biết chắc là không có một cái đèo cho người đi và chỉ có chim mới có thể đến được thung lũng, - Côxtiacôp nói xen vào.

- Trường hợp này, chúng ta đành bằng lòng với sự phát hiện ra một thung lũng có cây cỏ xanh tốt giữa băng giá của vùng Bắc cực và quay về đất liền ngay.

Lợi dụng chút ánh sáng của ban ngày còn rơi rớt lại, họ đi về phía tây-nam, nhưng ở đây đỉnh núi không bằng phẳng, nơi nào thấp thì cánh đồng tuyết trên dốc phía nam chạy ngược lên mãi đến tận rìa vách đá. Nhưng nơi nào cao thì có đầy những tảng đá và những mũi đá nhỏ và nhọn hoắt. Khi thấy những tảng đá này, Oocđin nghĩ ngay đến búa và dùng búa đẽo một vài viên làm mẫu.

Những mẫu đá này là đá ba-dan rắn hoặc xốp, còn một vài hòn thì màu tro, biểu hiện phún thạch của ba-dan.

- Tôi đang suy nghĩ, - anh ta nói với Gôriunôp,- là anh có lý khi nói viện sĩ Sencơ nghĩ rằng Vùng đất Xannhicôp là tàn tích của một núi lửa. Thung lũng lớn này có những vách đá dốc đứng bao quanh trông rất giống miệng một núi lửa cổ rất mạnh. Đá ba-dan mà chúng ta thấy trên đường đi lên và có ở đây đã xác minh điều đó.

- Nếu điều chúng ta đã nói về nguồn gốc của thung lũng này là đúng thì điều này giải thích tại sao có cây cỏ tốt tươi như vậy trên vĩ tuyến này, - Gôriunôp nói thêm. - Nhưng chúng ta đừng sớm kết luận, chúng ta hãy xem thế nào đã.

Họ càng đi xa về phía tây-nam thì đỉnh núi lại càng thấp rõ rệt, nhưng phía đối diện với thung lũng thì vẫn dốc. Trời mờ tối, nhưng trên bầu trời vừng trăng tròn vành vạnh đã lên cao và rọi ánh sáng xuống đường đi. Một tiếng đồng hồ nữa trôi qua, Gôriunôp liếc nhìn phong vũ biểu, nó chỉ độ cao năm trăm mét trên mặt biển.

- Tôi cho là chúng ta phải nghỉ đêm tại đây. Trăng không đủ sáng để chúng ta có thể xuống dốc và trong mọi trường hợp thì đi trên con đường lạ trong đêm tối cũng đều nguy hiểm.

- Chúng ta sẽ dừng lại khi chúng ta thấy một khu đất bằng phẳng, - Nhikiphôrôp tán thành.

- Nhưng nếu một cơn bão nổi lên trong đêm nay thì gió sẽ xô chúng ta xuống vực thẳm, - Côxtiacôp nói.

- Sẽ không có một cơn bão nào, - Gôrôkhôp tuyên bố, - Bầu trời trong, không có gió và mặt trời lặn không đỏ. Chỉ trừ khi thần ác muốn trừng phạt chúng ta.

- Chúng ta hy vọng không có chuyện đó, - Gôriunôp cười.

Nơi họ chọn nằm giữa hai tảng đá khá rộng và bằng phẳng. Họ căng lều, ăn cơm tối, nhưng không ai muốn đi ngủ. Thung lũng bí mật rất gần họ và làm thức tỉnh tính tò mò của họ. Mặt trăng đã chiếu sáng quãng đường xa nhất còn vùng lân cận thì chìm trong bóng trăng. Đây đó, đối lập với các đồng cỏ và rừng cây đen sẫm là những cái hồ và những con suối uốn khúc quanh co tắm trong ánh trăng dát bạc huy hoàng.

Ngồi gần rìa một vách đứng, các nhà du hành ngắm thung lũng kỳ lạ ở dưới chân họ. Trong ánh trăng, các vách đá dọc theo bờ đối diện bây giờ hình như cao và dốc hơn, cao đến ngàn rưởi, ngàn sáu trăm mét, hầu như dốc thẳng đứng.

Bỗng từ đáy sâu của thung lũng, người ta nghe một tiếng rống dài, tiếp đó tiếng gầm ầm ầm, phá tan cảnh tĩnh mịch của đêm khuya.

- Ồ, trong thung lũng có động vật. Hình như bò rống thì phải, - Nhikiphôrôp kêu lên.

- Còn con vật gầm như vậy là con gì? Có phải đó là một con nai chăng? - Gôriunôp hỏi.

- Không, và cũng không phải là con bò tót. Nó rống lên như một cái còi lớn. Tôi chắc đó cũng không phải là một con gấu.

Họ đoán thử, nhưng không có con vật nào mà đám thợ săn trong đoàn biết lại có những tiếng kêu như vậy. Mọi người đều bối rối.

- Nhưng cái gì kia? - Oocđin hỏi, chỉ tay về một ánh đỏ sáng như sao khi thì bừng lên khi thì hầu như mờ đi.

- Tôi cho rằng đó là một ngọn lửa ở đáy miệng ngọn núi lửa này, rõ ràng đã không bốc hết ra ngoài, Côxtiacôp cười.

- Anh có dám chắc đó không phải là một ngọn lửa trại không?

- Có thể. Và điều đó có nghĩa là có người. Có lẽ họ là những người Ônkilôn bị mất tích của chúng ta, - Gôriunôp gợi ý.

Các nhà du hành lại im lặng. Tất cả chăm chú nhìn những hiện tượng mới mẻ và bí ẩn này ở thung lũng kỳ lạ. Bây giờ có những tiếng yếu ớt như tiếng trống vọng từ xa đến.

- Đó chẳng khác gì tiếng trống do người thầy cúng đánh, - Gôrôkhôp tuyên bố, - Điều đó có nghĩa là có người trong thung lũng và ngọn lửa là của họ.

- Nếu có người thì ắt là phải có một cái đèo, - Gôriunôp nhận xét.- Họ không thể bay xuống như chim.

- Đất lở có thể lấp bất cứ một ngọn đèo nào.

Trong khoảng nửa giờ, không ai nói gì. Họ mệt lả nên ngủ gà ngủ gật, nhưng ngay lúc đó không có một cái gì khác làm họ chú ý. Mặc dầu vừng trăng sáng treo cao trên bầu trời, phần xa nhất của thung lũng vẫn chìm trong bóng tối và phút chốc biến mất trong một làn sương mù. Sương mù lan tỏa về phương nam một cách chậm chạp cho đến khi toàn bộ thung lũng giống như một cái hồ lớn, sóng gợn nhấp nhô. Sau đó nó dâng cao hơn rồi từng luồng con con luồn qua những chỗ thấp về phía nam, nơi các nhà du hành đang cắm trại.

Một ngọn gió nhẹ nhưng ấm áp bắt đầu thổi từ phía bắc và chỉ trong giây lát, đỉnh núi, các tảng đá và căn lều bị bao phủ một làn sương mù dày đặc, xóa nhòa mọi vật, qua đó dường như chỉ còn lại ánh trăng suông.

- Cuộc biểu diễn đã chấm dứt, màn đã buông xuống và bây giờ đã đến lúc chúng ta về thôi, - Oocdin nói.

- Tôi nghĩ tốt hơn hết, chúng ta đi vào căn lều là an toàn nhất, - Gôrôkhôp gợi ý. - Matvây Ivanovich ạ, dù anh nghĩ thế nào thì tất cả những cái này chỉ là một ảo ảnh: vùng đất, khu rừng, cánh đồng và thú vật. Anh sẽ thấy khi chúng ta thức dậy vào buổi sáng, ở đây không có gì ngoài tuyết và chúng ta phải quay về càng nhanh càng tốt.

- Thôi, ông thầy bói ạ, ngày mai chúng ta sẽ xem, - Gôriunôp trả lời.

Các nhà du hành quay vào lều, nhưng họ ngủ không yên vì thỉnh thoảng chó lại sủa, có lẽ vì chúng đánh hơi thấy rằng cách đó không xa có những con dã thú.