CHIẾN ĐẤU VỚI NGƯỜI VAMPU

Sáng sớm hôm sau, các nhà du hành thức dậy vì nghe thấy người Ônkilôn kêu ầm ĩ. Annuia lo lắng đi ra cửa, thò đầu ra nghe ngóng và kêu lên thảm thiết:

- Đêm qua người Vampu đã tấn công căn nhà của thị tộc em. Thủ lĩnh sẽ dẫn các chiến sĩ chống lại họ.

- Không sao, các bạn ạ, - Gôriunôp nói và với tay ra ngoài lấy quần áo. - Thế nào, chúng ta không thể làm ngơ trước việc này. Thiếu chúng ta cuộc tấn công sẽ không đạt kết quả.

- Đính hôn xong rồi phải ra trận thôi, - Côxtiacôp cười. - Papu, mang khiên, mũ sắt, áo giáp đến cho anh. Đừng quên giáo và thanh kiếm của anh đây. Anh ra chiến trận chẳng khác một kỵ sĩ trẻ thời cổ.

Dĩ nhiên Papu không hiểu gì về anh chàng Nga này. Cô ta bối rối nhìn chồng bằng đôi mắt ngái ngủ; thấy chồng cười khúc khích, cô ta cũng cười và nói bằng tiếng Nga lơ lớ:

- Cha âm lư a. Na u an nơ?

- Đúng thế, - Oocđin nói và cười phá lên. Anh ta ló mình ra khỏi chăn. - Cô ta biết rằng mọi người phải được ăn no trước khi đi đánh giặc. Annuen, Annuia! Lửa! Thịt! Sữa!

Annuia đang ngồi trên bậc cửa hai tay úp vào mặt khóc thút thít. Nghe tiếng Oocđin, cô đứng dậy và hiểu chồng đang cần gì. Cô liền cời than trong đống lửa đã tắt từ hôm qua và đổ than nóng lên. Những người đàn bà khác đứng dậy, vận khố và giúp Annuia nhóm lửa. Ngọn lửa reo, thịt đang quay và các nhà du hành đã rửa mặt xong, Amnunđac đến chào họ, ông ta ngồi cạnh đống lửa và nói:

- Các ông da trắng! Sự rủi ro đầu tiên đã đến với chúng tôi. Đêm qua bọn Vampu đã chiếm ngôi nhà xa nhất của chúng tôi, giết những người già, những người chăn tuần lộc, bắt trẻ con và tuần lộc mang đi.

Annuia bắt đầu nức nở khi có nghe nói vậy. Cô ở trong trại ấy và người thủ lĩnh nói như vậy tức là bọn Vampu đã giết hại bố mẹ cô, bắt các anh, các em cô.

- Làm sao mà ông biết tin nhanh như vậy? - Gôriunôp hỏi.

- Nhờ tiếng trống trận. Một người chăn tuần lộc trốn thoát và báo tin về cho chúng tôi. Tôi đã triệu tập người Ônkilôn để đánh lại bọn Vampu. Tất cả các chiến sĩ đã ở đây và chúng tôi phải thẳng tay trừng phạt chúng, các chiến sĩ muốn những người có sấm chớp trong tay cùng đi trừng phạt kẻ thù.

- Tất nhiên, chúng tôi sẽ đi, - Gôriunôp nói nhanh, làm cho người thủ lĩnh an tâm. - Chúng tôi sẽ đi cùng ông sau khi ăn sáng xong. Chúng tôi ăn nhanh thôi.

Annunđac đứng dậy, rất sảng khoái trong lòng. Trước khi đi, ông ta nói:

- Tôi sẽ nói với các chiến sĩ rằng người da trắng đã đồng ý sẽ cùng đi với họ và họ sẽ rất sung sướng.

Vài phút sau, tin tức đã truyền đến tai người Ônkilôn và tiếng reo phấn khởi vang dậy khắp cánh đồng. Những người đàn bà cũng có vẻ hài lòng, Annuia thôi không khóc nữa, cô lấy tay lau nước mắt và nói với Oocđin:

- Em sẽ cùng đi với anh ra trận.

Trong khi thịt đang nướng, những nhà du hành lau súng, cho dây đạn vào bao, sắp quần áo, hành lý vào ba-lô đề phòng trận đánh có thể kéo dài vài ba ngày. Những người đàn bà vì mê mải nhìn từng cử chỉ của họ nên làm cho nhiều miếng thịt bị cháy, Racu liền bị Gôrôkhôp trách mắng.

Cuối cùng, công việc chuẩn bị đã xong. Mọi người đã ăn sáng, họ bỏ một số bánh và thịt dự trữ vào ba-lô rồi rời căn nhà trát bùn và đi vào màn sương mù dày đặc thường bao phủ thung lũng vào giờ này. Những ngọn lửa mờ mờ trong sương, người ta có thể thấy bóng những người đàn ông chạy đi chạy lại. Từ xa, vẳng lên tiếng trống ngũ liên, tiếp tục báo tin về sự cướp phá của bọn Vampu. Amnunđac vũ khí đầy đủ đang đứng ở lối vào nhà. Khi thấy những người da trắng đã sẵn sàng, ông ta vung tay lên, hiệu trống trận bỗng nổi lên vang rền, báo hiệu chiến dịch bắt đầu cho các trại lân cận. Xung quanh các ngọn lửa trại náo động lên và mỗi thị tộc đều xếp hàng và tập hợp thành một đoàn dài, các chiến sĩ đứng đầu, tiếp theo là phụ nữ và thanh niên, họ quay về trại. Những người phụ nữ trong thị tộc Amnunđac tất nhiên ở lại phía sau, họ và bọn trẻ con đều ra khỏi nhà để nhìn theo chồng con, có lẽ lần cuối cùng họ làm như thế. Cuộc tiễn đưa ngắn ngủi, họ không khóc nhưng ôm lấy chồng và dụi má vào má chồng, đây là hình thức hôn của người Ônkilôn. Trống lại nổi lên và đoàn người ra đi. Đi đầu là Amnunđac và các nhà du hành, họ mang theo con Cơrốt và con Belukha, định dùng để dò dấu vết người Vampu. Họ đi nhanh về phía trại bị cướp phá cách đây khoảng hai mươi lăm cây số. Những khu rừng nằm xen giữa những đồng cỏ và thỉnh thoảng một nhóm phụ nữ tách ra khỏi đoàn, rẽ về phía trại của họ. Sương mù tan dần. Mặt trời ló ra và trời bắt đầu nóng.

Đến địa điểm trước buổi trưa, họ thấy trại ở trong tình trạng thảm hại. Căn nhà bị người dã man đốt cháy đã đổ gục và đã cháy thành than. Khói và những ngọn lửa nhỏ bốc lên từ dưới lớp đất mùn đã hóa nâu. Họ ngửi thấy mùi cháy khét lẹt của da và các bộ lông thú. Trong đồng cỏ, cỏ bị xéo nát và có những vết máu, ở chỗ khác có xác những ông già và bà lão bị chặt đầu, bọn Vampu không muốn bắt họ đi, nên chặt đầu họ mang đi làm chiến lợi phẩm. Rải rác trên mặt đất là những mũi giáo và tên gãy, những mảnh quần áo rách bươm và những đồ dùng bị đập phá.

Thấy cảnh tượng tang tóc bày ra trước mắt, cánh đàn bà của thị tộc kêu khóc thảm thiết. Trong khi họ dự hội thì con cái họ bị bắt đi và người thân của họ bị giết. Các chiến sĩ không nói gì nhưng vẻ mặt dữ tợn, những đôi mắt nảy lửa của họ chứng tỏ họ sẽ là những kẻ phục thù tàn nhẫn. Amnunđac ra lệnh cho họ nghỉ một lát. Người chăn tuần lộc sống sót đầu băng bó, ra khỏi rừng sâu và kế lại sự việc xảy ra.

Người Vampu được tin phần lớn đàn ông đã đi dự hội vắng nên đã bao vây đồng cỏ vào lúc nửa đêm. Chừng năm sáu chục tên đã đánh úp những người chăn tuần lộc, giết hai người và nện cho choáng váng người thứ ba. Khi người này tỉnh lại thì nhà đã bốc cháy, tuần lộc đã mất, chỉ còn lại những thi thể trên đồng cỏ. Sáng ra anh ta tìm thấy con đường mà bọn cướp đã đi, Anh ta đã trốn thoát được bởi vì anh ta đã đứng gần bụi cây và đã ngã gục vào bụi khi bọn Vampu tấn công, chúng không tìm thấy anh trong bóng tối và sương mù.

Để những người đàn bà bất hạnh của thị tộc ở lại giữa cảnh hoang tàn đổ nát, đoàn người tiếp tục đi. Lần này họ hướng về phía đông bắc theo dấu chân người dã man và bầy tuần lộc để lại. Bầy chó chạy lên phía trước. Như vậy họ có thể đi nhanh hơn bởi vì họ biết rằng bất kỳ ổ phục kích nào cũng bị những con chó tinh khôn phát hiện ngay. Bây giờ không có người đàn bà nào ở cuối đoàn nên các chiến sĩ đi rất nhanh, đôi khi họ chạy, người ta chỉ nghe thấy tiếng giầy giẫm nhẹ trên mặt đất và tiếng họ thở. Đoàn người đi như thế khoảng hai giờ thì bỗng bầy chó dừng lại trước một cây dương lớn ven đồng cỏ và sủa vang, đầu ngẩng cao.

Chắc có một ổ phục kích ở trên cây, Amnunđac nói và thầm ra lệnh cho các chiến sĩ bao vây đồng cỏ. Ngay khi đó một hòn đá từ một cái ná bắn ra đúng đầu Belukha và con chó kêu lên. Các nhà du hành phát hiện thấy cành lá động đậy, họ lập tức bắn súng, còn những người Ônkilôn thì bắn tên như mưa vào cây dương. Người ta nghe thấy một tiếng rống xé tai và hai bóng đen rơi từ trên cây xuống đất làm cành cây gãy răng rắc.

- Chỉ có hai thôi à? – Gôriunôp hỏi và lắp thêm đạn.

- Không, - Amnunđac trả lời, - ít nhất là có năm tên ấn nấp trên cây. Rồi ông sẽ thấy.

Ông ta ra lệnh. Một vài chiến sĩ chạy vào bụi rậm. Không có tiếng động nào ở trên cây. Bọn Vampu hiểu rằng một tiếng sột soạt nhẹ nhất cũng làm cho kẻ thù phát hiện ra. Mặc dù người Ônkilôn tiếp tục bắn tên vào ngọn cây, nhưng họ không thấy động đậy. Người Vampu được thân cây và những cành lớn che chở. Ngay lúc đó, một nhóm chiến sĩ Ônkilôn chạy từ khu rừng bên cạnh với những bó to cành cây để ngụy trang tránh ngọn giáo của bọn mọi rợ. Họ chạy thốc đến chỗ cây dương, đặt những bụi cây vào quanh gốc cây rồi nhảy ra ngoài. Một ngọn lửa bùng lên, khói bốc nghi ngút. Bọn Vampu nấp trên cây đang mải chú ý nhìn các chiến sĩ bắn tên vào họ từ một phía nên không chú ý đến toán người và những bụi cây phía dưới. Nhưng khi một làn khói dày bốc lên cuồn cuộn, tạo thành những đám mây dày thì bạn chúng tức giận rống lên và ném một vài ngọn giáo vào đống lửa, chúng càng lâm vào tình trạng tồi tệ, các cành cây nhỏ bị cháy trụi, ẩn ở trên cây không chịu nổi nữa. Người Vampu trèo lên ngọn cây, nhưng ở đó cành lá thưa hơn và làm cho họ lộ ra. Một loạt đạn thứ hai bắn rơi hai tên nữa, một tên rơi xuống đất, còn tên kia mắc trên cành, đầu thõng xuống trông rất rõ. Một phút sau, ít nhất mười mũi tên đã cắm phập vào thân nó. Tên Vampu thứ năm trèo sang phía bên kia, bò dọc một cành cây, đung đưa rồi nhảy xuống đất từ độ cao 4 mét. Nó chạy qua đồng cỏ, nhưng các chiến sĩ Ônkilôn đã bao vây và bắn một loạt tên, nó chưa chạy được vào rừng thì đã ngã xuống.

Amnunđac thổi hiệu lệnh tù và làm bằng sừng bò nguyên thủy. Từ bốn phía, các chiến sĩ chạy ra khỏi khu rừng, tập hợp xung quanh gốc cây nơi đã có đoàn người, trong đó có thủ lĩnh và các nhà du hành. Ba tên Vampu bị bắn rơi nằm bất động, chúng bị giết do đạn bắn phải. Bọn này rất giống người dã man mà các nhà du hành đã thấy trong chuyến thám hiểm của họ vào lãnh thổ người Vampu. Người họ có lông, thân hình lực lưỡng, mặt man rợ, tóc họ tết lại. Nhưng có lẽ vì đang chiến đấu nên họ bôi mặt bằng đất son trông lại càng ghê tởm. Một người Ônkilôn trèo lên cây để biết chắc chắn là không có ai trên ấy nữa. Anh ta thu nhặt gậy và giáo của người Vampu lại, ném vào ngọn lửa đang cháy.

Người Ônkilôn đã thắng trận đầu tiên mà không bị thiệt hại gì cả, họ tiếp tục đi theo dấu chân người Vampu về hướng đông đến rìa thung lũng, nơi có trại của kẻ thù đóng. Họ không gặp một ổ phục kích nào. Ổ phục kích đầu tiên có lẽ chỉ là một trạm quan sát có nhiệm vụ báo tin cho trại biết kẻ thù đã đến nhưng không kịp vì đã bị những con chó phát hiện,

Một vài cây số đường đất, họ chỉ đi trong nháy mắt; những cây thấp chứng tỏ sắp đến rìa thung lũng. Khi đoàn người tiến vào bụi cây thì họ dừng lại và lắng nghe. Ở phía trước người ta nghe thấy tiếng reo hò và tiếng đập. Các trinh sát đi trước báo tin rằng: trại của bọn Vampu đóng trong một cái hang đối diện với con đường mòn và đang được củng cố bằng cách chất đá ở lối ra vào. Được tin này, Amnunđac chia lực lượng thành ba nhóm. Nhóm thứ nhất do Oocđin dẫn đầu đi qua bụi cây về phía bắc. Nhóm thứ hai do Côxtiacôp dẫn đầu đi về phía nam, cách nhau khoảng một nửa cây số, những nhóm này phải đi rất nhanh qua dải đất không có rừng và đánh vào trại từ hai phía dọc theo chân vách đá. Nhóm thứ ba đi dọc theo con đường mòn đến đai rừng và nấp ở đây chờ các cánh quân kia để có thể đánh úp trại từ ba phía. Người Vampu đang hoạt động ráo riết, họ xây một cái tường bằng đá xung quanh lối ra vào hang. Tin vào đội phục kích, họ không canh gác, nên lúc này không nhận ra được những hoạt động của kẻ địch. Họ mải xây tường từ sáng, tường đã cao đến ngực. Khoảng 20 người đàn ông đang chọn những hòn đá phẳng trên khoảng đất không có cây và mang về chỗ xây tường, ở đây đã có những người khác xây. Những người chở đá bỗng thấy một trong những cánh quân đang đi qua dải đất không có cây, họ hoảng sợ kêu lên và chạy nhanh về chỗ bức tường.

- Chúng ta phải bắn khi chúng ta trông thấy chúng, - Gôriunôp nói. - Điều này sẽ làm cho chúng sợ hãi và ít chống cự lại trong khi chúng ta tấn công.

Bụi cây cách bức tường khoảng bốn trăm bước. Gôriunôp và Gôrôkhôp nổ súng. Những người dã man hoảng hốt dừng ngay lại. Họ nghe tiếng súng nhưng không thấy được kẻ thù, họ nhìn quanh và nói với người Vampu đang đứng sau bức tường. Một số khiếp đảm vứt ngay những hòn đá xuống rồi thốt lên những tiếng kêu man rợ, chạy tản ra nhiều phía. Một số chạy đến chỗ bụi cây, một số chạy ra chỗ bức tường. Sau tường, người ta nghe thấy những tiếng kêu sợ hãi. Bọn Vampu chạy đến chỗ bụi cây và lọt vào tầm bắn của người Ônkilôn. Một số ngã gục, một số khác quay đầu chạy và bị người Ônkilôn đuổi theo rất gấp.

Không có người Vampu nào xuất hiện sau bức tường. Amnunđac thấy những cánh quân đã gần, bèn ra lệnh tấn công, cánh quân của ông ta, trừ những chiến sĩ đang săn đuổi bọn chở đá, còn đều đánh thốc vào trại. Khi chỉ còn bốn chục bước, họ thấy đầu và vai bọn Vampu xuất hiện phía sau bức tường, rồi giáo và đá rơi như mưa xuống đầu họ. Một số người Ônkilôn ngã, nhưng hai phát súng lại nổ vang gieo rắc nỗi khủng khiếp cho bọn dã man, chúng chạy nhốn nháo. Lúc này, hai nhóm khác đã tràn vào hang sát chân vách đá và cuộc đánh giáp lá cà bắt đầu. Nhóm của Amnunđac trèo qua tường và tham gia chiến đấu. Bọn Vampu chống cự yếu ớt vì khẩu súng lục của Oocđin lại làm cho chúng kinh hoảng.

Cuộc chiến đấu chỉ diễn ra trong một vài phút. Trên mặt đất, người chết và bị thương nằm la liệt. Khoảng mười tên Vampu đã nhảy qua bức tường và đang chạy trốn thì bị chặn lại. Những người đàn bà giữ hang chiến đấu sát cánh với những người đàn ông cũng bị tiêu diệt.

Trong một góc hang, các nhà du hành thấy một vài mụ già Vampu và khoảng ba chục đứa trẻ đang xô vào nhau và run lên vì sợ hãi; những đứa trẻ khóc thét lên. Những người Ônkilôn đẩy chúng sang một bên để tìm những đứa trẻ của họ bị bắt cóc. Những đứa trẻ này có thể dễ dàng nhận thấy nhờ khuôn mặt chúng, nhờ thân hình không có lông và nước da sáng của chúng. Mặc cho chúng vùng vẫy và kêu thét họ đưa hết đứa nọ đến đứa kia ra, ngoài số trẻ Vampu ra là các trẻ bị bắt cóc ngồi giữa, chúng ở trong tình trạng thảm hại. Những chủ nhân hiếu khách của chúng đã cào và cắn chúng, làm cho mình mẩy chúng thâm tím. Trong mười ba đứa bị bắt cóc thì họ chỉ thấy bảy đứa con gái và hai đứa con trai, còn bốn đứa con trai mất tích. Những người Ônkilôn vô cùng tức giận và đã dẫn tất cả những đứa con trai Vampu ra khỏi hang và giết chết, họ cũng muốn giết những bà già và những đứa con gái, nhưng các nhà du hành thuyết phục Amnunđac đình chỉ cuộc tàn sát.

Dưới một động đá trong góc tối nhất của hang, họ thấy một người đàn bà chân tay bị trói, họ kéo người đàn bà ra chỗ sáng và thấy đó là một phụ nữ Ônkilôn bị bắt cóc vào đầu mùa xuân. Người đàn bà hầu như bị ngạt thở dưới đống da, mình mẩy bà ta thâm tím và bị chảy máu vì bị đánh bằng dây da và gậy. Cuối cùng, khi hiểu rằng mình đã an toàn thì bà ta nói với người cứu mình rằng: bà ta thường xuyên bị đánh đập, hành hạ, nhất là những người đàn bà, họ thường chế giễu bà ta là không có lông, giống hệt con nhái. Khi cuộc tấn công bắt đầu, những mụ già đã trói bà ta lại và phủ da lên trên.

Trong hang còn tìm thấy cả vũ khí, đồ dùng, quần áo, chăn chiếu chúng đã cướp của người Ônkilôn. Mấy mụ già và những cô gái bị đuổi ra khỏi hang, nơi các chiến sĩ tập trung gậy và giáo của người Vampu nhặt được trên chiến trường và đem đốt hết. Trinh sát lùng sục vùng phụ cận, phát hiện được bầy tuần lộc bị đánh cắp trong các bụi cây gần hang. Vốn không phải là những người chăn tuần lộc và không thể ăn hết một lúc được, người Vampu đã cột chúng vào bụi cây. Chỉ thiếu một vài con, chắc đã bị lạc dọc đường hoặc đã bị ăn thịt.

Đến tối, người Ônkilôn rút khỏi khu trại bị trừng phạt và để lại những cái xác người Vampu tại chỗ, tất cả những tên bị thương đều bị giết khi họ đã hạ được trại người Vampu.

Họ đem năm chiến sĩ chết và sáu chiến sĩ bị thương trở về nhà. Những người bị thương nhẹ nhất, trong đó có Oocđin, bị một ngọn giáo đâm vào vai, đi một mình giữa đoàn người, đằng sau là đàn tuần lộc và các chiến sĩ đang mang những đứa trẻ được cứu, tài sản lấy lại được, những người chết và bị thương nặng. Họ đi chậm và khoảng sẩm tối mới đến cái trại của người Ônkilôn bị cướp phá. Những người đàn bà mừng reo khi thấy lại con mình, nhưng bốn người thì đau khổ. Annuia chạy đến chỗ Oocdin và khóc sướt mướt khi thấy vai chồng bị băng bó, cô ôm chầm lấy chồng, Một cô dâu mới của trại thấy chồng mình nằm chết trên cáng.