LỤT
Các nhà du hành nghỉ đêm trong lều của Nhikiphôrôp. Lều vẫn ở trong hang, tuyết tan về mùa hè đã làm cho nó rộng hoác. Buổi sáng, họ bắt đầu xẻ các bậc thang dọc theo cồn tuyết.
Mọi người hăng hái làm việc và đến gần chiều họ đã lên đến đỉnh cồn. Đỉnh cồn rộng từ 4 đến 10 mét và trải rộng khoảng 100 mét về cả hai phía. Ở phía xa, nó hẹp dần xuống và chỉ một con sơn dương mới có thể vượt qua được. Trên cồn tuyết dựng lên một bức tường mà điểm thấp nhất cao ít nhất 10 mét. Nó có những đường gờ lúc thấp lúc cao, dọc theo đó, một người trèo núi có kinh nghiệm có thể leo đến tận đỉnh. Tuy nhiên, chúng quá cao đối với bầy chó và đối với những người mang nặng, cho nên các nhà du hành phải làm những đường trung gian. Những đường gờ này cũng dễ làm vì đá ba-dan dễ bong. Mặc dầu thế, họ vẫn bận túi bụi cả ngày. Nhìn quanh đường gờ, Gôriunôp nói:
- Các anh có nghĩ rằng chúng ta cần phải đưa tất cả đồ đạc của chúng ta và những xe trượt tuyết lên đây trong ngày hôm nay không?
- Để làm gì? - Côxtiacôp hỏi. - Ngủ ở dưới tiện hơn; đây thì dễ bị lăn ra ngoài và bị rơi xuống dốc.
- Chúng ta sẽ ngủ ở căn cứ nhưng nếu chúng ta mang mọi thứ lên ngày hôm nay thì hơn. Lý do như thế này: người ta cho là chúng ta sẽ quay về trại của Amnunđac tối nay, bởi vì theo lời chúng ta dặn trong giấy, Gôrôkhôp sẽ nói với người thủ lĩnh điều đó. Nhưng khi thấy chúng ta không về, ông ta có thể sai các chiến sĩ đi theo chúng ta. Những người Ônkilôn biết đường. Họ sẽ ở đây từ sáng sớm và nếu chúng ta để xe trượt tuyết và mọi thứ khác ở căn cứ thì chúng ta sẽ bị tóm cổ. Tôi nghĩ là chúng ta không nỡ lòng bắn họ, nếu chúng ta mang mọi thứ lên gờ thì chúng ta lên đây rất nhanh và dễ phá các bậc thang. Anh nhìn kìa, ở đây chỉ cần san đi mười mét, là họ không thể leo tới được, như vậy chúng ta sẽ an toàn.
- Tôi cho rằng anh nói đúng, - Côxtiacôp đồng ý.
- Phải, nhưng những con chó thì sao? - Nhikiphôrôp hỏi. - Chó tập trung ở đây sẽ rất chật chội.
- Chúng có thể ở lại trong hang. Chúng sẽ chạy lên đây một cách nhanh chóng, không khó khăn gì.
Họ quyết định như vậy rồi lợi dụng thì giờ còn lại trong ngày bắt đầu đưa trang bị lên, nhưng việc đó quả không dễ. Mặc dầu các bậc thang đã được tạo ra, nhưng chó không thể kéo những xe trượt tuyết chở nặng lên sườn dốc được. Do đó phải trút bớt đồ đạc, mỗi đợt và phải chở nhiều lần. Điều đó làm cho họ bận rộn mãi đến tối. Và cuối cùng, mọi thứ, bao gồm thịt dự trữ, củi và các xe trượt tuyết được đưa lên một cách an toàn, chỉ có bao ngủ, đồ pha trà và nấu ăn phải để lại ở căn cứ.
Có nhiều củi đến nỗi họ có thể dùng để nhóm lửa thường xuyên, làm cho bầy gấu không dám lảng vảng đến gần, Nhikiphôrôp nói rằng trong mùa hè gấu thường đến và chỉ nhờ nấp trong hang nên anh ta mới không bị gấu vồ và giữ được thịt khỏi bị gấu cướp đi, vì mùi thịt đã hấp dẫn chúng.
Con Belukha bao giờ cũng đánh thức anh ta dậy đúng giờ và anh ta có thể nấp đằng sau tảng băng ở lối ra vào để bắn bất kỳ con thú ăn đêm nào dám đến cào phá lớp băng phủ kín thịt bên trong.
Anh chàng Côdắc bảo với các bạn rằng hai trận động đất đã làm cho anh ta hết vía. Cả hai lần anh nhảy vọt ra khỏi hang vì sợ hang sập. Gần đây, những tảng đá từ những vách đá rơi xuống “như một trận mưa đá” làm đất đá nứt nẻ.
Làm việc quá mệt, các nhà du hành quay vào hang sớm, họ nằm dài giữa bốn đống lửa và ngủ thiếp đi. Cơrốt và Belukha canh gác. Gần nửa đêm, họ thức dậy vì nghe một tiếng chấn động ở dưới đất rất mạnh. Hoảng hốt, họ chống tay ngồi nhỏm dậy và lắng nghe. Từ lòng đất vọng lên những tiếng ầm ầm rất rõ dường như có những cỗ xe bò chở nặng đang đi trên một con đường gập ghềnh; phút chốc, cộng thêm với tiếng ầm ầm là tiếng đá đổ rơi từ trên vách đá xuống. Đất nơi mọi người nằm rung chuyển. Bây giờ tất cả những âm thanh này đều bị tiếng chó nhốt trong hang, sủa át đi.
Các nhà du hành đang ở ngoài trời và khá xa chân vách đá nên không cần chạy đi đâu cả. Họ tiếp tục nằm trong các bao và rất hoảng sợ.
Trận chấn động thứ hai còn dữ dội hơn trận chấn động thứ nhất, các nhà du hành cảm thấy bị tung nhẹ lên; ngọn lửa trong đống lửa đang bập bùng, củi và than cháy âm ỉ bay khắp mọi phía. Gần đâu đây có tiếng răng rắc và Gôriunôp nằm đối diện với lối ra vào trong hang - lều vừa được dựng lên không lâu và là nơi các nhà du hành đã ngủ đêm trước, - thấy một vài hòn băng lớn rời khỏi mái trần hình bán nguyệt.
- May mà chúng ta ở đây, chứ không phải ở trong hang, - anh ta kêu lên. - Nếu không, lúc này chúng ta ở đó đã bị đè bẹp.
- Còn bầy chó không bị đè chứ, chúng chạy thoát chứ? - Oocđin hoảng hốt nói.
- Chưa chắc đâu! Hang của chúng nhỏ và lại ở chỗ cao nhất và dày nhất của đống tuyết.
- Nếu chúng ta để chúng đi ra ngoài, chúng sẽ chạy tản đi mất, - Nhikiphôrôp nói. - Chẳng có gì để buộc chúng lại, các cỗ xe trượt tuyết đều ở trên gờ. Chúng ta hãy để chúng tại chỗ.
Nhưng một loạt chấn động dữ dội khác lại làm cho các nhà du hành thay đổi ý định. Những con chó gầm gừ trông rất tội nghiệp, rõ ràng chúng đã đánh hơi thấy nguy hiểm. Nhikiphôrôp cầm rìu trong tay, người lắc lư như đang ở trên mạn một con tàu gặp bão. Anh ta chạy đến chỗ hang, phá những tảng băng bịt lối ra vào và cho chó ra. Ra đến ngoài, chúng thôi không rên rỉ nữa và bắt đầu nhảy cỡn lên mừng rỡ. Chúng chỉ chạy cách hang một quãng ngắn rồi tụ lại thành một cụm và nhìn người đội trưởng, đuôi vẫy vẫy. Nhikiphôrôp buộc chúng thành từng nhóm và để cho chúng nằm xuống đất gần các đống lửa. Anh ta nhìn qua ba cái hang và quay lại nói:
- Bầy chó sợ là phải. Băng ở trên đầu chúng đã vỡ ra và có những cái lỗ lớn rộng bằng cả nắm tay. Tôi sợ băng có thể rơi bất cứ lúc nào.
- Có thể là nhà cửa của người Ônkilôn đã đổ ụp một lần nữa, - Gôriunôp nói.
- Bây giờ họ cho tai họa mới này là do việc chúng ta ra đi, - Côxtiacôp nhận xét.
- Hoặc là do một người trong bọn chúng ta đã ở lại sau, - Oocđin nói thêm. - Bây giờ Gôrôkhôp khó mà trốn thoát.
Annuia im lặng, lắng nghe, nhưng mắt cô ta ngấn lệ. Lại thêm một tai họa nữa cho thị tộc và cho tất cả nhân dân cô, mặc dầu cô ta rời bỏ bộ lạc mình, nhưng cô ta rất rầu rĩ.
- Có lẽ trận động đất này sẽ làm cho mọi việc tốt hơn, - Oocđin nói, cố gắng an ủi cô ta. – Nếu nó khôi phục được những con sông ngầm để có nước nóng và hơi ấm thì khí hậu có thể ấm trở lại, đời sống của người Ônkilôn lại tiếp tục như trước. Còn nhà cửa thì dễ làm lại.
Annuia đã hiểu tại sao sương giá lại xuống sớm như vậy và lời phỏng đoán của Oocđin đã làm cô yên tâm. Cô nhìn anh ta bằng con mắt biết ơn và bẽn lẽn vuốt ve tay anh.
- Tại sao họ không làm như chúng ta. Tôi chắc rằng nhà chúng ta không bị đổ, – cô ta nói, phá tan sự im lặng.
- Có thể sau khi chúng ta đi, họ sẽ bắt đầu dựng theo kiểu khác. Những “ông phù thủy” đã ra đi, nhưng nhà cửa của họ vẫn không làm sao cả, họ sẽ nói như vậy, - Gôriunôp nhận xét.
- Anh có nghĩ rằng có thể có một sự phún xuất ở phía bắc thung lũng không? – Côxtiacôp hỏi.
Vô tình mọi người đều quay về phía bắc. Nhưng bầu trời vẫn phủ mây đen, không có một ánh hào quang nào để chứng tỏ rằng phún thạch đã bắt đầu phun ra ở đâu đó.
Những chấn động lại tiếp tục, nhưng yếu hơn, và cuối cùng các nhà du hành mệt lả, họ ngủ thiếp đi.
Nhưng họ không ngủ được lâu, người này rồi người khác thức dậy nhìn quanh một cách lo ngại, nhưng khi thấy mọi vật vẫn bình yên, đống tuyết không vỡ và đống lửa vẫn cháy đều, họ lại gục đầu lim dim ngủ. Một đôi lần Nhikiphôrôp tỉnh dậy lấy củi vào lửa. Thời gian trôi đi như vậy trong đêm tối khủng khiếp đó.
Cuối cùng, ở phía đông, những đám mây sáng hơn và những tia sáng hồng của mặt trời chưa ló ra in thành vệt trên mây. Trong màn sương đã mờ mờ hiện lên những cái chóp và những đỉnh núi gần đây rõ lên bộ phận của bức tường trắng toát phủ đầy tuyết. Về phía bắc đã rõ lên những dải rừng. Những đống tuyết dường như to lên và trắng ra, ánh sáng từ những đống lửa lụi dần đi. Không khí lạnh lẽo trước lúc bình minh làm cho những người đang ngủ thức dậy.
- Chúng ta hãy đun nước sôi pha trà khi trời vẫn còn tối, - Gôriunôp gợi ý. - Và sau đó bắt tay vào việc trước khi đoàn người tìm đến.
- Tôi cũng nghĩ như vậy, - Nhikiphôrôp nói. - Nếu chúng ta ra đi thì tốt hơn hết là nên đi ngay.
- Nhưng nếu lò cung cấp nhiệt của Vùng đất Xannhicôp hoạt động lại thì có thể chúng ta không phải đi? - Oocđin nói.
- Chúng ta thử xem có hiện tượng gì như thế xảy ra trong ngày không, nếu trời ấm và tuyết tan thì giả thuyết của anh sẽ đúng. Nhưng dù sao chúng ta cũng cần phải có một đường để trốn thoát, - Gôriunôp quyết định.
Trời sáng dần, ánh nắng rực rỡ nhuộm đỏ những đám mây bị xé ra ở phương đông và khu rừng đen thẫm hiện rõ phía bắc. Bức tường đen của các vách đá bao quanh thung lũng trải rộng trên mỗi bờ và hình như không thay đổi mặc dầu đá và các tảng đá đã rơi suốt đêm.
Nhikiphôrôp nhóm đống lửa, lấy ấm và đến bên đống tuyết có nước chảy ri rỉ và đắp thành một cái ao cạnh gò băng, các nhà du hành nghe anh ta hoảng sợ kêu lên:
- Trời ơi! Nước tràn khắp nơi rồi!
Các nhà du hành chạy đến chỗ anh ta, họ nhảy qua đống lửa, khói và lửa bao phủ không cho thấy quang cảnh xung quanh. Họ ngạc nhiên dừng lại bởi vì cách chân đống tuyết một trăm mét, nơi mà ngày hôm trước nền đất có lẫn đá đã bị một lớp tuyết dày bao phủ, ở đó có một dải nước đục ngầu và phẳng lặng chạy dài đến chỗ lùm cây cũng đã ngập nước, Cái hồ mới này đã xuất hiện lúc ban đêm, chạy dài về cả hai phía hình như đến tận chân núi. Chỉ vùng phía nam thung lũng, nơi có các đống tuyết là không ngập nước. Nước chảy ùa dưới chân gò tuyết, cách khoảng 10 bước và róc rách tuôn vào cái hồ đã ngăn các nhà du hành khỏi phần còn lại của thung lũng.
Như thế là, đáng lẽ bị phun thạch phun thì chúng ta lại bị một trận lụt sau một cơn động đất? Côxtiacôp nói, phá tan sự im lặng.
- Nhưng nhìn kìa! Nước đang dâng lên! - Oocđin kêu lên.
Họ đến bên dòng nước và thấy quả là như vậy, tuyết trên mặt đất đã bị ướt, lún xuống và vỡ ra, nước đầy những mảng tuyết tan, đang tràn đến chỗ họ.
- Nào các bạn, chúng ta không nên để lỡ phút nào - Gôriunôp kêu lên. - Chúng ta hãy lấy đồ đạc và chạy nhanh lên gò, chi nửa tiếng nữa, trại của chúng ta sẽ bị ngập.
- Nhưng chúng ta không thể đi từ đây lên được - Côxtiacôp phản đối, - chúng ta sẽ bị bao vây.
- Anh sợ gò tuyết bị ngập nước hay sao? Chúng ta sẽ mở một con đường lên đến tận đỉnh trước khi nước ngập. Đừng quên rằng nó cao ít nhất 100 mét trên nền thung lũng.
- Chúng ta đã đưa xe trượt tuyết và những gì sưu tập được lên từ ngày hôm qua thì hay quá, bây giờ thì chúng ta không thu xếp được - Oocdin nói.
Quay về chỗ đống lửa, họ sắp xếp nhanh đồ đạc và mang lên đỉnh gò tuyết rồi lại từ nhà kho cũng bị lụt đe dọa, họ lấy một số lớn thịt dự trữ và thật nhiều củi chất lên trên những bậc thang trên đống, từ đây, họ có thể chở lên đỉnh đống một cách thong thả. Khi họ xuống để lấy củi lần cuối cùng thì nước đã dâng lên đến đống và họ phải lội qua.
Bây giờ đến lượt bầy chó, Nhikiphôrôp nói. Bầy chó chạy lăng xăng và đang cố chạy ngược lên bờ dốc nhưng bị trượt chân và rơi xuống. Chúng gầm gừ vì thất vọng. Nhikiphôrôp, Oocđin và Côxtiacôp, mỗi người dẫn một đôi và dắt chúng lên các bậc thang. Gôriunôp và Annuia đi trước, mang những đồ đạc lên đỉnh, họ lặng người đi khi thấy cảnh tượng diễn ra trước mắt. Ngày hôm trước, tuyết hầu như nằm ở độ cao ngang với gờ, nhưng bây giờ họ bị ngăn cách bởi một bức tường cao gần một mét. Trong trận động đất, đống tuyết đã bị tách ra và lún xuống, hoặc nền thung lũng đã chìm xuống. Họ phải trèo lên mép gờ. Toán chó thứ nhất dừng lại trước bức tường này, và bắt đầu gầm gừ, người ta phải ôm chó trong tay và đưa lên gờ từng con một. Ở đó chúng chạy lui, chạy tới, gần cỗ xe chở đầy thịt. Nhikiphôrôp phải vất vả mới quây chúng lại được và buộc chúng vào một chỗ. Những người khác đi xuống để lấy những thứ còn để ở dưới đống tuyết, còn Annuia thì bận pha trà. Gờ được bao phủ bằng tuyết mới rơi và sạch, có thể dùng tuyết làm nước ăn.
Khi mọi thứ đã được đưa lên an toàn, trong khi chờ bữa ăn sáng, các nhà du hành nhìn quanh. Từ trên gờ, họ có thể nhìn xa vào tận thung lũng. Ở đâu họ cũng thấy nước. Toàn bộ đồng cỏ đã trở thành hồ và những khu rừng nằm giữa đồng cỏ giống như những ốc đảo và những eo đất. Bên dưới, những tia mặt trời lấp ló trên núi và mặt nước lấp lánh, cảnh tượng không có gì đáng sợ. Trong khung những vách đá đen được bao bọc bởi một dải băng trắng và nhô cao lên với những ụ tuyết, có một cái hồ rộng với nhiều đảo và bán đảo.
Nhưng thật đáng ghê sợ khi nghĩ rằng, chỉ mới hôm qua đây đã từng có một vùng đất là nơi sinh sống của một bộ lạc lớn và rất nhiều thú vật cư trú. Họ đều chết đuối rồi sao? Người ta vẫn có thể tìm thấy một chỗ ẩn náu tạm thời trên cây, nhưng có được lâu không? Nếu nước vẫn tiếp tục dâng lên thì sớm muộn nó cũng sẽ nuốt chửng họ. Mà ngay cả khi nước không dâng lên thì họ cũng sẽ chết vì đói và rét. Những con thú không biết đi đâu. Những bức tường dốc đứng, chỉ có chim và sơn dương mới vượt qua được. Vùng đất Xannhicôp đã trở thành một cái bẫy khổng lồ không thoát ra được.
Các nhà du hành suy nghĩ rất nhiều về những điều này trong khi dùng ống nhòm chăm chú nhìn thung lũng với hy vọng có thể nhìn thấy người trên cây. Ở gần họ chẳng có ai cả, chỉ còn là dải rừng xa xa đã phủ kín lấy nhau, thật quả là quang cảnh vĩ đại.
- Các anh có biết gì không? - Oocđin kêu lên. - Chúng ta có thể dùng xuồng và cố gắng cứu Gôrôkhôp hoặc bất kỳ người Ônkilôn nào chúng ta thấy.
Anh ta vừa nói xong thì một cánh tay mềm mại quàng lên cổ, Annuia áp má vào má anh ta và thỏ thẻ:
- Phải đấy, phải đấy, hãy cứu người của em. Bây giờ họ sẽ không làm hại các anh đâu.
- Nhưng chúng ta làm thế nào vượt qua được khu rừng bằng xuồng? - Côxtiacôp hỏi.
- Bây giờ những con đường của khu rừng chắc đã trở thành sông. Và nhìn kìa, dải đất bằng nằm dọc theo rìa thung lũng đã biến thành một bể nước rộng, - Gôriunôp nói.
Ăn vội bữa cơm sáng xong, họ lấy xuồng ra khỏi một cỗ xe trượt tuyết, ghép lại và buộc bánh lái, bơi chèo, lấy một ít thịt nướng, một chai rượu, một ít bánh mì sấy lấy trong số thức ăn dự trữ ít ỏi của họ, cũng như thừng và một cái rìu.
- Dĩ nhiên là chúng ta không cần phải đi tất cả, - Gôriunôp nói. - Hai người là đủ, nếu không sẽ không đủ chỗ cho bất cứ người nào chúng ta tìm thấy. Một người lái và người kia chèo, chúng ta sẽ đổi chỗ cho nhau. Ai đi?
Nhikiphôrôp phải trông nom bầy chó, Annuia không chèo thuyền được. Phải chọn trong ba nhà du hành thôi, Họ quyết định Côxtiacôp phải ở lại.
- Có nhiều việc phải làm ở đây, - Oocđin nói. – Cả ngày cần phải xẻ các bậc thang ngược lên phía tảng đá.
Người ta dùng dây để dòng xuồng xuống mặt nước đã sâu gần một mét. Gôriunôp cầm tay lái. Oocđin vớ lấy chèo và chiếc xuồng vượt qua mặt nước đầy bùn, tràn ngập Vùng đất Xannhicôp.