Chương XV ❖ 1 ❖
Sau buổi mít tinh, những người lái của đại đội 1 chậm rãi và lặng lẽ trở về khu nhà ở. Tiếng bước chân lạo xạo trên con đường dốc đầy sỏi và đá răm. Những phút vui đã qua, bây giờ là lúc nghĩ đến một người bạn đi chiến đấu chưa trở về.
Từ tối đến giờ, trời vẫn mưa lâm thâm. Chân trời thỉnh thoảng lại lóe lên một ánh chớp. Những đám mây xám hình thù dữ dội với đường viền lóe sáng như vừa bốc cháy chợt hiện lên rồi lại biến mất, để lại vòm trời càng đen đặc.
Nếu nó còn sống thì đêm nay có thể là nó đang lần đường trở về với mình theo những ánh chớp kia... Tin về tên giặc lái nhảy dù bị bắt đã làm cho những hy vọng của Quỳnh trở nên mong manh.
Bao nhiêu kỷ niệm giữa hai người lần lượt sống lại trong đầu óc của Quỳnh. Những chuyện va chạm nho nhỏ hàng ngày, đôi lúc đã gây cho nhau sự khó chịu, tan biến đâu mất. Những gì anh nhớ lại đều nói lên tình bạn rất đẹp giữa hai người. Đông ơi, cậu đã lao vào một đám mây rồi biến đi như con chim. Có lẽ nào cậu lại không muốn để lại cho ai bất cứ một chút bóng dáng nào của cậu! Chưa có một thằng bạn nào tận tâm sản sóc mình đến như nó. Không ai có thể giúp ích được cho mình nhiều hơn nó. Ai ở bên nó nhiều lúc cảm thấy như được nó tiếp sức cho bằng ngọn lửa nhiệt tình cháy bỏng. Nó còn có đôi khuyết điểm.... Nhưng những khuyết điểm của nó chỉ người như nó mới có.
Trong thời kỳ còn đi học, một đồng chí giáo viên sau một lần bay tập với Đông về, đã nói: "Đồng chí này một là sẽ trở thành anh hùng, hai là sẽ chết sớm?". Câu nói đó trở thành sự thực rồi ư.
Suốt cả buổi mừng công tối nay, nhiều lúc Quỳnh ngồi thẫn thờ như người mất hồn. Anh về phòng, thay quần áo xong định đi nằm, bỗng thấy trung đoàn trưởng và chính ủy cùng bước vào. Hai người đang trao đổi dở một điều gì thấy Quỳnh thì tạm ngừng câu chuyện.
Trung đoàn trưởng hỏi:
- Quỳnh có giữ cuốn nhật ký của Đông không?
-Có.
Chiều hôm nay, Quỳnh đã sang buồng Đông, lấy cuốn nhật ký Đồng vẫn để trong ngăn kéo bàn. Anh mang về chưa kịp xem thì chính trị viên Bút gọi đi ăn cơm.
- Cho mình coi một lúc.
Quỳnh lật chiếc gối ở đầu giường, lấy một cuốn sổ bìa bằng vải sơn màu nâu đã cũ đưa cho trung đoàn trưởng. Anh cầm cuốn sổ đem lại đặt trước ngọn đèn bàn. Chính ủy đứng bên anh. Hai người cùng chăm chú đọc những trang viết ở cuối cuốn sổ. Trước khi lật một tờ giấy, trung đoàn trưởng lại nhìn chính ủy xem anh đã đọc xong chưa.
Hai người cùng lặng lẽ trao đổi bằng mắt những điều họ đã xem được.
Trung đoàn trưởng bỗng quay lại hỏi Quỳnh:
- Tại sao gần đây Đông không ghi nhật ký?
- Tôi cũng không biết.
- Cậu đã đọc chưa? - Trung đoàn trưởng đưa mắt trỏ cuốn sổ.
- Tôi mang về chưa kịp đọc.
- Từ ngày trung đoàn bắt đầu chiến đấu đến giờ, cậu ấy chưa viết thêm dòng nào.
Ba người cùng đứng im lặng một lúc. Quỳnh lấy cuốn nhật ký về với ý định tìm hiểu những ý nghĩ của bạn trước khi vào trận đánh này.
Như vậy là nó chẳng để lại gì ngoài những câu nói nửa vui đùa. Quỳnh nhớ những lần Trọng ngồi nói chuyện với Đông, hễ anh vừa đả động đến chuyện đánh nhau là Đông đứng dậy xua tay: "Chuyện ấy xin mời nhà báo hỏi những ông kia, các ông ấy đánh rồi, chứ tôi có gì đâu mà nói". Một lần dường như bị Trọng gặng hỏi, Đông nói: "Khi nào tôi đánh rồi, tôi sẽ kể để anh viết cả một quyển truyện, còn bây giờ tôi đã nói không, là không nói". Mọi người đều thấy rõ Đông rất cay cú vì đến nay anh vẫn chưa có dịp gặp địch. Họ cũng biết Đông đã có chủ tâm làm một cái gì. Nhưng cái đó thì anh chưa hề nói với ai, kể cả với Quỳnh.
Chính ủy trầm ngâm. Anh gấp cuốn sổ lại, rồi đi đến gần Quỳnh, nói bằng một giọng tâm sự:
- Đồng chí Quỳnh này, anh Luân và tôi vừa trao đổi với nhau...
Chúng tôi thấy nếu là đồng chí Đông không trở về thì công tác lãnh đạo của đơn vị đã phạm phải một khuyết điểm. Không phải là chúng ta không hiểu đồng chí Đông. Đông có những ưu điểm rất lớn. Nhưng từ trong những ưu điểm lớn đó Đông lại có một số nhược điểm. Chúng ta đã biết những nhược điểm của đồng chí Đông rất rõ. Nhưng chúng ta chưa tìm hết cách để hạn chế nó... Có tinh thần dám hy sinh, không sợ hy sinh trong chiến dẫu là rất quý. Đó là một trong những phẩm chất của người anh hùng. Nhưng vấn đề đâu phải chỉ ở chỗ sẵn sàng hy sinh không cần gì tính mệnh mình. Yêu cầu đặt ra với chúng ta cao hơn thế nhiều, và dĩ nhiên làm được cũng khó khăn hơn nhiều. Yêu cầu đó chỉ giản đơn trong mấy chữ: "ra đi chiến thắng trở về". Chúng tôi đã nói nhiều, bây giờ lại thấy là vẫn chưa đủ. Tại sao địch không bắn được mình mà mình lại phải hy sinh? Nếu đồng chí Đông vì muốn cố tiêu diệt thêm chiếc máy bay thứ hai mà hy sinh thì mặc dầu đã tiêu diệt được nó, đó vẫn là một chuyện rất đáng tiếc.
Quỳnh đứng im lặng, vẻ mặt âm thầm.
- Mai Quỳnh trực ban phải không? - Trung đoàn trưởng hỏi.
- Vâng.
- Chúng tôi không muốn cậu trực ban ngày mai.
- Tôi rất khỏe.
- Khỏe... - Trung đoàn trưởng láy lại lời anh rồi chỉ vào đầu mình, nói tiếp: - Nhưng cái này chưa tốt.
Quỳnh ngước mắt nhìn trung đoàn trưởng. Anh không hiểu ý câu nói đó. Chả lẽ đồng chí ấy lại nghi ngờ tinh thần chiến đấu của mình?
Trung đoàn trưởng vẫn đứng lặng chăm chăm nhìn anh như bảo anh cố gắng hiểu điều mình vừa nói.
Lát sau, chính ủy nói:
- Anh em cho chúng tôi biết từ trưa đến giờ đồng chí có một thái độ... yếu đuối. Như vậy là không nên. Chúng ta đang chiến đấu. Buồn thương của chúng ta bây giờ cũng phải khác.
- Thằng địch rất nham hiểm, quỷ quyệt. Chúng tôi không muốn để đồng chí ra trận khi đầu óc chưa thật tỉnh táo. - Trung đoàn trưởng nói thêm.
Quỳnh cúi đầu đứng lặng một lúc rồi ngước mắt nhìn trung đoàn trưởng, giọng quả quyết:
- Tôi đã hiểu các đồng chí định nhắc nhở tôi điều gì. Ngày mai, các đồng chí cứ để cho tôi được trực ban.
❖ 2 ❖Lên thăm chồng không gặp, ngày hôm sau, Thùy cùng con ra ga về chuyến tàu chiều. Chị nghĩ đáng lẽ mình phải viết thư cho Đông trước rồi hãy lên. Đơn vị đang lúc bận rộn, lên đã không gặp anh ấy, lại còn phiền đến bao nhiêu người. Rất nhiều người trong đơn vị đến nhà chiêu đãi thăm mẹ con Thùy. Nhưng ai cũng chỉ ngồi được một lát là lại như có kiến đốt, vội đứng dậy an ủi mẹ con Thùy lên không may gặp lúc Đông đi công tác, rồi hấp tấp ra về.
Chiều hôm qua, Quỳnh lại gặp chị. Anh có vẻ hơi buồn buồn.
Thùy đôi lần nhắc đến Hảo, thấy Quỳnh không muốn bắt chuyện lại thôi. Quỳnh nói ngày mai anh trực nên không tiễn được mẹ con Thùy ra ga. Để Quỳnh, Trọng và mọi người yên tâm, ai hỏi Thùy cũng nói sẽ về cùng vợ một đồng chí thợ máy, chị này có mang theo xe đạp, sẽ đèo cả hai mẹ con Thùy ra ga. Chiều nay, chị dắt Chung Thủy lững thững đi bộ. Nhà ga cũng không xa lắm. Nếu Chung Thủy mỏi chân, mình sẽ cõng nó một quãng như kiểu anh Đông vẫn thường làm.
Hai mẹ con sắp đi hết con đường đất chạy vào doanh trại. Một cô gái mặc sơ mi xanh từ phía đường số 3 phóng xe vào vội vã. Cô gái nhìn mẹ con Thuỳ chằm chằm. Đến gần Thùy, cô bóp phanh đánh kít, dừng xe lại nói:
- Chị cho em hỏi: Có phải chị vừa ở chỗ bác Tám ra không?
Bác Tám là tên đồng chí phụ trách nhà chiêu đãi của trung đoàn.
Thấy Thùy không trả lời ngay, cô gái tự giới thiệu:
- Em là vợ anh Hoàn ở đại đội 2.
Thùy không quen Hoàn nhưng biết đại đội 2 cũng là một đại đội lái máy bay. Bấy giờ chị mới đáp:
- Vâng. Tôi ở chỗ bác Tám ra.
- Anh ấy ở đơn vị nào hả chị?
- Nhà tôi ở đại đội 1 - Thùy nói nho nhỏ.
- Em nhìn chị, em đoán ngay chị cũng là người nhà.
Thùy cười, vui lên vì cái tính nhanh nhảu của cô gái. Bỗng cô áo xanh ghé vào tai Thùy thì thầm, mặc dầu trên đường ngoài họ lúc này không có ai:
- Hôm qua, anh nào phải nhảy dù thế hả chị?
Thùy ngẩn ra. Chị nói:
- Tôi có nghe thấy gì đâu?
- Ngày hôm qua các anh ấy đi đánh nhau, chị có biết không?
- Không.
- Thế thì anh ấy giấu chị rồi!
- Tôi không gặp nhà tôi.
- Sao chị lại không gặp?
- Anh ấy đi công tác.
- Đi lâu chưa chị?
- Mới đi.
- Chị có hỏi là đi đâu không?
- Tôi không hỏi.
- Tại sao chị lại không hỏi...
Thùy sững sờ một lúc. Chị chợt nhớ ra một số điều mà bây giờ chị thấy ngờ ngợ... Khi mình mới đến, anh Quỳnh ra gặp nói chuyện anh Đông đi vắng có lẽ mai mới về. Buổi trưa, đồng chí Bút, chính trị viên, ra chơi nói Đông đi công tác mấy ngày. Buổi chiều, lại chính anh Bút ra nói lại, vài tuần nữa Đông mới về. Tại sao chỉ có chuyện anh Đông đi công tác mà người cùng đơn vị cũng không biết rõ, mỗi lần nói lại khác và thời gian về thì cứ kéo dài mãi ra. Cả người chị bồn chồn.
Chị hỏi lại cô áo xanh:
- Ai nói mà cô biết là hôm qua các anh ấy đi đánh nhau?
- Em đang nghỉ phép. Hôm nọ lên đấy thăm anh Hoàn xong, em về nhà quê thăm thầy mẹ em. Chiều và tối hôm qua, em thấy dân quân báo nhau đi tìm phi công ta nhảy dù. Tìm chả thấy gì. Suốt đêm em không ngủ được. Sáng nay em đi ô tô lên Hà Nội rồi phóng xe một mạch lên đây, em phải vào đơn vị hỏi xem tình hình thế nào. Chết một nỗi sớm mai em phải có mặt ở cơ quan, không biết gặp được các anh ấy rồi ra ga còn kịp tàu không? Chị đi đâu bây giờ?
- Tôi định cho cháu ra ga để về Hà Nội...
Thùy bắt đầu phân vân không biết mình đã nên về hay chưa.
- Chị quay lại với em đi! Tại làm sao hôm qua có đánh nhau mà các anh ấy lại giấu chị? Chị bế cả cháu ngồi lên đây, em phóng vào cho nhanh.
Thùy ôm Chung Thủy ngồi lên chiếc đèo hàng. Chị nhớ lại, thấy hình như tất cả những người chị đã gặp từ khi lên đầy đều có vẻ không tự nhiên, kể cả anh Trọng. Các anh ấy đã giấu mình một điều gì... Tại sao các anh lại phải giấu mình? Người chị lạnh đi. Chiếc xe đạp chở nặng nghiến sỏi lạo xạo. Con đường rải cấp phối chỉ còn là một vệt đỏ ngầu. Cảnh vật hai bên đường chạy rất nhanh trước mắt chị như sớm hôm qua chị ngồi trên xe lửa, lúc con tàu phóng nhanh. Mình phải trấn tĩnh, không ngã cả hai mẹ con bây giờ. Mình đã biết từ trước là chuyện như thế có thể xảy ra. Dù sao, mình không nên để mọi người thấy mình yếu đuối quá. Không phải ở đầy chỉ có riêng anh Đông với mình.
Còn có cả các anh ấy...
Đến cổng trung đoàn, cô áo xanh gặp một người quen. Đồng chí này mặt đen sạm, mặc quần áo xanh, từ phía sần bay đi xe đạp về. Cô dừng xe, hỏi ngay:
- Anh Đức! Anh Hoàn em đâu?
- Nó đang ở ngoài sân bay. Cô làm gì mà hớt hải thế?
- Vào nhà chiêu đãi nghỉ đi, tí nữa nó về, tôi sẽ bảo nó ra.
- Em không ở được đâu. Em phải về ngay bây giờ.
- Có việc gì mà gấp thế?
- Em chỉ cần gặp anh ấy năm phút thôi.
- Làm thế nào mà gặp ngay được? Ai người ta cho cô ra ngoài kia!
- Hôm qua đơn vị mới đánh nhau phải không?
- Đơn vị mới lập chiến công xuất sắc: bắn rơi tại chỗ hai Con ma.
Ai nói mà cô biết sớm thế?... Tôi hiểu rồi. Xin báo cáo với cô là thằng Hoàn từ hôm qua đến giờ không đánh đấm gì cả. Thế là cô yên tâm chứ!
Đức không biết người ôm con đứng sau cô gái là vợ của Đông. Cô áo xanh thừ người một lúc, rồi lại khăng khăng:
- Không, em không nghe anh. Anh phải cho em gặp anh ấy.
- Tôi biết làm thế nào bây giờ? Phải chờ nó đi trực ban về.
Cô áo xanh quay về phía trạm gác, rồi nói:
- Hay là anh đề nghị với đồng chí gác cho em nói chuyện với anh ấy một cầu bằng điện thoại.
- Nói chuyện à... Gay lắm? Bây giờ phải gọi qua mấy lần tổng đài rất lôi thôi. Không biết cậu gác nó có nghe không? Thôi thi tôi cũng đành liều. Vợ con nhà lính mà cứ như cô cả thì gay quá, gay quá.
Thùy ôm con đứng nghe hai người nói chuyện, lòng cứ thắt lại.
Chợt có tiếng còi xe. Bụi đỏ bay mù trên con đường chạy từ sân bay về. Đức ngoái cổ nhìn, rỗi quay lại bảo cô gái:
- Không phải gọi điện thoại nữa. Đứng đây mà chờ. Anh em lái trực về kia rồi.
Chiếc xe ca sơn xì màu ngụy trang hiện ra trên khúc ngoặt của quả đồi phía trước mặt. Nó chạy chậm dần và phải dừng lại vì cái xe đạp đứng chắn ngang đường. Hoàn mặt đỏ như uống rượu, ngó đầu ra ngoài cửa sổ:
- Sao em nói hôm nay hết phép rồi? Ra nhà chiêu đãi nghỉ đi.
Anh về doanh trại thay quần áo xong sẽ ra.
Cô áo xanh nhìn chồng, mắt sáng bừng lên, rồi nhoẻn miệng nói:
- Anh đừng ra nữa. Em phải ra ga ngay không tàu chạy mất. Em không dám đạp xe đi đêm từ đây về Hà Nội đâu.
Cô áo xanh quay lại vội vàng bảo Thùy:
- Chị hỏi đi. Phải hỏi cho ra, em đi đây.
Và có nhảy lên xe phóng thẳng trước bộ mặt chưng hửng của chồng.
Đến lượt Quỳnh ở trong xe ngó đầu ra:
- Chị Thùy chưa về à? Sao lại đứng đây?
Thủy lại gần Quỳnh, nói nho nhỏ:
- Anh về nhà xong ra ngay cho tôi hỏi cái này. Tôi chờ anh ở nhà chiêu đãi.
Thùy nhắc lại: "Anh ra ngay, tôi chờ ở nhà chiêu đãi". Vì chị không nghe rõ tiếng nói của mình, chị không nhìn thấy ai trên xe ngoài Quỳnh. Chị cũng không nghe thấy Quỳnh trả lời, chỉ thấy anh gật đầu.
Chiếc xe từ từ lăn vào khu vực doanh trại, nơi người chiến sĩ gác đã nhấc cây tre chắn đường đứng chờ từ lâu.
Trong xe, Quỳnh quay sang phía chính trị viên Bút:
- Có ai nói lộ ra để cô ấy biết rồi! Anh xin ý kiến trung đoàn xem nên nói thế nào?
Chính trị viên lắc đầu, cố nén một tiếng thở dài.
❖ 3 ❖- A...! Chị Đông. Hai mẹ con lại lỡ tàu rồi. Mời chị cứ trở về buồng cũ. Tôi mang màn và chiếu sang ngay bây giờ...
Đồng chí trưởng trạm ngồi ở cái bàn kê giáp cửa sổ, nói vậy khi Thùy bước đến hàng hiên định đề nghị bác cho ở lại thêm một đêm nữa. Bác đã trông thấy Thùy từ khi hai mẹ con bắt đầu rẽ vào con đường có những cây dương chạy theo ven đồi vào nhà chiêu đãi.
- Cảm ơn bác.
Thùy dắt con về căn buồng quay mặt ra cánh đồng chị đã ở mấy hôm nay. Cửa không khóa. Màn, chiếu bên trong đã được cất đi. Chị nhấc chiếc ghế đầu, đem đến đặt bên cửa sổ, kéo con lại, bế nó ngồi lên lòng mình.
Bóng râm của quả đồi đã đổ xuống tận ruộng lúa. Nắng chiều trải trên cánh đồng vàng rời rợi. Lúc này chị mới chú ý đến trái núi, hay là một quả đồi đứng một mình. Nhìn nó sao mà cô đơn. Rặng núi xa đã phủ sương chiều không bắt ánh nắng, trở thành màu tím lạnh. Quanh bờ giếng xây gần nhà, mấy chị lên thăm chồng đang trục nước, tắm giặt ì ùm. Một cô mặc chiếc áo lót đông xuân trắng toát đang đứng cúi đầu hong mớ tóc dài đen nhánh như mun. Gần giếng có một cây hòe.
Mới hôm nào mình đi chơi với anh Đông, hòe đang ra hoa rất đẹp. Lúc này những cánh hoa vàng đã rụng hết chỉ còn sót lại những đài hoa khô héo. Trên vòm cây xanh, những đám lá mới trổ ra đỏ tía. Giữa mình và những người bạn gái mới quen kia đã có một sự cách biệt. Chị xoa mái tóc mềm của con, nhớ lại chồng vẫn thường làm như vậy. Anh Đông rất thương mình và thương con. Có thể là anh thương mình và thương con còn hơn cả thương bản thân anh. Anh Đông đã tính trước chuyện này sẽ như vậy. Cái buổi chiều hai vợ chồng và Chung Thủy đi chơi hiện ra trong đầu chị rõ mồn một. Có mấy khi anh rủ mình đi dạo chơi như thế đâu! Bây giờ chị thấy mỗi lời của chồng đều mang những hàm ý. Lại còn cái câu anh nói với minh khi chia tay ở sân ga. Lúc đó mình cứ nghĩ là anh nói đùa. Cứ vào những phút chia tay thấy mình hay buồn anh vẫn đùa. Nhưng bây giờ mình mới hiểu, anh đã nói thật.
Chắc chắn lúc đó anh rất thương mình và thương con. Mình không hiểu gì về anh cả. Mình chỉ thấy anh Đông về lần ấy cũng vui vẻ như tất cả mọi lần. Không có cái chi để mình có thể nghĩ là anh ấy sẽ hi sinh.
Đáng lẽ mình phải nói với anh: Anh cứ yên tâm, không phải lo lắng chi về em và con, trong mọi hoàn cảnh khó khăn, em sẽ đứng vững. Và mình phải nói là: Mình sẽ không bao giờ quên anh. Mình vô tình thật.
Mình đã có lỗi với anh Đông?...
Bác trưởng trạm ôm màn, chiếu sang. Thùy chưa kịp đứng dậy, bác đã rải chiếu xong và đặt màn gối gọn ghẽ ở đầu giường. Bác xoa má đứa nhỏ nói:
- Chung Thủy này, buổi sáng bác đã bảo mẹ cháu là đừng về vội, tối nay có văn công biểu diễn. Mẹ con cháu ở Hà Nội mấy khi được xem văn công từ Việt Bắc về. Ở đây mai trạm mổ lợn, bác sẽ mang cho cháu một cái bong bóng và một miếng gan thật to. Cháu bằng lòng không nào! Chị Đông này, tôi đã báo lại nấu cơm cho chị và cháu rồi. Lát nữa, chị không phải xuống nhà ăn, tôi sẽ nhờ các cô ấy đem cơm lên đây.
Bác nói luôn miệng từ lúc vào đến lúc quay ra, không để cho Thùy kịp từ chối cả việc nhờ chị nuôi đưa cơm nước lên.
Khoảng nửa giờ sau, Quỳnh bước vào buồng cùng với đồng chí chính trị viên. Hai người đã bàn với nhau ai sẽ nói câu đầu tiên với chị.
Bút nở một nụ cười hiến hậu:
- Chúng tôi ra để hẹn tối nay sẽ đón chị và cháu vào trung đoàn xem văn công biểu diễn.
Quỳnh cười gượng lại đón Chung Thủy trong tay Thùy.
Thùy lần lượt nhìn thẳng vào cặp mắt của hai người. Sự đau thương hốt hoảng đã làm cho những đường nét trên khuôn mặt thùy mị của chị thay đổi hẳn. Quỳnh không chịu đựng nổi những tia mắt nhức nhối ấy và những vết nhăn như hai vết dao chém ở những lúm đồng tiền trên má của chị, phải quay đi. Thùy nói bằng một giọng đầy nước mắt:
- Tôi biết anh Đông gặp chuyện không may rồi. Tôi đã chuẩn bị từ ngày có tin các anh trở về sân bay. Tôi chịu đựng được. Tôi yêu cầu các anh cho tôi biết tại sao anh Đông đi chiến đấu từ sáng hôm qua không trở về?
Nói xong Thùy không hiểu vì đâu minh lại dám khẳng định một điều quan trọng đến như vậy. Thực ra, chị chưa hề biết gì cả, chưa hề có ai nói với chị đến nửa lời chuyện đó. Nếu bây giờ các anh ấy bỗng trố mắt lên nhìn chị hoặc cười ầm cả lên... Và chị cũng cầu mong như vậy, Nhưng không... Chị đã nhận thấy vẻ bối rồi trên nét mặt của cả hai người. Thế là đã rõ rồi! Thùy nói tiếp, giọng của chị bỗng trở nên ráo hoảnh:
- Các anh không nói thì tôi cũng cứ biết. Tôi chỉ mong các anh tỏ ra tin tôi. Tôi sẽ không để ảnh hưởng không tốt đến đơn vị. Các anh có tin tôi không?
Bút nhìn ra cửa, im lặng. Anh thấy cần có một giây phút trấn tĩnh.
Rồi anh quay lại nói với Thùy bằng một giọng ôn tồn:
- Chị Thùy ạ, chúng tôi không có ý định giấu chị. Thực ra là vì sự việc chưa rõ ràng. Vừa rồi, trước khi ra đây tôi đã gặp đồng chí chính ủy để xin ý kiến. Chính ủy nói nếu chị đã biết là anh Đông đi chiến đấu chưa về, thì sẽ nói thật, nói hết với chị. Tôi biết là chị rất tự chủ, rất có trách nhiệm với anh Đông và với đơn vị bay này. Trước hết, tôi xin thay mặt anh em để cảm ơn chị... Còn sự việc xảy ra như thế này: Sáng hôm qua, đúng lúc chị lên đây thì anh Đông cùng một số đồng chí đi chiến đấu. Anh em đã nhìn thấy anh Đông lao vào bắn cháy một chiếc F.4. Sau đó, máy bay của anh Đông khuất vào mây mù. Vì trời nhiều mây nên các đồng chí trong biên đội mất liên lạc với anh Đông cho đến lúc quay về. Sau trận đánh được báo cáo anh Đông chưa về, Quân chủng đã thông báo khắp nơi, đề nghị cho người đi tìm. Hiện nay chưa tìm thấy gì ngoài hai xác máy bay địch và một tên giặc lái nhảy dù. Chị đã tin cậy chúng tôi, chúng tôi cũng hoàn toàn tin cậy ở chị.
Anh Đông chưa về nhưng không nhất định là anh Đông đã hy sinh...