Chương XXIII ❖ 1 ❖
Cứ vài ngày không tranh thủ được một chuyến bay tập, Tú cảm thấy bứt rứt trong người. Bay đã trở thành một nhu cầu đối với tình cảm cũng như đối với cơ thể. Cất mình lên trên không, không cứ lúc chiến đấu, cuộc sống trở thành mãnh liệt hơn. Người ta thấy được khả năng của mình trong cuộc đấu tranh chế ngự thiên nhiên. Chiếc máy bay giúp ta tung hoành trong không gian như con cá lớn vùng vẫy giữa biển khơi. Ta có thể làm cho trăng, sao, mặt trời nhảy múa bên ngoài ô kính. Một hoạt động nhẹ nhàng của đôi bàn tay, của một ngón tay cũng có thể tạo nên những sức mạnh ghê người.
Thời tiết hôm nay rất đẹp.
Mặt trời tạo nên những màu sắc rực rỡ trên xứ sở xanh của mây và gió. Mây dạo chơi từng đàn dưới cánh bay. Có những đám mây nhuốm màu hồng giống những cô gái vừa son phấn để đi dự hội. Mây kết lại thành những trái núi cao vàng rực, cuồn cuộn ở chân trời. Đồng ruộng, xóm làng hiện ra bên dưới như nằm ở dưới đáy đại dương. Cái đường chân trời giả định của con người, trở thành một đường vòng tròn, không còn bị núi sông ngăn cách, phía nào cũng như mời mọc đôi cánh bay.
Tú đang định làm một cái khoan ngang thì có tiếng gọi từ sở chỉ huy:
- Anh Tú về gấp, gặp trung đoàn trưởng...
Có chuyện gì vậy, Tú tự hỏi. Ít khi có một lệnh như vậy đến với người lái trong lúc bay tập.
Trước khi đi, Tú đã chọn một chiếc máy bay trực chiến có thùng dầu phụ to, định bay một buổi cho thỏa thích. Nhưng bây giờ lại có lệnh về. Nếu không tiêu thụ được gần hết số nhiên liệu mang theo thì máy bay không thể hạ cánh được. Chắc ở nhà đang rất cần đến sự có mặt của anh. Hào hứng đối với chuyến bay sáng nay đã hết. Tú giữ máy bay ở chế độ tăng lực để nhanh chóng tiêu hao nhiên liệu rồi quay về hạ cánh.
Anh bước vào sở chỉ huy với đôi giày bay. Luân, Khang và Bút đang ngồi chờ.
Trung đoàn trưởng nói:
- Tôi phá đám anh nhưng anh đừng oán tôi. Có lệnh rất gấp: Anh phải lên đường đi Vĩnh Linh ngay chiều nay.
Tin đến hơi bất ngờ. Vài ngày nay, Tú đã biết trung đoàn sẽ đưa một bộ phận vào công tác ở phía nam, người đi với bộ đội là trung đoàn trưởng. Anh rất thèm được làm nhiệm vụ mới này, nhưng Luân đã được chỉ định và Luân đã đi chuẩn bị chiến trường; trong hai người phải có một người ở lại.
Tú mừng rơn nhưng còn nửa tin nửa ngờ.
Bút nói:
- Không phải chỉ có một chuyện đột xuất... Anh tiếp tục chuẩn bị tinh thần đi...
Tú nhìn Bút rồi lại nhìn trung đoàn trưởng và chính ủy.
Bút nói tiếp:
- Anh Luân và anh Khang bắt đầu ghét bỏ chúng ta nên các anh ấy sắp bỏ rơi anh và tôi.
Tú lại càng cảm thấy khó hiểu, vẻ mặt của trung đoàn trưởng và chính ủy không ra buồn cũng không ra vui.
Luân nói:
- Theo quyết định của trên, anh Khang và tôi sẽ lên bộ tư lệnh Quân chủng công tác. Anh và anh Bút ở lại phụ trách đơn vị. Người thắc mắc trong chuyện này là tôi, chứ không phải là anh. Tôi đã đi chuẩn bị sân bãi để anh mang đội bóng vào đá.
Tú lại sững ra vì bất ngờ. Anh và Bút phải gánh thêm một trọng trách mới.
Trung đoàn trưởng nói tiếp:
- Không có thời giờ liên hoan chia tay đâu! Anh báo ngay cho Quỳnh, Đông và Hùng chuẩn bị cùng đi. Chúng tôi điều tiếp các bộ phận của sở chỉ huy đuổi theo. Anh em lái ở nhà sẽ chuyển máy bay vào sân bay Vinh. Cơ hội ngàn năm một thuở! Về nhà chuẩn bị hành lý đi... Bảo anh em, khi lên đường tôi sẽ kiểm tra, anh nào không đem theo mũ sắt thì dứt khoát sẽ mời ở lại. Chuẩn bị xong, anh quay lại đây nhận nhiệm vụ cụ thể của Quân chủng và nghe kinh nghiệm đi đường.
❖ 2 ❖Trong những người cùng đi với Tú, chỉ có Quỳnh và Hùng đã một lần tới Vinh sau khi chiến tranh phá hoại bằng không quân của giặc Mỹ đã nổ ra. Hai ngày đầu, họ còn làm được phần nào vai trò của người dẫn đường, Vì thật ra con đường đã thay đổi nhiều sau mùa đông năm trước. Từ lúc qua phà Bến Thủy vượt sông Lam, không ai biết gì về những cung đường phía trước mà mình sẽ phải qua.
Bán kính hoạt động của những máy bay tiêm kích đánh chặn khá hạn chế. Họ chưa lần nào bay tới bầu trời thành phố Vinh. Lần đầu tiên những người bay hòa mình vào dòng người vĩ đại của cả dân tộc trong cuộc trường chinh về phía nam. Họ cảm thấy mình bỡ ngờ và những hoạt động chiến đấu của mình còn quá bé nhỏ. Mặc dù họ có những chiếc máy bay siêu âm, nhiều năm nay, họ vẫn chưa đi xa hơn những người bạn chiến đấu hành trang trĩu nặng trên lưng đi bằng đôi chân.
Ở các tỉnh phía bắc, dù bị máy bay địch đánh phá, dọc đường vẫn có phố xá, xóm làng sầm uất. Nhưng ở Khu Tư này, các con đường đều vắng tanh. Những ngôi nhà chưa bị bom đạn địch hủy hoại, hầu hết đóng kín cửa. Khi họ đi sâu vào bên đường chừng một hai trăm mét mới thấy nhà dân. Đồng bào sống trong những căn lều nhỏ ở rải rác để tránh bom đạn. Con đường là mục tiêu chính của những trận oanh kích. Người ta phải tạm thời tránh xa nó như tránh một nhà máy điện, một kho dầu ở ngoài kia.
Những con đường mình mẩy đầy thương tích, nằm im như ngủ say dưới ánh sáng mặt trời, đã thức giấc khi màn đêm buông xuống.
Sức sống của cả dân tộc trào sôi trên mặt đường. Những đoàn xe phủ bạt kín mít, không biết ẩn nấp đâu ban ngày, dồn ra nhiều quãng chật ních không thể tiến lên được. Xe chở hàng, xe kéo pháo, xe tăng... nối đuôi nhau. Những đoàn bộ đội dài dằng dặc, súng đạn, ba-lô, bao gạo, ngụy trang lút người rầm rập đi suốt đêm. Tiếng miền ngược, tiếng Bắc, tiếng Trung. Tiếng con gái, tiếng con trai. Chỉ qua giọng nói của họ cũng có thể thấy cả nước đang kéo ra mặt trận. Dòng người, dòng các phương tiện cần cho cuộc chiến đấu cuồn cuộn đổ về phía nam.
Máy bay địch vẫn không ngừng đánh phá trong đêm. Tiếng động cơ của các loại cường kích luôn luôn gầm rú trên đầu. Những chùm pháo sáng thỉnh thoảng lại xuất hiện trên không trung. Một thứ ánh sáng xanh lẹt, ma quái soi rõ từng lá cây, ngọn cỏ. Tiếng bom nổ như muốn xé toang màn đêm. Mọi hoạt động trên mặt đường có những lúc tạm dừng. Nhưng sau đó, tất cả lại cuồn cuộn, hối hả hơn, lao về phía trước để cố cướp lại khoảng thời gian đã mất.
Chiếc com-măng-ca của họ kiên nhẫn lách từng chiếc xe tải chở nặng, đi rì rì để vượt lên. Nhưng chẳng bao lâu nó lại bị những đoàn xe khác ở phía trước chặn đường.
Những người ngồi trong xe, kể cả Tú, chưa biết chuyện gì sẽ xảy ra mùa khô này? Mọi năm, họ có thể dự đoán được một phần. Nhưng năm nay, không ai nhìn thấy một triệu chứng gì rõ rệt. Những người đi trên đường đều biết mình phải thật nhanh chỏng tiến ra mặt trận. Mùa mưa ở miền Nam sắp hết. Đến lúc đó, trận đánh lịch sử nhất định phải nổ ra. Nhưng nó sẽ nổ ở đâu? Hơn một triệu quân Mỹ, ngụy và chư hầu đang rải khắp miến Nam. Chỗ nào là yếu huyệt của kẻ địch? Đòn quyết định của ta sẽ giáng vào nơi nào?... Giờ này Bác Hồ, Bộ Chính trị và Bộ Tổng tư lệnh đang theo dõi từng bước đi của họ. Có những đơn vị, tướng lĩnh nào đã may mắn biết được ý đồ của Bộ Chính trị trong mùa khô này? Hay nó vẫn náu kín trong đầu của một vài đồng chí lãnh đạo cao nhất của Đảng, của cuộc chiến tranh...?
Tú vẫn còn nghĩ nếu không có lệnh điều gấp trung đoàn trưởng và chính ủy của đoàn Sao Vàng lên làm việc trên bộ tư lệnh Quân chủng thì anh sẽ không có mặt trong chuyến dị này... Anh sẽ phải chịu đựng số phận hẩm hiu, những ngày dài tẻ ngắt ở phía sau, khi giờ phút lịch sử của dân tộc đã điểm...
Bốc nhất là Đông. Vào giờ phút cuối cùng, Đông mới biết mình được chọn đi làm nhiệm vụ mới. Anh ráo riết xin đi từ lúc nghe phong thanh đoàn bay sẽ tách ra một số vào công tác ở phía nam. Nhưng anh rất ít hy vọng đề nghị của mình sẽ được chấp thuận... Anh ta lại bắt đầu châm chọc đùa bỡn mọi người, một cá tính quen thuộc của Đông gần đây ít khi bộc lộ. Thỉnh thoảng anh ta còn hát. Trước đây, không ai thấy anh hát bao giờ. Mỗi bài anh chỉ nhớ được đôi câu...
Vượt qua thêm một cung đường mới, họ lại nhìn nhau, bất giác nở một nụ cười. Họ đọc được trên nét mặt ý nghĩ của nhau. Họ là những người may mắn có mặt trong ngày hội lớn của dân tộc.
❖ 3 ❖Mỗi cung đường ở phía trước như một trang sách mở.
Các tỉnh ở tuyến đầu của miền Bắc: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Vĩnh Linh đối với họ đều rất thân thuộc. Nhưng họ chỉ mới biết qua đài phát thanh và báo chí. Không có ai quê ở vùng này. Khu Tư đã trở thành vùng đất thiêng liêng đối với mọi người giống như Việt Bắc trước kia trong những năm đầu cách mạng.
Họ đã biết sông Gianh qua những bài học lịch sử trên ghế nhà trường, con sông đã từng là nỗi đau chia cắt của đất nước trong hai thế kỷ Trịnh Nguyễn phân tranh, Đèo Ngang qua bài thơ nổi tiếng của bà huyện Thanh Quan, Bến Thủy qua cuộc đấu tranh cách mạng của phong trào Xô Viết Nghệ Tĩnh năm 1930-1931. Lẩn này, họ lại biết thêm nhiều địa danh mới: Phà Ghép, Khoa Trường, Đồng Lộc, Kỳ Anh, Phà Ròn... Những bến phà, những đoạn đường, những cánh đồng, những ngã ba đó đã được tô thành chữ đậm trên bản đồ của đất nước trong những năm đánh Mỹ. Phà Ghép là nơi diễn ra trận đánh ác liệt đầu tiên giữa bộ đội cao xạ với máy bay Mỹ ngày 5 tháng 8 năm 1964.
Khoa Trường là một đoạn đường nằm trên một cánh đồng trũng giữa hai triền núi đá. Nơi đây, ngày xưa các sĩ tử trong thời phong kiến từ các tỉnh miền Bắc vào kinh đô Huế, chọn làm chỗ dừng chân trên dọc đường. Đồng Lộc chỉ là một khu đất trống có những đồng ruộng thưa thớt nằm xen giữa những quả đồi trụi đất sỏi, thấp lè tè. Hầu như không có gì đặc biệt ở những nơi này. Nhưng tất cả đã đi vào trang sử mới của dân tộc vì đó là những túi bom dạn, những điểm ngăn chặn của máy bay địch mà mọi người nhất thiết phải vượt qua trên đường ra trận.
Tú và những người cùng đi đều phải tự hỏi: "Tại sao giữa những nơi cái chết đe dọa từng giờ từng phút này, mọi người lại có thể sống bình thản đến như vậy?". Cô gái chỉ huy bến phà cất tiếng lanh lảnh ngăn những anh chàng lái xe láu cá định lao xuống bến trước, thoát nhanh khỏi nơi nguy hiểm. Những cô thanh niên xung phong ở Khoa Trường không biết tìm đâu ra đất, đá để vá lại con đường, và sẽ ẩn náu vào đâu giữa cánh đồng lầy lội này khi máy bay địch tới, vẫn vừa làm việc vừa buông lời bỡn cợt những anh bộ đội đang sốt ruột chỉ muốn qua trọng điểm cho mau...
Ở đây không còn báo động cấp hai, cấp một. Ngồi trên xe, họ không mấy khi nghe tiếng máy bay. Bất thần, một ánh chớp bom lóe lên phía trước hoặc một ngọn đèn pháo sáng xuất hiện trên đầu. Máy bay địch lượn vòng như con quạ chờ lao xuống bắt mồi. Trong khoảnh khắc, phải quyết định ngay, sẽ cho xe tạt vào bên đường, đứng im giả làm một lùm cây, hay phóng hết tốc độ vượt ra khỏi vùng ánh sáng nguy hiểm, lựa chọn nơi nào để ẩn náu nếu máy bay địch tiếp tục săn đuổi. Trong những trận đánh này rõ ràng ưu thế không thuộc về họ.
Họ chỉ có lẩn tránh mà không thể giáng trả địch. Khả năng cơ động của họ cũng chẳng có bao nhiêu. Cần lái không còn trong tay họ.
Không gian chỉ còn lại một chiều trên con đường nhỏ hẹp, đầy ổ gà và lầm bụi. Họ phải bằng lòng lao mình nằm ép xuống một cái rãnh bên đường hay tụt xuống một hố bom, những việc trước đây họ chưa bao giờ làm, để lần tránh đòn của địch.
Nghe nói, có một đoàn cán bộ cấp cao đi công tác đã đem theo một chiếc xe gắn ra-đa. Cuối cùng, đồng chí trưởng đoàn đã ra lệnh tắt máy. Nếu máy cứ tiếp tục làm việc thì hoặc là đoàn xe phải luôn luôn dùng lại, hoặc là người ngồi trên xe lúc nào cũng phải chịu sự cáng thẳng vì liên tiếp có báo động máy bay địch.
Trước khi đi, Luân đã nói lại với Tú một số kinh nghiệm. Nơi an toàn là những chỗ chỉ cần cách trọng điểm vài trăm mét. Địch dù nhiều bom đạn đến đâu cũng không thể đem giội khắp Khu Tư này, và ngay ở những nơi chung thường xuyên giội bom thì cũng vẫn có những khoảng thời gian an toàn cho người đi đường. Tú đã nghiêm chỉnh ]àm theo lời căn dặn của anh là phải luôn luôn hỏi đồng hào những quy luật đánh phá của máy bay địch. Tú rất thích thú theo dõi những em nhỏ trong lúc máy bay địch ném bom vẫn thản nhiên ngồi trên miệng hầm, chỉ khi nào nhìn thấy trái bom lao đúng về hướng mình mới nhảy xuống chỗ trú ẩn. Rõ ràng các em có đủ thời giờ để đùa bỡn với bom đạn dịch.
Mỗi cung đường làm cho họ khôn ngoan lên.
Trên đường từ Vinh vào Quảng Bình chiếc xe bị máy bay địch quần suốt đêm. Khi qua Đèo Ngang ai nấy mệt nhừ. Trước mắt họ là Phà Ròn và đèo Lý Hòa, hai trọng điểm ở khá gần nhau. Trời chưa sáng, xe có thể đi tiếp. Nhưng Tú quyết định cho xe tạt vào một làng ven sông nghi lại. Anh thương đồng chí lái xe và thương anh em.
Trưa hôm sau, máy bay địch ném bom hỏng đường trên đèo Lý Hòa. Họ phải nằm chờ suốt ba ngày không đi được. Tú rút thêm một kinh nghiệm: "Dù mệt đến đâu, nếu trước mắt là một trọng điểm mà thời gian còn cho phép, vẫn phải cố gắng vượt qua". Nhưng điều đáng buồn là sau đó anh biết mọi người đi trên đường này đều thường làm như vậy. Người ta còn nhắc thêm anh phải chú ý cả những con suối nhỏ, đừng có khi nào dếnh dàng bên này bờ suối, chỉ một cơn lũ đổ về, chuyến đi có thể bị chậm lại hàng ngày.
Đến ngày thứ tư, có tin đường vừa được sửa xong đêm qua. Họ yên trí đêm nay sẽ đến Quảng Bình. Nhưng buổi trưa, con đường trên đèo đã bị máy bay địch đánh hỏng lại. Tú ngồi nhà, đầu như có lửa nung.
Đông hỏi thăm đồng bào, biết có thể tránh đèo Lý Hòa bằng cách đi theo bãi cát bên bờ sông. Nhưng con đường tránh này đang được công an quản lý. Họ còn muốn giữ bí mật và chỉ dùng tới nó khi thật cần thiết. Đông bàn với Tú, chập tối cứ cho xe qua. Anh nhận trách nhiệm thuyết phục công an. Nếu anh không thành công, xe sẽ quay trở lại. Tú đồng ý vì anh thấy thà như vậy còn hơn là nằm chờ.
Trời vừa tối, xe qua sông Ròn.
Chiếc chòi công an nằm lẻ loi bên ngã ba. Một thanh tre chắn ngang con đường rẽ vào bãi cát. Đông bảo mọi người ngồi trên xe, chờ mình đi gặp công an. Nửa giờ sau, Đông từ trong trạm gác đi ra, vẫy tay cho chiếc xe tiến theo. Đồng chí công an ra sau anh, nâng cao cây tre chắn ngang đường. Cuộc vận động của Đông đã thành công.
Chiếc xe của họ băng qua bãi cát trong đêm tối như đi giữa sa mạc. Xe chạy rì rì gần như không nhích được lên. Chạy được vài trăm mét, xe lại phải dừng chờ nguội máy. Đến lúc mọi người đã tưởng hết đêm nay họ không thoát ra khỏi bãi cát thì con đường số 1 hiện ra trước mắt.
Nửa đêm, họ tới bờ sông Gianh. Con sông mang nặng mùi vị của biển cả. Gió lạnh từ biển thổi vào lồng lộng. Dòng sông rộng trong đêm nhìn sang bên kia không thấy đâu là bờ. Sóng vỗ ì ẩm bên ghềnh đá.
Chiếc xe con của họ đứng nối tiếp sau đoàn xe xếp hàng dài dằng dặc trước bến phà.
Sông Gianh là một mục tiêu địch đặc biệt chú ý.
Đông lại nhảy xuống xe, đi tìm đống chí công an phụ trách bến.
Mọi người không tin lần này anh cũng gặp may. Nhưng chỉ ít phút sau, đã nghe tiếng Đông gọi cho xe lên.
Đứng trên phà rồi. Tú ghé vào bên Đông hỏi nhỏ:
- Cậu làm cách nào mà tài vậy? Xe ta có giấy tờ đặc biệt gì đâu!
Đông hơi ngập ngừng rồi như miễn cưỡng phải nói:
- Tôi mượn uy tín của các anh.
- Cậu nói thế nào? - Tú hơi giật giọng hỏi.
- Anh không sợ tôi lộ bí mật? Tôi chỉ ghé vào tai đồng chí công an nói nhỏ: "Báo cáo đồng chí, tôi có nhiệm vụ đưa hai đồng chí Anh hùng ra ngay sở chỉ huy tiền phương, chẳng nói các đồng chí cũng rõ rồi, xin các đồng chí cho chúng tôi đi trước". Thế là được đi.
- Nếu họ hỏi tên bọn mình thì cậu nói sao?
- Dễ thôi..."Báo cáo đồng chí thông cảm cho, chúng tôi phải giữ kỷ luật công tác". Tôi đóng vai một anh vừa thật thà vừa ngốc ngếch!
Anh tính cả một đoàn xe dài như thế kia, ai cũng đi chiến trường cả, nhiều người còn đi xa hơn mình, nếu không có danh nghĩa của các anh thì làm sao xuống phà ngay được! Ngồi chờ ở trọng điểm rất căng...
Quỳnh đứng gần đó bỗng quay lại nói với hai người:
- Anh Tú và cậu Đông trông kìa!...
Quỳnh trỏ lên mui chiếc ca-nô đang giắt phà qua sông. Một người, chắc là một anh lái phà dang rộng hai chân, hai tay ngủ trên đó.
- Ngon lành không! - Quỳnh nói tiếp:
Trong khi mọi người mong từng phút từng giây rời khỏi trọng điểm thì người nằm đó đang đánh một giấc say sưa.
- Cậu xem... - Tú nói với Đông - như thế kia thì ai vào đây còn dám nghĩ mình là Anh hùng!...
❖ 4 ❖Cả thị xã Đồng Hới chỉ còn là đống gạch vụn. Bom đạn đã cạo nhẵn nhụi tất cả trừ ngôi nhà thờ ở giữa thị xã. Bọn giặc lái muốn chứng tỏ là chúng tôn trọng tín ngưỡng, chúng không đụng đến nhà thờ mà chỉ tiêu diệt những con chiên của chúa vì họ cũng là dân thường. Tuy vậy cả nhà thờ cũng bị những mảnh bom làm sứt sẹo.
Sân bay ở cách thị xã ba ki-lô-mét.
Tàu chiến của địch luôn luôn bắn phá sân bay.
Tú đã kiểm tra mọi người có ai thiếu mũ sắt trước khi đi xem sân hay.
Những người lái đứng ngơ ngác trước một bãi trống toàn đất đỏ pha nhiều cát, cỏ mọc lởm chởm. Đứng ngay trên sân bay họ cũng không phân biệt được đâu là đường băng, đâu là nền đất ở chung quanh.
Cuối cùng, họ xác định được đường băng qua một hàng đèn.
Đường băng đất này, chạy từ tây sang đông, đầu đông chỉ cách biển một ki-lô-mét. Những tấm ghi lót trên đường băng đã bị bóc hết. Sân bay nằm dốc ra biển.
Quỳnh vừa đi trên đường hăng vừa nghĩ đến những khó khăn khi anh đưa máy bay vào hạ cánh chuẩn bị cho nhiệm vụ mới.
Máy bay từ ngoài bay vào không thể đi cao vì kẻ địch ở ngoài biển sẽ phát hiện. Họ không được phép lập vòng lượn trên sân bay vì nếu địch biết, lập tức sân bay sẽ bị pháo kích. Máy bay ta phải hạ cánh trực tiếp trong khi đường băng rất khó nhận.
Để tránh vòng ra ngoài biển, máy bay sẽ buộc phải tiếp đất từ tây sang đông. Chắc chắn anh sẽ không được phép liên lạc với mặt đất bằng vô tuyến điện khi hạ cánh. Nếu đáp máy bay xuống ban đêm, người lái có thể nhận được địa tiêu qua hàng đèn ở bên trái. "Chắc chắn mình vào đây ban đêm". Quỳnh tự bảo và coi như vấn đề này đã tạm được giải quyết.
Quỳnh bỗng nhận thấy khó khăn sẽ tập trung vào khi có lệnh xuất kích. Anh không được phép cất cánh từ tây sang đông, làm như vậy có thuận lợi về mặt kỹ thuật, nhưng anh sẽ lao ra biển. Khi cất cánh, anh buộc phải chọn con đường ngược lại, từ đông sang tây. Ban đêm, hàng đèn sẽ nằm về bên phải, ngược với thói quen của người lái hay nhìn về bên trái. Máy bay của anh sẽ phải lên dốc và trước mắt anh không có đường chân trời vì dãy núi Trường Sơn sừng sững chắn trước mặt, ban đêm chỉ còn là một tấm màn tối đen sì.
Rồi anh lại nhận thấy đường băng hơi quá ngắn. Trước đây nó chỉ được dùng cho những máy bay cánh quạt.
Nhưng anh sẽ không thể làm nhiệm vụ ở phía nam nếu không chuyển được máy bay vào khu này để nhận dầu liệu rồi tiếp tục bay xa hơn.
Không ai nói với ai, họ đã nhìn thấy những vấn đề gay cấn về kỹ thuật mà họ cần khắc phục.
Tú quay lại hỏi Quỳnh và Hùng:
- Tình hình này liệu có làm ăn được không?
Quỳnh đang ngập ngừng thì Tú nói tiếp:
- Chỉ riêng động tác hạ cất cánh cũng đã phải có hệ thần kinh vững như Gagarin.
- Nếu không có hệ thần kinh như Gagarin thì khi nhiệm vụ đến vẫn cứ phải làm. - Quỳnh nói.
- Động tác phải hết sức chính xác - Hùng tiếp lời Quỳnh.
Mặt Tú vẫn đăm chiêu. Những người lái đã nói lên quyết tâm của mình. Nhưng với cương vị của người chỉ huy, anh sẽ có bao nhiêu công việc phải làm. Tổ chức sân bay, tổ chức sở chỉ huy, tổ chức hậu cần, tổ chức chuyển trường ra sao để giữ được bí mật...? Từ ngày về cơ quan chỉ huy, anh mới thật sự hiểu được nỗi khó khăn vất vả của hàng trăm cán bộ, chiến sĩ, được gọi bằng một từ chung là "anh em mặt đất", đã âm thầm chuẩn bị hàng tuần, hàng tháng cho mỗi chiến công của một người bay...