1. BẠN ĐÂU PHẢI LÀ CÁI ĐÍCH MÀ NGƯỜI TA NHẮM -
hay là Dùng những cảm xúc khó chịu để cho cơ thể được dễ chịu
Khi ông nhà phàn nàn -
Khi bà nhà cự lại bạn -
Khi ông chủ làm cho bạn phát quạu -
Khi bạn thân lơ là với bạn -
Khi người hùn vốn với bạn khó tính -
Khi con gái của bạn ương ngạnh -
TỐP!
Xin bạn ngừng! Ngừng lại một chút đã.
Xin bạn ngừng lại và hiểu cho rằng những người đó quạu quọ, vô lý, thiếu nhã nhặn, lạnh lùng nói cách khác là có thái độ khó chịu, xúc phạm - không phải là vì họ nhắm đích thân bạn đâu.
Bạn cảm thấy bị họ nhắm, nhưng trong đa số trường hợp, bạn không bị họ nhắm. Bạn không phải là cái đích mà họ nhắm. Chẳng qua là bạn vô tình đứng đúng vào chỗ họ nhắm đấy thôi.
Quạu quọ, vô lý la thuong tinh cua con nguoi. Vô tình đứng vào chỗ người khác nhắm, rồi tưởng rằng người ta cố ý nhắm mình, cũng là thường tình của con người. Đôi khi vì đứng gần người khác mà bị người ta trút vào đầu mình mọi nỗi bất bình: có trường hợp như vậy thật. Nhưng trong đa số trường hợp thì mình không phải là cái đích mà người ta nhắm. Một ông chồng, một bà vợ, một đứa con, một người hùn vốn, hay là một người lạ trong một chuyến xe buýt, chật cứng, đều có những lúc quạu quọ, bất bình, nén không nổi mà phải cho cơn giận phát ra, bùng lên, dù biết rằng như vậy sẽ làm phật ý người khác.
Hễ sống trong xã hội, hễ tiếp xúc với người khác thì nhất định phải gặp những cảnh đó. Chúng ta không thể sống trên trái đất này mà tránh được hết những cơn dông tố do nổi bất bình của kẻ khác gây nên, cũng như ta không thể tránh được những trận mưa trên trời đổ xuống. Nhưng ta có thể tránh được cái cảm giác rằng mình là cái đích mà họ nhắm. Chúng ta lại còn có thể lợi dụng cái nổi bực mình đó nữa.
Khi cơn giận của một người nào đó hướng về phía chúng ta mà phát ra, dù bị người đó cố ý nhắm hay không thì ta cũng tự nhiên phản ứng lại liền. Chính là cái bản ngã nguyên thủy của ta phản ứng lại, ngoài ý muốn của ta. Do sự di truyền của tổ tiên mà ta phản ứng lại để tự vệ mỗi khi thấy ai gây gỗ hoặc dọa làm hung - dù không phải là người đó cố ý nhắm ta, dù cơn giận của họ chỉ như ngọn gió hay ngọn sóng vô tình thổi, đập nhằm chỗ ta đứng.
Những dân tộc bán khai hiện nay còn phản ứng theo cách đó mỗi khi có thiên tai. Họ còn cho nhật thực là một điểm gở; còn cho một trận động đất hay một trận lụt là một hình phạt do thần linh giáng xuống để trừng trị tội bất kính của một làng, một bộ lạc, một dân tộc. Đừng nói chi họ, ngay những dân tộc phương Tây, mới cách đây ba trăm năm, cũng có những phản ứng như họ. Nếu một đàn bò bị bệnh thì người ta cho là bị một mụ phù thủy ếm, và thế nào cũng có một kẻ bất hạnh bị tróc nã rồi thiêu sống. Nếu một người chồng nào hóa ra liệt dương, thì người ta cũng cho là có kẻ ếm, nhất là khi người đó chỉ lạnh lùng với cô mà không lạnh lùng với mỹ nhân bên hàng xóm. Trong hai thế kỷ XVI và XVII, người ta đã thiêu sống từ năm trăm ngàn tới một triệu phụ nữ vì người ta cho rằng họ bị tà ma ám ảnh.
Cái cảnh quần chúng thác loạn đó nay không còn nữa nhưng xét về phương diện cá nhân thì chúng ta vẫn phản ứng lại trước cơn giận dữ của người khác y như là mình bị họ nhắm vậy. Một trận gió lốc nổi lên hoặc một cây nước dâng lên thì ta không cho là tại thần gió hay thần biển muốn hại ta; nhưng một sự thay đổi đột ngột về thời tiết làm cho tính tình người khác hóa quạu quọ, thì ta lại cho rằng họ muốn làm nhục ta. Cũng có khi họ nhắm ta thật, muốn làm nhục ta thật. Nhưng phần nhiều là họ chỉ cho phát ra nổi uất ức trong lòng họ thôi, mà ta vô tình đứng ở trước mặt họ, rồi tự cho rằng họ cố ý nhắm mình.
Dù những người đó cố ý nhắm bạn hay chỉ là vô tình thì thuật chỉ trong chương này cũng giúp bạn lợi dụng những chuyện bất như ý đó một cách hữu ích cho bạn.
Đừng bao giờ quên rằng mỗi người đều chịu sự phản ứng dây chuyền là một cái khoen trong một dây chuyền bất tận. Điều đó chúng tôi đã nói ở chương II. Hành động, cử chỉ của một người âu sầu, ưu tư, mất bình tĩnh hoặc đau khổ, có thể còn tai hại hơn là một bệnh truyền nhiễm. Đa số những bệnh truyền nhiễm như bệnh lên sởi, bệnh cúm, chẳng cần trị, chỉ hai ba tuần là tự nó cũng hết; còn bệnh thần kinh suy nhược do một việc bất mãn, đau lòng gây ra, chẳng những có thể kéo dài tới suốt đời mà còn có thể tạo thành một dây chuyền phản ứng, rất vi tế mà rất mạnh mẽ, mỗi ngày mỗi lan ra, mỗi dai dẳng, cực kỳ khó ngăn cản. Ai cũng vậy, thường vô tình truyền những phản ứng tiêu cực1 của mình qua những người chung quanh, rồi những người này lại truyền qua những người khác, cứ như vậy cho tới vô cùng.
1 Xin độc giả lưu ý: tác giả thường dùng tiếng này để trỏ những phản ứng như giận dữ, oán hận, thất vọng...
Chẳng hạn nếu một ông chủ xí nghiệp là một người khó tính, thần kinh suy nhược, thì một số lớn những người giúp việc cho ông sẽ hóa ra buồn rầu, gắt gỏng. Tâm trạng đó, nếu họ không nhận chân ra được mà diệt đi thì sẽ truyền qua vợ, và đa số các bà đó sẽ phản ứng lại mà hóa ra quạu quọ, ủ rũ; rồi con cái cũng sẽ chịu ảnh hưởng về tính nóng nảy, thất vọng của cha mẹ mà làm cho bạn bè hóa ra oán đời, ghét người: những trẻ này sẽ tỏ ra ương ngạnh với cha mẹ, thầy giáo, và những vị này phản ứng lại một cách khó chịu, làm cho tất cả những người chẳng may đứng gần họ khi không phải chịu lây cơn thịnh nộ của họ. Và cứ như vậy, từ người này truyền qua người khác cho tới vô cùng.
Chúng ta dùng những phương pháp vệ sinh, các thứ thuốc tiêm phòng bệnh và mọi phương tiện khác để ngừa cho con cái khỏi mắc những bệnh truyền nhiễm như bệnh thương hàn, bệnh tê liệt, bệnh ban đỏ, vân vân... Đó là cái quyền và cái bổn phận của chúng ta. Vậy thì chúng ta cũng có quyền và bổn phận phòng ngừa cho chúng khỏi bị lây những bệnh tuy khó nhận ra hơn nhưng truyền nhiễm và nguy hiểm không kém, tức những bệnh truyền nhiễm về tâm lý. Có ai không tiêm trước thuốc phòng ngừa mà đến một nước đương có bệnh dịch tả hoành hành không? Vậy mà chúng ta sống và làm việc hằng ngày trong một thế giới đầy những cảm xúc tiêu cực, chúng ta lặn hụp trong thế giới đó, mà chẳng dự bị đề phòng gì cả. Trách chi nhiều người chẳng bị lây tức thì.
Thuật chỉ trong chương này sẽ giúp bạn chẳng những khỏi bị lây mà còn biến đổi dây chuyền cảm xúc xấu xa có hại thành một cái gì đẹp đẽ và có ích.
Chúng ta đều có thể lựa chọn như cô bán hàng trong chương II: hoặc tiêu cực nhận cái vị trí của mình trong dây chuyền cảm xúc tiêu cực, nhận cái xấu người khác truyền lại cho mình rồi lại truyền qua người khác nữa: hoặc bứt dây chuyền đó đi, biến đổi năng lực một cảm xúc phá hoại thành một hành động kiến thiết.
Năng lực, tự bản chất nó, thì không xấu, không tốt, không phá hoại, không kiến thiết. Do cách ta dùng nó mà nó hóa ra phá hoại hay kiến thiết, có ảnh hưởng xấu hay tốt. Năng lực phát từ hạch tâm có thể tiêu diệt mọi sự sinh hoạt trên trái đất mà cũng có thể làm cho đời sống toàn thể nhân loại được tốt đẹp hơn. Và ta cũng biết rằng năng lực đó không hề bị tiêu diệt, nó chỉ là chuyển qua một hình thức khác thôi khi chúng ta dùng nó.
Khi bạn cho một năng lực cừu nghịch nổ ra, dù bạn hướng nó về bản thân của bạn hay không, thì nó cũng ảnh hưởng tai hại tới bạn. Tự nhiên trong cơ thể bạn sẽ xảy ra một cái gì đó. Tim bạn đập mạnh hơn, hơi thở của bạn gấp hơn, huyết áp của bạn cao hơn. Vô số huyết quản li ti sẽ căng ra trong phổi bạn, bạn hít vô nhiều không khí hơn và dưỡng khí vô trong máu nhiều hơn. Ngay lá gan của bạn cũng mở rộng thêm kho chứa ra để rót thêm chất đường vô máu. Đồng thời máu bị đẩy ra khỏi bộ phận tiêu hóa để dồn vô các bắp thịt.
Cơ thể tự biến đổi một cách kỳ dị và rắc rối như vậy là để cấp tốc phản ứng lại. Các loài vật cũng có bản năng phản ứng ấy và nhờ vậy mà chúng cũng như ta mới khỏi bị tiêu diệt. Trong thiên nhiên, hễ mới thấy dấu hiệu của sự nguy hiểm là vạn vật phản ứng lại tức thì để dự bị cho cơ thể chiến đấu hoặc chạy trốn. Bản năng đó đã cứu tổ tiên chúng ta khi các cụ gặp một con gấu hoặc một con voi khổng lồ: không có nó thì loài người đâu còn sống tới ngày nay.
Bây giờ chúng ta ít có dịp gặp một con thú dữ trong rừng nhưng bản năng tự vệ kia thì vẫn còn đó và vẫn hoạt động khi ta có một cảm giác nguy hiểm. Cũng cái dòng máu nhiều dưỡng khí và chất đường, đầy sinh lực nó cuồn cuộn chảy vào bắp thịt, kích thích bắp thịt thúc nó hành động, bắt nó phải LÀM MỘT CÁI GÌ!
Có ai bắn một phát tên ác cảm về phía bạn, thì tự nhiên, bất giác, cơ thể của bạn phản đối lại liền. Bắp thịt của bạn co lại, sẵn sàng để hăng hái hoat động.
Trong những hoàn cảnh bình thường, văn minh, ít khi bạn phải chiến đấu hoặc chạy trốn. Mặc dầu vậy, các bắp thịt cũng vẫn sẵn sàng cả. Vậy thì phải tìm cách lợi dụng nó.
Phải tìm cách biến đổi một cảm xúc khó chịu thành một hành động nó làm cho cơ thể, tinh thần bạn mạnh mẽ lên, đẹp đẽ lên.
Đó là mục đích của thuật này. Nhưng trước khi có thể lợi dụng năng lực đó, bạn cần làm hai điều này đã.
Bạn tự nhủ, và lập đi lập lại hoài rằng mình không phải là cái đích mà người ta nhắm. Dó cái bản tánh tự coi mình là trung tâm vũ trụ mà chúng ta mới tin rằng mình là cái đích người khác nhắm.
Và con điều này nữa, quan trọng cũng ngang với điều trên: bạn phải muốn đừng làm cái đích.
Có một tình cảm núp trong tiềm thức mà rất phổ biến là loài người muốn đau khổ - muốn làm một nạn nhân - muốn rằng đau khổ là một cảnh đáng ước ao trên cõi trần này vì có đau khổ thì mới được lên Thiên Đường, ngồi cạnh Thượng Đế. Nếu bạn tin tưởng như vậy mà không ngờ thì thuật tôi chỉ đây sẽ rất ích cho bạn. Nó sẽ giúp trục xuất ý muốn đó ra khỏi cõi tiềm thức; lôi nó ra khỏi ánh sáng để ta có thể tấn công nó mà biến đổi nó thành một năng lực từ đó có ích cho ta. Trái lại, nếu bạn biết rằng có tin tưởng kể trên thì bạn nên tự hỏi câu này:
Khi nào thì mình có thể làm lợi cho mình và cho người khác nhất?
Khi mình đau khổ?
Hay khi mình sung sướng?
Vì thuật này có mục đích chống lại những cảm xúc khó chịu trước mặt người khác, cho nên chúng ta phải rán đừng làm cái gì để người khác quá chú ý tới ta. Khi việc xảy ra trước đám đông thì ta phải biến chuyển năng lực ở trong những bộ phận nào của cơ thể mà người ngoài không thấy được.
Đừng tưởng như vậy sẽ khó khăn vì chỉ có ít cơ quan thích hợp với việc đó. Thực ra ta có thể làm nhiều cử động mà người ngoài không để ý tới. Chẳng hạn ta có thể vận động, co, giãn những bắp thịt ở:
ngón chân
mắt cá
bắp chân
đùi
bụng
mông đít
ngực
cánh tay
cổ họng
lưỡi
Bạn tìm lấy, có lẽ sẽ thấy còn nhiều bắp thịt khác mà bạn có thể co giãn một cách kín đáo, không ai biết. Mục đích chính của thuật này là biến đổi năng lực của một cảm xúc tiêu cực thành một vận động bắp thịt.
Kết quả là nhờ đó mà cải thiện được một vài bộ phận của cơ thể. Chúng ta đều biết rằng co bắp thịt của một bộ phận nào lại là làm cho bộ phận đó nhỏ đi, cứng mạnh lên, kết quả cũng như tập thể thao vậy. Cho nên khi áp dụng thuật này, bạn phải định trước sẽ làm cho bộ phận nào trong thân thể mạnh lên, đẹp lên.
Nếu bạn muốn luyện tập đùi thì bạn có thể tin chắc rằng phương pháp của tôi cũng hiệu nghiệm như phương pháp của bất kỳ một ông thầy dạy thể dục nào. Nếu bạn muốn luyện bụng thì sẽ có ba cái lợi: bắp thịt ở bụng sẽ mạnh lên, nâng đỡ được ruột và bán thân phía trên của bạn, bạn sẽ tránh được bệnh đau ruột, đau lưng của những người ít vận động ở ngoài trời; trái tim sẽ vận động dễ dàng mà máu luu thông được điều hòa. Đồng thời bụng bạn bớt bự đi mà vẻ đẹp của bạn tăng lên.
Bất kỳ ở đâu bạn cũng có thể co những bắp thịt đó lại, khi đứng cũng như khi ngồi, mà chẳng ai thấy cả. Thế là nhất cử lưỡng tiện: đã tránh được ảnh hưởng tai hại của các cảm xúc tiêu cực mà lại có lợi cho sức khỏe, cho vẻ đẹp nữa.
Bạn tập ngay bây giờ đi trong vài phút:
Co bắp thịt ở đùi lại.
Làm cho nó cứng sửng lại, làm thật mạnh đi, cực mạnh đi.
Rồi giữ như vậy - thật lâu, càng lâu càng tốt. Sau cùng, thả cho nó duỗi ra.
Làm như vậy nhiều lần rồi, bây giờ xin bạn nhớ lại một chuyện bực mình, khó chịu, bất công, một vụ lăng nhục nào đó. Khi xảy ra vụ đó, bạn không phản ứng ngay ra mặt vì có nhiều người ở chung quanh hoặc vì lẽ này lẽ khác. Có vô số nguyên nhân, chẳng hạn nếu phản ứng ra mặt thì sẽ mất việc, hoặc làm phật ý một người mà mình quý mến. Nguyên nhân tuy khác nhau mà hậu quả tai hại thì thường NHƯ NHAU.
Vậy bây giờ bạn nhớ lại vụ đó đi. Bạn sống lại cái lúc mà một kẻ nào đó đã có một lời nói, một vẻ nhìn hoặc một thái độ cừu thị với bạn, đã nhắm bạn mà tuôn ra nỗi uất hận của họ.
Bạn đã sống lại lúc đó rồi chứ? Thế thì bây giờ áp dụng phương pháp của tôi đi: bắt ngay lấy cái năng lực nó bùng nỗ ra đó! Dùng tư tưởng mà điều khiển nó. Cho nó bắn vào bắp thịt ở đùi của bạn - co lại, ghì lấy - giữ cho thật lâu - rồi buông thả cả ra; phải nhịp nhàng - bạn muốn lựa nhịp nào tùy ý. Như vậy bạn biến đổi một cảm xúc phá hoại thành một vận động kiến thiết, nó làm cho bắp thịt ở đùi mạnh lên và thân thể của bạn đẹp ra.
Việc tuy xảy ra từ lâu, nhưng bây giờ nhớ lại mà hành động như vậy, thì bạn có thể trút hết những nỗi bất bình còn chứa chấp trong lòng bạn bấy lâu nay. Cái lợi nhất của thuật này là bạn có thể dùng nó hiện lúc này đây - ngay bây giờ - dù chung quanh có người khác hay không. Vậy bạn luyện tập nó ngay bây giờ đi trong phòng riêng của bạn, để khi nào cần tới thì đã sẵn sàng rồi.
Bạn tự nhủ rằng mình lựa bộ phận đó rồi, bạn co rồi duỗi những bắp thịt của bộ phận đó theo một nhịp nào đó thuận tiện nhất cho bạn.
Rồi sống lại một lúc bực mình nào đó; khi thấy năng lực tiêu cực của người bùng nổ và bay lại phía bạn thì tức tốc chuyển nó thành sự co giãn nhịp nhàng trên kia.
Thế là bạn đã sẵn sàng để áp dụng thuật đó vào những hoàn cảnh mới.
Phải siêng năng. Phải sẵn sàng. Bạn cũng như mọi người khác, ngày nào cũng gặp nhiều cơ hội biến đổi năng lực phá hoại thành sức mạnh và vẻ đẹp. Xe buýt tới trễ ư? - Xe hơi bỗng chết máy ư? - hoặc là một người thân trong nhà có một thái độ, cử chỉ vô ý, vô lý, đôi khi có ý khiêu khích nữa làm cho bạn nổi giận lên ư? - tất cả những chuyện vặt vãnh bực mình, tất cả những con người khó thương mà bạn phải gặp hằng ngày đều có thể cho bạn cơ hội luyện tập như vậy một giờ mỗi ngày mà không làm bạn mất một chút thời gian quý báu vào những công việc khác. Một người có các bắp thịt ở bụng, mỗi ngày mười lần, mỗi lần mười giây, thì chỉ trong một tháng là vòng bụng giảm đi được từ hai đến bốn phân. Đó là nguyên tắc một phương pháp luyện tập mà các đội thế vận Mỹ và Nga hiện nay đều dùng.
Gặp những trường hợp mà bạn nghĩ rằng, cho rằng hay biết chắc rằng quả thực người ta nhắm bạn, dùng phương pháp trên cũng có lợi cho bạn. Những lúc đó, dù bị nhắm thực hay không thì bạn cũng tiếp nhận một năng lực; năng lực đó nếu bạn cho là tiêu cực thì mới hóa ra tiêu cực. Vì có vẻ như ngược đời mà lại rất đúng: khi bạn biến đổi một năng lực tiêu cực bằng cách co giãn một bắp thịt thì là bạn đã dùng nó để làm lợi cho bắp thịt và do đó, làm lợi cho bạn.
Cách dùng những cảm xúc khó chịu để luyện thân thể đẹp ra là một trong những thuật quan trọng nhất của cuốn này - nó có thể áp dụng liên tiếp suốt ngày.
Chẳng hạn, ngay lúc này đây, bạn có thấy một điểm nào trong thuật mà bạn không đồng ý không? Nếu có thì càng tốt. Bạn kiểm lại điểm bất đồng ý đó, đọc lại và trong khi bài bác ý kiến của tôi, bạn co bắp thịt ở đùi lại hoặc bắp thịt ở một bộ phận nào khác mà bạn đã định làm cho mạnh lên, đẹp ra.
Đọc và bài bác,
Co bắp thịt lại và làm cho đẹp ra.
Khi đọc phần còn lại trong cuốn này, bạn cũng áp dụng qui tắc đó. Gặp đoạn nào làm cho bạn nổi dóa, hoặc bạn không đồng ý thì bạn lợi dụng ngay sự bất bình, sự bất đồng ý đó đi.
Bạn đọc lại,
Đọc lại và bài bác,
Co bắp thịt lại và làm cho đẹp ra.
Bạn nên dùng phương pháp đó để cải thiện hoài các bộ phận khác của thân thể. Như vậy bạn sẽ được ba cái lợi vô giá:
Bạn sẽ cởi bỏ được cái thói duy ngã, cho mình là trung tâm vũ trụ, và bạn sẽ hiểu rằng mình không phải là cái đích mà người khác nhắm mỗi khi bạn gặp những điều bất mãn.
Bạn sẽ tập được nghệ thuật sống này: chuyển ác thành thiện, họa thành phúc. Nghệ thuật đó khó tập nhưng rất hứng thú, kích thích.
Bạn phá được một dây chuyền phản ứng tiêu cực, đổi một giám khuy giá trị, thành một thặng dư giá trị, một điều thiệt thòi thành một điều có lợi.
Khi chúng ta ở trong một trường hợp bất mãn về cảm xúc, mà ta lại không có thể cư xử như một nhà hiền triết thực hay tưởng tượng thì ta phải lựa trong ba cách dưới đây:
Cư xử một cách khó chịu với người khác.
Nén tình cảm của ta lại mà như vậy có hại cho ta, hay là
Biến đổi năng lực của cảm xúc phá hoại thành một vận động bắp thịt có tính cách xây dựng, như vậy sẽ cải thiện được sức khỏe, vẻ đẹp của ta mà cũng cải thiện được sự giao thiệp với người khác nữa. Nói cách khác là biến đổi một ác ý thành một thiện ý, tạo được cái mà mọi người cần có đó.
Sao, bạn muốn lựa cách nào?
Nếu bạn chịu gắng sức thì thuật này tất hiệu nghiệm.