Chương 40 TRUYỆN NGỤ NGÔN VỀ CHIM DODO
Thứ Hai
Ngày 1 tháng Tư năm 2013
13h19
Laroche trông như một viên tướng bị ngợp trước tình huống ngoài dự kiến của trận đánh. Anh ta đứng trên nóc một chiếc xe hòm của cảnh sát, trong khi màn sương mù trôi thành từng lớp phủ trắng lên mái tóc và vẽ ra cho anh ta một chòm râu của giáo trưởng. Chiếc ống nhòm ban đêm bằng tia hồng ngoại, về lý thuyết có thể hỗ trợ đắc lực cho những cuộc truy đuổi trong tình huống đặc biệt, buông thõng vô tích sự trên cổ anh.
Khoảng hai chục cảnh sát đang quay cuồng, khó nhọc nhận ra nhau qua màn sương mù đang chậm chạp tan, giống hệt cánh cảnh sát trật tự loay hoay giữa đống bình xịt khói sau khi những người biểu tình đã giải tán.
Aja tiến lại gần, đi cùng anh chàng Jipé có vẻ vui thích ra mặt. Điệu bộ thong dong của cô nổi bật giữa khuôn mặt ngơ ngác của các cảnh sát khác. Laroche quay về phía cô, chăm chăm nhìn cô từ trên cao nơi anh ta đang đứng. Anh ta đã bỏ rơi chiếc vỏ bọc của một nhà ngoại giao chai sạn.
— Chỉ còn thiếu cô nữa thôi, Purvi! Không phải cô nên điều tra ở Saint Gilles thay vì làm vướng chân chúng tôi sao?
Bình thường, hẳn Aja đã đốp chát lại mà không thèm tìm cách xoa dịu, nhưng viên đại tá khiến cô cảm thấy thương hại, anh ta giống như con gà trống đậu trên cao và cục tác những mệnh lệnh xuống đàn gà đang hoảng hốt. Hẳn là anh ta đã phải thông báo lên cấp trên, có lẽ đến tận văn phòng bộ trưởng, là gã đàn ông đơn độc đang nắm tay đứa bé gái sáu tuổi đã lọt qua kẽ tay, mặc dù lực lượng hùng hậu nhất trong lịch sử hòn đảo đã được huy động.
Laroche khốn khổ. Có hơi hướng của một vụ thuyên chuyển đến Kerguelen, Crozet hoặc Tromelin. Một đội cảnh sát của riêng anh ta, giữa lũ chim nhạn và chim cánh cụt.
— Cô thích lắm hả, Purvi?
Nữ đại úy vẫy cờ trắng.
— Không, tôi rất tiếc, đại tá ạ. Nhất là tôi tiếc vì đã hiểu ra ý đồ của Bellion quá muộn.
Laroche cúi xuống, nhẹ nhàng nhảy khỏi nóc xe, thử độ bám đất của đôi giày leo núi mới tinh. Anh ta lạnh lùng đáp lại, như thể việc thể hiện quyền lực thái quá có thể sửa chữa được sự thiếu hiệu quả.
— Đừng tiếc, đại úy ạ, tất cả chúng ta đều bị qua mặt.
Anh ta căng thẳng châm một điếu thuốc, rồi ngạc nhiên quan sát chiếc thực thăng màu cam của Jipé. Những chữ cái Hisse & Haut chạy dọc khoang ngồi và logo của hãng, một con sếu đang bay. Anh ta kết thúc việc dò xét bằng ánh mắt xoáy vào chiếc sơmi mở phanh của Jipé.
— Đại úy, cô đã phải đi nhờ để lên đến tận đây à? Rõ ràng là người trên đảo có những nguồn lực đáng ngạc nhiên. Và tôi không chỉ nói đến gã khốn Bellion...
Một người đội mũ kê pi trắng tiến lại, tay cầm tấm bản đồ mở rộng đã bị nhàu nát vì gió. Những vòng tròn đồng tâm được vẽ nguệch ngoạc bằng bút dạ. Laroche đưa ngón tay chỉ và ra những mệnh lệnh vốn quen thuộc. Dàn quân theo kiểu ly tâm bắt đầu từ núi lửa. Rà soát một cách hệ thống. Liên lạc bằng điện đàm.
Vô ích thôi, Aja nghĩ. Có đến một trăm kilômét vuông rừng cần kiểm tra... Cô nói thêm:
— Anh quan tâm đến người dân trên đảo sao, đại tá? Nếu anh muốn nghe, tôi có một giả thiết cá nhân về những nguồn lực tinh thần vô tận của người dân Réunion. Tôi gọi đó là hội chứng chim dodo.
— Thế à?
Laroche quan sát người của mình đi xa dần qua màn sương như vải tuyn, trong tiếng ong ong của đàn ve điện tử. Anh ta rít một hơi thuốc. Nếu có tin tức mới, anh ta sẽ là người đầu tiên được thông báo.
— Được thôi, cô Purvi, chuyện đó đâu có hại gì, hãy dạy cho tôi điều gì đó về hòn đảo của cô đi. Hội chứng chim dodo của cô là thế nào?
Jipé vui thích nháy mắt với Aja. Viên đại úy không để phải nài thêm.
— Khi khám phá hòn đảo này, mọi người thường ngạc nhiên khi bắt gặp những người dân không phải đang đi nghỉ, chân không đi dép xỏ ngón, không có áo hoa mở phanh ra trên bộ ngực rám nắng... Thậm chí còn tệ hơn, có những người đi lang thang suốt ngày, cổ đeo cà vạt và tay cầm tài liệu, càu nhàu ở những đoạn nút cổ chai, hối hả như những người Paris căng thẳng nhất. Hội chứng chim dodo là như thế, có thể nói là một câu chuyện nhỏ để giúp anh hiểu tại sao sự biếng nhác ở miền nhiệt đới, bản chất thích quan sát của người Créole, toàn bộ những sự phỉnh phờ đó, chính là một bức ảnh, chỉ là một bức ảnh. Anh có biết con chim dodo không?
Aja nói luôn, không để anh ta có thời gian trả lời:
— Ít nhất chắc anh cũng nhìn thấy nó trông thế nào trên nhãn những chai bia Bourbon. Con vật mang lại phước lành cho hòn đảo! Cụ thể hơn, các nhà chuyên môn ở đây gọi nó là chim đơn độc. Dodo chính là con vật đó, nhưng là cách gọi ở Maurice. Tóm lại, các nhà chuyên môn nghĩ rằng chim dodo, hoặc chim đơn độc, đã đến đảo bằng đường bay. Và chúng ở lại đây. Không có gì điên rồ cả. Réunion là một thiên đường, một hòn đảo không có động vật ăn mồi. Không có động vật có vú. Không có khỉ lớn, không có dã thú, không có con người. Thậm chí không có cả rắn hoặc nhện. Lúc đầu, chim dodo giống với chim dang.
Aja đưa tay chỉ vào con chim duyên dáng vẽ trên chiếc trực thăng của Jipé, rồi nói tiếp:
— Theo các nghiên cứu, đây là loại chim siêu thanh có hình thoi để bay được qua đại dương. Nhưng vài trăm ngàn năm sống trong hòn đảo thiên đường này sẽ biến anh thành một vận động viên xuyên đại dương. Những bộ xương tìm thấy trên đảo rất đáng ngạc nhiên. Không có kẻ thù nào đe dọa anh, thế thì tội gì phải bay? Thế hệ này qua thế hệ khác, đôi cánh của chim dodo bị teo đi, cho đến khi trở thành những mẩu thịt thừa nực cười và vô dụng. Tại sao phải chạy? Theo thời gian, những chú chim dang thon mảnh trở thành đám ngỗng béo. Tại sao phải sinh sản để tăng số lượng? Trứng ít dần đi. Tại sao phải sát cánh cùng nhau? Các cộng đồng chim dang vỡ thành hàng ngàn gia đình chim đơn độc. Những bộ xương tìm thấy thể hiện sự tiến triển giống hệt như thể ở chim dodo Maurice, ở chim đơn độc Réunion, ở chim bồ câu Rodrigues...
Laroche thích thú nghe câu chuyện của Aja, vừa cảnh giác rình chờ bất kỳ tiếng rung nào trong bộ đàm.
— Thế thì sao, Purvi? Chúng ta trách cứ điều gì ở lũ chim? Chúng phát hiện ra thiên đường trên mặt đất tại những hòn đảo xa mọi thứ này. Chúng sống yên bình ở đây trong vòng hàng trăm ngàn năm. Còn những phán xét mang tính thẩm mỹ của cô về vẻ béo bệu của chúng. Những chú chim béo của cô có được ưu thế là đã trở thành một trong những loài duy nhất trên thế giới.
Aja mỉm cười. Xét cho cùng, Laroche không đến nỗi ngốc. Chỉ có điều, cô không muốn chơi cùng đội với anh ta. Cô chăm chú nhìn những thành viên cuối cùng của đội đang bận rộn trên bãi đỗ xe ở chân núi Lũng xinh. Những viên phi công trực thăng. Những tay súng thiện xạ. Những kỹ sư truyền tin. Tất cả đều là người da trắng... không có ngoại lệ.
Aja nhìn thẳng vào mắt Laroche.
— Lũ chim dodo vô cùng ngây thơ, chúng đã quên mất rằng thiên đường không tồn tại. Sẽ không bao giờ có ai biết rằng chúng có số lượng bao nhiêu ngàn con khi dân di cư đổ bộ lên đảo vào năm 1665. Lũ chim dodo không trốn chạy trước các thủy thủ đầu tiên, mà ngược lại. Thậm chí chúng còn quên mất cảm giác sợ hãi... Khi đột nhiên chúng lại biết sợ, thì đã quá muộn. Chúng không còn cánh để bay, không còn sức để chạy, không còn lòng dũng cảm để đoàn kết lại. Chim dodo bị tàn sát trong chưa đầy một thế hệ. Vào cuối thế kỷ XVII, trên toàn bộ các đảo Mascareignes, không còn con nào sống sót.
Aja im lặng. Laroche nhổ mẩu thuốc ra.
— Bài học đạo đức là gì, đại úy Purvi? Tôi cho rằng có bài học đạo đức nào chăng?
— Anh là người học cao, đại tá ạ. Tôi đâu cần phải nói rõ với anh. Tất cả các phe đa số thống trị, tất cả những người ưu tú đều tìm cách biến anh thành chim dodo. Một con gà béo rất ngoan ngoãn. Tiện nghi, an toàn, lười biếng. Một chương trình được thiết kế riêng... Người dân Réunion tính toán sồ tiền bảo trợ xã hội của mình theo số lít rượu rum Charrette sẽ không nói điều ngược lại với anh đâu.
Laroche nhăn mặt. Jipé thích thú. Viên đại tá ngần ngừ, rồi vỗ tay.
— OK, Purvi, tôi hiểu rồi. Chim dodo, dân cư trên những miền đất xa xôi, phụ nữ làm trong ngành cảnh sát, tất cả đều cùng chung định mệnh, cùng chung một cuộc chiến. Cảm ơn vì bài học địa lý. Khi nào có dịp, tôi sẽ rất vui được tranh luận về chuyện đó với cô. Tôi đã từng phiêu bạt vài năm trên các đảo hải ngoại khác, Antilles, Mayotte hoặc Nouvelle Calédonie, cô không hiểu được rằng, ngược lại, hòn đảo của cô là một vườn Địa đàng gần như duy nhất trên thế giới yên bình đến mức nào đâu, không có phân biệt chủng tộc cũng không có căng thẳng sắc tộc.
Aja chịu đựng ánh mắt của viên đại tá. Không khẳng định. Cũng không phủ nhận.
Laroche mỉm cười, nhún vai và chống nạnh. Kiểu lính biệt kích, nhưng lý trí, y hệt như từ phim của Clint Eastwood bước ra.
— Nếu cô muốn, đại úy ạ, chúng ta sẽ tranh luận về tất cả những chuyện này sau một chút. Thêm một chi tiết nữa thôi: tôi giả định là cô không có thông tin mới nào về vụ sát hại Rodin và Chantal Letellier phải không?
— Tôi ủy quyền rồi, đại tá ạ, - Aja thẽ thọt. - Nếu có bất cứ thông tin mới nào, anh sẽ là người đầu tiên được thông báo.
Laroche đành lòng rồi quay về phía một kỹ thuật viên đội mũ, trong khi Aja rời đi về phía Jipé. Cô nhìn lại để chắc chắn rằng Laroche không chú ý đến mình nữa.
— Có một câu hỏi vẫn khiến tớ băn khoăn mãi, Jipé ạ. Theo cậu, vì lý do chết tiệt gì mà Bellion lại cùng con gái trèo lên tận đây?
— Tớ thấy chuyện này là hiển nhiên, không phải sao? Do tiểu khí hậu ở đây! Bởi vì sườn núi lửa chính là nơi sương mù dày đặc nhất và tan nhanh nhất.
— Đồng ý, nhưng nếu Bellion muốn biến mất trong rừng cây bụi, hắn có thể bỏ lại chiếc Nissan ở nơi nào hắn muốn rồi lao thẳng vào bất cứ khu rừng nào. Bébour. Bélouve. Bình nguyên Dây Leo, hắn tha hồ lựa chọn. Không có chút rủi ro nào, không để lại cho chúng ta chỉ dẫn nào.
— Cậu nghĩ đến điều gì, Aja?
— Tớ chỉ xoay vấn đề theo mọi hướng thôi. Nếu hắn leo lên đến tận đây, thì chỉ có một cách giải thích thôi. Hắn muốn sang phía bên kia núi lửa. Nếu đi đường ven biển, hắn sẽ không có cơ may nào, hắn sẽ bị tóm. Hắn chỉ có một giải pháp là đi cắt ngang qua đỉnh núi và hắn định đi bộ.
Jipé suy nghĩ, như thể đang trải tấm bản đồ hòn đảo trong đầu ra trước mắt.
— Nếu tớ theo đúng mạch của cậu, Bellion đang đi đến nơi nào đó giữa Saint Benoît và Saint Philippe đúng không? Chúng ta sẽ phải đi khoảng sáu mươi kilômét đường ven biển.
— Nhiều... Quá nhiều. Nhất là tớ lại tin chắc rằng, giống như mọi lần, hắn sẽ lại hiện ra ở đâu đó, để rồi sau đó lại bốc hơi.
Jipé ngước mắt lên. Laroche đang đi đi lại lại trên bãi đỗ xe cùng người của anh ta, điện thoại di động dán vào tai.
— Cậu sẽ nói chuyện này với sếp lớn chứ?
— Thà chết còn hơn!
Những đám mây mù bắt đầu tan ở lưng chừng núi. Cuối cùng Aja cũng thấy thấp thoáng một góc biển, ở hướng chính Đông.
— Jipé, ta phải có phản ứng ngay nếu Bellion xuất hiện. Phản ứng ngay và nhanh. Cậu... cậu có thể trang bị cho tớ không?
— Nói rõ xem nào...
Cô ngập ngừng, hạ giọng, kéo anh bạn phi công ra xa một chút.
— Trang bị để xuống hai nghìn mét đường núi trong chưa đầy một phút. Tớ đâu cần nói kỹ với cậu. Dù lượn, dù bay...
Jipé mím môi, lời đưa mắt nhìn xuống những thành viên cuối cùng trong đội đặc nhiệm còn ở dưới chân núi Lũng xinh.
— Tớ không muốn làm cậu buồn, Aja ạ, nhưng nếu tớ gắn những gã X-Men kia vào một tấm buồm và thả họ theo chiều gió tín phong, họ sẽ bay đến tận giữa vùng Dolomieu, cháy rụi như lũ muỗi bám trên bóng đèn.
Aja nháy mắt với anh bạn phi công và hạ giọng hơn nữa:
— Tớ không nói với cậu về những gã hề đó, Jipé. Nếu cậu chấp nhận dùng máy bay của cậu để chở trang thiết bị lên đến tận đây, tớ sẽ làm một vòng quanh các đội cảnh sát trên đảo và cấp cho cậu cả chục đồng nghiệp có đủ kinh nghiệm và bằng cấp.
Bầu trời đột nhiên mở ra. Ánh nắng tràn ngập miệng núi lửa. Jipé đeo cặp kính đen bằng một cử chỉ chuyên nghiệp.
— Cậu không bao giờ từ bỏ sao?
Cô cười.
— Không, người hùng ạ! Hội chứng chim dodo! Tớ không muốn rốt cuộc lại trở nên béo ú và không có cánh... Sẵn sàng bị vặt lông.
— Laroche sẽ không hài lòng đâu.
— Gã đại tá đó à, tớ không quan tâm.
13h27
— A lô, Aja phải không? Christos đây! Cháu vẫn ở Lũng xinh à?
— Vâng. Chú có nghe đài không? Chú gọi đến để cười vào mặt chúng cháu à?
— Ngược lại thì đúng hơn...
— Gì cơ ạ?
— Chờ thêm chút nữa trước khi xử Bellion nhé. Chú nghĩ chú đã khai quật được một phiến đá, loại đá móng có thể làm sụp đổ cả một thánh đường.
— Nói rõ xem nào, chú Christos?
— Chú có một số nghi vấn về tính vô tư trong lời khai của bà Eve Marie Nativel.
— Chết tiệt! Chú nói chi tiết xem nào?
Viên thiếu úy tóm tắt việc Armand Zuttor đến văn phòng đội cảnh sát, chuyện vợ chồng nhà Jourdain bỏ trốn đến đảo Maurice, cuộc trò chuyện qua điện thoại với Graziella Doré, danh sách bảy nhân viên, cuộc hỏi cung ngẫu hứng ở Alamanda, câu chuyện của Gabin...
Aja huýt sáo trong điện thoại:
— Chết tiệt thật! Làm sao để ComGend nuốt nổi chuyện này đây? Laroche không hẳn là kiểu người có thể thay đổi niềm tin chỉ bởi một mối quan hệ bà con mơ hồ giữa các nhân chứng người Créole trong một tai nạn cách đây mười năm.
— Ờ. Nhưng nếu cháu muốn biết tận đáy lòng chú nghĩ gì, thì còn có điều kỳ lạ hơn nữa. Khi ComGend lập danh sách các mối liên hệ mà Martial Bellion có thể có trên đảo để theo dõi, tại sao họ không hề nhắc đến Aloé Nativel, nhân tình cũ của anh ta? Chắc chắn họ phải biết đến sự hiện diện của cô ta chứ.
Aja suy nghĩ một lát nhưng không tìm ra cách giải thích.
— Cháu đang bị kẹt ở đây, chú Christos ạ. Bellion có thể xuất hiện từ đám sương mù bất kỳ lúc nào. Nhưng về phía chú, hãy bỏ qua giấc ngủ trưa và tìm cho cháu bà Eve Marie Nativel trước tối nay!
— Nói thì dễ lắm, người đẹp ạ. Theo những người khác cho biết, bà ấy làm việc cả ngày theo kiểu chợ đen cho một Ông chủ Da trắng. Ta không bao giờ tìm được người Créole nào cho nhân viên nghỉ giữa ngày đâu...
Aja không trả lời. Christos chỉ nghe thấy tiếng gió núi thổi trong điện thoại.
— Aja? Cháu còn đấy không?
— Có lẽ cháu có một ý tưởng, người hùng ạ.
— Cháu biết một người Créole có thể cho bà già Nativel nghỉ việc nửa ngày?
— Vâng... Laila...
— Ai cơ?
— Laila Purvi. Mẹ cháu!