Cái chết của một du khách
Người đàn ông với nước da rám nắng bước ngang Hải quan sân bay quốc tế Heathrow, London, không chút khó khăn, vì chỉ mang theo chiếc va-li nhỏ và một túi vải ghi rõ “dừa”. Sau khi liếc qua va-li và nhìn thấy mấy trái dừa trong túi, nhân viên kiểm tra vẫy tay cho ông ta đi qua. Rốt cuộc, ông ta từ đảo Madagascar, nơi nổi tiếng về dừa, đến thủ đô Anh quốc mang theo ít trái dừa thì có gì là lạ. Người đàn ông đi ra cổng sân bay, hướng về dãy taxi. Một tài xế bước tới đỡ va-li, và khi người đàn ông vừa mở cửa sau taxi để vô xe thì bỗng giật mạnh người, ngã nhào về phía trước. Một dòng máu đột nhiên rỉ ra từ lưng ông ta.
Bao dừa lăn lóc trên vỉa hè cạnh taxi.
* * *
Thanh tra Jeffrey Rand được sếp bộ phận kiểm nghiệm Động vật hoang dã là Ralp Coir mời tới. Ông nói:
— Tôi nghe nói ông là một nhà điều tra giỏi, từng lăn lộn ở nhiều nước thuộc châu Phi. Tôi cũng mới đi Nam Phi về. Madagascar là một hòn đảo thuộc châu Phi…
— Việc này liên quan gì đến tôi?
Coir đưa Rand ảnh chụp bán thân người đàn ông da rám nắng, mắt nhắm nghiền:
— Đây là Telga Toliara. Ông ta chết tại sân bay Heathrow cách nay hai hôm.
— Bị giết. Tại sao?
— Bị bắn. Scotland Yard cho rằng đây là một súng hãm thanh có thể dấu trong một chiếc gậy. Ít nhất không ai nghe hoặc nhìn thấy chuyện gì đã xảy ra. Ông ta vừa bước lên taxi, mang theo thứ này – Coir thò tay xuống dưới bàn, lôi ra chiếc túi xách có dòng chữ “dừa”.
Rand rờ túi, rồi thọc tay vào, kêu lên thảng thốt vì vừa bị con gì cắn vào ngón tay:
— Cái quái gì vậy?
— Xin lỗi. Đáng lẽ tôi nên nói anh biết – Ông lấy từ trong túi ra một con rùa, đặt lên mặt bàn – Chúng tôi đã rửa sạch và cho chúng ăn, tất nhiên. Tôi mới bỏ chúng vô túi trở lại để cho anh biết chúng đã được vận chuyển lậu qua Hải quan ra sao. Đây là một loại rùa rất quí hiếm. Rùa cái giá thị trường chợ đen lên đến 10.000 USD/con khi đã lớn. Chúng được buôn lậu từ Madagascar qua Florida theo ngả London. Người chết đổi chuyến bay tại sân bay Heathrow.
— Ông muốn tôi điều tra về vụ buôn lậu động vật hoang dã?
— Và cả vụ giết người. Cụ thể, hãy lần theo dấu vết đến tận nguồn, tìm cho ra kẻ đứng sau các vụ buôn lậu động vật hoang dã và ám sát Toliara.
* * *
Vậy là Rand đến Tana, trung tâm thủ đô của Madagascar. Thành phố vào đầu mùa hạ toàn bụi và nóng nực. Ngồi trên máy bay anh đã đọc hết tài liệu mà Coir đưa. Madagascar là thị trường buôn lậu động vật hoang dã lý tưởng bởi kẻ buôn lậu nếu bị bắt lần đầu chỉ bị xử phạt hành chánh. Nơi đây cũng có rất nhiều dừa mà dân địa phương gọi là Coir.
Anh kêu xe taxi đến thẳng địa chỉ của Toliara. Tiếp anh là một phụ nữ trẻ, da trắng tóc vàng:
— Tên tôi là Adelaide Toliara. Còn ông…?
— Rand, người Anh.
— Tôi người Úc. Ông cần gì? Ông có mang tro của chồng tôi về không?
— Rất tiếc, không. Hẳn cái chết của ông nhà khiến bà bất ngờ…
— Hơi thôi. Có điều ông ta chết ở sân bay London thay vì trong nhà thổ ở Tana.
Rand chuyển đề tài:
— Bà tới đây lâu chưa?
— Cách nay ba năm. Tôi đến đây dậy học. Toliara là người đầu tiên tôi gặp trên đảo. Tôi cứ nghĩ ảnh kinh doanh xuất nhập khẩu, cưới nhau xong mới biết ảnh buôn lậu động vật. Ảnh nói rừng Madagascar có rất nhiều động vật quí hiếm. Khi dân số tăng, đất nước hiện đại hoá, rừng sẽ bị huỷ hoại; nếu không bắt chúng bán ra nước ngoài chúng sẽ chết.
— Không sai mấy. Nhưng có điều chúng bị buôn bán bất hợp pháp, và nhiều người lợi dụng việc này. Chồng bà tự bắt chúng hay sao?
— Không. Ảnh mua từ một người trung gian tên Frier, chủ quán kem. Tiệm kem nhưng bán cả rượu mạnh, và phụ nữ nữa.
— Bà có biết Frier không? Có thể giới thiệu tôi với ông ta không?
Bà ta do dự:
— Có thể. Nhưng tôi làm vậy để làm gì?
— Trả thù kẻ đã giết chồng bà.
— Cũng được. Quán kem cách đây chỉ hơn 500 mét. Chúng ta đi bộ tới đó.
Mặc dù giữa trưa, quán vẫn có năm-sáu người lảng vảng ở quầy rượu và vài người khác đang ngồi chơi bài. Vài cô gái ngồi khuất phía trong quầy. Adelaide nói nhỏ với một người đứng ở quầy rượu và ông ta liếc nhìn Rand, rồi cùng Adelaide tiến thẳng tới chỗ anh đứng. Adelaide giới thiệu:
— Đây là ông chủ Frier. Còn đây là ông Rand.
Frier mỉm cười, đưa tay:
— Ông thích các động vật hoang dã?
— Rùa quí hiếm.
— Hồi này khó kiếm lắm.
— Chồng bà Toliara vừa bị giết chết tại sân bay Heathrow do buôn lậu chúng.
— Tôi rất lấy làm tiếc khi nghe tin này. Hiếm khi xảy ra chuyện ấy lắm.
— Ông buôn bán gì?
— Bò sát. Rắn và rùa. Những con vật này sống được qua những chuyến đi dài mà không cần nước và thức ăn. Không như khỉ hoặc chim.
— Hải quan không gây khó dễ gì sao?
Frier nhún vai:
— Khi bị kiểm tra gắt, bọn tôi thu mua bằng tàu cao tốc ngoài biển. Madagascar không có lực lượng tuần duyên.
— Nhưng Toliara đi máy bay từ đây đến Florida, quá cảnh tại London.
— Có nghĩa ông ta đã mua chuộc được ai đó tại sân bay. Cách an toàn nhất là chuyển động vật bằng tàu tới đảo Reunion thuộc Pháp, hoặc tới Nam Phi. Tại đây, những con vật này sẽ có hồ sơ giả là chúng được thuần dưỡng, và vậy là buôn bán trở thành hợp pháp.
- Tôi muốn cố học hỏi chút đỉnh về công việc này. Buôn bán rùa thì sao?
— Tốt nhất là tại Tulear, bãi biển phía Tây-Nam. Có một phụ nữ tên Gin chuyên bán rùa.
* * *
Rand đáp máy bay đến Tulear, một thị trấn nhỏ nằm ven biển. Anh hỏi thăm tìm đến nhà Gin không mấy khó khăn. Gin là một phụ nữ thanh mảnh, dễ bắt chuyện. Sau vài câu mào đầu, Rand hỏi thẳng:
— Chị có biết một người tên Telga Toliara không? Nghe nói ông ta là khách hàng của chị?
— Ông ta đi thuyền tới đây, mỗi lần đều mua nhiều rùa lắm. Đã vài tuần nay tôi không gặp ổng.
— Ông ta chết rồi. Bị giết tại London.
— Thực là một nơi nguy hiểm.
— Còn tại đây thì sao?
— Tôi có người bảo vệ.
— Khi nào rùa được chở tới? Tôi muốn tìm tận nguồn.
— Luôn vào ban đêm, trên bờ biển mạn bắc. Có thể đêm nay có chuyến. Nhưng họ không tín nhiệm ông đâu. Quần áo của ông sang quá. Họ luôn ngại cảnh sát.
— Tôi cần quần áo khác. Đồ tôi để ở khách sạn.
— Tôi có thể kiếm cho ông. Nhưng ông ở khách sạn làm gì trong khi có thể ngủ trên bãi cát, dưới khách sạn ngàn sao? Hãy trở lại đây vào khoảng 10 giờ đêm.
* * *
Rand đi dọc bờ biển trở lại nơi hẹn gặp Gin. Anh vượt qua một người đàn ông trong bộ đồ trắng cắp theo chiếc dù, coi bộ chẳng hợp với chốn này. Nhưng chính anh cũng có hợp với chốn này đâu!
Gin đang chờ anh:
— Kriter tới liền bây giờ, bằng ca-nô.
Quả thực, chiếc ca-nô nhẹ nhàng trườn vào bờ. Một thanh niên cởi trần nhảy lên mặt cát:
— Bữa nay chỉ có chín con rùa.
Gin nhanh nhảu:
— Tôi mua hết.
Kriter nghiêng qua Rand:
— Chị có sẵn khách rồi hả?
Gin gật đầu, chờ ca-nô chạy ra xa mới nói với Rand:
— Thường anh ta để cho tôi từ 15 tới 20 con rùa. Hẳn đã có ai thu mua trước.
Rand nhớ lại người đàn ông cắp dù:
— Mùa này ở đây có mưa không?
— Không. Phải qua cả tháng nữa.
— Chị có thấy người lạ mới xuất hiện không? Người đàn ông với bộ đồ trắng, mang theo dù?
— Có thể đó là khách du lịch.
Anh trả tiền cho Gin để mua số rùa, hỏi:
— Nếu Kriter đã bán rùa trước, có thể là ở điểm nào? Tôi muốn tới đó xem thử.
— Có thể là Ankil Cove, cách đây 2 dặm về phía bắc. Ông có thể đi bộ tới đó, chỉ việc men theo bờ biển.
Rand đi theo hướng Gin chỉ. Khoảng nửa tiếng sau, anh thấy ngôi làng thấp thoáng phía trước, vừa lúc người mặc đồ trắng xuất hiện. Gã quay mặt đi khi Rand tới gần, và bỗng đưa chiếc dù lên. Rand vội nhào xuống cát, nhưng không kịp. Một viên đạn từ súng hãm thanh đã sượt ngang đầu anh, và anh không còn biết gì nữa.
Khi Rand tỉnh dậy thì trời đã sáng. Có tiếng nói quen quen:
— Ông đã tỉnh rồi sao, Rand?
Anh quay đầu về hướng giọng nói, và nhận ra Adelaide Toliara.
Anh hỏi:
— Chuyện gì xảy ra với tôi vậy?
— Ông bị bắn, may mà đạn chỉ lướt qua sọ, tôi đã xức thuốc rồi.
— Người đàn ông mặc đồ trắng bắn đấy. Gã đâu rồi?
— Tôi không rõ. Gã tưởng ông đã chết.
— Chính gã đã giết chồng chị đấy.
Adelaide mở to mắt:
— Gã, Sidney Moullion? Tại sao ông biết?
— Scotland Yard nghi Toliara bị bắn bởi một khẩu súng hãm thanh giấu trong một chiếc gậy. Moullion mang theo chiếc dù xếp, khi thấy gã đưa dù lên tôi nhào xuống cát và bị bắn. Chị biết gã?
— Gã người Nam Phi, làm ăn chung với chồng tôi.
Rand nghe có tiếng tàu cao tốc từ xa. Adelaide nói vội:
— Moullion trở lại đấy. Ông nên trốn đi, kẻo không gã lại bắn đấy.
Rand vừa kịp ẩn mình sau bụi cây thì tàu cao tốc lao tới. Anh nhìn rõ Moullion ngồi sau tay lái, khi tàu vừa chạm cát, gã bước ra, cầm theo chiếc dù xếp. Adelaide chạy tới nói gì với gã anh không nghe rõ. Rồi họ tới gần hơn, và anh nghe tiếng Moullion hỏi:
— Xác chết đâu?
— Tôi kéo vô rừng rồi.
Gã cúi đầu nhìn cát trong giây lát, rồi chợt nắm chặt tay Adelaide:
— Phải nói thật! Không có dấu vết kéo trên mặt cát! Nó còn sống phải không?
Người thiếu phụ chợt nổi khùng:
— Thây kệ xác chết, Sidney. Tại sao anh giết chồng tôi?
— Đó không phải việc của cô.
Moullion buông dù xuống, đấm thẳng vào vào mặt Adelaide. Rand lao ra khỏi chỗ nấp, hét lớn “Tao đây!”. Trước khi Moullion chụp cây dù, Rand đã nhào tới, vật gã ngã sấp trên mặt cát. Họ cùng ra sức đấm, đá, cào, cấu. Nhưng gã người Nam Phi coi bộ mạnh hơn, gã cưỡi lên bụng Rand, siết chặt cổ anh, khiến anh muốn ngạt thở. Rồi Rand nghe mơ hồ có tiếng súng hãm thanh, và bàn tay trên cổ anh nới lỏng ra. Adelaide cầm cây dù còn đang bốc khói. Rand cúi xuống Moullion:
— Anh sắp chết rồi. Hãy nói tôi nghe sự thực.
Moullion thều thào mấy chữ “Kim cương cho dừa…” rồi ngoẹo đầu qua một bên. Gã đã tắt thở.
Rand lục tìm trong người Moullion. Anh thấy một bì thơ cồm cộm, dốc bì thơ, hơn chục viên kim cương lóng lánh trên lòng bàn tay anh. Adelaide bảo:
— Kim cương Nam Phi!
— Câu “Kim cương cho dừa…” có nghĩa gì? Gã buôn lậu kim cương bằng cách nào?
— Nhét vô rùa. Telga có lần nói với tôi phải nhét cái gì đó cho rùa ăn. Lúc ấy tôi không hiểu, giờ mới rõ.
— Buôn lậu kim cương trong rùa lậu. Mới đấy. Nhưng vẫn chưa giải thích tại sao chúng giết chồng chị… Được rồi, chị cứ về nhà đi. Tôi sẽ sắp xếp ổn thoả mọi việc tại London.
* * *
Ralph Coir vui vẻ mời Rand ngồi:
— Tôi đã đọc báo cáo của anh. Tuyệt. Bộ phận khoa học kỹ thuật đã kết luận chiếc dù của Moullion đúng là vũ khí đã dùng để giết Telga Toliara. Và những viên kim cương khiến ai nấy đều kinh ngạc. Với cái chết của Moullion, toàn bộ hồ sơ vụ án buôn lậu coi như đã khép lại. Anh nói Moullion chết do súng cướp cò khi anh đang cố giật lấy khẩu súng?
— Phải. Nhưng theo tôi, câu chuyện chưa kết thúc.
— Sao vậy?
— Nếu Toliara đổi máy bay tại Heathrow để đi Florida và mang theo rùa, tại sao anh ta lại ra khỏi sân bay để bị khám xét? Và bị khám xét tới hai lần, khi ra khỏi sân bay và vô lại sân bay? Anh ta chỉ việc ung dung ngồi lại trong phòng chờ là ổn. Chỉ có thể lý giải Toliara không muốn đi tiếp tới Florida, và tìm người mua hàng ngay tại London. Moullion hẳn đã có mặt tại sân bay Heathrow để giám sát và đã ra tay khi thấy Toliara không làm theo ý gã.
Ralph tỏ ra khó chịu:
— Nhưng gã giết Toliara để làm gì? Đàng nào gã cũng mất bao dừa – những con rùa – và luôn cả số kim cương bên trong.
— Tôi cũng đã tự mình hỏi như vậy. Có một khả năng: Gã có thể biết khi giết Toliara gã không mất hết, mà còn được lãnh thưởng. Điều này chỉ trở thành sự thật nếu gã biết chắc bao rùa buôn lậu, một khi bị cảnh sát phát hiện, sẽ được gởi đến đồng bọn của gã – chính là ông, Ralph Coir!
Ralph Coir nhảy dựng lên:
— Nói bậy! Tại sao anh dám nói thế?
— Hãy tìm cho ra sự thật. Anh đã nhờ tôi làm vậy, phải không nào? Có điều anh không nghĩ tôi lại đi quá xa. Chính anh từng nói anh đã đi Nam Phi. Câu nói cuối cùng trước khi qua đời của Moullion là “Kim cương cho dừa”. Thoạt đầu câu này vô nghĩa đối với tôi, rồi tôi nhớ ra dừa tiếng Madagascar là Coir, tên của anh. Này, tôi đã gởi báo cáo về nghi vấn của tôi lên cấp trên của anh rồi đó!
Phóng tác theo một truyện của Edward D. Hoch