Chương VIII Cá chậu chim lồng
Khi ấy Myriam đang bị giam trong hang đá, cách đền Khạ không bao xa…
Hang đá ăn ngầm dưới đất, nàng không thể nhìn thấy bên ngoài. Tuy nhiên, qua những ống thông hơi nhân tạo ánh sáng vẫn lọt vào làm cho không khí bớt quạnh quẽ lạnh lùng. Nàng ngồi bó gối trên tấm phản bằng cẩm thạch trắng, tai nghe tiếng chim muông ríu rít ở trên cao, lòng buồn rười rượi.
Từ lúc bị dẫn vào thạch động đến giờ, Myriam cứ ngồi bó gối như vậy. Nàng cố giữ bình tĩnh song tâm thần nàng luôn luôn xúc động. Thật ra, nàng không sợ chết. Nàng dư biết những kẻ bắt cóc nàng không dám hại nàng. Nhưng chẳng hiểu sao nàng lại bồn chồn lo sợ.
Rạng sáng, như thường lệ, nàng lái xe từ công quán (1) tới đền Khạ. Gần đền, một lữ quán đầy đủ tiện nghi gồm 28 phòng được điều hòa khí hậu vừa được khánh thành, nhưng theo lệnh trên nàng không được thuê phòng ở đó. Nàng phải trọ tại công quán ở xa đền. Lệnh là lệnh, nàng phải ngoan ngoãn vâng theo. Nhiều năm phục vụ trong KGB, nàng đã quen với sự phục tòng.
Nàng lái xe riêng từ thủ đô đến khu đền Khạ, lộ trình dài 580 cây số, trong hai ngày trời vất vả. Nàng phải di chuyển bằng đường bộ vì công việc của nàng trong tòa đại sứ sô viết, phụ tá tùy viên văn hoá, là thu thập những hình ảnh và tài liệu liên quan đến kho tàng thắng tích lịch sử của cộng hòa Ấn độ, mà con đường đền Khạ lại là con đường có nhiều thắng tích lừng lẫy bậc nhất.
Cách thủ đô 135 cây số về phía nam là bắt đầu đi vào đất thánh. Dọc theo sông Jumna nơi mỗi lần có lễ hội là người ta quăng hàng trăm cây đèn dầu đốt cháy xuống nước. Du khách ghé thăm thường chiêm ngưỡng lăng tẩm nguy nga của một vì vua xây cất bằng hồng thạch, cao bốn tầng, và giáo đường bằng bạch thạch đặt tên là « giáo đường bạch ngọc » với cái ngai vua bằng hắc thạch quý giá.
Nàng xin phép tạt vào đền Taj Mahal, và được thượng cấp chấp thuận. Mahal là tên một vị hoàng hậu, tiếng Ấn nghĩa là Hoàng Ngọc, được vua sủng ái, sinh hạ được 14 người con, lần thứ 15 mang thai thì bị từ trần nên vua vô cùng thương tiếc và sai lập đền Hoàng Ngọc để chôn người vợ trên bờ sông Jumna. Nhiều du khách vượt hàng ngàn dặm tới để ngắm cảnh đền. Những người yêu nhau tha thiết từ chân trời góc biển đã rủ nhau đến lăng Hoàng Ngọc để cầu nguyện (2).
Myriam cần cầu nguyện. Đời nàng là một chuỗi thầm lặng và u buồn. Nàng mới 24 tuổi, thân thể và mặt mũi còn trẻ mà khối óc và trái tim lại cằn cỗi như phụ nữ quá ngũ tuần. Nàng ra đời trên đất Ấn, cha nàng là đệ nhất tham vụ tòa đại sứ Liên Sô tại Tân Đề Li. Nàng sống những ngày niên thiếu trong bầu không khí cà ri, quế chi, nước dừa và khoái lạc Kama Sutra. Cha nàng từng dẫn nàng đến lăng Hoàng Ngọc chỉ cho nàng coi nấm mộ tráng lệ, thi vị và đắt tiền nhất thế giới, toàn bằng đá quý, vàng, bạc, và ngọc bích. Một đóa hoa nhỏ xíu bằng cẩm thạch cũng được trạm trổ công phu, kính hiển vi cũng khó tìm thấy khuyết điểm mỹ thuật, với ít nhất 5, 60 viên mã não và hồng ngọc cẩn chìm trong đá. Cha nàng giải thích rằng lăng Hoàng Ngọc được trang trí lộng lẫy đến nỗi nhiều quân đội xâm lăng và thảo khấu bản xứ đánh cướp những cửa cổng bằng bạc khối và những khăn phủ bằng vàng diệp mà báu vật vẫn còn nhan nhản. Những hột đá quý vẫn còn nguyên vì họ không thể ngờ rằng đó chính là đá quý.
Lăng Hoàng Ngọc được mệnh danh là lâu đài Tình yêu. Theo lời mẹ nàng, tình yêu có thể làm ra tất cả. Khi người ta yêu, người ta sẵn sàng làm bất cứ việc gì, kể cả hy sinh đời sống cho bạn lòng. Hồi đến lăng, Myriam còn nhỏ. Cha mẹ nàng ghé lăng một đêm trăng sáng. Dưới ánh trăng, lăng Hoàng Ngọc trông huy hoàng mà uy nghi như trên tiên giới.
Cha nàng mải ca tụng vẻ đẹp xuất phàm của lăng nên không để ý hoặc để ý cũng khó nhìn thấy –hai giọt lệ lăn trên gò má mẹ nàng. Myriam xiết chặt bàn tay lành lạnh của mẹ song không dám hỏi tại sao. Nhưng khi đến tuổi dậy thì, nàng được mẹ tâm sự lý do khiến bà khóc trộm đêm trăng ấy trước lăng Hoàng Ngọc.
Tình yêu có thể làm ra tất cả, bà không có tình yêu với chồng nên đời bà phẳng lặng như nước hồ thu, và sầu thảm như những cây trắc bá đen ngòm trồng quanh hồ nước của lăng Hoàng Ngọc. Vì định mệnh éo le, bà phải lên xe hoa với ông tham vụ ngoại giao. Nàng không hỏi mẹ tại sao bà không về chung sống với người yêu từ lúc chưa lập gia đình, để đến khi ván đóng thuyền mới than thân trách phận. Tuy nhiên, nàng có cảm tưởng giữa hai người có một hố sâu ngăn cách khó thể vượt qua.
Đêm trăng ấy tại lăng Hoàng Ngọc là đêm quyết định cho hạnh phúc đã nghiêng ngả của song thân nàng. Khung cảnh lâu đài tình yêu đã khiến mẹ nàng dứt khoát. Bà không ly dị nhưng bà nói hẳn với chồng là lòng bà đã trao từ lâu cho người khác.
Và « người khác » này là một sĩ quan hồng quân, tên Kôvic. Mối tình tuyệt vời giữa nhà vua và hoàng hậu tốt số đã in sâu vào tâm thần khủng hoảng của bà, và cũng từ đêm trăng ấy bà lâm bệnh. Một thời gian sau bà từ trần. Trước khi nhắm mắt, bà dặn con gái sau này làm việc nên chọn ngành ngoại giao, và xin qua Ấn để thăm viếng lăng Hoàng Ngọc. Bà đã thuật lại cho nàng nghe mối tình tuyệt vọng.
Bà thành hôn với cha nàng do chữ hiếu. Hồi ấy, Kôvic là sĩ quan cấp úy quèn, chưa có thế lực, chưa có hứa hẹn tương lai. Kôvic không thể so sáng với cha nàng về bằng cấp cũng như cơ nghiệp cao hơn Kôvic một bậc, thế lực lại to lớn. Tuy nhiên, điều làm lệch cán cân là ơn sâu của gia đình bà. Bà không quan tâm đến bằng cấp, cơ nghiệp hoặc thế lực, song bà phải quan tâm đến những hậu quả tai hại đang chờ phụ thân bà trong cơn nóng giận phi lý đã nổ súng giết chết một viên giám đốc nhà máy kiêm chính ủy công đoàn.
Cha nàng đã tận tâm huy động những ảnh hưởng mạnh mẽ nhất để cứu gia đình mẹ nàng, cứu ông ngoại nàng ra khỏi pháp trường. Và cha nàng đã thành công.
Nàng còn nhớ mãi những lời nói cuối cùng của mẹ cũng trong đêm trăng giống như đêm trăng vàng rực rỡ nàng được hướng dẫn đến lăng Hoàng Ngọc:
-Con ơi, cha con đối với mẹ rất tốt. Mẹ hàm ơn nên mới lấy làm cho chồng. Đến khi sinh con ra, và tăng thêm tuổi đời, mẹ quá tứ tuần, mẹ chợt hiểu rằng hàm ơn là một chuyện, tình yêu lại là chuyện khác. Coi hôn nhân như sự trả ơn là sai lầm hoàn toàn. Sau những năm sống bên cha con, mẹ có thời gian cân nhắc và kiểm thảo, và mẹ nhận thấy mẹ chỉ kính trọng cha con chứ mẹ không yêu. Tình yêu của mẹ đã gửi toàn vẹn cho Kôvic.
Thuở mẹ lấy chồng, Kôvic còn hàn vi. Bây giờ Kôvic đã giữ chức vụ quan trọng. Chàng rất cao thượng, con ạ, chàng yêu mẹ như hồi mẹ còn con gái. Nếu chàng ác đức, chàng có thể cướp đoạt mẹ trong tay cha con. Nhưng chàng không làm thế. Mẹ yêu chàng nhưng mẹ cũng không có bụng dạ nào cho chàng làm thế. Vì vậy, chàng và mẹ thỏa thuận với nhau là lọt sàng xuống nia, chàng và mẹ không được sống chung đến bạc đầu thì sẽ gả con cho nhau. Phiền một nỗi vợ chàng không có con. Và ít lâu sau vợ chàng chết…
-Vì bị ruồng rẫy?
-Con đừng nói bậy. Chàng là người đàn ông quân tử mặc dầu chàng làm một nghề không quân tử tí nào, đó là nghề tình báo. Vợ chàng chết bệnh hẳn hòi. Chàng quyết ở vậy, không chịu tục huyền. Chàng yêu mẹ nhưng không muốn mẹ bỏ cha con.
-Chàng biết tin mẹ bị đau không?
-Không. Cha con phục vụ trong ngành ngoại giao nên luôn luôn ở nước ngoài. Chàng cũng hoạt động thường trực ở nước ngoài. Cho dẫu chàng và mẹ sinh sống tại Mạc tư khoa, vấn đề gặp gỡ cũng không được đặt ra. Mẹ là đàn bà có chồng, có con, có danh dự gia đình. Chàng là nhân viên cao cấp… Vả lại, …
-Tại sao mẹ nói là chàng chỉ là sĩ quan cấp úy quèn?
-Đó là chuyện cũ. Hồi mẹ lấy cha con, chàng mới tốt nghiệp trường võ bị, đeo lon thiếu úy. Giờ đây chàng đã lên cấp tá. Chàng lại được chuyển từ quân đội qua sở an ninh KGB, đặc trách tình báo. Hiện chàng phục vụ tại Luân Đôn. Chàng vẫn một lòng yêu mẹ.
-Mẹ ơi! Mẹ không còn sống bao lâu nữa.
-Vì vậy mẹ mới thổ lộ tâm tình với con hôm nay. Myriam, con được bao nhiêu tuổi rồi nhỉ?
-Thưa mẹ, con lên 16.
-Mẹ quen chàng và yêu chàng cũng vào năm mẹ 16 tuổi. Con giống mẹ như đúc. Ừ, cũng cái miệng ấy, đôi mắt ấy. Con ơi, con thương mẹ của con không?
-Mẹ đừng hỏi con như vậy. Mẹ là tất cả của con. Con xin tuân mọi lời mẹ dạy.
-Mẹ thú thật với con nhé. Chàng đã hẹn hò với mẹ một lần ở lăng Hoàng Ngọc, gần thủ đô Ấn độ. Hẹn hò dưới trăng, một đêm trăng sáng… Con nên gia nhập ngành ngoại giao rồi xin đổi đi Ấn độ. Thỉnh thoảng những đêm trăng sáng con tới lăng Hoàng Ngọc để cầu nguyện cho linh hồn mẹ được siêu thoát…
-Mẹ ơi, mẹ nỡ bỏ con đi ư?
-Trời, mẹ rất muốn sống, nhưng định mạng tàn nhẫn đã bắt mẹ chết. Myriam, con yêu của mẹ…
-Dạ.
-Mẹ muốn trối lại với con…
-Con đang nghe đây.
-Myriam, con…con…
Bệnh nhân chỉ nói được tới đấy rồi nín bặt. Myriam nhìn làn môi mấp máy của mẹ song không hiểu được gì. Nàng chỉ thấy cặp mắt mẹ đang u tối bỗng bật sáng. Dường như những sinh lực cuối cùng còn sót lại trong thân thể được dồn hết ra cặp mắt trước khi bay bổng vào vũ trụ bao la… Người ta thường phê bình mẹ nàng có cặp mắt sâu và buồn. Đàn bà có cặp mắt như mẹ nàng thường long đong trọn đời, hồng nhan bạc mệnh. Không khéo Myriam rồi ra cũng long đong trọn đời, hồng nhan bạc mệnh như mẹ nàng…
Myriam bồ côi cả cha lẫn mẹ ngày nàng ăn sinh nhật 16 tuổi. Mẹ nàng từ trần tháng 4 thì cha nàng từ trần tháng 8 bỏ nàng tứ cố vô thân.
Kôvic tất tưởi rời nhiệm sở ở hải ngoại về nước thăm nàng. Lần đầu đối diện người đàn ông được mẹ gọi là « chàng » một cách âu yếm, Myriam bàng hoàng sửng sốt. Kôvic lớn hơn mẹ nàng 2 tuổi, nghĩa là 44, 45 gì đó. Vậy mà « chàng » trẻ trung như thanh niên trên ba mươi. Không những trẻ trung, Kôvic còn khôi ngô và khả ái nữa. Mẹ nàng yêu « chàng » là đúng. Đứng bên « chàng », cha nàng có vẻ quá già nua, quá đứng đắn và quá ốm yếu. Kôvic là hiện thân của tuổi ngọc bay bướm và cường tráng.
Kôvic cũng bàng hoàng sửng sốt. Hắn bật kêu:
-Giống, giống quá!
Myriam giống mẹ nàng đến nỗi Kôvic có cảm tưởng lùi lại thời xa xưa, đầy thơ và mộng. Nàng mới 16, song thân hình đã nẩy nở vừa vặn. Kôvic hôn trán nàng, rồi ngồi đờ đẫn giờ lâu, không nói thêm được lời nào nữa.
Do sự bảo trợ của Kôvic, nàng được thu nhận vào ký túc xá. Nàng đậu trung học ưu hạng, theo ngành văn minh Nam Á tại trường đại học Mạc tư khoa. Tốt nghiệp cử nhân, nàng được sở an ninh KGB tuyển dụng, mặc dầu nàng không nạp đơn, và mặc dầu thể thức kết nạp rất khó khăn và phiền phức, nhiều sinh viên đậu cao, hạnh kiểm tốt cũng không được chấp nhận. Myriam trở thành nhân viên KGB do sự cất nhắc của Kôvic.
Năm 21 tuổi, Myriam được biệt phái qua ngành ngoại giao. Nói cách khác, nàng là viên chức ngoại giao, song nàng lãnh lương KGB, và chịu sự điều khiển của trung ương KGB. Nhiệm sở thứ nhất của nàng là Ba Tư. Sau đó nàng qua Ấn độ.
Myriam đã quá tuổi dậy thì mà lòng nàng vẫn lạnh như tảng băng. Trong sứ quán thiếu gì đàn ông đẹp, khỏe và có địa vị vững chắc khả dĩ đảm bảo một đời sống vật chất và tinh thần đầy đủ cho nàng. Thiếu gì người mong được nàng yêu thương. Song nàng không để ý đến ai. Nàng sống gương mẫu như người tu hành, từ sáng đến chiều cặm cụi trong văn phòng. Cấp trên giao việc nào là làm tròn việc ấy. Hễ được cử đi thu thập tin tức tài liệu trong xứ là tuân hành chỉ thị, không bao giờ đơn sai.
Và điều đặc biệt là nàng luôn luôn buồn rầu mà không hiểu lý do. Buồn rầu chỉ để buồn rầu.
Tháng 4 năm ấy, Myriam hồi hương để viếng mộ mẹ. Mẹ nàng từ trần giữa đêm trăng sáng. Vạn vật chìm vào tĩnh mịch nàng mới rón rén ra khỏi nghĩa trang.
Nàng gặp Kôvic đang gục đầu trước mộ. Kôvic vẫn giữ chức vụ điều khiển nhưng không còn quyền làm mưa làm gió trong KGB như ngày xưa nữa. Đêm ấy, hai người cũng trò chuyện với nhau ngắn ngủi. Tuy vậy, Myriam suốt đời không quên.
Thế rồi nàng lên đường trở lại nhiệm sở tại Tân Đề Li. Thượng cấp ra lệnh cho nàng đi đền Khạ. Dọc đường, nàng rẽ vào lăng Hoàng Ngọc. Dưới trời trăng lung linh, nàng có cảm tưởng như mẹ nàng còn sống, đang uyển chuyển trong áo lụa dài màu hồng bên cạnh những cây trắc bá tròn trịa bao quanh hồ nước xanh biếc trước lăng.
Myriam lang thang suốt đêm trong khu vực u tịch của lăng Hoàng Ngọc. Gần sáng, nàng lái xe thẳng về hướng nam đến Goa-liêu (3), một thị trấn lịch sử khác nổi tiếng nhờ tòa cổ thành xây cất trên đỉnh cao.
Nàng đã khóc ở lăng ngọc. Đến Goa-liêu nàng còn khóc nhiều hơn. Vì những thắng tích này đã khiến nàng nhớ lại cảnh sống đơn chiếc, thiếu thốn tình yêu, tình yêu cha mẹ và tình yêu trai gái.
Mẹ nàng đã kể nàng nghe sự tích Goa-liêu. Nhà vua nặng lòng với một thôn nữ kiều diễm tên là Phượng Nhãn. Nàng có nhan sắc, lại có tài săn thú nên vua si mê. Tuy vậy, Phượng Nhãn không màng đến mặt rồng. Nhà vua năn nỉ mãi thôn nữ mới chấp thuận, nhưng với điều kiện nhà vua phải xây một cung điện nguy ng và đào sông mang nước từ nơi xa đến (4).
Tình yêu có thể làm ra tất cả -như mẹ Myriam đã nói- nhà vua bất chấp mọi khó khăn, tìm đủ cách đẹp lòng Phượng Nhãn.
Con đường từ thủ đô đến đền Khạ là con đường ướt nhèm nước mắt đối với Myriam. Đến nơi, nàng vùi đầu vào công việc. Trong những ngày đầu, nàng làm việc từ sáng đến tối mịt, không nghỉ. Buổi trưa, nàng chỉ ăn uống qua loa rồi tiếp tục chụp hình, thăm viếng di tích, nghiên cứu cổ sử. Dường như nàng sợ những phút rảnh rỗi sẽ bắt nàng liên tưởng đến những điều nàng cố quên…
Ngày cuối cùng trước khi trở về thủ đô, Myriam dậy thật sớm. Khí hậu bắt đầu nóng, nhờ trận mưa đêm nên buổi sáng mát rợi. Nàng lái xe re khỏi công quán, và chạy từ từ để hít thở không khí sơm lâm trong lành. Cách công quán nửa dặm, nàng phải dừng xe. Vì có hai người đứng vẫy bên đường.
Xe vừa thắng lại thì hai người lạ đã mở cửa. Họ đều là người Ấn, da ngăm ngăm bánh mật, mặc âu phục xuềnh xoàng. Cả hai đều để râu, một người râu quai nón xồm xoàm che gần kín khuôn mặt trái bí. Người kia nuôi râu mép thẳng băng như chữ nhất.
Gã râu mép hỏi nàng, thái độ kinh miệt:
-Cô là Myriam?
Nàng hơi phật ý:
-Vâng, tôi là Myriam, phó tùy viên đại sứ quán Liên Sô tại Ấn.
-Vậy hả? Tốt lắm. Yêu cầu cô ngồi sang bên, nhường vô-lăng cho bạn tôi.
-Ông là ai? Ông nên biết tôi là nhân viên ngoại giao đoàn. Tôi được hưởng quyền…
-Cô hãy ngồi sang bên. Tôi không quen chờ lâu. Tính tôi lại nóng như lửa.
-Tôi vốn không ưa đàn ông thô bạo. Xe này do tôi làm chủ, các ông chỉ được trèo lên nếu tôi cho phép. Ông là nhân viên chính phủ hay là đạo tặc, tôi không cần biết. Tôi đòi nơi ông thái độ lịch sự.
Vừa đáp Myriam vừa sang số. Nhưng gã râu quai nón đã thót lên bằng cửa bên kia. Cảm thấy dùng lời lẽ ôn tồn vô ích, nàng bèn rút súng. Khẩu súng lục nhỏ xíu của nàng được cất sẵn trong hộp đựng đồ vật ở táp-lô, kế cận vô-lăng. Một viên đạn luôn luôn được đẩy lên nòng. Nàng bắn rất khá. Huấn luyện viên tác xạ tại KGB học hiệu gần Mạc tư khoa nói là nàng có hoa tay, bắn súng khỏi cần nhắm. Hơn thế nữa, nàng lại bắn nhanh như điện.
Nhưng gã râu quai nón đã đọc được ý nghĩ của nàng. Hắn chặn tay nàng lại, lượm khẩu súng đút gọn vào túi. Trong khi gã râu mép thản nhiên rồ ga, lái xe vào con đường độc đạo ở bên trái. Myriam vùng vẫy thì gã râu mép dằn giọng:
-Lần chót, tôi yêu cầu cô ngồi yên. Nếu cô bướng bỉnh, miễn cưỡng tôi phải trói cô. Chúng tôi vị nể đàn bà, song cũng có thể đánh đàn bà bò lê bò càng.
Myriam ngước mắt nhìn hắn, bộ điệu thách thức:
-Các ông bắt cóc tôi?
Gã râu mép chắt lưỡi:
-Lát nữa, xếp tôi sẽ nói chuyện với cô.
-Xếp các ông?
-Phải. Cô lắm lời quá. Ngậm miệng lại, vì đường rừng ngoằn ngoèo lại trơn trượt, cứ cãi lý sự với cô thì sớm muộn sẽ lạc tay bánh, rớt tòm xuống vực sâu, về chầu Diêm vương là cái chắc.
Myriam nín thinh. Hai gã chặn xe nàng chỉ là thuộc viên. Chúng được lệnh đón xe và giải nàng về sào huyệt. Chúng không có thẩm quyền nên nàng không muốn kèn cựa thêm nữa. Giáp mặt thượng cấp của chúng, nàng sẽ định liệu.
Hai bên đường toàn là rừng rậm. Những thân cây lớn trông như cây đa nối đuôi nhau thành hàng dài bất tận. Trên gốc Myriam thấy hằng hà sa số nấm hoang nhiều màu sặc sỡ. Và hằng hà sa số phong lan. Khách chơi hoa thơm cỏ lạ thường kháo với nhau về những giống lan tột quý ở trung bộ Ấn độ, trên lộ trình nên thơ từ lăng Hoàng Ngọc xuống đền Khạ được một số người đặt tên là con đường tình yêu. Người ta đồn đãi rằng ngày xửa ngày xưa, thần Siva chuyên lui tới chặng đường này vì những cuộc làm tình kinh thiên động địa của ngài đã ban phép cho đất, khiến nhiều loại hoa lạ trồi lên, mang lại sắc thắm và hương lừng cho rừng núi.
Một trong các loại hoa lạ này là hoa phong lan.
Xe hơi lên giốc, vượt qua những ngọn đồi thoai thoải, trải đầy đá sỏi đen, tạo cho cảnh vật một vẻ âm u huyền bí. Đột nhiên, xe hơi bắt đầu đổ dốc. Những con dốc dài ngoằng. Những con dốc hình chữ Z. Những con dốc lượn như rắn giữa rừng cây xum xuê, nghe rộn tiếng chim, và vực sâu thăm thẳm.
Lát sau có tiếng nước suối róc rách. Myriam nhìn thấy một rặng núi thấp, nằm thưỡn dưới chân dốc với những cửa hang tràn ngập rêu xanh, lấp lánh ánh nắng.
Trước mắt nàng hiện ra một giòng suối bạc chảy từ lưng chừng ngọn núi xuống thung lũng vòng chảo. Xe chạy hết đường vòng, nàng nhìn thấy ngọn thác thứ hai, thứ ba, thứ tư… Cả thảy hơn chục giòng suối nước bắn trắng xóa trên nền đá đen ròn.
Ấn độ là xứ có nhiều suối đẹp. Nơi có nhiều suối và hang đẹp nhất là Bombay ở phía tây lục địa. Những thạch động đang mở rộng sau kính chắn gió xe hơi tỏ ra tráng lệ và huy hoàng hơn cả những thạch động nàng đến thăm trong vùng Bombay. Cũng những bậc thang bằng đá hoa cương dẫn từ mặt đất xuống hang ngầm. Cũng những pho tượng voi, sư tử, ngựa và trai gái ôm nhau khiến du khách quên hẳn sự hoang vu, và tưởng tượng như đang sống giữa thực tại rộn ràng và ngây ngất.
Gã râu mép chỉ cửa hang bên trái, nói với Myriam:
-Cô sẽ ở tạm nơi đây một thời gian ngắn. Cô đừng lo thiếu thốn tiện nghi, chúng tôi đã sắp xếp đầy đủ. Trong trường hợp cô thật tâm giúp đỡ, công việc của chúng tôi được hoàn tất nhanh chóng, cô sẽ được trả tự do vô điều kiện.
Myriam hỏi hắn:
-Ông muốn tôi giúp đỡ những gì?
Gã râu mép cười nham hiểm:
-Việc gì cô biết lấy.
Nhìn ngoài, thạch động không lấy gì làm rộng rãi. Đến khi lọt vào trong, Myriam phát lạnh người. Nó khác hẳn những hang đá ở Bombay, được tu bổ để làm nơi thờ thần linh, thường là chật hẹp, chỉ sâu bằng căn nhà là cùng. Hang đá này lại sâu như đường dưới hầm mỏ, trần nó cao bằng bin-đinh 5 tầng. Đặc điểm của nó là thấp hơn mặt đất bên ngoài 5, 6 mét. Nó lại có mỗi một cửa ra vào, vậy mà bên trong không tối. Có nhiều chỗ sáng quắc như thắp đèn nê-ông. Không khí bên trong cũng thoải mái, như thể ở ngoài trời, chứ không nghèn nghẹt, sặc mùi ẩm ướt như không khí mọi hang đá trong rừng thẳm khác…
Trước kia có lẽ đây là đền thờ danh tiếng. Sau đó vì đường sá hiểm trở, sự chiêm bái bị chìm vào quên lãng, và gian phi đã dùng làm sào huyệt. Myriam nhìn thấy những thớt voi lớn ngang voi thật, có cả bành và quản tượng đàng hoàng bên trên che lọng, và ngồi dưới là những cô gái trần truồng. Trời ơi, tượng đá mà như người, vật thật…
Gả râu mép đứng lại nơi đặt các thớt voi. Myriam lặng lẽ bước theo gã râu quai nón vào phía trong. Quẹo trái, quẹo phải, lên xuống quanh co một lát nàng đến một căn phòng nhỏ. Nhỏ như cát-sô giành cho nhân viên phạm kỷ luật trong KGB. Sở mật vụ KGB khét tiếng một cách hãi hùng về chế độ giam cầm. Ai đã nằm trong xà-lim, cát-sô KGB thì suốt đời vẫn còn tởn. Tuy vậy, ở tổng hành doanh Mạc tư khoa có một loại cát-sô thượng lưu. Phải là nhân viên trung cấp trở lên mới được vinh hạnh « giam giữ » ở đó. Nằm trong cát-sô thượng lưu này còn khoái hơn thường dân sống tự do ở ngoài nữa. Sau vài ba ngày thượng cấp nguôi cơn giận, nhân viên bị hành xác sẽ được trở lại văn phòng. Hồi tòng sự ở trung ương, Myriam được cử trông coi các cát-sô thượng lưu. Nàng hiền như đất, có những nhân viên bị giam khơi khơi ra ngoài du hí nàng cũng bỏ qua nên được bạn đồng liêu tặng cho mỹ danh « quản đốc hí viện ».
Đồ đạc trong cát-sô đá này chỉ gồm một cái phản bằng cẩm thạch trắng phau phau. Nước từ bên ngoài được dẫn vào chậu rửa mặt qua cái máng xối gắn chìm trong vách. Myriam thả bàn tay vào nước cảm thấy dễ chịu. Nước suối ở đây rất trong và không làm độc. Dân địa phương cho biết là nước suối còn làm cho da dẻ mịn màng. Đi sâu vào rừng có một suối nước quanh năm trong trẻo như được lọc bằng máy tối tân, tứ thời âm ấm. Nghe nói tắm nước này thường xuyên sẽ chống được các triệu chứng già nua như tóc bạc, làn da răn reo, bụng ứ mỡ, khớp xương nhức mỏi…
Myriam vừa ngẩng đầu thì có tiếng nói ôn tồn cất lên:
-Chào cô My. Cô bị giam ở đây có thoải mái như hồi làm « quản đốc hí viện » không?
Myriam có cảm giác như trần động đổ xụp dưới sức tàn phá của siêu bom nguyên tử. Thật vậy, câu nói của người lạ đối với nàng cũng tác động mạnh mẽ như siêu bom nguyên tử. « My » là tên nàng ở nhà, song thân nàng bạn học nàng đều gọi nàng là My, thay cho Myriam quá dài. Chỉ những người quen gia đình nàng hoặc hiểu rõ tuổi hoa niên của nàng mới biết đến tên My. Vậy mà người lạ lại biết.
Không những thế, người lạ còn biết cả hỗn danh « quản đốc hí viện » của những ngày nàng phục vụ tại tổng hành doanh KGB nữa. Như vậy nghĩa là người lạ biết hết những bí mật của đời nàng.
Người đàn ông vừa nhắc đến tên My và tên « quản đốc hí viện » có bộ mã và dáng điệu tây phương, khá đẹp trai và đầy đặn khiến nàng có cảm tình ngay. Nàng lùi sát vách đá:
-Ông là chủ động?
Người lạ tủm tỉm:
-Động này không phải của tôi. Tôi chỉ mượn tạm ít lâu. Trước kia, đây là nơi nhà vua giam giữ các ông hoàng, bà chúa nên tiện nghi có đủ, không thua cát-sô thượng lưu của KGB.
-Ông là ai mà biết tôi phục vụ cho KGB?
-Sau này cô sẽ rõ. Sở dĩ tôi gọi cô là My, và là « quản đốc hí viện » là để tiết kiệm thời giờ. Tôi muốn đi thẳng ngay vào việc. Tôi có nhiệm vụ tiếp xúc với cô. Xin cô tha lỗi cho sự cộc cằn của nhân viên chặn cô dọc đường và lái đến đây. Hiện tình rất gay cấn và cấp bách, chúng ta không thể trì hoãn thêm nữa…
-Gay cấn và cấp bách với ai?
-Với cô. Với tôi. Với cả người ấy nữa.
-Người ấy?
-Vâng. Người ấy là thiếu tướng Kôvic. Theo chỗ tôi biết, Kôvic đang đỏ mắt chờ đợi. Hớ hênh thì nguy đã đành, nếu cô chậm trễ thì tính mạng của Kôvic cũng bị nguy không kém. Và không riêng tính mạng của Kôvic, tính mạng của cô cũng bị đe dọa nghiêm trọng.
-Ông là ai?
-Bạn của cô, và thiếu tướng Kôvic. Tôi phải bố trí đợi cô trên đường từ công quán đến đền Khạ vì được tin kẻ thù của cô sửa soạn chặn bắt cô để ám hại.
-Kẻ thù của tôi?
-Phải, kẻ thù của Kôvic cũng là kẻ thù của cô. Tôi không tin cô trung thành với KGB. Cô chỉ trung thành với Kôvic.
-Tôi là công dân Liên sô, tôi không thể phản bội tổ quốc tôi.
-KGB không phải là tổ quốc của cô.
Myriam nín lặng. Người lạ nói đúng. Tổ quốc sô viết khác với tổ quốc Nga. Cơ quan an ninh mật vụ KGB lại khác với tổ quốc sô viết. Nàng không thể phản bội tổ quốc Nga, song tổ quốc sô viết không mấy liên hệ với nàng. Nàng là nhân viên KGB, song tự nhận thấy hoàn toàn xa lạ với KGB. Phương chi còn có Kôvic.
Kôvic đang bị những lãnh tụ mới của KGB tìm cách thanh toán…
Người đàn ông lạ đi đi lại lại trong hang đá, dáng điệu ưu tư. Lát sau, hắn đứng dừng, quay mặt về phía nàng:
-Chúng tôi yêu cầu cô hướng dẫn đến nơi thiếu tướng Kôvic ẩn náu.
Myriam bật dậy:
-Tôi không biết địa điểm.
-Cô nói dối.
-Ông buồn cười quá. Ông hứa giúp tôi đưa Kôvic ra khỏi lãnh thổ sô viết. Ông là đồng minh, là ân nhân của chúng tôi. Tại sao tôi phải nói dối? Nói vậy chẳng hoá ra tôi không muốn cứu Kôvic…
-Sợ cô chưa thật sự tin tôi.
-Tôi hoàn toàn tin ông. Ông là đại tá Z.28?
-Phải. Tôi chính là Z.28.
-Thiếu tướng Kôvic dặn tôi hợp tác vô điều kiện với đại tá Z.28.
-Vậy cô hãy hướng dẫn chúng tôi đến Snac.
-Snac?
-Phải. Snac là mật ngữ. Chỉ có Kôvic và cô hiểu được Snac là gì. Snac ở đâu, cô Myriam? Chúng ta phải khởi hành ngay mới kịp.
Myriam nhìn người đàn ông lạ bằng cặp mắt ngơ ngác. Người lạ coi giờ trên cườm tay rồi nói với nàng, giọng đầy dọa nạt:
-Đây là cơ hội cuối cùng tôi giành cho cô. Cô đã biết Snac là đâu, mà cô vẫn giấu. Tôi xin nhắc lại: tôi là đại tá Z.28 do ông Hoàng, tổng giám đốc Sở Mật Vụ Sàigòn đặc phái đến đây để hộ tống thiếu tướng Kôvic và cô ra khỏi bức màn sắt sô viết. Tôi đã mang sẵn giấy tờ tùy thân, tôi để lại cho cô xem xét kỹ càng trước khi có thái độ dứt khoát. Trong vòng một giờ, tôi sẽ quay lại. Kôvic được tự do và được đoàn tụ với cô hay không, những điều này tùy thuộc vào thái độ của cô. Chào cô My…
Người đàn ông lạ ra rồi, Myriam ngồi bó gối trên tấm phản bằng đá cẩm thạch trắng
Người đàn ông lạ tự xưng là đại tá Z.28 cho phép nàng suy nghĩ thận trọng 60 phút đồng hồ. Nàng chỉ cần một phút ngắn ngủi. Và nàng biết chắc người đàn ông lạ này không phải là đại tá Z.28.
Lời dặn của thiếu tướng Kôvic còn văng vẳng bên tai nàng:
-My ơi, đây là cách kiểm soát căn cước của Z.28. Sự kiểm soát này rất quan hệ vì nhiều người khác có thể đội lốt Z.28 để lôi chúng ta vào tròng. Tuy nhiên, khỏi cần kiểm soát căn cước bằng mật ngữ. My quan sát tướng mạo cũng đủ. Z.28 có sống mũi cao như sống mũi người phương tây nhưng vẫn giữ lại những nét Á đông đặc biệt. Dưới gầm trời khó tìm thấy ai có cặp mắt như cặp mắt của Z.28, rất hiền mà cũng rất dữ. Khi nhìn đàn bà đẹp thì ướt át khác thường, trước kẻ thù thì phẳng lì như đá tảng, lạnh lùng như mặt biển Bắc băng dương. Cặp mắt của Z.28 còn sức hút ghê gớm, hễ chăm chú ngó ai thì người ấy mê mẩn tâm thần. Đàn bà con gái chạm luồng nhỡ tuyến của Z.28 chẳng khác nào viên đường ngâm vào nước nóng…
Z.28 rất khôi ngô. Khôi ngô một cách khỏe mạnh. Chứ không khôi ngô ẻo lả…
Người đàn ông lạ tự xưng là đại tá Z.28 cũng rất khôi ngô. Nhưng lại khôi ngô ẻo lả. Khôi ngô theo kiểu kép hát, tóc dài thậm thượt, da dẻ trắng phau. Cặp mắt hắn thiếu hẳn những tia sáng cương nghị. Và điều đánh kể nhất: cái mũi lõ và tròng mắt biêng biếc cho thấy hắn là người Âu, lai Âu, chứ khó thể là người Việt …
Hắn là Z.28 giả mạo. Hắn đừng hòng moi móc những bí mật ghê gớm chôn giấu ở đáy lòng nàng.
Kỳ hạn 60 phút đồng hồ trôi qua. Gã đàn ông lạ quay lại phòng giam Myriam. Nàng ngoảnh mặt vào vách đá. Hắn lên tiếng nhiều lần nàng mới trả lời bằng cái lắc đầu cương quyết:
-Trong số các địa danh Kôvic dặn tôi, không có nơi nào mang tên Snac.
Gã đàn ông lạ bối rối:
-Kôvic dặn cô những địa danh nào?
Myriam thở dài:
-Tôi đang mệt mỏi. Ông đừng hỏi thêm nữa.
Gã đàn ông lạ cũng thở dài:
-Đáng tiếc. Chúng tôi thành thật giúp đỡ cô mà cô không hưởng ứng. Nhưng cũng chẳng sao. Sớm muộn thiếu tướng Kôvic cũng tìm đến chúng tôi. Cô không tin tôi nên không chịu nói… Hiện cô đang tin CIA, tin Sở Mật Vụ của ông Hoàng, tin đại tá Z.28, kẻ thù chung của chúng ta…
-Té ra ông không phải là Z.28!
-Cô đã biết. Tôi có chân trong một tổ chức hùng hậu quen thuộc với Kôvic. Hồi Kôvic còn có quyền hành, chúng tôi không ưa nhau, nhưng giờ đây, tình hình đã đổi khác. Chúng tôi không ưa nhau, song chưa bao giờ coi nhau là kẻ thù bất cộng đái thiên. Thật buồn, vì Kôvic thù ông Hoàng mà phải nhờ tay ông Hoàng đưa ra khỏi nhà tù sô viết.
-Ông là ai? Ông cứ nói rõ ra, đừng úp mở nữa.
-Tôi nói rõ ra, cô cũng không hiểu. Vì cô là tay mơ trong KGB. Mai kia, Kôvic giải thích cô nghe, tiện hơn. Chúng tôi nắm được kế hoạch giải thoát Kôvic do Sở Mật Vụ Sàigòn đề ra. Chúng tôi muốn nhân cơ hội loại trừ kẻ thù Z.28, đồng thời tiếp cứu Kôvic và cô. Sáng hôm nay, đại tá Z.28 đáp máy bay từ thủ đô xuống đền Khạ để tiếp xúc với cô. Chúng tôi đã chặn hắn ở dọc đường, hạ sát những người cùng đi với hắn, rồi hướng dẫn hắn đến gặp một nữ nhân viên của tôi cải trang làm cô.
-Trời!
-Mục đích của tôi là đánh lừa Z.28, dụ hắn đến một địa điểm ở sát biên giới để thộp cổ hắn. Nhưng hắn đã gặp may mắn. Cùng đi với hắn có một cô gái Ấn tên là Tuyết Lê. Cô gái này biết mặt cô. Mấy thằng nhân viên ăn hại của tôi đã giết hụt Tuyết Lê. Nên Z.28 đã phăng ra người đàn bà đang chờ hắn ở đền Khạ không phải là Myriam, không phải là cô.
Nếu cô hiểu rõ ngọn ngành, hiểu rõ nội tình, thẳng thắn hợp tác thì phần đầu của kế hoạch bị hỏng không thành vấn đề đối với chúng tôi. Với sự hợp tác của cô, chúng tôi sẽ đến Snac, mang thiếu tướng Kôvic đến nơi an toàn. Khốn nỗi… sự cẩn trọng quá mức của cô đã vô tình làm lợi cho kẻ thù chung là Z.28.
-Kôvic dặn tôi không được hợp tác với ai, ngoài đại tá Z.28. Kôvic còn hỏi, trong trường hợp mưu đồ bại lộ, KGB điều tra thì My tính sao. Tôi đã cương quyết đáp lại là tôi sẽ mang bí mật xuống tận đáy mồ. Tuy đang bị ông giam giữ, tôi cũng chẳng ngần ngại nói ra điều ấy. Ông đừng hòng dỗ dành tôi. Ông đừng hòng tra khảo tôi.
-Tôi hiểu…tôi hiểu nên mới nói sự thật hoàn toàn cho cô nghe. Tôi chẳng dại gì tra khảo cô, vì tôi tra khảo cô, tôi sẽ mất Kôvic. Đó là chưa nói đến việc cô ngậm miệng không khai.
-Như vậy nghĩa là ông trả tự do cho tôi?
-Vâng. Trước khi cô ra xe, tôi cần nhắc cô một điều: tôi nói những gì với cô, cô hãy thuật lại đầy đủ cho thiếu tướng Kôvic. Cô nói với Kôvic là dầu sao chăng nữa « xã trưởng » còn là bạn. Thà hợp tác với « xã trưởng » còn hơn đi theo Z.28.
-« Xã trưởng » là ai?
-Cô cứ nói « xã trưởng Giang Chung » đã sắp sẵn nơi ăn chốn ở cho Kôvic.
-Ông là xã trưởng Giang Chung?
-Trời đất, nếu tôi là xã trưởng Giang Chung thì giờ này tôi đã không lang thang trong khu rừng ác ôn gần đền Khạ, nói khô nước miếng mà cô chẳng thèm nghe. Tôi chỉ là móng chân của ông xã trưởng. Ông ta là một nhân vật quan trọng. Ông sai tôi đến đây thương lượng với cô.
-Xã trưởng Giang Chung là cái gì, hả ông? Làm chức xã trưởng quèn, đứng đầu một xã mà là nhân vật quan trọng ư?
-Đó chỉ là tiếng lóng. Giang Chung là tên một làng nhỏ ở Mãn Châu. Trước khi trèo lên địa vị lãnh đạo, ông ta từng làm xã trưởng Giang Chung. Sau này, người ta thường gọi đùa ông ta như vậy. Cô nhắc lại là thiếu tướng Kôvic nhớ ngay. Một người khôn ngoan và lo xa như Kôvic tất phải mang theo đầy đủ dụng cụ truyền tin. Phiền cô yêu cầu Kôvic liên lạc với ông « xã trưởng » qua tần số 1900 cho ngày lẻ, và tần số 1958 cho ngày chẵn.
-Ngày lẻ là 1900, ngày chẵn là 1958 (5)?
-Đúng.
-Thưa ông, tôi có cảm tưởng 1900 và 1958 là năm 1900 và năm 1958…
-Dĩ nhiên. Năm 1900, ông xã trưởng ra đời ở Mãn Châu. Năm 1958 ông xã trưởng thành lập một cơ quan có những hoạt động kinh thiên động địa. Ông xã trưởng muốn dùng những số 1900 và 1958 để Kôvic biết rõ hơn nữa ông ta là ai. Máy truyền tin kiểu mới nhất của KGB có 10 số, từ 0 đến 9. Tần số của KGB gồm 4 số, chẳng hạn 1900, 1958… cô hiểu chưa?
-Chưa được hiểu lắm.
-Theo tôi, như vậy đã đủ. Đại tá Z.28 và Tuyết Lê đã lái xe trở về công quán ở Chattapur. Giờ này họ sắp đến nơi. Cô phải lên đường ngay mới kịp. Nào mời cô ra xe…
Myriam được dẫn ra ngoài cửa động. Xe hơi của nàng còn đậu chỗ cũ. Gã đàn ông lạ đóng cửa xe ngay ngắn cho nàng, chờ nàng mở máy xe mới nói thêm:
-Nhân viên kiểm thính của ông xã trưởng sẽ túc trực 24 giờ trên 24. Kôvic liên lạc giờ nào cũng có người nghe. Bất cứ Snac ở đâu, chúng tôi cũng có thể đến nơi. Một phi đội trực thăng và phi cơ nhẹ sẵn sàng cất cánh đi tiếp cứu bất cứ lúc nào. Chào cô. Cô đừng quên những điều tôi dặn.
Gã râu mép ngồi bên cất tiếng nói với nàng sau khi xe hơi ra khỏi thung lũng đầy tiếng suối chảy róc rách:
-Cô tha lỗi cho thái độ sỗ sàng của anh em tôi hồi nãy. Anh em tôi là thiên lôi, chỉ đâu đánh đó.
Myriam mỉm cười:
-Tại sao thiên lôi không cho quẹo trái ra đường lớn mà lại bắt quẹo phải?
-Cám ơn cô đã không để bụng. Cô nhớ đường đấy. Nhiều người vào đây đã lúng túng, tìm mãi mới thấy lối ra. Người ta thường khen nữ nhân viên KGB giỏi về môn nhớ đường. Giờ đây tôi công nhận đúng.
-Nữ nhân viên KGB phải học một khóa 6 tuần lễ về môn nhớ đường. Hễ qua đường nào là phải nhớ vanh vách. Tại sao lại rẽ sang tay phải?
-Vì chỉ còn 5 cây số là về đến công quán. Nếu quẹo trái thì mất khoảng 5 phút đồng hồ đến nơi. Tôi yêu cầu cô quẹo phải để mua thêm đường, trong khi đó tôi có thể liên lạc vô tuyến với Chattapur.
Nói đoạn, hắn móc cái walkie-talkie nhỏ xíu giắt ở túi áo trên ra, kéo ăn-ten, bấm nút, đếm 1, 2, 3, 4 rồi nói:
-Tao đây, mày nghe rõ không? Ngày hôm nay là ngày gì, hả mày?
Từ máy vô tuyến xách tay có tiếng khàn khàn vọng ra:
-Nghe rõ. Ngày hôm nay là ngày « cuống họng ». Tao trả lời xong rồi, giờ đến lượt mày: ngày hôm qua là ngày gì?
Gã râu mép đáp:
-Ngày « má trái ».
-Rồi. Mày hỏi đi.
-Hai người ấy về đến nhà trọ chưa?
-Mới về trước đây một phút. Họ vừa lái xe hơi qua chỗ tao đợi. Chừng 10 phút nữa, xe mày đến là vừa.
-Cám ơn mày. Ngày 22 và 23 tao ghé thăm em gái mày nhé!
-Đồ xỏ lá. Tao sẽ đánh dập đầu.
Gã râu mép cười ha hả. Khi liên lạc vô tuyến điện, người ta thường trao đổi mật khẩu. Đã là mật khẩu thì nhiều khi trái khoáy. Tuy nhiên Myriam chưa bao giờ được nghe những mật khẩu quái gở nhưng cuống họng, má trái… cùng những tiếng lóng ỡm ờ như 22, 23…
Nàng bèn yêu cầu gã râu mép giải thích. Hắn đang cười bỗng ngậm miệng, vẻ mặt khôi hài đổi thành nghiêm trang:
-Những mật khẩu này do chúng tôi đặt riêng với nhau, không được nhã nhặn cho lắm.
-Không sao. Anh cứ nói, tôi là dân trong nghề nên cảm thấy ngứa ngáy không chịu nổi.
-Vâng, tôi xin cắt nghĩa. Những mật khẩu này được rút trong cuốn tình thư Ananga Ranga. Theo đó, da thịt phụ nữ dễ bị rung động nếu được vuốt ve đúng cách và đúng ngày. Căn cứ theo âm lịch và theo tuần trăng nửa đầu tháng, chỉ nên vuốt ve bên mình phải. Còn nửa phần cuối thì nên vuốt ve bên mình trái. Ngày hôm nay là thứ 6, kể từ ngày trăng tròn, nghĩa là là ngày rằm. Theo tình thư Ananga Ranga thì trong ngày thứ 5, kể từ ngày rằm, đàn ông nên mơn trớn cuống họng đàn bà. Vì vậy, khi tôi hỏi bạn tôi « ngày hôm nay là ngày gì? » thì nó đáp « ngày cuống họng ». Ngày hôm qua là ngày má trái, ngày mà rờ má trái đàn bà thì đến tượng đá đền Khạ cũng mềm nhũn, huống hồ con người…
-Còn ngày 22, 23…
-Cô không nên nghe tiện hơn vì…vì…
-Vì anh sợ thô tục?
-Thưa vâng.
-Hừ, anh cho tôi là con nít hả. Nói đi.
-22, 23 đây là ngày 22, 23 âm lịch. Theo tình thư Ananga Ranga thì trong một tháng chỉ có hai ngày đàn bà thích được đàn ông vuốt ve bộ ngực. Ngày 22 thì vuốt nhũ hoa, còn ngày 23 thì vuốt ve cả bộ ngực. Thật ra ngày 22, 23 thì giành cho ngực trái. Rờ ngực bên phải thì chờ những ngày mồng 8, mồng 9. Nó có cô em khá xinh, nó chửi tôi là đồ xỏ lá vì tôi đòi đến thăm em gái nó những ngày 22 và 23. Thưa cô, một lần nữa cô đừng chấp nhé…
Myriam chép miệng:
-Xứ Ấn độ lôi thôi quá!
Rồi nàng nói một mình, mắt lim dim, giọng mơ màng:
-Lôi thôi như vậy mà hay…
Đột nhiên nàng buồn xìu. Nàng nhớ lan man đến Kôvic. Giờ đây không biết trốn chui, trốn nhủi ở đâu. Ruột nàng rối như tơ vò. Ông « xã trưởng » sẵn sàng đón tiếp Kôvic. Đại tá Z.28 cũng sẵn sàng đón tiếp Kôvic. Ai đón tiếp thật, và ai đón tiếp giả?
Nàng lại lẩm bẩm:
-Gặp Z.28 rồi sẽ liệu.
Gã râu mép quay mặt về phía nàng:
-Cô dặn gì?
Nàng lắc đầu:
-Không. Tôi muốn hỏi anh sắp về đến nơi chưa?
Nàng vừa đặt ra một câu hỏi ngây ngô và vô ích. Ngôi nhà công quán quét vôi trắng đã hiện ra sừng sững trên nền lá xanh biếc. Chiếc xe ca đồ sộ của sở Du lịch đậu trước bồn hoa. Đó là xe của đại tá Z.28.
Myriam bỗng nghĩ đến con người bí mật được giới điệp báo từ đông sang tây gọi tên một cách kính nể là « đại tá Z.28 ».
Chú thích:
(1) từ thời thuộc Anh còn xót lại một hình thức lữ quán gọi là công quán, circuit house, do nhà nước quản trị, giành cho viên chức di chuyển từ nơi này sang nơi khác trọ lại. Công quán thường gồm ít phòng, và gồm ít tiện nghi.
(2) hoàng hậu Mumtaz Mahal là vợ của vua Snahjahan, tạ thế năm 1630. Lăng của bà được liệt vào hàng danh tích thế giới, không thua Kim tự tháp Ai cập và cung điện Vẹc-xay, Pháp quốc.
(3) tức Gwalior, cách lăng Taj Mahal (Hoàng Ngọc) khoảng 180 cây số về phía nam.
(4) nhà vua ở đây là vua Man Singh, còn giai nhân Phượng Nhãn là Gujar Mriganayana (nghĩa là mắt chim phụng). Vua quá yêu nàng nên sai xây cất lâu đài Gujari Mahal, lấy nước sông Rai cho chảy vào cung điện.
(5) đúng sự thật, « xã trưởng Giang Chung » đang còn sống.