Chương 6
Buổi trưa. Benson Court tĩnh lặng. Bà vũ công ballet già về hưu đã thức dậy sau một giấc ngủ ngắn. Hôm đó không phải là ngày bà ra ngoài ăn trưa tại nhà hàng Fountain Room còn lão chồng “đại gia” của bà thì đang ngồi trong thư phòng viết thư cho những cô bồ nhí của lão. Gilbert đang làm việc. Anh chàng họa sĩ vẽ tranh biếm họa quèn quẹt đưa những nét bút mực đầy vẻ khinh thị, hiểm ác lên một mảnh giấy. Gilbert muốn cho con mắt của ông thủ tướng lồi ra thêm nữa. Anh thấy ghét họ, những chính trị gia. Với anh, tất thảy bọn họ, dù béo hay gầy, cũng đều là phường dối trá và lừa gạt. Bố tôi vẫn đang cặm cụi làm việc ở khu phố kim hoàn Hatton Garden, săm soi những viên kim cương qua con mắt đeo kính lúp phóng to. Đố ai biết được những gì chạy qua đầu ông suốt hàng giờ ngồi dính chặt bên chiếc bàn với những cục than chì lạnh lẽo?
Tôi cố đọc một cuốn sách, cuốn sách mà tôi đã đọc qua rồi. Đôi lúc bỗng dưng tôi khóc rồi lại lấy tay áo quệt nước mắt. Những kỷ niệm về thành phố Nice trở nên hao mòn thành những miếng vàng dát mỏng. Đôi mắt Alexander mở to nhìn tôi dưới hàng lông mi hoe vàng lúc anh chết. Đôi mắt giờ đã được khóa chặt trong một chiếc hòm còn chiếc hòm thì nằm trong một cái lỗ dưới lòng đất. Và một số biến đổi của cơ thể Alexander đang diễn ra. Anh đang được tái tạo lại, quay trở về thành những protein và các protein này sẽ nuôi dưỡng đất, nuôi dưỡng những cây thủy tùng của nghĩa trang, những cây bồ công anh và những cây hoa hồng được trồng trang trí ở cổng vào. Gò đất bên trên cơ thể anh sẽ nhẹ nhàng lún xuống. Chẳng bao lâu sau, xương sườn của anh sẽ tiêu tan bên dưới lớp đá cẩm thạch.
Alexander đã chết. Anh chết ngay đêm thứ hai của tuần trăng mật, trong một tai nạn khủng khiếp. Con người ta sơ suất: nhìn sai hướng lúc băng qua đường hay súc miệng bằng nước tẩy thay vì bằng nước súc miệng. Ôi, ngớ ngẩn làm sao những cánh cửa khép hờ giữa sự sống và cái chết. Cái mong manh vô cùng của sự sống đều hiện diện ở khắp mọi nơi quanh ta cứ như thể ta bước mãi không ngừng trên sàn nhà đang vỡ ra răng rắc.
Chàng trai đẹp đẽ đó đã chết và sẽ không bao giờ dậy trở lại nữa. Tôi không thể tin được, cứ đứng trân ra giữa bao nhiêu người cùng đổ mắt nhìn Alexander. Anh nằm đó, bất động, câm lặng và mãi mãi không chuyện trò. Tôi vẫn còn ướt sau màn ân ái cuối cùng với anh trên chiếc giường trăng mật. Quần áo của tôi và anh vứt lung tung vương vãi khắp sàn và đôi giày đỏ cao gót mũi nhọn vướng víu vào tấm trải giường gây phiền toái bực bội.
Tôi vui trước việc mình vẫn còn lưu giữ chút hình ảnh về Alexander vì anh chỉ để lại một vết dấu thoáng qua ngắn ngủi và không sâu đậm trên cuộc đời này. Thế nhưng, nhiều năm sau, sau tất cả mọi thứ xảy ra kể từ ngày anh mất, rất lâu sau đó, đôi lúc trước khi đi ngủ, tôi vẫn thấy khuôn mặt anh với đôi mắt nhỏ màu xanh lơ, mái tóc mỏng và nụ cười mỉm. Tôi vùi mặt vào một cánh tay áo rỗng.
Tôi trở về nhà một mình, trở về căn hộ khép kín đầy mùi bắp cải luộc ấy. Bố mẹ tôi còn sốc hơn cả tôi. Họ lo biết đâu còn có một điều đáng sợ hơn nữa xảy ra. Cứ như là cảnh sát thình lình xuất hiện và bắt tôi vì tội ít nhiều có liên quan đến vụ sát hại một quý ông người Anh thật sự.
Mẹ tôi nói: “Con biết không, thời chiến tranh con không thể biết mình có sống được đến cuối tuần hay không. Bom đạn ác liệt lắm.”
Ông lão Trung Hoa bằng ngà cầm cần câu gỗ mun - cái lão tượng đã vàng vọt theo thời gian, đã có lần bị vỡ và được đôi bàn tay khéo léo bậc thầy của bố tôi sửa lại một cách tinh tế đến nỗi không thể nhận ra dấu vết nứt vỡ - đang nhìn tôi bằng cặp mắt đen nhỏ xíu. Lão Simon ấy từng nói đủ thứ trong đầu tôi nhưng sau đó thì nín lặng suốt nhiều năm. Ngay lúc này đây, lão lại tìm được giọng nói của mình: “Bà ấy sắp sửa nói tới một điều gì đó tồi tệ lắm đấy. Hãy chú ý nhé cô bé!”
– Thật vậy ư, mẹ? Con cứ nghĩ mọi chuyện hầu như chỉ xảy ra ở Khu Đông[19] chứ?
Tôi đốt một điếu thuốc. Kể từ khi từ Nice trở về, tôi hút thuốc rất nhiều. Các khớp ngón tay tôi ám khói vàng khè còn móng tay thì bị tôi gặm cụt sát đến chân móng. Mẹ tôi cứ phải liên tay xua bớt khói thuốc. Cả bố và mẹ đều cho đó là thói quen “dơ dáy” nhưng tôi vẫn cứ tiếp tục lấp đầy gạt tàn bằng với những tàn thuốc và đầu mẩu dính son môi đỏ tươi của mình.
– Không, không, không đâu. Nó có mặt ở khắp mọi nơi, - mẹ tôi đáp. - Giờ thì mẹ nghĩ về điều đó nhiều lắm, vì những quả bom của Ireland.
– Con cũng nghĩ vậy - tôi đáp, cố giữ khói thuốc trong phổi mình càng lâu càng tốt. Tôi cảm thấy một nỗi khoái cảm khổ dâm khi những tế bào trong tôi bị đốt cháy.
– Đúng là như vậy đấy. Con biết không, thời gian đó thật là khủng khiếp. Khủng khiếp lắm - mẹ tôi nói tiếp - ta phải có nghĩa vụ chăm lo cho bản thân mình trước nhất.
– Vâng - tôi ậm ừ trả lời.
– Bất cứ một phụ nữ nào nghĩ đến chuyện sinh ra một đứa trẻ trên đời này cũng đều phải suy đi tính lại trong những hoàn cảnh như thế.
– Con cũng đoán thế.
Những lời của mẹ tôi cứ thì thầm giống như đủ thứ âm thanh của chính Benson Court: tiếng khò khè của những đường ống, tiếng cọt kẹt của ván sàn, tiếng khép vào, mở ra của các cánh cửa dọc những hành lang, tiếng hổn hển của thang máy chạy lên, tiếng ken két của cánh cửa kim loại mở ra, đóng vào ở thang máy - những âm thanh là đời sống và linh hồn của tòa nhà. Còn căn hộ này - căn hộ với bộ trường kỷ bọc da nâu, giấy dán tường đã bạc màu đến mức khó có thể nhìn thấy hoa văn tre trúc trên đó, ván sàn gỗ sồi được phủ thảm rẻ tiền, tủ chè trống trơn chẳng có lấy một cái chai hay bình thon cổ đựng rượu, cũng chẳng có bộ chén bát ăn tối nào trưng bày trong đó, những tấm màn nhung thậm chí còn bạc màu hơn cả giấy dán tường - chẳng có một thứ gì chứng tỏ nó là một mái ấm chứ không phải là một cái nhà cho thuê rẻ mạt. Tất cả đều cũ kỹ, tồi tàn ngoại trừ bức ảnh màu đóng khung chụp tôi trong bộ mũ áo tốt nghiệp màu xám, tay cầm chặt bằng tốt nghiệp được cuộn tròn. Bức ảnh được chụp bằng máy của Alexander. Bên phải tôi là một con ngỗng Canada đang cố đạp lên lưng một con mái đứng trên bãi cỏ cạnh cái hồ nhân tạo.
Lão người Trung Hoa nhắm mắt lại ngủ sau khi đã cảnh báo tôi về một ẩn ý đang diễn ra trong căn phòng này.
– Chẳng hạn như nếu phát hiện mình có mang thì ta có thể phải suy nghĩ về tình hình của mình khá là cẩn thận đấy, - mẹ tôi nói.
Tôi ngước nhìn lên. Mái đầu của bà vẫn còn cúi xuống chiếc tất nâu.
– Phải vậy thôi. Ta có thể sẽ phải tự hỏi bản thân xem mình có chịu đựng nổi tất cả mọi chuyện hay không, liệu đứa bé có chết cùng với nỗi sợ hãi trong ta hay không vì bom lúc nào cũng dội xuống. Đứa bé đó sẽ chẳng muốn ra đời chút nào.
– Chuyện này đã xảy ra với ai rồi hở mẹ? - tôi hỏi.
– Ai ư?
– Vâng, với ai vậy mẹ?
– Nhưng mà cái gì xảy ra mới được chứ?
– Những gì mẹ đang nói đến ấy.
– Không phải mẹ đang nói chuyện vặt vãnh đâu. Mẹ chỉ quan sát và thấy thế thôi. Thời chiến tranh, bố mẹ phải ăn những thứ thật là khủng khiếp. Không hề có hoa quả tươi. Chỉ có chút thịt. Bố con thấy khó mà làm được món gì vì không có bơ. Chanh cũng không có nốt để mà pha trà. Mẹ nghĩ đối với bố con, đó là điều tôi tệ nhất. Cà phê thì tồi hết chỗ nói. Hồi đó, mẹ nghĩ, bố mẹ chỉ có toàn rau diếp xoăn thôi.
– Mẹ con mình đang nói về chuyện con cái mà.
– Ờ phải. Đúng là mẹ con mình đang nói về chuyện đó. Nếu một người nào đó chuẩn bị có con nhưng không phải trong một tình huống tốt thì người ta cần phải cân nhắc nên làm cái gì.
– Ý mẹ nói là phá thai à? Thế không phải thời chiến tranh phá thai là trái pháp luật sao mẹ?
– Có chứ. Dĩ nhiên là trái pháp luật chứ. Đó là một tội vô cùng nghiêm trọng. Người ta có thể bị đi tù nếu làm vậy.
– Thế người ta làm gì?
– Họ làm những gì phải làm - mẹ tôi nhún vai, trả lời.
– Sao bây giờ mẹ lại nói với con chuyện này?
– Ồ, Vivien! Mẹ chỉ muốn nhắc con nhớ rằng có một số điều cần phải suy xét từ mọi góc độ.
– Sao lại là con?
Cuối cùng, mẹ tôi ngước nhìn lên khỏi chiếc tất nâu. “Con có ngốc nghếch không đấy, Vivien? Mẹ thì không đâu.”
– Nhưng mà con không…
– Chẳng lẽ con nói dối mẹ? Hay là con cũng dối luôn với cả bản thân mình?
Tôi đứng dậy, ra khỏi phòng và đứng một lúc ở ngoài hành lang, tựa người vào khung cửa, trải qua một cảm giác kỳ lạ mà tôi đã từng cảm nhận lúc còn bé: cảm giác đột nhiên bị kéo dài ra. Đôi chân cách rất xa cái đầu và có lẽ ngược lại đầu tách xa cái chân. Tôi chẳng còn là mình nữa, hoàn toàn không phải là mình. Cuối cùng, tôi cũng trở vào được phòng mình, nằm xuống tấm trải giường vải bông trắng dọc theo bức tranh Hồ Thiên nga. Những vũ công ballet hóa thân thành những con thiên nga con đang đứng trên đầu ngón chân, eo thon gọn còn chân thì mảnh mai. Tôi sờ tay lên ngực ép mạnh nhưng hai bầu vú rất đau còn bụng tôi thì to ra.
Bị ám ảnh bởi một sinh linh sống đang bám chặt bên trong cơ thể mình, tôi nhìn quanh bốn bức tường mà tôi đã từng tự nguyện giam mình trong đó và cảm thấy cánh cửa lồng giam sập xuống đánh rầm. Lòng trắc ẩn thầm kín rung lên một cách đau đớn. Những ý nghĩ quay trở lại, giống như búa tạ nện dồn dập trong đầu tôi. Tôi lại đưa một ngón tay chạm nhẹ lên ngực và hình dung ra một cái miệng ướt và ấm đang bú. Trong tôi tràn ngập một nỗi sợ hãi, hoảng loạn và tuyệt vọng. Tôi chẳng có nơi nào để đi nhưng tôi đã biết một nơi sẽ đến.
Lâu sau, mẹ tôi lại trở vào phòng khi trời đã sập tối và bố tôi đã trở về nhà, vừa ngồi xem chương trình đố vui ưa thích của ông vừa viết ra những câu trả lời và đánh dấu vào những lựa chọn đúng.
– Con có muốn ăn chút gì không? Súp nhé?
– Không, con không ăn.
– Có một chỗ trên đường Tottenham Court. Thỉnh thoảng mẹ có đi ngang qua đó. Mẹ thấy các cô gái đi vào rồi mẹ lại thấy chúng đi ra. Chỗ đó trông dễ chịu, sạch sẽ, vệ sinh và lành mạnh. Nhưng nhìn con kìa, cứ trắng bệch như tờ giấy. Con hãi à? Đừng hãi, mẹ không để ai làm con đau đâu. Mẹ hứa là sẽ ở đó suốt thời gian người ta làm cho con. Mẹ đã từng phải đi một mình, chẳng có bà ngoại con ở bên cạnh để giúp đỡ mẹ đâu. Con đừng lo, con sẽ có mẹ ở bên.
Mẹ tôi cúi sát mặt mình xuống mặt tôi. Làn da bà nhăn nheo còn mái tóc nâu sẫm đã điểm vài sợi bạc. Tôi là đứa con ra đời sau lần mang thai thứ ba của bà. Hai lần trước mẹ tôi đều phá.
– Thế bố có biết không mẹ?
– Bố con đấy à? Con nghĩ ông ấy có thể sống được với những chuyện biết được như vậy sao? Nếu mà biết thì đêm nào ông ấy cũng lo sợ có cảnh sát đến bắt. Thôi đi tắm đi con! Rồi con sẽ cảm thấy khỏe hơn. Mai, mẹ con mình sẽ gọi điện thoại đến đó hẹn lịch.
Tôi xoa xà phòng tắm Camay lên cơ thể mình. Cái rèm ở bồn tắm in hình những con vịt màu vàng. Tôi cảm giác như nếu ở trong đây thật lâu thì chúng sẽ mổ lòi đôi mắt của mình ra.
Mẹ tôi bước vào và ngồi xuống thành bồn tắm. Bà trấn an:
– Không có gì ghê gớm đâu con. Thực sự đó chỉ là một thủ thuật nhỏ đơn giản thôi ấy mà. Đừng quá lo lắng!
– Đời con thật là tệ.
– Đừng có vớ vẩn như vậy. Có ai muốn giết con đâu.
Tôi trở về giường và nằm cuộn mình dưới những lớp chăn. Tôi nghe thấy tiếng xoay nắm đấm cửa và mẹ tôi lại vào, ngồi xuống giường sát cạnh tôi và hát một bài hát ru mà tôi thường nghe thuở còn bé.
– À ơi, à ơi, bé con ơi, con có thích ông trăng xuống đây chơi với con không? Hay con muốn chơi trò chạy trốn cùng với sao trên trời? Ngủ đi, ngủ đi nhé, con ngoan.
Hát xong, mẹ tôi lại phân tích, khuyên nhủ:
– Sau khi làm xong, con sẽ có một khởi đầu mới. Con sẽ thấy điều đó. Dĩ nhiên, đó là một nỗi tủi hổ lớn đối với Alexander nhưng để mẹ nói cho con biết, cuộc sống đối với những người như chúng ta là rất khó khăn. Không ai nên làm cho con tin rằng nó rất thoải mái, dễ chịu. Nó không hề dễ dàng như vậy đâu, không hề đâu con.
– Ý mẹ nói những người như chúng ta là sao?
– Mình là dân nhập cư từ nước ngoài.
– Nhưng con không phải là người từ nước ngoài đến.
– Con nghĩ thế sao?
Chú thích:
[19] Khu Đông London - East End - là một khu đa văn hóa nằm ở phía Đông thành phố London, tập trung đông đúc dân nhập cư nghèo. Vì vậy, cái tên East End còn đồng nghĩa với nghèo đói, chật chội, dịch bệnh và tội phạm.