Chương XIV Cuộc đua

Khi cuộc chiến để giành lấy vị trí bên trong bắt đầu, Ben-Hur như chúng ta đã biết chạy ở phía ngoài cùng bên trái. Trong thoáng chốc, giống như những tay đua khác, anh gần như lóa mắt vì ánh sáng trên đường đua; thế nhưng anh vẫn kịp nhìn thấy các đối thủ của mình và đoán ra dự định của họ. Với Messala, kẻ thậm chí còn hơn cả một đối thủ đối với anh, Ben-Hur nhìn hắn một cách chăm chú. Vẻ bàng quan cố hữu vẫn hiện ra trên gương mặt quý tộc điển trai, kèm theo đó là cả vẻ đẹp đậm chất Ý mà chiếc mũ chỉ càng tô điểm thêm. Nhưng còn hơn thế nữa, dù cho nó bắt nguồn từ trí tưởng tượng đầy phẫn nộ của anh hay do bóng đen của chiếc mũ đổ xuống gương mặt, Ben-Hur tưởng như mình đang nhìn thấy tận đáy sâu tâm hồn của hắn giống như qua một tấm kính tối tăm. Ở đó anh thấy sự tàn ác, xảo quyệt, liều lĩnh, không phấn khích mà đầy quyết tâm – một linh hồn đang căng lên cảnh giác, chỉ biết đến có chiến thắng.

.

Trong một khoảnh khắc chỉ dài bằng quãng thời gian cần thiết để điều khiển bốn con ngựa vào cua, Ben-Hur cảm thấy ý chí của mình rắn lại trở thành một quyết tâm sắt đá. Bằng bất cứ giá nào, dù phải vượt qua bất kì mối nguy hiểm nào, anh sẽ đánh bại kẻ thù của mình! Phần thưởng, bạn bè, những khoản tiền cược, vinh quang dành cho người chiến thắng – tất cả những gì người ta vẫn thường coi trọng trong mỗi cuộc đua thì với anh chúng lại mất hút, chỉ còn lại sự kiên định không gì lay chuyển nổi. Thậm chí bản năng sống cũng chẳng thể kiềm chế anh. Thế nhưng hành động của anh thì vô cùng bình tĩnh, không hề bị cảm xúc chi phối, không hề có ý định phó mặc cho Thần May mắn. Anh không tin vào may mắn. Anh đã vạch sẵn kế hoạch cho mình, để rồi giờ đây anh dồn hết tâm sức thực hiện nó. Bầu không khí xung quanh anh như sáng lên, trong suốt đến hoàn hảo.

Khi băng ngang gần một nửa đường đua, anh nhận thấy ngay rằng nếu Messala không bị ai đâm phải và dây xuất phát rơi xuống đúng lúc, hắn sẽ chiếm được vị trí chạy sát tường nhất. Tới khi sợi dây rơi xuống thì mọi tính toán của anh đều trở thành sự thật; và anh chợt nhận ra rằng Messala đã biết trước sợi dây sẽ được thả xuống vào đúng thời điểm ấy (hiển nhiên là nhờ sắp xếp từ trước với viên trưởng quan). Quả thực, còn gì đặc trưng La Mã hơn là một quan chức ra tay hỗ trợ cho tay đua đồng hương với mình, một kẻ không những được bao người hâm mộ mà còn đang đánh cược mọi thứ mình có? Chẳng còn cách nào khác để giải thích cho sự tự tin của Messala khi thúc bốn con ngựa của mình lao về phía trước trong khi những tay đua còn lại đều ghìm cương khi chạy gần tới dây xuất phát – trừ phi Messala là một kẻ điên.

Hiểu ra điều cần làm không đồng nghĩa với thực hiện nó. Ben-Hur tạm thời nhường cho Messala đường chạy sát tường.

Sợi dây rơi xuống, cả sáu cỗ xe tứ mã lao đi trong những tiếng hò hét và tiếng roi vun vút. Anh hướng xe sang phải, dùng hết tốc lực của bốn con ngựa Arab mà băng ngang vệt bánh xe của các tay đua khác, với góc chạy sao cho mất ít thời gian nhất và giành được lợi thế lớn nhất. Vậy nên trong khi các khán giả còn đang rùng mình vì tai nạn của tay đua Athens, trong khi tay đua Sidon, Byzantine và Corinth đang cố hết sức để tránh không đâm vào chiếc xe gặp nạn, Ben-Hur chạy vòng qua họ để sánh ngang với Messala, mặc dù anh chạy ở làn phía bên ngoài so với hắn. Tài nghệ siêu việt của anh khiến cỗ xe rẽ ngoặt hẳn từ trái sang phải mà không để mất thời gian chắc chắn không lọt khỏi tầm mắt những người tinh tường nhất trên các khán đài. Cả trường đua vang dậy những tiếng hò reo tán tưởng. Esther chắp hai tay lại ngạc nhiên; Sanballat thì mỉm cười, rao mức cược một trăm sestertii một lần nữa mà không ai dám nhận; sau đó những người La Mã bắt đầu do dự, nhận thấy có lẽ lần này Messala đã gặp phải một đối thủ xứng tầm, thậm chí còn vượt trội hơn hắn, ở tay đua Israel này!

Lúc này hai tay đua đang cho xe chạy sát bên nhau, giữa hai người chỉ có một khe hẹp, và họ lao tới chỗ cột mốc thứ hai.

Cái bệ đặt ba cây cột ở đó khi nhìn từ hướng Tây sẽ có dạng giống như một bức tường bán nguyệt, trong khi đường đua và khán đài đối diện uốn mình chạy song song với nó. Đoạn cua này được coi là bài kiểm tra gay go nhất dành cho mọi tay đua. Thực tế, đó chính là nơi mà Oraetes đã thất bại. Các khán giả rõ ràng hiểu được điều này và chăm chú theo dõi, để lần đầu tiên kể từ khi xuất phát, cả trường đua im lặng đến nỗi người ta có thể nghe thấy rõ tiếng chạy rầm rập của những chiếc xe phía sau bốn con ngựa. Đúng lúc ấy, Messala dường như đã nhìn thấy Ben-Hur và nhận ra anh. Sự liều lĩnh của hắn bộc phát theo cách đáng kinh ngạc nhất.

“Đả đảo Eros, Mars muôn năm!” Hắn thét lên, vung cây roi bằng đôi tay thành thạo. “Đả đảo Eros, Mars muôn năm!” Hắn nhắc lại, giáng một ngọn roi tàn bạo xuống những con ngựa Arab của Ben-Hur – thứ mà cả đời chúng chưa bao giờ phải nếm trải.

Tất cả mọi người đều thấy rõ đòn đánh đó, và ai nấy đều lấy làm kinh ngạc. Sự im lặng càng kéo dài; trên các hàng ghế phía sau viên quan nhiếp chính, ngay cả những kẻ gan góc nhất cũng nín thở chờ đợi. Thế nhưng ngay lập tức, những tiếng thét phẫn nộ vang lên như sấm từ các khán đài.

Bốn con ngựa Arab hoảng sợ phóng đi. Với chúng, bàn tay con người vẫn đồng nghĩa với tình yêu; chúng đã được nuôi lớn một cách hiền hòa, và dần dần niềm tin của chúng vào con người đã trở thành một hình mẫu tuyệt đẹp. Vậy thì những con vật hiền hòa ấy sẽ hành động như thế nào trong hoàn cảnh này nếu không chồm lên như để trốn chạy cái chết?

Chúng lao lên theo bản năng, kéo chiếc xe lao vụt đi theo sau mình. Theo lẽ thường, mọi trải nghiệm trong đời người đều có vai trò quan trọng. Từ đâu mà Ben-Hur có được bàn tay to lớn với sức mạnh phi thường để giúp anh vượt qua cơn nguy biến hôm nay? Từ đâu nếu không phải bên mái chèo nơi anh từng chiến đấu với biển khơi? Sàn xe nghiêng ngả có là gì khi so với con tàu yếu ớt hứng chịu cơn thịnh nộ của những con sóng điên cuồng gầm thét? Anh vẫn đứng vững, buông lỏng cương, miệng kêu gọi an ủi chúng, chỉ cố hướng chúng chạy vòng qua khúc cua nguy hiểm; và cả trước khi sự giận dữ của đám đông qua đi, anh đã kịp làm chủ tình hình. Không chỉ có vậy: khi đến cột mốc thứ nhất, một lần nữa anh đã sóng đôi bên cạnh Messala, mang theo mình tất cả sự cảm thông và hâm mộ của những ai không phải người La Mã. Những biểu hiện này là rõ ràng và quyết liệt đến nỗi Messala dù không từ một thủ đoạn nào nhưng cũng không dám giở trò đó lần nào nữa.

Khi những cỗ xe chạy vòng qua cột mốc, Esther thoáng thấy gương mặt của Ben-Hur – hơi tái đi, đầu ngẩng cao, nhưng hoàn toàn bình tĩnh, thậm chí có phần quá lạnh lùng là đằng khác.

Đúng lúc ấy, một người leo lên cái bệ ở đầu phía Tây bức tường ngăn, lấy xuống một quả cầu gỗ. Một con cá heo ở đầu phía Đông cũng được cất xuống.

Theo cách tương tự, quả cầu thứ hai và con cá heo thứ hai biến đi.

Và rồi tới quả cầu và con cá heo thứ ba.

Ba vòng đua đã trôi qua: Messala vẫn giữ làn chạy trong cùng; và Ben-Hur vẫn chạy song song với hắn, trong khi các tay đua còn lại tạo thành nhóm bám đuổi phía sau. Cuộc đua bắt đầu có dáng vẻ giống như kiểu đua đôi(*) vốn phổ biến ở Rome cuối thời Caesar – Messala và Ben-Hur đua với nhau, các tay đua Corinth, Sidon và Byzantine đua với nhau. Trong khi đó, những người dẫn chỗ cho khán giả đã hô hào mọi người ngồi xuống, mặc dù những tiếng hò reo vẫn vang vọng khắp trường đua, sóng bước cùng các tay đua trên đường chạy bên dưới.

Tới vòng thứ năm, tay đua Sidon chạy ngang với Ben-Hur ở làn bên ngoài, nhưng rồi tụt lại ngay.

Vòng thứ sáu bắt đầu mà không có gì thay đổi.

Dần dần, những cỗ xe bắt đầu phóng nhanh hơn – dòng máu trong mỗi tay đua như nóng lên. Cả người và ngựa đều hiểu rằng thời khắc quyết định sắp đến và giờ là lúc vượt lên để giành chiến thắng.

Sự chú ý vốn từ đầu đã được dành cho cuộc đối đầu giữa người La Mã và người Do Thái – sự căm ghét dành cho người này và sự cảm thông dành cho người kia – dần chuyển thành nỗi lo lắng cho Ben-Hur. Trên tất cả các hàng ghế, các khán giả cúi mình ra trước bất động, chỉ có gương mặt là xoay nhìn theo những cỗ xe. Ilderim thôi không vuốt râu nữa, còn Esther thì đã quên bẵng nỗi sợ hãi.

“Một trăm sestertii cho tay đua Do Thái!” Sanballat lại nói với những người La Mã ngồi dưới mái hiên của vị quan nhiếp chính.

Không ai đáp lại.

“Một talent – hay năm talent, hoặc mười talent; các anh hãy chọn đi!”

Ông vung vẩy tấm bảng trước mặt họ đầy thách thức.

“Tôi sẽ nhận thỏa thuận cược một trăm sestertii,” một thanh niên La Mã đáp, sửa soạn để ghi lại.

“Đừng làm thế,” một người bạn chen ngang.

“Sao vậy?”

“Messala đã chạy hết tốc lực rồi. Hãy nhìn hắn đang cúi người qua thành xe, thả lỏng cương như những dải lụa. Và giờ hãy nhìn sang tay đua Do Thái.”

Người ấy nhìn theo.

“Thề có Hercules!” Anh ta thốt lên, mặt tái đi. “Con chó Do Thái đang cố hết sức để hãm ngựa lại. Tôi hiểu rồi, tôi hiểu rồi! Nếu các vị thần không cứu giúp người bạn của chúng ta, Messala sẽ bị tay đua người Israel vượt mặt. Không, chưa hết. Hãy nhìn kìa! Jove phù hộ chúng ta, Jove phù hộ chúng ta!”

Tiếng hò reo của tất cả những người Latin làm rung chuyển mái hiên phía trên chỗ ngồi của viên quan nhiếp chính.

Nếu đúng là Messala đã chạy hết tốc lực, hiển nhiên điều ấy đang phát huy tác dụng. Một cách từ từ mà chắc chắn, hắn bắt đầu nới rộng khoảng cách. Bốn con ngựa của hắn cúi thấp đầu mà chạy; nhìn từ trên ban công người ta tưởng như chúng đang lướt đi sát mặt đất; lỗ mũi chúng nở rộng để lộ những mạch máu đỏ tươi đang căng ra; mắt chúng như lồi hẳn lên. Rõ ràng là cả bốn con đang dốc hết sức! Chúng có thể duy trì tốc độ ấy bao lâu? Vòng đua thứ sáu chỉ vừa mới bắt đầu. Chúng lao đi như gió. Khi tới gần cột mốc thứ hai, Ben-Hur vào cua để chạy ngay phía sau chiếc xe của tay đua La Mã.

Sự sung sướng như vỡ òa trên khu vực khán đài của Messala: người ta rú lên gào thét, tung những dải băng lên cao; trong khi đó Sanballat ghi lại các khoản cược lên tấm bảng của mình.

Malluch ngồi ở hàng ghế phía dưới ngay trên cổng chiến thắng cảm thấy khó lòng tiếp tục reo hò được. Từ đầu tới giờ anh vẫn thầm hi vọng vào những lời khó hiểu mà Ben-Hur đã nói, rằng anh hãy chăm chú quan sát những gì diễn ra khi họ chạy tới cột mốc ở đầu phía Tây. Tới vòng thứ năm, vẫn chưa có điều gì xảy đến; và anh tự nhủ chắc hắn Ben-Hur muốn chờ đợi tới vòng thứ sáu. Nhưng không! Ben-Hur đang phải khó nhọc lắm mới có thể bám đuôi xe của kẻ thù.

Ở đầu phía Đông, đoàn của Simonides im lặng. Vị thương gia cúi đầu. Ilderim vuốt râu, hai lông mày nhíu lại đến nỗi đôi mắt gần như biến mất, chỉ thỉnh thoảng mới thấy những tia sáng. Esther gần như không thở nổi. Chỉ riêng Iras là tỏ vẻ vui mừng.

Khi tới quãng đường thẳng về đích ở vòng thứ sáu, Messala đang dẫn trước, theo sau là Ben-Hur. Hai cỗ xe chạy gần nhau hệt như trong câu chuyện cổ:

“Eumelus lao đi phía trước với những con ngựa Pheretian;

Cùng đàn ngựa giống Tros, Diomed dũng cảm bám ngay sát gót;

Sau lưng Eumelus, chúng lao đi như cơn gió,

Tưởng như muốn chồm lên sau xe anh;

Anh cảm thấy làn hơi nóng rực ngay sau gáy,

Nhìn thấy bóng đen của chúng vươn dài ngay trước mắt.”

Hai chiếc xe chạy tới cột mốc thứ nhất và vào cua. Messala sợ mất vị trí cố gắng chạy thật sát bức tường đá tới mức nguy hiểm; chỉ cần lệch một chút về bên trái thôi là chiếc xe của hắn sẽ vỡ nát thành từng mảnh. Thế nhưng khi vượt qua khúc cua, nếu nhìn vào vết bánh xe người ta chẳng thể phân biệt nổi đâu là của Messala và đâu là của tay đua Do Thái. Họ chỉ để lại một vệt bánh xe duy nhất mà thôi.

Khi hai chiếc xe phóng vụt qua, Esther nhìn thấy gương mặt Ben-Hur lần nữa, còn tái nhợt hơn trước.

Simonides vốn hiểu biết hơn Esther. Ông nói với Ilderim khi hai tay đua tiến vào khúc cua, “Tôi tin rằng Ben-Hur đã có mẹo mực gì đây, thưa ngài tộc trưởng. Tôi có thể thấy rõ điều đó trên gương mặt anh ta.”

Ilderim đáp lại, “Ông có thể thấy bốn con ngựa hãy còn sung sức thế nào chứ? Thề có Chúa, nãy giờ chúng gần như không phải chạy! Nhưng giờ thì hãy nhìn đây!”

Chỉ còn một quả cầu và một con cá heo trên bệ. Ai nấy hít sâu một hơi, vì cuộc đua đã đi tới vòng quyết định.

Đầu tiên, tay đua Sidonia vung roi quất tới tấp bốn con ngựa của mình. Vừa sợ hãi vừa đau đớn, chúng tuyệt vọng lao lên phía trước, tưởng như có thể như giúp tay đua này có cơ hội vượt lên dẫn đầu. Thế nhưng cố gắng ấy vẫn là chưa đủ. Tiếp theo, tay đua Byzantine và Corinth lần lượt cố vượt lên theo cách tương tự nhưng đều thất bại. Trên thực tế, điều đó khiến họ không còn cơ hội nào nữa. Với sự phấn khích hoàn toàn dễ hiểu, tất cả những khán giả không phải người La Mã đều hi vọng vào chiến thắng của Ben-Hur, và họ công khai cổ vũ cho anh.

“Ben-Hur! Ben-Hur!” họ reo vang, tiếng của họ ắt hẳn những người ngồi ở khán đài quan nhiếp chính.

Những lời động viên vang lên từ những hàng ghế phía trên lúc anh phóng vụt qua.

“Nhanh lên, tay đua Do Thái!”

“Chạy sát tường đi!”

“Cố lên! Cho ngựa chạy hết sức đi! Thả lỏng cương và dùng đến cây roi!”

“Đừng để hắn vào cua trước nữa. Bây giờ hoặc không bao giờ!”

Trên các lan can, người ta cúi xuống, vươn tay về phía anh.

Hoặc anh không nghe thấy, mà cũng có thể không làm gì khác được, nên khi vòng đua đã trôi qua được một nửa anh vẫn phải ở thế bám đuổi; tới cột mốc thứ hai vẫn không thấy chuyển biến gì!

Lúc này, để vào cua, Messala bắt đầu ghìm con ngựa bên trái và điều này khiến cả bốn con phải chạy chậm lại. Hắn cảm thấy phấn chấn trong lòng; những lời thề thốt của hắn sắp giúp cho không ít bàn thờ các vị thần trở nên sung túc hơn; tài nghệ của người La Mã vẫn là tối thượng. Trên ba cây cột chỉ cách sáu trăm feet đằng kia, danh tiếng, tiền bạc, địa vị, và cả chiến thắng vốn càng thêm ngọt ngào bởi mối thù với Ben-Hur đang chờ đợi hắn! Đúng lúc ấy, Malluch trên khán đài nhìn thấy Ben-Hur cúi mình trên bốn con ngựa Arab, thả lỏng cương hết cỡ. Ngọn roi cuốn trong tay anh giờ duỗi ra, quật vun vút trong không trung trên lưng bốn con ngựa, rít lên từng hồi; và mặc dù cây roi không hề giáng xuống, nó vẫn thể hiện cả mối căm thù lẫn lòng quyết tâm của anh. Ben-Hur từ đầu tới giờ bình thản bao nhiêu thì giờ lại quyết liệt bấy nhiêu. Mặt anh đỏ ửng, mắt sáng lên, ý chí như phóng ra theo những sợi dây cương; và ngay lập tức không chỉ một mà cả bốn con ngựa đáp lại bằng một cú nước rút giúp anh theo sát cỗ xe của tay đua La Mã. Messala khi ấy đang vào cua ngay sát bức tường nơi cột mốc, nghe thấy nhưng không dám nhìn đối thủ đang bừng tỉnh lao tới. Hắn không thể luận giải gì từ phản ứng của khán giả. Vượt lên trên những âm thanh của cuộc đua chỉ còn một giọng nói duy nhất, chính là của Ben-Hur. Bằng tiếng Arab cổ giống như lời nói của chính vị tộc trưởng, anh kêu gọi bốn con ngựa của mình.

“Tiến lên, Altair! Tiến lên, Rigel! Còn Antares, giờ đâu phải lúc chậm chân? Tiến lên, Aldebaran kì diệu! Ta nghe thấy tiếng ca hát trong những căn lều. Ta nghe thấy tiếng hát của trẻ em và những người phụ nữ – lời hát ca ngợi những vì sao Altair, Antares, Rigel, Aldebaran, ca ngợi chiến thắng! bài hát ấy sẽ không bao giờ chấm dứt. Tốt lắm! Ngày mai chúng ta sẽ lại trở về nhà dưới mái lều đen! Tiến lên, Antares! Cả bộ lạc đang chờ đợi chúng ta, chủ nhân đang chờ đợi chúng ta! Phải rồi! Phải rồi! Ha, ha! Chúng ta đã đánh bại đối thủ ngạo nghễ, bàn tay đã dìm chúng ta xuống cát bụi. Vinh quang là của chúng ta! Ha, ha! Giữ vững nào! Vậy là kết thúc! Nghỉ nào!”

Chưa ai từng chứng kiến điều gì giản đơn mà nhanh chóng đến như vậy.

.

Đúng thời khắc lựa chọn cho cú nước rút, Messala đang chạy vòng quanh chân cột mốc. Để vượt qua hắn, Ben-Hur phải rẽ sang bên và anh cần rất khéo léo để đảm bảo cỗ xe vẫn hướng về phía trước, tức là phải chạy sao cho bán kính đường tròn khi vào cua là nhỏ nhất có thể. Hàng nghìn khán giả trên khán đài hiểu rõ mọi chuyện: họ nhìn mọi dấu hiệu của nó – tốc độ mà Ben-Hur lướt tới, bốn con ngựa của anh chạy ngay sát bánh xe của Messala ở làn bên ngoài, còn bánh xe phía trong của anh thì lăn ngay phía sau cỗ xe đối phương – họ nhìn thấy tất cả. Tiếp đó, họ nghe thấy một tiếng rắc chát chúa đủ khiến cả trường đua phải rùng mình, để rồi nhanh hơn cả ý nghĩ, một cơn mưa những mảnh vụn màu trắng và vàng bắn ra. Cỗ xe của tay đua người La Mã nghiêng hẳn về bên phải. Nó nảy lên khi trục xe đập xuống đất, hết lần này đến lần khác; để rồi khi cỗ xe vỡ vụn, Messala vẫn mắc vào các dây cương, bị lũ ngựa kéo lê đi trên đường.

Cái chết không thể tránh khỏi càng làm cho cảnh tượng ấy thêm khủng khiếp, bởi lẽ tay đua Sidonia vào cua theo sau họ không thể kịp dùng ngựa hoặc vòng tránh. Anh ta lao thẳng hết tốc lực vào chiếc xe nát, giẫm lên tay đua La Mã, đâm vào bốn con ngựa của đối phương khi ấy đang sợ hãi điên cuồng. Tay đua ấy cuối cùng cũng kịp chui ra khỏi mớ hỗn độn những con ngựa bị mắc, giữa những tiếng kèn và cát bụi bay lên mù mịt, để nhìn thấy tay đua Corinth và Byzantine phóng qua đuổi theo Ben-Hur, người đang lao hết tốc lực về đích.

Các khán giả ai nấy đều bật dậy, đứng cả lên ghế mà hò hét. Những người vẫn nhìn về phía ấy có thể thoáng thấy Messala bị giày xéo dưới vó của bốn con ngựa, giờ nằm im dưới gầm những chiếc xe gãy nát. Hắn không cựa quậy gì, và người ta tưởng hắn đã chết rồi. Thế nhưng trong lúc đó phần lớn đang dõi theo Ben-Hur băng băng về đích. Không ai có thể nhận ra cú giật cương cực kì tinh tế ban nãy khiến chiếc xe của anh chạy lệch một chút về bên trái để đầu thanh trục dọc bằng sắt xiên vào bánh xe của Messala làm nó nát vụn; thế nhưng tất cả đều nhìn thấy tay đua Do Thái giờ đã trở thành một người khác, để rồi bản thân họ cũng cảm thấy sức mạnh tinh thần, lòng quyết tâm, năng lượng kì diệu mà bằng ánh mắt, lời nói, và cử chỉ anh đã truyền động lực cho bốn con ngựa Arab của mình. Những bước chạy của chúng mới đẹp làm sao! Cả bốn con ngựa chồm về phía trước như những con sư tử, đến nỗi nếu không vì cỗ xe nặng nề phía sau, người ta có thể tưởng chúng đang bay. Khi tay đua Byzantine và Corinth mới đi được nửa đường, Ben-Hur đã về tới cột mốc thứ nhất.

ANH ĐÃ GIÀNH CHIẾN THẮNG!

Viên quan nhiếp chính đứng dậy; các khán giả hò reo đến khản cổ; viên trưởng quan đi từ trên ngai xuống trao vòng nguyệt quế cho những người chiến thắng.

Nhà vô địch trong môn đấu tay đôi là một người Saxon trán thấp, tóc vàng, với gương mặt man rợ đến nỗi Ben-Hur phải nhìn lại lần thứ hai, để rồi nhận ra đó chính là người thầy đã từng coi anh là học trò cưng khi còn ở Rome. Từ đó, ánh mắt của chàng trai trẻ người Do Thái hướng về Simonides cùng những người khác trên khán đài. Họ đang vẫy tay chúc mừng anh. Esther vẫn ngồi; nhưng Iras thì đứng dậy, mỉm cười và phe phẩy cây quạt về phía anh – và nó vẫn khiến anh mê mẩn mặc dù như chúng ta đã biết, đó là những điều lẽ ra sẽ dành cho Messala nếu hắn giành chiến thắng.

Cuộc diễu hành bắt đầu, và giữa những tiếng reo hò của những khán giả hài lòng thấy người mình cổ vũ đã thắng cuộc, họ đi ra khỏi cổng chiến thắng.

Ngày hội tới đây là kết thúc.