Mười sáu -

“À. Vâng, hiện giờ chúng tôi có một nhân viên giao nhận phụ giúp,” Nathan nói với Lizzie. “Ờm, cha cô thế nào?”

“Ông ấy ổn,” Lizzie đáp. “Ông ấy đang tổ chức một sự kiện đặc biệt để khuyến khích mọi người tân trang nhà cửa trước cuộc đua. Khách mua năm gallon sơn Crump sẽ được tặng một cây chổi sơn.”

“Ồ. Ông ấy thật quan tâm đến cộng đồng.”

“Chà, tôi sẽ vào thẳng vấn đề…”

Qua quãng im lặng sau đó, vấn đề hẳn là có một vài ý nghĩ lấp lửng không thành lời. Bear bắt đầu đập đuôi vào tường. Tiếp đi, Bear. Khởi động kỹ năng lùa gia súc rồi dẫn cô ta ra khỏi bãi cỏ đi.

“Tôi đã đọc bài viết về cuộc đua ngựa của Quý cô Ngọt ngào…” Lizzie nói. “Và, ừm, tôi nghĩ đó là một dấu hiệu.”

“Dấu hiệu?”

“Rằng tôi nên mời anh tham dự cuộc đua ngựa.”

Đầu tôi suýt nữa đập vào tường. Chắc chắn, Nathan nổi tiếng khắp thành phố và là đối tượng rất thích hợp, nhưng anh không phải miếng bánh quy mê hoặc. Mà sao lại là Lizzie cơ chứ? Tôi hình dung ra đôi mắt xanh ngái ngủ của cô, nụ cười nhún nhường, những lọn tóc quăn màu vàng dâu mượt gợi nên nét ửng hồng trên da cô. Cô ngây thơ và khó cưỡng, hệt như chiếc mũ dạng bánh trong cửa sổ tiệm của quý bà Anh Quốc; còn tôi là chiếc giầy hèn mọn dành nửa cuộc đời đâm lục ục vào tường.

Không thấy Nathan trả lời, Lizzie bĩu môi, nói, “Có người đã mời anh rồi.”

“Không,” Nathan vội đáp, có lẽ mới nhận ra giọng mình nghe thờ ơ đến thế nào. “Không phải.”

“Vậy đó là một dấu hiệu, vì tôi đang ở đây, còn anh ở đó.”

“Nhưng… dù có phải là dấu hiệu hay không, thì cô vẫn ở đó, còn tôi vẫn ở đây.”

Tôi tưởng tượng vẻ bối rối lan khắp khuôn mặt Lizzie. “Vậy… thế là một lời đồng ý?”

“Tôi rất hân hạnh khi được đồng hành cùng cô.”

Mặt tôi quạu lại. Tôi tợp nước lúa mạch nhưng, trong cơn kích động, tính nhầm liều lượng, nên nước nóng văng tóe khắp ngón tay tôi. “Agh!” Tôi kêu lên, thả cốc xuống. Chiếc cốc rơi xuống nền bê tông kèm một tiếng vụn vỡ ướt át, cùng với trái tim tôi.

Tôi không nhúc nhích chút nào, hy vọng sự im lặng cực độ của mình, bằng cách nào đó, sẽ trừ khử âm thanh.

“Ôi! Tôi rất mong chờ,” Lizzie đáp, có vẻ không cảm giác được nỗi giận dữ của tôi trong cơn kích động của mình. “Tôi sẽ báo cho anh biết màu sắc tôi chọn vào cuối tuần tới.”

Nathan không đáp. Tôi lướt qua ít nhất cả tá phản ứng tiềm năng mà anh có thể thể hiện. Có lẽ, anh đang đặt một ngón tay lên môi mình, và giờ, hai người họ đang quỳ bên vỉ thông gió vừa mới phát hiện ra, khuôn mặt kề sát lại khi họ im lặng lắng nghe. Hoặc có lẽ, anh đã mang tô vít ra chỗ lỗ thông, còn cô ta đang chiêm ngưỡng vóc dáng nam tính và tài dùng công cụ của anh. Bị Nathan phát hiện là quá đủ nhục nhã rồi, nhưng nếu có Lizzie bên cạnh, tình hình sẽ vượt quá khả năng chịu đựng của tôi.

“Màu sắc… cô chọn?” Rốt cuộc, anh cũng lên tiếng, nghe không gần hơn so với lúc trước.

“Để anh có thể chọn loại hoa tương xứng.”

“Ờm, dĩ nhiên rồi.”

Tôi dám hy vọng anh không nghe thấy mình ư?

“Ôi, Nathan. Anh nên mang hoa tới tặng cha mẹ của quý cô anh đang tìm hiểu, giữ lại một bông cho cô ấy cài lên váy.”

“Ừ, phải.”

Tìm hiểu. Lizzie này thật đúng là khéo tận dụng toàn bộ sự ngây thơ của mình, mau lẹ nhả từng lời theo cái cách mà một quý ông không thể từ chối mà không tỏ ra thô lỗ. Cuộc trò chuyện nhạt dần. Chuyến ghé thăm hẳn sắp kết thúc.

Tôi nhặt những mảnh cốc vỡ rồi thấm số nước trà đổ ra bằng miếng giẻ. Nếu Nathan đi cùng Lizzie thì có vấn đề gì cơ chứ? Chả phải việc của tôi. Đương nhiên, tôi không thích góp mặt trong vở tuồng mối mai, nhưng làm sao tôi biết được cơ chứ? Tôi vớ lấy mảnh giấy rồi loay hoay gỡ bật nến ra khỏi đống sáp dưới chân nó. Tôi vội thổi tắt trước khi nó đốt sém tấm thảm nhỏ của tôi. Tôi sụm xuống sàn. Quý cô Ngọt ngào ủ rũ vì ghen tị, một thứ cảm xúc, tựa như dung dịch kiềm đặc, có xu hướng ăn mòn hộp chứa nó. Anh ấy, rốt cuộc thì, cũng phải hẹn hò với ai đó, một ai đó không thể là tôi theo quy luật vĩ đại của bang Georgia.

Chúng tôi buộc phải tuân thủ luật lệ, nhưng một vài người phải theo sát hơn một số khác. Robby có thể trở thành nhân viên giao nhận, chứ không phải nhân viên bán hàng. Quý bà Anh Quốc sẽ không bao giờ ủng hộ tôi trở thành thợ làm mũ, cũng như ông Payne không bao giờ đề bạt Già Gin trở thành quản lý nhóm chăn ngựa. Như Khoai Lang và cái chân cong, chúng tôi sinh ra với một thiếu sót - thiếu sót vì không phải người da trắng. Có điều, không giống trường hợp của Khoai Lang, chẳng có cách nào sửa chữa cả. Cách duy nhất là thay đổi quan điểm của những ai coi đó là thiếu sót, nhưng đến cả chiến tranh lẫn thời kỳ Tái thiết cũng không thể làm nổi việc đó.

Quý cô Ngọt ngào thấy chua chát.

Tôi duỗi chân, nhưng chẳng còn cảm giác nữa. Ngồi quá lâu và suy nghĩ quá nhiều khiến não tôi trì trệ, rồi trì trệ dẫn tới tuyệt vọng. Tôi nhảy lò cò bằng gan bàn chân và cố gắng thở bình thường.

Sau đó, tôi chộp lấy cây bút.

THÓI QUEN

Xin đừng nhầm lẫn với người họ hàng nức tiếng hơn cả nó, chim hoàng yến lông vàng*, thói quen là một loài có đặc tính thay đổi từ con này sang con khác. Một số con mổ liên hồi vào lồng chẳng vì lý do hay mục đích nào (ví như thói quen gõ vào gỗ để giải trừ xui xẻo), trong khi nhiều con khác phô bày những khuôn mẫu hành xử khôn ngoan hơn (như thói quen lái xe bên phải đường). Rất nhiều thói quen bám riết lấy những cành nhánh khô héo, dù chúng đáng lẽ nên được thả tự do từ lâu (như thói quen mặc váy lót phồng).

Cuối cùng, có những con không phải thói quen mà là lũ chèo chẹo*. Chẳng hạn, thói quen để phụ nữ ngồi trên loại yên nghiêng cưỡi ngựa, mà theo quan điểm giải phẫu, vinh hạnh đó nên dành cho nam giới. Hay thói quen không tuyển dụng người da đen làm nhân viên bán hàng hoặc người đại diện, dù ta tin họ có thể quản lý việc gia đình ta, kể cả cho con cái ta đi ngủ. Đã đến lúc giải phóng những con thói quen vào cao xanh hoang dã ngoài kia, trước khi chúng đẩy những con khác ra khỏi tổ, như lũ chèo chẹo thường làm.

Các bạn độc giả, bạn sẽ thả tự do cho con thói quen nào?

Trân trọng,

Quý cô Ngọt ngào

Trong văn cảnh này, tác giả chơi chữ canary (chim hoàng yến lông vàng) với custom-ary (thói quen/thông lệ/tục lệ).

Giống chim chèo chẹo, hay còn gọi là chim cu cu, là loại đẻ trứng nhờ trong tổ của các loài chim khác. Thường thì, chim chèo chẹo non sẽ đẩy trứng hoặc chim non của chim chủ ra khỏi tổ.

Thế đấy. Đôi khi, cách tốt nhất để đưa ra một quan điểm là tiếp cận dưới một góc độ khác, như cách Merritt và tôi bắn ná vào những con cá nhảy lên khỏi mặt sông chứ không phải lao đầu vào vồ lấy chúng. Nhưng liệu tờ Focus có in một nội dung quá… khiêu khích không? Chắc chắn không, nếu ông Bell chỉ đạo. Nhưng Nathan khác hẳn cha anh. Anh đã hối thúc cha mình in bài xã luận chỉ trích chính sách phân biệt đối xử trên xe điện. Anh không phải loại người đứng tách biệt trong một căn phòng, nhưng là kiểu người dám đứng lên vì niềm tin của chính mình.

Tai tôi dỏng lên khi bà Bell nhắc tới Quý cô Ngọt ngào.

“Bài viết về xe đạp thật hoàn hảo. Khiến mẹ ước chi mình trẻ lại. Mẹ rất muốn gặp người phụ nữ này.”

Tôi hít vào và âm thầm cầu khẩn Nathan xóa bỏ ý định ấy của mẹ anh.

“Con không nghĩ thế là hay đâu,” anh nói sau một thoáng dài im lặng. “Cô ấy đã bày tỏ rất rõ rằng muốn ẩn danh, và nếu chúng ta chèn ép, cô ấy có khi sẽ bỏ, mà cô ấy vốn đang làm không công.”

“Mẹ nghĩ con nói đúng. Con thấy cô ấy bao nhiêu tuổi?”

“Con không biết, mẹ ơi. Cô ấy che kín mặt.”

“Chà, thế giọng cô ấy thế nào?”

“Một giọng đều đều.”

Tôi sẽ cần phải ngân giọng lên cao một chút, có lẽ thậm chí phải hút ít thuốc lá như quý bà Anh Quốc, kế đó là mấy miếng thịt và một đống bia.

“Thôi nhé, Nathan. Con là phóng viên. Cho mẹ lời miêu tả cụ thể hơn đi.”

Tôi ép sát tai vào và bắt nhịp tim hạ xuống.

“Nói thực là, nghe như cô ấy đang nuôi dưỡng cái lạnh, rất lãnh đạm.”

“Lãnh đạm?”

“Vâng. Xem nào, đó là một từ với nghĩa không quan tâm đến người khác nghĩ gì. Toàn bộ những lá thư này đều đang cố làm trụ cho cái ‘chân’ ở giữa*.”

“Lãnh đạm” trong tiếng Anh là phlegmy, trong đo có từ leg nằm giữa, có nghĩa là “chân”.

“Nathan.”

“Không kể lạnh lùng, con nghĩ tiếng nói của cô ấy thẳng thắn và cương trực như nước ngọt hương gừng hảo hạng - kiểu giọng chuyên đưa ra lời khuyên hữu ích.”

“Thế thì cô ấy rất hống hách.”

“Con sẽ…”

“Con nghĩ vì sao cô ấy muốn ẩn danh? Có khi cô ấy lấy phải ông chồng thích kiểm soát.”

Tôi hình dung ánh lấp lánh trong cặp mắt xám của bà khi bà ấn một ngón tay lên gò má.

“Hoặc có khi cô ấy mọc râu ở cằm và mụn cóc ở mũi, nên thường cưỡi chổi để đi quanh thành phố,” anh chêm vào.

Tôi bụm tay lên miệng để ngăn tiếng cười bật ra.

“Ôi, Nathan. Con đừng mỉa mai thế. Dẫu sao thì, chúng ta nợ cô ấy rất nhiều. Bốn mươi chín lượt đăng ký chỉ trong hôm nay. Các đơn vị quảng cáo chắc chắn sẽ theo sau. Mẹ hy vọng cô ấy ở lại.”

Bốn mươi chín là một sự cải thiện, nhưng chưa đủ.

“Hôm nay cô ấy có thêm thư. Con hy vọng cô ấy sở hữu một cây chổi bự.”

•

Tôi lén lút đến cửa trước nhà Bell, run lẩy bẩy. Cái lạnh có vẻ đã đông kết lại thành một lớp bụi băng. Cứ như thể con rồng mùa đông đang tùy ý ướp muối cả địa cầu cho bữa ăn khuya. Chú Yip May Mắn từng bảo tôi, rồng mỗi mùa sẽ khư khư giữ chỗ, tạo ra thời tiết cực đoan nhằm ngăn cản con rồng mùa kế tiếp tiến vào.

Qua cửa sổ có khung tò vò, tôi thấy Nathan đang chạy máy in, một quá trình thú vị liên quan đến sự phối hợp sít sao giữa mắt, tay và chân, với hàng tập giấy. Khuôn sắt treo trên tường, tựa như những khung tranh trống rỗng, còn ánh lửa sáng rực trong lò sưởi. Nathan đang gạt tay áo len dày lên, tấm áo che khuất cổ áo sơ mi của anh. Tạp dề máy in của anh lấm tấm vết mực đen.

Khe thư đã được sửa lại. Có điều, tôi tháo găng tay rồi gõ cửa. Tối nay, tôi sẽ khôn khéo và nhanh nhẹn, tránh vẫp phải bất cứ giá nến nào có thể dẫn tới kết cục thiêu cháy tôi. Cánh cửa cọt kẹt mở ra, hơi nóng vuốt ve mặt tôi và trở nên dịu dàng hơn nhờ tiếng sủa ăng ẳng vui sướng của Bear. Nàng chó chạy qua chạy lại, bị bàn tay Nathan vòng quanh cổ nó ngăn trở.

“Xin chào? Là cô ư? Ờm, Quý cô Ngọt ngào?”

“Phải,” tôi nói với khu phố, mặc dù tấm khăn quàng bóp nghẹt giọng mình. Tôi sờ lần trong áo khoác tìm bài viết.

“Thật vui khi thấy cô, à, lưng cô, quay lại. Xin mời vào trong. Bên ngoài giá rét. Vả lại, tôi có thêm thư hâm mộ cho cô.”

“Thêm ư? À, tôi sẽ nhanh thôi,” tôi đáp vẻ phật lòng, hy vọng véo thêm được chút cứng nhắc vào tông giọng quý bà Anh Quốc của mình.

Một trận gió lạnh đến nỗi khiến cơn buốt răng như cắt xoẹt qua người tôi. Đến cả Nathan cũng rít lên. “Sẽ trông thế nào nếu chủ mục tư vấn của chúng tôi bỏ mạng vì việc ngớ ngẩn như quên chú ý tới lẽ thường tình? Chắc chắn sẽ chẳng còn ai mua báo mất.”

Tôi nới lỏng khăn khỏi miệng rồi đối diện với anh. “Còn có lẽ thường tình là không tiến vào nhà của người lạ.”

“A, nhưng cô nhầm rồi. chúng ta không phải người lạ, còn đây không phải nhà tôi, nhà tôi đằng kia.” Anh hất cằm về phía bên kia tòa nhà. “Tôi sẽ bịt mắt, nếu như thế làm cô thấy thoải mái hơn, mặc dù như vậy khó mời trà cô hơn.”

“Tôi không cần trà. Tôi chỉ muốn…”

“Chà, cô không uống trà, thế thì tuyệt. Tôi sẽ đi lấy bịt mắt.” Anh biến mất cùng với Bear, trong khi tôi gỡ xơ vải ra khỏi miệng, cố gắng xác định xem anh có nghiêm túc hay không.

Tiếng bước chân và móng vuốt loạt soạt lại tiến đến gần. Tôi thấy bớt căng thẳng, vì Nathan không mang theo bịt mắt mà là một bao cồng kểnh rồi đặt bên ô cửa. Bear ngoan ngoãn ngồi bên cạnh anh; nhưng dù đang ngồi, thân nó vẫn rung lên sôi nổi. “Nào, chúng ta đang ở đâu?”

Tôi nuốt xuống, bối rối trước màn ứng đối của cả hai. Chắc chắn rằng, Nathan sẽ không vô lễ với người mà anh tin rằng, là một quý bà đáng kính. Tôi vươn người thành tư thế kiêu căng nhất, hệt như quý bà Anh Quốc khi thợ làm mũ đối thủ viếng thăm. “Đây là bài báo cho ngày thứ Năm. Nội dung hơi khác với hai bài trước. Tôi sẽ chờ anh đọc xong.”

Tôi chìa lá thư ra nhưng lùi lại khi anh tiến tới gần hơn để nhận lấy nó. Anh dừng động tác. “Này, Bear, đi lấy.”

Với một tiếng gâu, nàng chó vùng dậy, hăm hở truyền thư của tôi cho chủ nhân của nó, có điều ướt hơn một chút so với ban đầu. Anh mở bài viết rồi xoay sang phía ánh sáng lò sưởi rõ hơn. Khi anh đọc, tôi quan sát nét mặt trông nghiêng của anh, từ đường nét bướng bỉnh trên chiếc cằm tua tủa râu tới cặp mắt sâu thẳm, thu vào rất nhiều nhưng chẳng mấy bộc lộ. Một chiếc mũi khó quên hạ xuống chính giữa như thể có ngón tay ấn vào. Khi anh đọc, khuôn miệng thường trễ xuống của anh dần nhích thành nụ cười, khiến tôi cảm thấy một ước muốn kỳ lạ khó cưỡng là dán nụ cười của chính mình vào đó.

Bất chấp tính tình cáu kỉnh của anh, ở Nathan có sự kiên tâm, được nuôi dưỡng nhờ cha mẹ kính mến của anh, hai người ấy, dù chủ tâm hay không, đã nuôi dưỡng anh một cách kỷ luật và khiêm nhường. Họ đã gài mũi tên cho anh chuẩn xác, nên anh sẽ bay xa trong cuộc đời.

Anh gấp tờ giấy lại, nụ cười nhạt đi. Đôi lông mày của anh nhíu lại, như thể đâm phải cạnh bên sắc lẻm của dòng suy nghĩ trước khi kịp phán đoán hình dạng của nó. “Thật khôn khéo. Hơn cả khôn khéo, quá xuất sắc.” Anh loay hoay trên ngưỡng cửa, như thể bối rối không biết muốn bước chân nào hơn. “Nếu tùy tôi lựa chọn, tôi sẽ in bài này ngay lập tức. Nhưng tôi cần trao đổi với mẹ tôi đã.”

“Tôi hiểu.” Tôi giấu nỗi thất vọng của mình vào thái độ thờ ơ và ngạo mạn. “Tôi sẽ đem cho anh bài thay thế vào ngày mai hoặc hai ngày nữa, để đề phòng.”

“Cảm ơn cô. Ừm, này, còn một việc.” Anh kéo kéo cổ áo.

Cả Bear và tôi đều nhìn anh trông đợi, mặc dù chỉ có một trong hai đứa tôi đang thở. Có lẽ, anh không còn muốn sự giúp đỡ của tôi khi mà giờ đây, tôi đã tự chứng minh bản thân là một kẻ chuyên kích động quần chúng. Một diễn giả huênh hoang rỗng tuếch.

“Chúng tôi đề nghị được trả thù lao cho cô. Không nhiều lắm, năm xu một bài. Nhưng mẹ tôi nói, nếu không trả công cho cô, chúng tôi đang lợi dụng cô.”

“Tôi nghĩ mình đã nói rõ ràng,” tôi cằn nhằn. “Không thù lao, hoặc tôi sẽ không viết nữa. Nếu việc đó khiến các anh thấy khá hơn, hãy ủng hộ tiền ấy cho trại trẻ mồ côi.”

“Như cô mong muốn. ‘Bàn đạp đưa chúng ta tới tương lai’ đã bán hết. Cô đã chọn một chủ đề rất thích đáng.”

“Tôi không hiểu người Đức* liên quan gì tới nó.”

Nathan nói là germane (thích đáng) nhưng Jo nghe nhầm thành German (người Đức).

Anh chớp chớp mắt, và trong giây lát tai hại ấy, tôi nhận ra mình đang được nhắc nhở. Mấy từ chết tiệt.

“Không phải người Đức.” Nửa nụ cười rạng rỡ nở trên mặt anh. “Thích đáng. Thích hợp.”

“Tôi biết thích đáng nghĩa là gì.” Tôi ép giọng để thể hiện cơn phẫn nộ. “Sửa lời người lớn tuổi hơn mình thì thật thô lỗ.”

“Tôi chỉ…”

“Tranh cãi với họ cũng thô lỗ như vậy. Tôi sẽ lấy thư ngay bây giờ.”

“Ơ, dĩ nhiên rồi.” Anh nhấc bao đồ, chiếc bao lớn đến mức chứa được mười lăm pound thóc.

“Bao lạc to choáng váng.”

“Bao lạc to choáng váng?” Anh cười. “Tôi đã nói với cô là rất nhiều mà. Tôi có thể giúp cô mang đi được không?”

“Không. Việc đó chào mời hành động dò xét quá mức về con người tôi, mà anh đã thực hiện đủ dò xét trong một tối rồi. Tôi thường tự mang vác túi đồ của mình. Cứ để xuống rồi đóng cửa lại.”

“Tôi nhất định phải chuyển cho cô. Bao này quá nặng đến nỗi không nhấc nổi.”

Trước khi tôi kịp phản đối, Nathan đã tiến lại gần rồi đẩy bao hàng về phía tôi. Há hốc miệng vì bực bội, tôi với lấy bao đồ, nhưng trước sự kinh hoảng của tôi, anh không buông tay. Chúng tôi đứng hai bên đỡ bao hàng, trong một khoảnh khắc cực kỳ xấu hổ, tựa như hai nông dân đang di chuyển tổ ong bắt đầu vo ve ầm ĩ. Anh buông bao hàng đúng lúc tôi cũng buông, rồi chúng tôi cùng chộp lại.

“Tôi sẽ giữ,” tôi khẩn khoản, kéo bao hàng về phía mình. Nhưng trọng lượng phân bổ chênh lệch khiến tôi lỏng tay, rồi đánh rơi. “Ôi! Xem anh làm được gì kìa.”

Tôi cúi người thu nhặt từng bó thư vừa rơi ra.

“Thứ lỗi cho tôi,” anh nói, có vẻ đang nặn chữ qua kẽ răng.

Hơi ấm từ nhiệt lượng của anh kéo mạnh nhiệt lượng từ tôi, khiến tôi vội vã lùi ra xa. Bear sủa vang, nhảy nhót quanh chúng tôi. “Tôi sẽ cầm một bó thôi. Tôi không thể trả lời tất cả được.” Dù tôi có xoay xở kéo được bao tải xuống tầng hầm, tôi cũng không thể che giấu toàn bộ số thư trước mặt Già Gin.

“Dĩ nhiên không thể. Tôi chỉ nghĩ, cô muốn biết cô được” - điều gì đó khiến anh ngừng lại giữa chừng - “ngưỡng mộ như thế nào.”

Đêm lạnh quất vào môi tôi. Khăn quàng tuột xuống, cho Nathan nhìn rõ phần dưới mũi tôi. Tôi mau chóng che miệng rồi đứng dậy, kìm nén nhịp tim đang nhảy nhót thình thịch, vẫn quỳ gối, anh chìa ra một bó thư. Trái tim tôi bắt được vẻ tha thiết trong biểu cảm của anh, khuôn miệng anh hơi hé vì hoài nghi. Thế mà tôi lại bị lấn át bởi thôi thúc khó cưỡng là được đặt môi lên môi anh. Nhưng, thay vào đó, tôi giật lấy bó thư, rồi Quý cô Ngọt ngào rời đi còn lâu mới khéo léo, nhưng chắc chắn là nhanh nhẹn.