CHƯƠNG XII

NĂM năm sau, Thân đến chơi nhà Chính. Lúc bấy giờ Chính đã là chủ gia đình rồi, vì ông bà Bát đã lần lượt quy tiên. Chàng đẻ thêm một đứa con gái năm ấy lên hai.

Khoa sau chàng có đi thi, nhưng không đỗ. Thân cũng vậy, và hiện nay ngồi bảo trẻ ở làng bên cạnh Cho nên hai người thường có dịp gặp nhau luôn.

Thấy bạn chồng đến chơi, lần nào Thúy cũng quý hóa, và thỉnh thoảng có ra tiếp chuyện.

Thân đuợc tiếp đãi thân mật, nên yêu cầu Chính để Thúy và các con cùng ăn một mâm cho đỡ phiền.

Bữa hôm ấy, lại thấy dọn thịt gà, nên Thân nói đùa:

– Tôi sang chơi hai bác luôn, mà lần nào cũng thịnh soạn, làm tôi nghĩ ngợi, và không dám đi lại luôn đâu.

Chính cười:

– Có gì, gặp nhau, ta nên bầy vẽ ra để uống chén rượu nói chuyện cho đỡ buồn.

Thúy cười:

– Mới có lần trước với lần này, nhà không còn gì ăn, tôi mới mổ gà, bác đã kêu là thịnh soạn.

Thân đáp:

– Anh em gặp nhau, có dưa ăn dưa, có muối ăn muối, cốt câu chuyện cho vui vẻ là được rồi.

Chính cất chén mời bạn. Thân sực nghĩ ra, nói:

– À, bác ạ, tôi vừa gặp bác Hạnh

Chính lảng:

– Rượu hôm nay ngon đấy chứ. Bác xơi đi.

Nhưng thấy bạn chồng nói đến một người xưa đã hỏi mình, nên tò mò, Thúy ngước mắt lên:

– Bác Hạnh ngày xưa ở trọ với bác, với nhà tôi đấy nhỉ?

– Vâng!

Chính không muốn nghe chuyện Hạnh để nhớ đến việc cũ, nên lại lảng:

– Nước mắm này u nó mua ở đâu, khí cứng.

– Cũng vẫn nước mắm mọi khi.

Rồi nàng cười với Thân:

– Nhà tôi chả để ý gì đến ăn uống cả, gặp thế nào hay thế.

Thân nói:

– Tôi có đứng lại nói chuyện với bác ấy, nhưng mời vào nhà, không vào.

Chính muốn lảng nữa, song chưa nghĩ ra được câu nói, nên nhại vợ:

– Gặp thế nào hay thế!

Thúy thấy chồng không tiếp bạn, lại cứ nói với mình, nên sợ Thân phật ý, bèn nhìn Thân, cười:

– Nói trộm bóng các cháu, ngày xưa bác ấy đã hỏi tôi, nhưng bên nhà không gả.

Thân gật đầu:

– Vâng.

– Hôm cưới, bác ấy có đi phù rể với bác đấy nhỉ?

Chính như bị một phát đạn bất ngờ. Chàng muốn không ai nhắc đến Hạnh nữa, nhưng vì cảm xúc quá, không nghĩ được câu nói để đánh trống lấp. Chàng bèn đứng dậy:

– Tôi ra vườn bứt thêm mấy cái lá chanh.

Chàng cho là Thân nói về Hạnh chỉ để chàng nghe, nhưng nay chàng không có đấy nữa ắt Thân phải kể chuyện khác với Thúy.

Chàng đứng cạnh cây chanh rõ lâu, rồi vào, cố làm mặt vui vẻ:

– Chẳng còn lá nào ăn được.

Nhưng cả bạn lẫn vợ đều không để ý đến câu nói của chàng, vì Thúy chép miệng, thở dài, trả lời Thân:

– Vâng, thưa bác, ngày còn mồ ma ông bà nội cháu, ông bà cháu cứ bảo tôi tốt số lấy được nhà tôi.

Biết là hai người vẫn đương nói chuyện Hạnh, nhưng Chính không thể làm thế nào để khỏi nghe được, thì Thúy ngậm ngùi nét mặt, nhìn chồng:

– Này, thầy nó ạ, bác vừa nói; bác Hạnh đến đáng thương.

Chính yên lặng, uống một hớp rượu.

Muốn cho Chính biết là vừa rồi mình chỉ nói về Hạnh, nên Thân gật đầu:

– Để tôi nói rõ lại hai bác cùng nghe. Tôi gặp bác Hạnh, suýt không nhận ra, vì bác ấy gầy gò, và ăn mặc tiều tụy quá. Tôi không ngờ là bác ấy, mà vì bác ấy không nhìn tôi, nên đáng lẽ tôi không hỏi.

Cho là câu chuyện lý thú, Thân hút điếu thuốc, rồi kể nốt:

– Như bác hay tôi, mặt mũi không khác xưa, thì làm gì bác ấy không nhận ra. Song, tôi chắc bác ấy không hỏi trước, để xem mình có hỏi bác ấy hay không. Bác ấy tưởng mình nay đã đỗ đạt, làm nên ông gì mà bác ấy nghèo hèn, nên thử xem mình có phú dịch giao không. Vì vậy, tuy không chắc là bác ấy, mà tôi cũng cứ gọi. Không phải chẳng sao, mà nếu phải mình đỡ mang tiếng khinh bạn cũ, và lại được biết tin bạn nữa

Thấy Chính yên lặng, Thúy nói hộ chồng:

– Bác xử thế rất chu đáo.

– Tôi gọi, bác ấy dừng lại, và có ý ngượng nghịu.

Thúy nói với chồng:

– Bác ấy đáng thương lắm kia, thầy nó ạ.

Thân gật đầu:

– Đáng thương thật. Từ khi bỏ học, anh ta về nhà làm ruộng, nhưng vì chơi bời, nên bán chác đi hết. Rồi khi gần khánh kiệt, anh ta cầm nốt cái nhà, lên vùng Hưng-Hóa ở nhờ nhà người có họ. Rồi có người rủ sang Tuyên-Quang buôn bán, anh ta bị lừa một mẻ hết sạch, lại đeo thêm chứng sốt rét ngã nước nữa.

Chính gật gù, vì thấy Hạnh đã đáng những hình phạt ấy:

– Ờ, trong có năm sáu năm nhỉ!

Rồi chàng tiếp:

– Giá hắn không thôi học, biết đâu không đỗ đạt, sung sướng, danh giá hơn bọn ta nhiều.

Là vì chàng đã nghĩ đến sự bỏ học của Hạnh là do Hạnh không dám giáp mặt người bạn hắn phản, tức là chàng. Thân tiếp:

– Anh ta gầy gò, mặt mũi bủng beo.

Thúy phàn nàn:

– Dại quá, tự nhiên lại thôi học, đến nổi đem cái khổ vào thân.

Chính hỏi:

– Thế lúc ấy anh ta đi đâu?

– Anh ta bảo về quê bán đứt nhà, rồi lại lên Tuyên-Quang kiếm chỗ dạy học.

Thúy động lòng:

– Dạy học ở nhà, thiếu gì người đón. Sao bác ấy nghĩ quẩn thế nhỉ. Tuyên Quang nước độc.

Thằng bé lớn ngẩn mặt nghe chuyện, hỏi mẹ:

– Đâu nước độc, hở u?

Thúy đùa:

– Tuyên-Quang, mày có lên Tuyên-Quang thì lên.

Thằng bé thật thà, đáp:

– U có lên thì lên, con không lên.

Thúy cười sằng sặc:

– Có! Tao lên để bụng to bằng cái thúng.

Ý Thúy muốn tả người bị ngã nước, nhưng Chính lại nghĩ đến một người có mang. Chàng cau mặt và tặc lưỡi. Thân hút xong điếu thuốc nữa, nói:

– Anh ta có hỏi thăm bác đấy.

Chính cười lạt, Thân tiếp:

– Tôi mời anh ta về chơi nhà, định lưu lại rồi dắt sang chơi với bác, nhưng anh ta hết sức từ chối.

Thúy gật đầu:

– Kể bác ta sang chơi được cũng hay.

Chính cau mặt nhìn vợ, nhưng nàng không trông thấy.

Thân đáp:

– Vâng, lâu ngày không gặp, ôn lại chuyện cũ, còn gì bằng Nhưng anh ta bảo không thể ở được, vì trót hẹn với vài người cùng đi một chuyến thuyền. Anh ta lúc ấy đương bị cơn sốt.

Thúy chép miệng, thở dài:

– Khốn nạn!

Chính lườm vợ, cố nén cơn giận. Mỗí lúc, chàng lại thấy Thúy như thể có cảm tình riêng với người đã phản chàng, nên máu nóng trong người sôi lên sùng sục. Mấy tiếng nói đầu tiên của Thúy đêm hôm cưới lại như văng vẳng bên tai chàng «Chết chửa, lại vào…»

Lòng nghi ngờ vợ lại nổi dậy. Chàng ngờ chàng ngốc dại, đến nỗi tin cái tiếng tốt của con gái ông đồ Phương-Bá mà quá đại lượng với nàng chăng!

Chàng run lên, rót đầy một chén rượu rồi uống cả. Thân bật cười:

– Bác đã uống được nhiều nhỉ.

Để khỏi phẫn uất, Chính tặc lưỡi:

– Uống nhiều để quên đời, quên mình, quên hết mọi sự.

Thân đáp:

– Phải say rồi ngủ, thế là thần tiên.

Thúy ăn xong bữa, quệt đũa vào môi và đứng dậy:

– Thôi, thầy nó mời bác xơi cơm đi, đừng uống quá mà say.

Chính trừng mắt:

– Kệ chúng tôi!

Thấy chồng khác ý, Thúy làm lành ngay. Nàng mỉm cười, nói với Thân:

– Nhà tôi động say, là tôi đến sợ.

Chính căm hờn, day:

– Sợ, nếu sợ đã chả thế!

Nói đoạn, chàng lại rót chén nữa, và uống hết ngay. Thấy tự nhiên chồng gây chuyện với mình, Thúy lảng xuống nhà dưới.Thân xới cơm vào bát hộ Chính, trách khẽ bạn:

– Bác gái đức hạnh hiếm có, sao bác lại nỡ thế.

Chính quắc mắt nhìn Thân:

– Đức hạnh! Tôi ngậm đắng nuốt cay đã bao nhiêu lâu nay bác có biết đâu!

Thấy câu chuyện gay go, Thân cười:

– Bác say rồi. Say quá hóa mất cả khôn..

– Tôi không say, tôi không mất khôn.

Thân ôn tồn:

– Này tôi khuyên bác, có chuyện gì thì trước mặt tôi đây, bác đừng làm bác gái ngượng.

– Nó mà biết ngượng à!

Rồi mắt đỏ ngầu, chàng nghiến răng, đập tay xuống phản:

– Đồ đĩ!

Đoạn chàng ôm mặt, hu hu khóc.

*

Thấy câu chuyện không đâu vào đâu mà bạn gây sự cãi nhau với vợ, nên Thân giận, bỏ về. Chính nằm khóc, không đi tiễn. Thúy vừa tủi thẹn, vừa uất ức, vừa thương chồng nên cũng sụt sịt khóc. Nàng không rõ đã bị chồng phật ý từ lúc nào, và tại sao lại bị nhiếc móc bằng tiếng quá tàn nhẫn là đồ đĩ. Nhưng nàng không dám can ngăn chồng, vì biết chàng say, vả đương tức với nàng, nên nếu nghe tiếng nàng, ắt chàng như lửa thêm dầu.

Muốn êm ả, nàng lau nước mắt, lẳng lặng dọn mâm bát xuống bếp.

Nàng muốn chàng ngủ đi. Nàng sẽ lấy vôi bôi vào gan bàn chân, cho chóng dã rượu. Rồi khi trở dậy, hết say rồi, chàng sẽ nghĩ lại, và hiểu rằng đã lỗi với bạn và quá với vợ.

Nàng gọi con, bảo chúng nó đưa nhau ra chỗ xa mà đùa, cho Chính ngủ được.

Nhưng bỗng bà lang Minh vào, thấy Chính nằm một mình trên phản, thì ngạc nhiên, hỏi:

– Ừ, ngỡ bên này có khách.

Thúy vội vàng chạy lên, xua tay, nói:

– Nhà cháu say, bà xuống nhà chơi để cho nhà cháu ngủ.

Bà Lang chép miệng:

– Liền ông chí đoảng, rượu say thì đi ngủ để mặc vợ hầu.

Bất đồ có một tiếng như rên rỉ:

– Bà Lang ơi!

Và Chính đã lồm cồm bò dậy. Bà Lang quay lại:

– Gì thế anh?

Thấy chồng vẫn có sắc mặt giận, Thúy nói thầm:

– Nhà cháu vừa gây sự với cháu. Bà liệu can nhé.

Nhưng Chính đã nghe thấy. Chàng hung hăng:

– Tao không gây sự. Tao định hỏi tội mày!

Bà Lang chẳng hiểu đầu đuôi ra sao, trách Chính:

– Gì mà mày với tao thế nào!

Nhưng Chính không đáp, trỏ mặt vợ, nghiến răng hỏi:

– Mày thương thằng Hạnh lắm, phải không?

Bấy giờ Thúy mới biết chàng đã ghen một cách vô lý. Nàng không tức sao được.

Nàng cãi:

– Tôi thương gì thằng Hạnh?

Rồi uất ức, nàng òa lên khóc nức nở.

Bà Lang vẫn chưa hiểu chuyện, ôn tồn với Chính:

– Có gì thì vợ chồng khẽ bảo nhau, kẻo người ta cười.

Chính gầm lên:

– Người ta cười thì mặc người ta. Tôi chịu nhịn năm sáu năm nay rồi.

Thúy lau nước mắt, nhìn chồng:

– Tôi làm gì mà thầy nó bảo nhịn năm sáu năm nay?

– Mày định hỏi tao à? Mày tai quái vừa chứ. Mày hỏi mày thì biết!

Thúy cãi:

– Hỏi hỏi cái gì!

Bà Lang can:

– Gớm, chị Cả, có im đi không. Anh ấy say, mặc cho anh ấy nói.

– Nhưng tức lắm, bà ạ?

Chính điên ruột:

– Hỏi gì à? Hỏi, xem cái đêm cưới, mày với thằng Hạnh làm những gì.

Thúy đỏ mặt tía tai, sấn sổ vào chồng:

– Làm gì?

– Làm gì thì chúng mày biết với nhau.

Nhưng bà Lang nói át đi:

– Anh Cả, im đi không nào! Say rượu chỉ ăn nói càn, không biết nốc bao nhiêu mà khổ thế.

Rồi bà kéo Thúy ra ngõ:

– Thôi, không dây với nó nữa.