CHƯƠNG XVII
TỪ ngày lừa Thúy, Hạnh rất sợ sự gặp mặt Chính. Bởi vậy, chàng vội vàng thôi học, và xa lánh Chính ngay. Chàng lên Tuyên-Quang, vì ngày trước cha chàng đã làm việc trên ấy, và hiện nay bác ruột chàng cũng ngồi dạy học ở đó. Chàng nói với cha mẹ là theo học bác, để đến khoa thi sắp tới, bác có học trò đi thi, may mà chàng đỗ, thì làm danh giá cho bác. Tuyên-Quang vốn không phải nơi xa lạ, nên cha mẹ chàng bằng lòng ngay. Vả bác chàng không có con trai, vẫn xin cha mẹ chàng cho chàng làm con nuôi, để sau này trăm tuổi có người hương khói phụng thờ, nên sự chàng xin lên ở Tuyên-Quang không có gì là trái ngược. Bởi vậy, chàng được cha mẹ theo ngay ý muốn.
Hạnh ở Tuyên-Quang được vài tháng thì ốm. Chàng bị ngã nước. Vì vậy, chàng thôi học. Bác chàng muốn chàng về quê, nhưng chàng nhất định không nghe. Bác chàng tưởng chàng trung hậu với mình, nên cảm động lắm, và càng yêu quý chàng.
Hạnh ốm nửa năm, gầy gò và xanh xao như tầu lá. Khi khỏi, và đã bình phục, bác chàng mới định dạm vợ cho chàng. Song, đám nào chàng cũng từ chối.
Nguyên là được bác chiều chuộng, chàng muốn gì được nấy, vả lại bác có của, nên chàng đã bị chúng bạn rủ rê, đâm ra chơi bời, mang tai mang tiếng. Cả tỉnh, ai cũng biết hạnh kiểm chàng. Chàng chỉ giấu một mình bác, nên bác chàng vẫn tưởng chàng hiền lành, ngoan ngoãn như ngày còn ít tuổi. Và bởi biết tỉnh Tuyên chật hẹp, không nhà nào có con gái là không rõ chàng, thì chắc không ai gả con cho chàng, nên thà từ chối bác trước, để làm cao, còn hơn bị người ta từ chối, mất tín nhiệm với bác.
Ở Tuyên-Quang đựợc ba năm, bác chàng tạ thế. Chàng làm chủ cái gia tài tuy không lớn, nhưng có một nếp nhà gạch ở phố Tam-Cờ, và vốn liếng kha khá.
Từ đó, chàng tha hồ tự do ăn chơi, không ai kiềm thúc. Sự trác táng lại làm chàng ốm một trận tưởng chết. Chàng đã gầy lại thêm gầy, đã xanh lại thêm xanh. Chưa đầy ba mươi tuổi đầu mà má đã hóp, mắt đã trũng, cử động chân tay một lát đã thở như ông cụ..
Chàng về thăm quê một vài lần, nhưng không ở lâu. Cha mẹ chàng thương con, cố giữ ở nhà, định không cho lên chỗ nước độc nữa, nhưng chàng không nghe. Chàng vẫn tránh Chính, song không dám nói ra. Chàng viện những lẽ rất chính đáng về luân lý, về bổn phận đối với bác, nên cha mẹ chàng phải dẹp nỗi niềm riêng, không dám giữ chàng. Cái lần cuối cùng về quê, chàng đã làm cha mẹ họ hàng rất thương hại, vì chàng hốc hác, gầy gò quá. Nhưng chàng nói dối là vì quá thương bác, nên lại được mọi người ngợi khen. Có ai khuyên chàng nên dọn về quê ở, thì chàng hoan nghênh ngay ý kiến hay, nhưng hẹn chờ xong ba năm vua việc, lo xong cất mộ, đem bác được về làng bấy giờ mới tính đến sự lìa cái tỉnh mà chàng không dây mơ rễ má gì. Ai cũng cho là chàng phải, nên không ai giữ chàng.
Một tối, có người bạn đến nhà chàng và hỏi một cách ngạc nhiên:
– Kìa, tôi tưởng cậu có người ở dưới quê lên chơi?
Hạnh cũng ngạc nhiên:
– Không, ai bảo anh thế?
– Tại tôi thấy có người hỏi thăm nhà cậu, nói là người ở dưới quê mới lên.
Hạnh cau mặt, lẩm bẩm:
– Quái nhỉ!
Rồi chàng hỏi bạn:
– Hay là hỏi Hạnh nào?
– Ở tỉnh này còn mấy Hạnh nữa.
– Nhưng sao biết là người dưới quê?
– Thì người ta bảo thế. Tôi trỏ nhà, tưởng người ấy đến đây rồi.
Nói đoạn, người bạn mỉm cười, cái mỉm cười ranh mãnh:
– Hay là cậu giấu giếm người ấy ở trong nhà, có gì thì khai thực ra.
Hạnh trố mắt nhìn:
– Không, ai nói dối làm gì.
Người bạn lại cười mỉa:
– Nói dối để lấy lợi một mình.
– Lợi gì?
– Vì người ấy chỉ là người quen với cậu. Người quen gì mà lại là đàn bà, đàn bà đẹp, ở tận dưới quê lên đây tìm nhau.
Hạnh sửng sốt:
– Thật à?
– Ai thế?
Hạnh nghĩ ngợi:
– Lạ thực. Tôi không biết.
– Không biết, sao người ta hỏi thăm. Thật là «yêu nhau tam tứ núi cũng trèo, thất bát giang cũng lội, tam thập lục đèo cũng trèo qua». Cậu là người sung sướng nhất trần đời. Hẳn ngày nọ về quê, đã có người đèo bòng với cậu.
Hạnh càng nghĩ ngợi:
– Quả không. Mặt mũi người ấy ra sao?
– Trạc tuổi cậu. Đi có một mình. Lại là đàn bà, hay con gái, tôi không rõ, nhưng biết đích là đi có một mình, vai khoác tay nải. Người ấy xinh lắm.
Hạnh cười, lắc đầu, bán tín bán nghi:
– Thế thì tôi chịu, không sao đoán là ai được.. Nhưng có một điều tôi nghĩ ra, và chắc chắn là đúng, là anh nói dối tôi.
– Tôi không nói dối, tôi có thể thề với cậu được.
– Lạ thật!
– Một người ở tỉnh khác đến đây, aì cũng phải biết ngay. Vì vậy, cô này đi ngoài đường, không ai không để mắt đến. Tỉnh Tuyên đâu có người xinh xắn như thế.
– Anh làm tôi khó chịu hết sức. Hay một người nào nhận vờ là ở dưới quê tôi.
– Không, đúng người dưới quê, nghe tiếng nói đủ biết.
– Thế thì tức nhỉ. Tôi lại tìm cho ra bây giờ.
– Tìm thì biết người ta ở đâu?
– Nếu phải người vùng quê tôi, cố nhiên ở tỉnh này không quen ai cả. Vậy tất phải ở trọ các hàng cơm. Vào những chỗ ấy hỏi thăm, thế nào không ra.
Người bạn gật đầu:
– Phải đấy, hay là cậu với tôi đi tìm đi.
– Nhưng tối quá, tôi ngại.
– Các hiệu còn mở cửa cả. Ngoài đường còn nhiều người qua lại, đã khuya đâu.
Hạnh ngần ngừ. Người bạn lại chỗ mắc áo, lấy cho Hạnh chiếc khăn và cái áo thâm:
– Thôi, đi đi, chịu khó một tí.
Nhưng Hạnh vẫn ngờ vực:
– Anh chỉ lừa tôi thôi, anh định rủ tôi đi đâu đây chứ gì. Thôi được, tôi chiều anh cũng không hại gì.
Hai người ra phố. Đến hàng cơm nào, Hạnh cũng vào tận nơi hỏi thăm, và xông xáo soi đèn khắp các phản, các buồng, nhưng không thấy ai quen cả.
Người bạn cau mặt:
– Thế này thì lạ quá, chả lẽ người ấy biến đi đâu. Có họa là ma!
Hạnh cũng bực mình:
– Thôi, từ nay anh đừng nói dối tôi điều gì nữa. Tôi đương mệt, thà để tôi ở nhà, được một giấc ngon lành.
Nói đoạn, Hạnh về nhà, lòng chán chường.