Chương 10 Hãy để chúng tao mở nắp quan tài
“Giờ mọi người có mặt đông đủ ở đây cả rồi,” bác Henrik vừa nói vừa nhìn quanh phòng khách. “Tôi phải đi đây.”
Đứng ngoài hành lang nơi ngưỡng cửa, Annemarie nhìn vào trong phòng. Lúc này đứa trẻ đã ngủ, mẹ của nó nom mệt mỏi. Người chồng ngồi bên cạnh, tay choàng vai vợ. Đầu bác lớn tuổi vẫn cúi gằm.
Anh Peter ngồi một mình một chỗ, chúi người về phía trước, hai khuỷu tay chống gối. Rõ ràng rằng anh đang mải suy ngẫm.
Trên trường kỷ, Ellen ngồi giữa bố mẹ mình, một tay em đan chặt tay mẹ. Ellen ngẩng lên nhìn Annemarie nhưng không cười. Annemarie cảm thấy nỗi buồn dâng lên trong lòng; tình bạn thân thiết của hai em không bị tan vỡ nhưng dường như giờ đây Ellen đã chuyển đến một thế giới khác, đến thế giới của riêng gia đình mình, chẳng quản chuyện gì phía trước.
Khi bác Henrik chuẩn bị đi thì bác lớn tuổi để râu đột nhiên ngẩng lên. “Chúa che chở cho anh được bình an,” bác ấy nói bằng một giọng nhỏ nhẹ nhưng cương quyết.
Bác Henrik gật đầu. “Chúa che chở cho tất cả chúng ta được bình an,” bác đáp lại, rồi quay người rời khỏi phòng. Một lát sau, Annemarie nghe thấy tiếng bác rời nhà.
Mẹ mang từ bếp lên bình trà cùng với một khay tách. Annemarie giúp mẹ chuyền tách quanh phòng. Không một ai hé miệng.
“Annemarie ơi,” từ ngoài hành lang mẹ khẽ gọi, “con có thể đi ngủ nếu muốn nhé. Khuya lắm rồi.”
Annemarie lắc đầu. Nhưng em mệt. Em thấy Ellen cũng mệt; đầu của bạn em đang ngả tựa vào vai mẹ bạn ấy, và mắt Ellen chốc chốc lại nhắm lại.
Sau cùng, Annemarie tới chỗ chiếc ghế bập bênh kê ở góc phòng khách không ai ngồi rồi cuộn mình trên ghế, tựa đầu vào lưng ghế độn bông mềm mại. Em lơ mơ ngủ.
Em choàng tỉnh khỏi giấc ngủ chập chờn bởi ánh sáng đột ngột phát ra từ mấy cái đèn pha ô tô xịch đỗ bên ngoài, xuyên qua mấy tấm rèm mỏng, quét ngang phòng. Cửa xe dập rầm rầm. Mọi người trong phòng đều căng thẳng, nhưng không ai nói tiếng nào.
Em nghe thấy - như thể trong một cơn ác mộng tái diễn - tiếng đập cửa uỳnh uỳnh, rồi đến tiếng giày bốt nện ngắt quãng trên sàn bếp, quen thuộc một cách đáng sợ. Người phụ nữ bế con thở hổn hển và rồi, đột nhiên, bật khóc.
Tiếng đàn ông, giọng lơ lớ từ dưới bếp vang lên. “Chúng tao đã quan sát,” hắn nói, “thấy tối nay có một số lượng người nhiều bất thường đến tụ tập ở căn nhà này. Hãy giải trình coi.”
“Có người qua đời,” mẹ trả lời, giọng điềm tĩnh. “Phong tục của chúng tôi là luôn tập họp nhau lại bày tỏ lòng kính trọng khi có người thân trong gia đình qua đời. Tôi đoan chắc ông biết rõ phong tục của chúng tôi.”
Một tên trong đám sĩ quan đẩy mẹ đi trước và cùng bước từ dưới bếp lên phòng khách. Những tên khác theo sau hắn. Chúng lấp đầy ô cửa rộng. Vẫn y như mọi khi, những đôi bốt của chúng sáng lóa. Rồi là súng. Là mũ sắt. Tất thảy bọn chúng lập lòe trong ánh nến.
Annemarie quan sát ánh mắt của tay sĩ quan đảo quanh phòng. Hắn nhìn quan tài một lúc lâu. Sau đó, hắn chuyển ánh nhìn chăm chú của hắn đến từng người một. Khi mắt hắn chạm đến em, em bình tĩnh nhìn đáp trả.
“Ai chết?”. Hắn cục cằn hỏi.
Không ai trả lời. Mọi người nhìn Annemarie và em nhận ra gã sĩ quan đang hỏi em.
Giờ thì em chắc chắn đã hiểu lời bác Henrik nói lúc ở trong chuồng bò. Sự can đảm sẽ tới dễ dàng hơn nếu ta không biết gì cả.
Em nuốt nước bọt. “Cụ cố Birte của cháu,” em nói dối không hề run rẩy.
Đột nhiên, tên sĩ quan tiến bước, ngang qua gian phòng, đến gần quan tài. Hắn đặt một tay đeo găng lên trên nắp quan tài. “Tội nghiệp cụ cố Birte,” hắn nói, giọng nhỏ dần.
“Tao biết phong tục của các ngươi chứ,” hắn vừa nói vừa chuyển ánh nhìn chằm chằm sang phía mẹ, mẹ vẫn đứng nơi ngưỡng cửa. “Và tao biết phong tục bày tỏ lòng kính trọng bằng cách nhìn mặt người thân yêu của mình. Tao thấy lạ rằng các ngươi đóng nắp quan tài sao mà chặt thế.” Tay hắn thu lại thành nắm đấm, rồi di ngang rìa nắp quan tài bóng nước sơn.
“Tại sao nắp quan tài không mở?”. Hắn hạch sách. “Để chúng tao mở nắp và nhìn cụ cố Birte lần cuối nào!”.
Annemarie nhìn anh Peter đang ngồi cứng người trong chiếc ghế bành bên kia gian phòng, anh ngẩng đầu, từ từ đưa một tay lên hông.
Mẹ nhanh chóng bước ngang qua phòng, đến thẳng chỗ quan tài, thẳng tới chỗ tay sĩ quan. “Ông nói đúng,” mẹ trả lời. “Bác sĩ bảo nên đóng nắp quan tài bởi cô Birtie chết vì sốt phát ban, và ông ấy bảo có khả năng vi trùng vẫn còn sống, vẫn còn nguy hiểm. Nhưng ông ấy - chỉ là một ông thầy lang, một ông già - thì biết gì về bệnh ấy cơ chứ? Chắc chắn rằng vi trùng sốt phát ban không còn luẩn quẩn bên trong người chết! Và cô Birte yêu quý ơi, đã lâu lắm rồi cháu không thấy mặt cô, không được hôn từ biệt cô. Tất nhiên, chúng tôi sẽ mở nắp quan tài! Tôi rất mừng vì có lời yêu cầu của ông...”
Nhanh như chớp, tên sĩ quan Đức Quốc xã giáng cho mẹ một cái bạt tai. Mẹ loạng choạng người ngửa ra sau, trên má mẹ, dấu tát màu trắng dần sậm lại.
“Con đàn bà ngu ngốc,” hắn nạt. “Tưởng chúng tao hứng thú nhìn xác bà cô yêu quý của nhà ngươi lắm chắc! Đợi chúng tao đi rồi hẵng mở.”
Ngón tay cái đi găng của hắn nhấn tắt ngọn nến đang cháy. Sáp chảy vung vãi trên bàn. “Tắt hết mấy ngọn nến này đi,” hắn nói, “hoặc kéo màn xuống.”
Nói rồi, hắn rảo bước ra cửa và rời khỏi phòng. Bất động, im lặng, một tay ôm má, mẹ lắng nghe - tất cả những người trong phòng đều lắng nghe - đám lính mặc quân phục rời khỏi ngôi nhà. Một chốc sau, họ nghe thấy tiếng cửa xe ô tô, tiếng máy nổ và cuối cùng, họ nghe thấy tiếng xe chạy đi.
“Mẹ ơi!” Annemarie gọi.
Mẹ em vội lắc đầu, rồi liếc nhìn ô cửa sổ để ngỏ chỉ được che bằng mỗi một tấm màn mỏng. Annemarie hiểu ý mẹ. Rất có thể bọn lính vẫn còn ở ngoài đó, quan sát, lắng nghe.
Anh Peter đứng dậy, kéo màn che cửa sổ. Anh thắp lại ngọn nến bị dập tắt. Sau đó, anh với tay lấy cuốn Kinh Thánh cũ luôn để sẵn trên bệ bếp lò. Anh nhanh chóng lật mở và nói, “Cháu sẽ đọc một bài kinh tụng.”
Mắt nhìn vào trang sách được lật ngẫu nhiên, anh bắt đầu đọc, giọng anh mạnh mẽ.
Ngợi ca Đức Chúa
Thật tốt đẹp biết bao khi ca bài tụng dâng lên Chúa!
Thật thư thái biết bao khi ngợi ca Ngài!
Đức Ngài đang tái dựng Jerusalem;
Ngài tập hợp những đứa con tản mát ở Israel.
Chính là Ngài đã chữa lành những tâm hồn tan vỡ
Và hàn gắn những vết thương
Chính là Ngài đã đếm những vì sao, từng ngôi từng ngôi một...
Mẹ ngồi xuống và lắng nghe. Dần dần, từng người từng người bắt đầu thư giãn. Annemarie có thể trông thấy bác lớn tuổi ở cuối phòng đang mấp máy môi trong lúc anh Peter đọc; bác ấy thuộc lòng bài tụng ca cổ xưa ấy.
Annemarie thì không. Em không biết lời bài tụng, và em cố lắng nghe, cố hiểu, cố quên đi cuộc chiến với bọn Quốc xã, cố không khóc, cố can trường. Làn gió nhẹ buổi đêm làm lay động những tấm màn màu tối kéo che các ô cửa sổ mở. Ở bên ngoài, em biết, bầu trời đã lấm tấm các vì sao. Làm sao mà có ai đếm được chúng, từng ngôi từng ngôi một, như lời bài tụng? Sao thì quá nhiều. Bầu trời thì quá rộng.
Ellen từng nói rằng mẹ bạn ấy sợ biển, rằng biển quá lạnh và quá lớn.
Bầu trời cũng vậy, Annemarie nghĩ. Cả thế giới cũng vậy: quá lạnh, quá lớn rộng. Và quá hung tàn.
Anh Peter vẫn đọc, giọng anh mạnh mẽ, mặc dù rõ ràng rằng anh đang mệt. Nhiều phút dài trôi qua. Tưởng như cả nhiều giờ đồng hồ.
Cuối cùng, anh lặng lẽ di chuyển đến gần cửa sổ trong lúc miệng vẫn đọc kinh. Anh gập cuốn Kinh Thánh lại và lắng nghe tiếng đêm yên tĩnh. Rồi anh nhìn quanh phòng. “Đến giờ rồi,” anh nói.
Việc đầu tiên anh làm là đóng cửa sổ. Sau đó, anh tiến lại chỗ quan tài rồi mở nắp.