CHƯƠNG 3

Họ vào phòng ăn lúc gần hai giờ. Những tia nắng và bóng cây tạo thành nhiều mẫu hoa văn trên các bàn ăn vắng vẻ, rung rinh theo nhịp chuyển động của hàng thông bên ngoài. Hai người hầu đang xúc đầy các đĩa và trò chuyện rôm rả bằng tiếng Ý, họ im bặt khi các vị khách vào và tạo vẻ quen thuộc của bàn ăn trưa trong khách sạn.

– Con cảm thấy đã yêu trên bãi biển rồi, - Rosemary nói.

– Với ai thế?

– Trước hết là với toàn bộ đám người trông dễ thương. Rồi sau đó với một người đàn ông.

– Con có nói chuyện với cậu ta không?

– Một chút thôi ạ. Anh ấy rất điển trai. Tóc hung hung đỏ. - Nàng ăn ngấu nghiến. - Nhưng chàng đã có vợ, sự đời vẫn thường thế mà.

Mẹ vốn là người bạn tốt nhất của nàng và bà cố công dẫn dắt nàng với mọi khả năng của mình, không chỉ là điều hiếm thấy trong nghề sân khấu, mà còn khá đặc biệt vì bà Elsie Speers không phải đền bù gì vì những thua thiệt của bản thân.

Bà không hề có chút cay đắng hoặc bi phẫn cá nhân nào trong đời, hai cuộc hôn nhân mãn nguyện và hai lần là góa phụ, bà vui vẻ chấp nhận nghịch cảnh mỗi lần càng nhấn sâu thêm. Một người chồng bà là sĩ quan kỵ binh, còn người kia là bác sĩ quân y, cả hai đều để lại tài sản cho bà, vì thế bà cố gắng phô bày nguyên vẹn trước mắt Rosemary. Bà không tằn tiện với Rosemary để nàng gặp khó khăn, bà cũng không tiếc công sức và lòng tận tụy để vun trồng chủ nghĩa lý tưởng trong con người Rosemary, nên hiện giờ nàng hoàn toàn do mẹ chỉ đạo và nhìn đời bằng con mắt của bà. Từ khi còn là một đứa trẻ “hồn nhiên”, nàng đã bị bao bọc bằng thứ áo giáp kép: của mẹ và của mình, nàng hoàn toàn không tin vào sự tầm thường, giả tạo và thông tục. Tuy vậy, thành công đột ngột của Rosemary trong điện ảnh làm bà Speers cảm thấy đã đến lúc bà dứt bỏ về mặt tinh thần, bà sẽ hài lòng hơn là đau đớn nếu việc này có phần dồn ép, ngột ngạt và chủ nghĩa lý tưởng cấp thiết sẽ chú trọng vào thứ ngoài bản thân mình.

– Vậy là con thích ở đây? - Bà hỏi.

– Thật vui khi quen biết những người này. Còn vài người khác nữa, nhưng họ không thú vị lắm. Họ nhận ra con, dù ở nơi mẹ con mình đến mọi người đều đã xem phim Con gái của cha.

Bà Speers đợi cho cảm giác tự cao tự đại ấy giảm bớt, rồi bà nói, thản nhiên:

– Mẹ nhớ ra, con định bao giờ đi gặp Earl Brady vậy?

– Con nghĩ là có thể đi vào chiều nay, nếu mẹ thấy thoải mái.

– Con đi đi, mẹ không đi đâu.

– Chúng ta đợi đến mai vậy.

– Mẹ muốn con đi một mình. Đây là con đường ngắn nhất, có phải nói tiếng Pháp là thế không?

– Mẹ ơi, có một số việc con không thể không làm sao?

– Ồ, vậy thì để sau cũng được, nhưng phải vào ngày trước khi chúng ta ra đi.

– Vâng được, mẹ à.

Sau bữa trưa, cả hai mẹ con bị lấn át vì sự yên tĩnh bất ngờ bao trùm lên các du khách Mỹ tại những nơi xa lạ, yên tĩnh. Không hề có sự kích thích nào, không một tiếng nào gọi họ, không có những mẩu suy nghĩ đột nhiên đến từ người khác, thiếu hẳn tiếng ồn ào của New York mà họ rời xa, đến mức như ở đây, cuộc sống không tiếp diễn.

– Chúng ta chỉ ở lại ba ngày thôi, mẹ nhé, - Rosemary nói khi họ về phòng. Bên ngoài, ngọn gió nhẹ thổi hơi nóng khắp nơi, căng nó qua cây cối và tạo thành luồng gió nóng lọt qua cánh chớp.

– Người con yêu ở bãi biển như thế nào?

– Con không yêu ai ngoài mẹ, mẹ yêu quý ạ.

Rosemary dừng lại ở hành lang và nói chuyện với Gausse cha về việc đặt vé tàu hỏa. Người gác cửa vận đồ kaki nâu nhạt thơ thẩn bên bàn, chăm chú nhìn nàng một cách nghiêm khắc, rồi bỗng nhớ ra thái độ trong nghề của mình. Nàng lên xe buýt ra ga cùng hai người hầu khúm núm, bối rối vì sự im lặng cung kính của họ và giục:

– Kìa, cứ nói chuyện đi chứ, không làm phiền gì tôi đâu. Ngăn hạng nhất ngột ngạt, những tờ quảng cáo sặc sỡ của các công ty xe lửa - cầu Gard ở Nimes, Nhà hát hình tròn ở Orange, những môn thể thao mùa đông ở chamonix - còn mới mẻ hơn biển cả bất động, kéo dài bên ngoài nhiều. Không giống các đoàn tàu Mỹ thích ứng với số phận khắc nghiệt, coi thường những người thuộc thế giới khác ít mau lẹ và háo hức, đoàn tàu này là một phần của đất nước mà nó chạy qua. Hơi thở của nó khuấy bụi trên lá cọ, các cục xỉ than hòa lẫn với phân bón khô trong các khu vườn. Rosemary tin chắc nàng có thể nhoài ra cửa sổ tàu và ngắt hoa.

Bên ngoài ga Cannes, một tá tài xế gà gật trong xe. Dạo quanh Casino, những cửa hàng sang trọng, các khách sạn lớn quay mặt nạ thép trống không ra biển cả mùa hè. Không thể tin nổi đã từng có một “mùa”, và Rosemary nửa bị thời trang lôi cuốn, trở nên hơi e dè, dường như nàng đang trưng một thị hiếu không lành mạnh vào lúc suy tàn, dường như mọi người băn khoăn vì sao nàng lại ở đây, trong thời gian tạm lắng giữa các cuộc vui đình đám của mùa đông vừa qua và mùa đông sắp tới, trong lúc ở miền Bắc, cuộc sống thực sự đang ầm ầm trôi.

Khi Rosemary cầm chai dầu dừa ra khỏi hiệu thuốc, một phụ nữ mà nàng nhận ra là Nicole per đi ngang qua, cánh tay ôm đầy những đệm sofa, tới chiếc ôtô đỗ dưới phố. Một con chó mực thân dài ngoẵng, thấp tịt sủa nàng, cả tá tài xế giật mình tỉnh dậy. Nicole ngồi trong xe, gương mặt kiều diễm, nghiêm túc, cặp mắt đẹp và cảnh giác, nhìn thẳng về phía trước mà chẳng tới chỗ nào. Nicole vận bộ đầm màu đỏ tươi, đôi chân trần rám nắng. Nàng có mớ tóc dày, màu den và vàng như một con cún Trung Hoa.

Rosemary ngồi đợi tàu nửa giờ liền trong hiệu cà phê Alliés trên đại lộ Croisette, cây cối tạo thành khoảng tranh tối tranh sáng màu xanh trên các bàn, một dàn nhạc cố thuyết phục đám công chúng tưởng tượng của những kẻ giang hồ bằng bài ca hóa trang và giai điệu Mỹ hồi năm ngoái. Nàng mua tờ Le Tempsi và Saturday Evening Post cho mẹ, rồi vừa uống nước chanh leo vừa đọc hồi ức của một ông hoàng Nga trong tờ Evening Post , nàng thấy những thỏa thuận ngầm mơ hồ của những năm 90 còn thực và gần gũi hơn các tựa đề trên báo Pháp. Cùng một cảm giác đè nặng lên nàng ở khách sạn, đã quen nhìn thấy những tính cách kệch cỡm hiển hiện của một lục địa được nhấn mạnh như một vở hài kịch hoặc bi kịch, nàng chưa quen với việc chắt lọc điều tinh túy cho mình, lúc này nàng cảm thấy cuộc sống ở Pháp trống rỗng và mòn chán. Cảm giác này càng thêm chồng chất khi lắng nghe những giai điệu buồn của dàn nhạc, gợi lại thứ âm nhạc u sầu dành cho những người nhào lộn trong các chương trình tạp kỹ. Nàng lấy làm mừng trở lại khách sạn Gausse.

Ngày hôm sau, vai nàng quá cháy nắng không bơi nổi, nên cùng mẹ thuê một chiếc ôtô sau một hồi mặc cả ráo riết, vì Rosemary đã hiểu giá trị của đồng tiền ở Pháp, rồi chạy dọc Riviera, vùng châu thổ của nhiều con sông. Tài xế là một người Nga lưu vong, tự phong là người chỉ dẫn, và những cái tên chói lọi: Cannes, Nice, Monte Carlo bắt đầu lấp lánh dưới vỏ ngụy trang trì trệ của chúng, ông ta thì thào về các nhà vua cổ xưa đã tới đây ăn hoặc từ trần, về các thân vương Ấn Độ ném những viên ngọc mắt Phật cho các vũ nữ balê, về các ông hoàng Nga biến các tuần lễ thành những thời kỳ thoái trào ở Baltic, không còn những ngày ăn trứng cá muối. Hơn hết thảy, là mùi của những người Nga dọc bờ biển, những hiệu sách và các cửa hàng tạp phẩm đã đóng cửa. Mười năm trước, khi mùa nghỉ chấm dứt vào tháng Tư, cửa Nhà thờ Chính thống đã khóa lại, các chai champagne thơm phức họ ưa thích đã cất đi cho đến khi họ trở lại. “Chúng tôi sẽ trở lại vào mùa năm sau”, họ nói thế nhưng đây là lời hứa hấp tấp, vì họ chẳng bao giờ trở lại nữa.

Thật thú vị được lái xe về khách sạn trong lúc chiều muộn, ở phía trên biển cả sặc sỡ đầy bí ẩn như đá mã não và cacnêlian của tuổi thơ, xanh dương như sữa xanh, xanh lơ như nước giặt, sẫm màu rượu vang. Thật thú vị khi lướt qua những người ăn ở bên ngoài cửa, nghe thấy tiếng đàn dương cầm máy hung dữ sau những cây nho của quán cà phê thôn dã. Khi họ rẽ ngoặt ở Comiche d’Or và tới khách sạn Gausse qua những rặng cây tối tăm, cây này tiếp cây kia tiệp màu với nhiều sắc xanh, mặt trăng đã lơ lửng trên các cống dẫn nước đổ nát...

Ở đâu đó trên các quả đồi đằng sau khách sạn có vũ hội, Rosemary lắng nghe tiếng nhạc xuyên qua ánh trăng ma quái của chiếc màn chống muỗi, nhận ra sự vui tươi ở đâu đó và nghĩ đến những con người dễ thương trên bãi biển. Nàng nghĩ sáng mai có thể gặp họ, nhưng rõ ràng họ đã tạo nên một nhóm nhỏ độc lập, khi những cái ô, thảm tre, chó và con cái của họ đã xếp đặt đâu vào đấy trên bãi biển, đúng là hạn chế tự do của người khác. Dù sao mặc lòng, nàng quyết không hoài phí hai buổi sáng cuối cùng của mình với những người kia.