CHƯƠNG 4

Gia đình per trở về Riviera, nơi là tổ ấm của họ. Biệt thự Diana lại cho thuê trong mùa hè, vì thế họ chia thời gian giữa các suối nước khoáng ở Đức và các thị trấn có giáo đường của Pháp, nơi họ luôn vui vẻ được ít ngày. Dick viết lách chút ít nhưng không có thứ tự đặc biệt, nó chỉ là một phần trong cuộc sống như một thứ đang đợi, sức khỏe của Nicole có vẻ khá lên nhiều trong chuyến đi chứ không phải vì công việc, mà chỉ là sự chờ đợi. Nhân tố có ý nghĩa nhất trong thời kỳ này là bọn trẻ.

Sự quan tâm của Dick tăng lên theo tuổi của các con, hiện giờ đã mười một và chín tuổi, chàng cố tìm cho chúng những người làm tốt nhất, với nguyên tắc cả hai mặt: ép buộc bọn trẻ và sợ ép buộc chúng là những vật thay thế không thỏa đáng cho sự theo dõi kỹ càng, lâu dài, kiểm tra, cân đối và tính toán các tài khoản, để đến cuối không có sơ suất dưới mức độ nhất định của nhiệm vụ. Chàng hiểu các con hơn cả Nicole, và trong tâm trạng cởi mở nhờ các loại vang của vài nước, chàng trò chuyện và chơi đùa với chúng vui vẻ. Các con chàng đều có vẻ hấp dẫn bâng khuâng, gần như buồn bã, khác thường với những đứa trẻ sớm hiểu rằng không được khóc hoặc cười một cách vô tư. Nhìn bên ngoài, chúng không gợi nên những xúc động thái quá, mà bằng lòng với sự sắp xếp đơn giản và những niềm vui giản dị mà chúng được phép. Chúng sống theo lề thói hàng ngày, trước sau như một, thích hợp với kỹ năng của các gia đình cổ của thế giới phương Tây, được dạy dỗ hơn là nổi bật. Ví dụ, Dick cho rằng không gì làm phát triển óc quan sát hơn sự im lặng bắt buộc.

Lanier là một cậu bé khó đoán trước, tò mò và vô tình.

– Bao nhiêu con chó mới thắng được một con sư tử, hở ba? - Là điển hình của nhiều câu hỏi mà nó quấy rầy Dick. Topsy thì dễ chịu hơn. Cô bé lên chín, xinh xắn và thanh tú giống Nicole, và trong quá khứ Dick rất lo vì thế. Gần đây, nó trở nên khỏe khoắn như bất cứ đứa trẻ Mỹ nào. Chàng hài lòng với cả hai, nhưng truyền đạt thực tế cho các con chỉ bằng cách ngụ ý. Chúng không được tha thứ nếu vi phạm hạnh kiểm tốt. "Con người hoặc học những cử chỉ lễ phép ở nhà, hoặc cuộc đời dạy ta bằng roi vọt và ta có thể bị đau đớn. Ta quan tâm liệu Topsy có “kính yêu” mình hay không? Ta không nuôi dạy nó làm vợ tương lai”.

Với nhà per, một yếu tố nữa phân biệt mùa hè và mùa thu này là có rất nhiều tiền. Nhờ bán phần của họ trong bệnh viện, và phát triển ở Mỹ, hiện giờ họ có nhiều tiền đến mức chi tiêu pha, bảo dưỡng đồ đạc đã là sự bận tâm. Cách họ đi du lịch gần như hoang đường.

Ví như nhìn họ khi đoàn tàu chạy chậm dần ở Boyen, nơi họ đến thăm trong nửa tháng. Họ đổi toa nằm bắt đầu từ biên giới Italy. Cô hầu của gia sư và cô hầu của bà per từ toa hạng hai đến giúp chuyển hành lý và chó. Cô Bellois trông nom các hành lý xách tay, để những con chó sục cho một cô hầu và đôi chó Bắc Kinh cho người hầu khác. Chẳng cần là người nghèo khổ mới làm sự sống bao quanh mình, nó có thể quá ư dư thừa những điều thích thú, và ngoài những lúc đau ốm thoáng chốc, Nicole có khả năng trông nom mọi việc. Như với số lượng lớn các hành lý nặng - vừa dỡ từ xe tải xuống bốn rương quần áo, một rương đựng giày, ba rương đựng mũ và hai hộp mũ, một rương đựng quần áo của người hầu, một tủ hồ sơ xách tay, một tủ thuốc, một thùng đựng đèn cồn, một bộ đồ dùng cắm trại, bốn vợt tennis bọc gói và đóng hộp cẩn thận, một máy hát, một máy chữ. Xếp giữa các khoảng trống là hai tá túi du lịch, ba lô, hộp đồ dự trữ cho gia đình và những người tùy tùng, cái nào cũng được đánh số, hoặc buộc thẻ vào hòm mây. Với tất cả đồ lề như thế mà có thể kiểm tra trong vòng hai phút ở bất cứ sân ga nào, một số thứ gửi kho, một số mang theo trong “danh sách đồ du lịch nhẹ” hoặc “danh sách đồ du lịch nặng”, không ngừng duyệt lại, gắn thẻ mép kim loại trong xắc của Nicole. Nàng nghĩ ra cách sắp xếp gọn gàng để một đứa trẻ đi du lịch với một người mẹ đau yếu. Nó tương đương với phương thức của một sĩ quan hậu cần của trung đoàn, phải lo cho dạ dày và trang thiết bị cho ba ngàn người.

Cả đoàn nhà per từ tàu hỏa ùa vào thung lũng lúc trời bắt đầu chạng vạng. Dân làng ngắm nhìn cảnh bốc dỡ hành lý với vẻ kính sỢ na ná như theo dõi những người hành hương Italy của Huân tước Byron một thế kỷ trước. Bà chủ nhà của họ là Nữ bá tước di Minghetti, mới đây còn là Mary North. Cuộc hành trình bắt đầu trong căn phòng bên trên cửa hàng bán giấy dán tường ở Newark và kết thúc bằng một cuộc hôn nhân phi thường.

“Bá tước di Minghetti” vừa được Giáo hoàng tấn phong, tài sản của chồng Mary bắt nguồn từ khi ông ta làm chủ mỏ mangan ở Đông Nam Á. Ông ta không đủ nhanh nhẹn để đi du lịch bằng tàu hỏa, ông ta thuộc dòng dõi di chuyển nhanh qua Bắc Phi và châu Á, đồng cảm với châu Âu hơn là các gương mặt của người lai trên các hải cảng.

Khi các gia đình sang trọng này, một ở phương Đông, một ở phương Tây, đối mặt nhau trên sân ga, sự huy hoàng của nhà per mở đường dễ dàng khi so sánh. Những người tiếp đón họ được một quản gia người Italy hộ tống, mang theo một nhóm bốn người hầu quấn khăn turban phóng xe môtô, và hai phụ nữ che mạng nửa chừng, tôn kính đứng hơi lùi sau Mary một chút, khúm núm cúi chào Nicole, làm nàng giật mình.

Với Mary cũng như với gia đình per, cuộc chào hỏi hơi khôi hài, Mary xin lỗi, cố nén cười khúc khích, song khi giới thiệu chồng bằng tước hiệu của châu Á, giọng Mary đầy hãnh diện và hào hứng.

Trong căn phòng họ thay quần áo để ăn trưa, Dick và Nicole nhăn mặt với nhau theo kiểu kính sợ: giàu có như thế song muốn ra vẻ dân chủ, trưng diện lấp cả bàn chân.

– Mary North bé nhỏ biết mình muốn gì, - Dick lẩm bẩm qua lớp kem cạo râu. - Abe đã huấn luyện cô ấy, và bây giờ cô ấy lấy một tượng Phật. Nếu châu Âu trở thành Bolshevik, cô ấy sẽ xuất hiện và là cô dâu của Stalin.

Nicole từ tủ áo ngoái lại.

– Giữ mồm giữ miệng đấy, Dick. - Nhưng nàng cười to. - Họ rất oách. Các tàu chiến đều bắn súng chào họ hoặc chào mừng kiểu gì đó. Ở London, Mary ngự trên xe máy bay của Hoàng gia.

– Đúng thế, - chàng đồng ý. Lúc nghe thấy Nicole ở bên cửa hỏi cái cặp tóc, chàng gọi. - Anh tự hỏi liệu có thể uống ít whisky được không, anh cảm thấy không khí vùng núi!

– Cô ấy sẽ nhìn thấy mất, - Nicole nói qua cánh cửa buồng tắm. - Đây là một trong những người phụ nữ ở sân ga. Cô ta đã bỏ mạng che.

– Mary kể gì với em về cuộc sống? - Chàng hỏi.

– Cô ấy không nói gì nhiều, cô ấy vốn mê cuộc sống sang trọng. Cô ấy hỏi em nhiều câu về phả hệ nhà em và đủ thứ loại đó, cứ như em biết tất cả ấy. Nhưng hình như chú rể có hai đứa con rất đen của cuộc hôn nhân khác, một đứa ốm thứ bệnh gì đó của châu Á mà họ chưa chẩn đoán ra. Em đã cảnh báo các con. Em thấy có vẻ rất đặc biệt. Mary sẽ hiểu chúng ta cảm thấy ra sao. - Nàng đứng băn khoăn trong giây lát.

– Cô ấy sẽ hiểu thôi, - Dick cam đoan với nàng. - Chắc đứa trẻ đã đi nằm.

Trong bữa ăn, Dick nói chuyện với Hosain, người đã học ở trường công của Anh. Hosain muốn biết về thị trường chứng khoán và Hollywood, được champagne kích thích trí tưởng tượng, Dick bèn kể cho anh ta những câu chuyện rất phi lý.

– Các triệu phú ư? - Hosain hỏi gặng.

– Các tỉ phú, - Dick cam đoan với anh ta.

– Tôi không thực hiểu...

– Ờ, có lẽ là triệu phú, - Dick thừa nhận. - Mỗi vị khách của khách sạn đều được gán cho một harem [182] , hoặc một thứ có nghĩa như harem.

– Ngoài các diễn viên và đạo diễn chứ?

– Mỗi vị khách của khách sạn, kể cả những người chào hàng rong. Họ gửi cho tôi một tá ứng viên, nhưng Nicole không chịu.

Khi chỉ còn lại họ trong phòng, Nicole trách:

– Sao anh uống nhiều thế? Tại sao anh lại dùng từ spic trước mặt anh ta?

– Anh xin lỗi, anh định nói là nhọ. Cái lưỡi nói sai.

– Dick, người này không uể oải như anh đâu.

– Xin lỗi lần nữa. Anh không còn là mình nữa rồi.

Đêm hôm ấy, Dick mở cửa sổ buồng tắm, thả người xuống mảnh sân hẹp, hình ống của lâu đài, xám như chuột nhưng trong giây lát, bắt chước tiếng nhạc ai oán, đặc biệt, buồn như tiếng sáo. Hai người đàn ông chuyện phiếm bằng thứ ngôn ngữ phương Tây hoặc thổ ngữ đầy những k’s và l’s - chàng học được nhưng không thể nhìn thấy chúng, rõ ràng có ý nghĩa tôn giáo trong các âm thanh, mệt mỏi và vô cảm, chàng để mặc họ cầu nguyện cho chàng, nhưng để làm gì, cứu vãn cái gì thì chàng không biết, chàng lạc trong nỗi sầu muộn mỗi lúc một tăng.

Ngày hôm sau, trên sườn đồi cây cối lưa thưa, họ bắn những con chim gầy giơ xương, có họ xa với gà gô. Cuộc săn tiến hành mô phỏng theo kiểu Anh, với một nhóm người xua thú không có kinh nghiệm, còn Dick cố tình bỏ lỡ bằng cách bắn chỉ thiên.

Khi trở về, Lanier đang đợi trong dãy phòng của họ.

– Ba ơi, ba dặn nói với ba ngay nếu chúng ta ở gần một cậu bé ốm.

Nicole quay ngoắt lại, lập tức cảnh giác.

-... cả mẹ nữa, - Lanier nói tiếp, quay sang mẹ, - Cậu ấy tối nào cũng tắm và tối nay còn tắm ngay trước con, con phải tắm trong nước của cậu ta, và nước rất bẩn.

– Cái gì? Giờ thì sao đây?

– Con nhìn thấy họ đưa Tony ra khỏi đấy rồi họ gọi con vào và nước bẩn lắm.

– Nhưng... con có tắm không?

– Có, mẹ ạ.

– Trời đất ơi! - Nàng kêu lên với Dick.

Chàng hỏi gặng:

– Tại sao không đưa Lucienne vào buồng tắm của con?

– Lucienne không thể. Đây là cái lò sưởi lạ lắm, nó vươn dài ra và tối qua làm bỏng cánh tay nó nên nó sợ, thế nên một trong hai người đàn bà...

– Con vào buồng tắm này và tắm ngay bây giờ.

– Mẹ đừng nói con kể với mẹ nhé, - Lanier nói ở ngưỡng cửa.

Dick vào và rắc lưu huỳnh vào bồn tắm, khép cửa lại, chàng bảo Nicole:

– Hoặc chúng ta kể với Mary hoặc tốt hơn hết chúng ta đi khỏi đây.

Nàng đồng ý và chàng nói tiếp:

– Người ta tưởng con cái họ sạch hơn con người khác, và bệnh của họ sẽ đỡ truyền nhiễm.

Dick vào và lấy cái bình thót cổ, giận dữ nhai cái bánh qui theo nhịp đổ nước vào bồn tắm.

– Bảo với Lucienne rằng cô ta phải học về lò sưởi... - chàng gợi ý. Đúng lúc đó, người phụ nữ châu Á vào tới cửa.

– Nữ bá tước [183] ...

Dick ra hiệu cho cô ta vào và đóng cửa lại.

– Cậu bé ốm đã đỡ chưa? - Chàng hỏi vui vẻ.

– Vâng, khá hơn rồi ạ, nhưng cậu ấy hay bị sốt phát ban.

– Thế thì tệ quá, tôi rất tiếc. Nhưng cô biết đấy, con chúng tôi không được tắm trong nước của cậu ta. Đấy không phải là vấn đề, tôi chắc bà chủ của cô sẽ rất giận nếu biết cô đã làm một việc như thế.

– Tôi? - Cô ta như bị sét đánh. - Tôi vừa trông thấy cô hầu của ông loay hoay với cái lò sưởi, tôi đã bảo cô ấy và bắt đầu lấy nước.

– Nhưng với người ốm, cô phải tháo hết nước và đánh sạch bồn chứ.

– Tôi ư?

Người đàn bà nghẹn ngào hít một hơi dài, thốt ra một tiếng nức nở và chạy ào ra khỏi phòng.

– Cô ta không tiến lên nền văn minh phương Tây vì chi phí của chúng ta, - chàng nói, tàn nhẫn.

Trong bữa tối hôm ấy, chàng quyết định rằng việc này đã rút ngắn chuyến thăm viếng: hình như Hosain chỉ thấy đất nước của chàng có nhiều núi non, có dê và người chăn dê. Anh ta là một thanh niên khép kín, lôi kéo anh ta ra bên ngoài đòi hỏi một sự nỗ lực chân thành mà hiện thời Dick dành hết cho gia đình. Ngay sau bữa ăn, Hosain để Mary và nhà per ở lại với nhau, nhưng sự đồng nhất cũ đã bị chia tách, nhiều lĩnh vực xã hội sôi nổi mà Mary muốn chinh phục chắn giữa họ. Dick nhẹ cả người khi đến chín giờ rưỡi, Mary nhận được một lá thư, cô ta đọc và đứng dậy.

– Anh chị thứ lỗi. Chồng tôi sắp đi một chuyến du ngoạn ngắn, và tôi phải đi cùng anh ấy.

Sáng hôm sau, người hầu bưng cà phê lên vừa quay gót, Mary đã vào phòng họ. Mary đã ăn vận chỉnh tề, còn họ thì chưa, và mặt cô ta rắn lại vì cơn giận ngu xuẩn, âm thầm.

– Chuyện về Lanier tắm nước bẩn là gì vậy?

Dick bắt đầu xác nhận, nhưng cô ta ngắt lời:

– Dù là chuyện gì đi nữa, nhưng anh đã yêu cầu chị chồng tôi cọ bồn tắm!

– Chúng tôi không... - họ đồng thanh cất tiếng, -... tôi đã nói với cô hầu bản xứ...

– Anh đã nói với chị gái của Hosain.

Dick chỉ còn biết nói:

– Tôi tưởng họ là hai hầu gái.

– Ai bảo anh họ là thị nữ?

– Cái gì? - Dick xuống giường, vẫn mặc áo choàng ngủ.

– Tôi đã giải thích với anh bên đàn dương cầm, đêm hôm kia. Đừng nói với tôi các vị quá say nên không hiểu.

– Cô đã nói gì vậy? Tôi không nghe ngay từ đầu. Tôi không liên hệ tới... chúng tôi không có mối liên hệ nào, Mary ạ. Bây giờ, chúng tôi chỉ có thể gặp chị ta và xin lỗi.

– Gặp chị ta và xin lỗi! Tôi đã giải thích với các vị rằng khi người con trai lớn nhất trong gia đình kết hôn, hai người chị gái tình nguyện làm thị nữ cho em dâu.

– Chính vì thế mà Hosain rời nhà đêm qua ư?

Mary lưỡng lự, rồi gật đầu.

– Anh ấy phải... tất cả bọn họ bỏ đi rồi. Vì danh dự, anh ấy coi việc đó là cần thiết.

Lúc này cả hai vợ chồng per đứng dậy và mặc quần áo. Mary tiếp:

– Tất cả chỉ vì chuyện nước tắm. Cứ làm như một việc như thế có thể xảy ra trong nhà này! Chúng ta sẽ hỏi Lanier về việc này.

Dick ngồi xuống thành giường, ngầm ra hiệu cho Nicole nhận lấy việc ấy. Trong lúc đó, Mary đi ra cửa và nói với một người hầu bằng tiếng Ý.

– Gượm đã, - Nicole nói. - Tôi không để thế.

– Chị thứ lỗi cho chúng tôi, - Mary trả lời bằng một giọng trước kia chưa bao giờ dùng với Nicole. - Bây giờ tôi có quyền xem xét.

– Tôi sẽ không đưa con tôi vào chuyện này. - Nicole mặc vội quần áo, như thể chúng là áo giáp sắt.

– Không sao đâu, - Dick nói. - Cứ đưa Lanier vào. Chúng ta sẽ xem việc cái bồn tắm là thật hay tưởng tượng.

Lanier ăn vận dở dang, nhìn chằm chằm vào những bộ mặt giận dữ của người lớn.

– Cháu nghe đây, Lanier, - Mary hỏi gặng, - sao cháu lại nghĩ là cháu tắm trong nước đã bị dùng trước rồi?

– Con nói đi, - Dick thêm vào.

– Nước bẩn lắm, thế thôi.

– Con không thể nghe thấy tiếng nước sạch chảy từ phòng ngủ của con ở bên cạnh à?

Lanier thừa nhận khả năng ấy nhưng vẫn nhắc lại ý mình, nước rất bẩn. Cậu bé hơi sợ, nó suy nghĩ xa hơn:

– Nước không thể chảy được, vì...

Họ ghìm thằng bé xuống.

– Tại sao không?

Lanier đứng trong chiếc kimono nhỏ xíu, gợi nên mối thương cảm của cha mẹ và càng làm Mary sốt ruột hơn, rồi cậu bé nói:

– Nước bẩn lắm, đầy bọt xà phòng.

– Khi cháu không chắc mình nói gì... - Mary bắt đầu, nhưng Nicole xen ngang.

– Thôi đi, Mary. Có bọt xà phòng bẩn trong nước thì theo lôgic, nó nghĩ là nước bẩn. Bố cháu đã bảo nó tới...

– Không thể có bọt xà phòng bẩn trong nước được.

Lanier trách móc nhìn bố - người đã phản bội nó. Nicole xoay vai con và dẫn nó ra khỏi phòng. Dick cười phá, đánh tan sự căng thẳng.

Dường như tiếng cười gợi nhớ đến quá khứ, đến tình bạn cũ, Mary ước chừng mình đã đi quá xa bèn nói, giọng xoa dịu:

– Trẻ con bao giờ chẳng thế.

Sự băn khoăn của cô tăng lên khi nhớ lại quá khứ.

– Anh chị mà đi thật ngớ ngẩn, đằng nào thì Hosain cũng muốn đi chuyến này. Vả lại, anh chị là khách của tôi và chỉ vấp váp có một việc. - Nhưng Dick càng bực hơn vì lối ăn nói quanh co này, chàng quay đi và bắt đầu thu xếp hành lý, chàng nói:

– Thật quá tệ với những người phụ nữ trẻ. Tôi muốn xin lỗi người đã vào đây.

– Giá anh chịu lắng nghe bên cây dương cầm!

– Sao cô chậm hiểu thế, Mary. Tôi lắng nghe với điều kiện là có thể.

– Anh im đi! - Nicole khuyên chàng.

– Tôi đáp lại lời chúc tụng của anh ấy thôi, - Mary nói, chua chát. - Tạm biệt Nicole. - Cô ta đi ra.

Sau mọi chuyện đó, cô ta chẳng bận tâm đến việc tiễn họ nữa. Người quản gia thu xếp chuyến ra đi. Dick để lại những bức thư ngắn trang trọng cho Hosain và mấy cô chị. Chẳng còn việc gì làm ngoài ra đi, nhưng tất cả nhà, nhất là Lanier, đều cảm thấy buồn bã.

– Con quả quyết là nước bẩn, - Lanier khăng khăng.

– Thôi con ạ, - bố em nói. - Tốt hơn hết là con quên chuyện ấy, trừ phi con muốn bố tách khỏi con. Con có biết ở Pháp có một điều luật mới là có thể tách con ra không?

Lanier hét lên vui thích và nhà per lại thống nhất. Dick tự hỏi thêm bao nhiêu lần nữa việc này mới trọn vẹn.