Chương 23
Một mùa buổi chiều mùa hè năm 1990, khi tôi vừa tròn mười ba tuổi, tôi thấy mẹ tôi ở đầu cầu thang. Bà đang đặt chồng ga giường mới giặt lên tủ hong quần áo. Ngày xưa tuần nào cũng một chiếc xe tải với dòng chữ vàng đến nhà và lấy quần áo của chúng tôi đi giặt, rồi mấy ngày sau gửi lại đồ cho chúng tôi trong những kiện hàng buộc ruy băng đẹp không tì vết, hoặc treo lên những chiếc mắc quần áo bằng gỗ, có túi bóng kính bọc bên ngoài.
“Mấy người ở dịch vụ giặt là đâu hả mẹ?” Tôi hỏi.
“Dịch vụ giặt là gì cơ?”
Tóc mẹ tôi đã dài ra nhiều. Nếu tôi không nhầm, đến nay đã là hai năm mẹ tôi chưa đi cắt tóc, kể từ ngày mấy người kia chuyển vào nhà chúng tôi. Birdie để tóc dài, và Sally cũng vậy. Trước nay mẹ tôi vẫn để tóc ngang tới cằm. Giờ tóc bà đã dài quá bả vai, chia ngôi ở giữa. Tôi tự hỏi không biết có phải mẹ tôi đang muốn bắt chước những người phụ nữ kia hay không, cũng giống như cái cách mà tôi muốn bắt chước Phin.
“Mẹ nhớ không? Ông già vẫn lái xe van màu trắng đến đây để lấy đồ mang đi giặt, cái ông người nhỏ con mà mẹ vẫn sợ là ông ấy không ôm nổi hết chỗ quần áo ấy?”
Mắt mẹ tôi hướng sang bên trái, như thể bà đang cố tìm về một giấc mơ xa xôi nào đó, và bà nói, “Ồ đúng rồi, suýt nữa thì mẹ quên mất ông ấy.”
“Tại sao ông ấy không đến nữa ạ?”
Bà vê các đầu ngón tay vào nhau, còn tôi nhìn bà với ánh mắt báo động. Tôi biết cử chỉ này có nghĩa là gì, và đó cũng là điều mà tôi đã nghi ngờ từ lâu, nhưng đây là lần đầu tiên tôi có thể tự xác nhận. Chúng tôi hết tiền.
“Nhưng tiền của cha đi đâu hết cả rồi ạ?”
“Suỵt.”
“Nhưng con không hiểu.”
“Suỵt!” Bà nhắc lại. Rồi bà nhẹ nhàng kéo tay tôi lên phòng ngủ và để tôi ngồi trên giường. Bà nắm lấy tay tôi, mắt nhìn tôi không rời. Tôi để ý thấy hôm nay bà không trang điểm, và tôi tự hỏi, bà đã ngừng việc ấy từ khi nào. Quá nhiều thứ cứ dần dần thay đổi trong một khoảng thời gian dài nhiều khi khiến con người ta khó mà phát hiện ra đâu là điểm bắt đầu.
“Con phải hứa, hứa, và hứa với mẹ,” bà nói, “là con sẽ không nói cho ai khác biết chuyện này. Con sẽ không nói cho em gái con. Không nói cho những đứa trẻ con khác. Không nói cho cả những người lớn trong nhà. Không nói cho ai cả, được không?”
Tôi gật đầu lia lịa.
“Và mẹ nói với con điều này vì mẹ tin con. Con rất là biết suy xét. Nên đừng để mẹ thất vọng, được chứ?”
Tôi càng gật đầu mạnh hơn nữa.
“Cha con hết tiền từ lâu rồi.”
Tôi nuốt nước bọt.
“Gì cơ, hết sạch ấy ạ?”
“Về cơ bản là thế.”
“Vậy, giờ nhà mình sống bằng gì?”
“Cha đang bán cổ phiếu và chứng khoán. Nhà mình vẫn còn một vài tài khoản tiết kiệm. Nếu mỗi tuần không tiêu quá ba mươi bảng, thì nhà mình sẽ vẫn ổn thôi, ít nhất là trong vài năm tới.”
“Ba mươi bảng một tuần?” Mắt tôi trợn lên. Ngày xưa chỉ riêng việc mua hoa tươi thôi mẹ tôi đã chi hết ba mươi bảng một tuần. “Nhưng điều đó là không thể!”
“Không phải đâu. David đã ngồi xuống và tính toán cùng bố mẹ.”
“David? Nhưng David thì biết gì về tiền cơ chứ? Đến một ngôi nhà ông ta còn chẳng có nữa là!”
“Suỵt.” Bà đặt ngón tay lên môi tôi, thận trọng ngoảnh ra nhìn cánh cửa phòng ngủ. “Con phải tin bọn mẹ, Henry. Bọn mẹ là người lớn, và con phải tin bọn mẹ. Birdie kiếm được tiền từ những buổi dạy đàn violin. David cũng kiếm tiền từ việc làm huấn luyện viên thể dục. Justin cũng đang kiếm ra rất nhiều tiền nữa.”
“Đúng vậy, nhưng họ đâu có định đưa tiền ấy cho nhà mình?”
“Có chứ. Ai cũng góp một ít. Và bọn mẹ đang cố vun vén để mọi thứ đều hoạt động trơn tru.”
Đó là lúc suy nghĩ ấy ập đến tôi. Dứt khoát và rõ ràng.
“Vậy giờ nhà mình thành nhà tập thể ạ?” Tôi hoảng sợ hỏi.
Mẹ tôi bật cười, như thể câu tôi vừa hỏi rất lố lăng. “Không!” bà nói. “Tất nhiên là không rồi.”
“Vậy thì tại sao cha mẹ không bán nhà đi?” Tôi hỏi. “Cả nhà ta có thể chuyển ra sống ở một căn hộ nhỏ nào đó. Như thế cũng tốt thôi. Và chúng ta sẽ có rất nhiều tiền.”
“Nhưng đây không chỉ là vấn đề tiền, và con biết điều đó, phải không?”
“Vậy là gì ạ?” Tôi hỏi. “Vấn đề là gì mới được ạ?”
Bà thở dài, ngón tay bà nhẹ nhàng xoa bóp lòng bàn tay tôi. “Vấn đề là, chà, vấn đề có lẽ chính là mẹ, mẹ đoán vậy. Cách mẹ tự cảm nhận về bản thân mình, và những nỗi buồn mẹ đã phải trải qua biết bao lâu nay, và tất cả những thứ này,” bà chỉ tay quanh căn phòng rộng lớn của mình, với rèm che rủ xuống, và đèn chùm sáng trưng, “những thứ này không khiến mẹ hạnh phúc, không một chút nào. Và rồi David tới và chỉ cho mẹ thấy mẹ có thể sống một cuộc sống khác, một cuộc sống ít ích kỷ hơn. Nhà mình có quá nhiều thứ, Henry ạ. Quá, quá nhiều thứ, và khi con có quá nhiều thứ, tài sản của con cũng sẽ chính là thứ kéo con xuống. Và giờ tiền của nhà ta gần như sắp cạn, đó là dấu hiệu tốt để thay đổi, để suy nghĩ về những thứ ta ăn và những thứ ta dùng, những thứ ta chi tiêu, cả cách chúng ta san sẻ thời gian của mình. Sống ở đời phải biết cho đi nữa, chứ đâu chỉ mãi nhận lại. Con biết không, David…” Tôi nghe giọng bà ngân lên, như tiếng thìa bạc gõ vào ly rượu vang, khi nhắc đến tên ông ta. “… Bác ấy quyên góp gần hết tiền của mình cho các quỹ từ thiện. Và giờ, dưới sự hướng dẫn của bác ấy, chúng ta cũng sẽ làm như thế. Giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn hơn giúp tâm hồn ta được thanh thản. Cuộc sống trước đây của gia đình ta lãng phí quá. Chúng ta đã đi lầm đường. Con có hiểu điều ấy không? Nhưng giờ, có David ở đây để dẫn dắt chúng ta, chúng ta có thể bắt đầu lấy được lại cân bằng.”
Tôi tự cho mình thời gian để tiếp thu được đầy đủ ý nghĩa của những gì mẹ tôi vừa nói.
“Vậy họ sẽ ở lại đây,” cuối cùng tôi nói. “Mãi mãi ạ?”
“Đúng vậy,” mẹ tôi nói, khẽ cười. “Đúng. Mẹ mong là vậy.”
“Và nhà chúng ta nghèo?”
“Không. Chúng ta không nghèo, con yêu. Mà là không còn gánh nặng. Chúng ta là những người tự do.”