Chương 3

Sự thử thách đầu tiên xảy tới sớm hơn là tôi nghĩ.

Một tối thứ sáu, má tôi tới trại. Chiếc xe màu đen và cục mịch của bà ngừng trước nhà ăn nơi chúng tôi nhóm họp mỗi tuần một lần.

- Ariel, một con bạn tôi nói, chắc là má bồ.

Tôi bước ra và ngồi vô xe bên cạnh bà. Bà có vẻ ấp úng để mở lời, do đó tôi hỏi bà:

- Có chuyện gì đó má?

Tôi trông thấy bà khóc. Tôi nhìn bà, đôi mắt bà màu ma rông nồng nàn và những sợi tóc dài vàng sậm của bà được cột thành búi. Bà trông thực nhỏ nhắn, mảnh mai. Tôi dịu dàng cầm lấy tay bà, bà có những ngón tay dài thanh nhã, đeo nhẫn, và lòng bàn tay mang tàn tích của những công việc nhọc nhằn.

Có thể cho rằng thực lạ lùng mẹ ruột của tôi lại không biết mở lời với tôi ra sao: một bức tường được dựng lên giữa chúng tôi, mà các viên đá do chính tay tôi đặt nhiều nhứt, năm nầy sang năm khác. Chúng tôi như hai kẻ xa lạ không liên hệ hoặc ràng buộc gì với nhau. Và thế nhưng, bà lại tìm tới tôi ; tôi không bao giờ có thể tìm tới bà.

Bà cúi đầu nghĩ ngợi và nói:

- Không có gì hết. Má chỉ muốn tới thăm con.

- Và má đã khóc vì chuyện đó? Và từ xa tới đây vào giờ nầy?

- Vì ba con.

Bà ngẩng đầu lên và quay về phía tôi.

- Và má van con, Ariel, hãy nghe má nói. Đừng nhìn má bằng cặp mắt xa vắng, như ba con. Hãy nghe má nói, thế thôi. Con là người duy nhứt mà má có thể ngỏ lời, má van con, hãy tỏ ra dễ thương với má trong giây phút. Má chưa hề trông thấy con khóc khi con còn nhỏ. Má biết má không là một bà mẹ hiền, nhưng đó không phải hoàn toàn lỗi nơi má, hãy cố hiểu giùm má.

Bàn tay bà siết chặt tôi, những chữ thoát ra cửa miệng bà một cách khó khăn. Khuôn mặt tôi khuất trong bóng tối, không để lộ sự cố gắng của tôi để lẩn tránh vô trong bóng tối.

- Má cứ nói, tôi nói. Cứ nói tiếp cho con nghe.

- Má không hiểu được ba con. Má nghĩ rằng có lẽ con hiểu được ông. Ông quái gở và đơn độc vô cùng, và chìm đắm vô những vấn đề khiến ông quan tâm, ông không hề nói một lời dễ cảm, một câu khen tặng. Ông nhìn mọi sự với vẻ khinh miệt và không bao giờ nhận thấy điều gì tốt đẹp. Má không còn chịu đựng được nữa, Ariel. Ông có mặt ở đó nhưng tâm trí thì đâu đâu. Căn nhà đầy sự hiện diện của ông vừa trống vắng hoàn toàn. Ông có vẻ như ở trên hết mọi sự và má cô đơn vô cùng.

Bà khẽ nức nở, tay vẫn nắm lấy tay tôi, cố tăng thêm nghị lực qua sự tiếp xúc với tôi. Tôi nhìn bà đăm đăm.

- Má. Và tiếng đó vang ra xa xôi, như mất hút. Má. Bà có vẻ mệt mỏi, tiều tụy, nhỏ bé tới mức tôi muốn bồng bà đặt lên giường, giống như tôi đã làm như vậy với em tôi. Tôi mỉm cười và nói:

- Mọi việc sẽ đâu vô đó. Má đừng khóc. Má đã chung sống với ba từ lâu rồi.

- Không với ba con đâu, với một người mà má tưởng là ba con, ngỡ rằng đó là chồng mình. Ông có vẻ phiền muộn vô cùng. Và ông thương yêu con vô cùng, Ariel, ông có cho má biết điều đó. Má tin rằng có lẽ con sẽ hiểu… Bà nói thêm bằng giọng trách móc: Con giống ba con vô cùng!

Tôi mỉm một nụ cười kín đáo và thỏa mãn.

Tôi hiểu những khó khăn của hoàn cảnh bà, nhưng không thể thay đổi được gì hết. Ba tôi và tôi ngại làm mềm lòng nhau. Chúng tôi không biết cách bày tỏ tình cảm và cho rằng để lộ nó ra ngoài là một dấu hiệu yếu đuối.

Tôi cố giải thích với bà:

- Má cũng hiểu, con khó mà giúp đỡ được má. Con là một phụ nữ, do đó con phải nhờ tới hằng ngàn điều nhỏ nhặt đã học được và đã đem ra áp dụng để tránh được sự ghê tởm phải bày tỏ tình cảm. Con mua hoa và những món quà nho nhỏ, chúc tụng lễ sinh nhựt, nghĩ tới những lời phải nói. Nhưng trong thâm tâm, con giống ba con. Vì chính ông không cần tình thương, do đó không nên chờ đợi ông biểu lộ với người khác.

- Nhưng nếu vậy làm sao má biết được ông có thương má không và có đếm xỉa tới má không?

Đó là một câu hỏi giản dị và hồn nhiên mà một đứa con gái mười tám tuổi có thể đặt ra với người tình của nó. Bà có vẻ rất trẻ trung khi hỏi như vậy và tôi cần phải tìm một câu trả lời sẽ giúp đỡ và thuyết phục được bà.

- Ông không để lộ cho thấy những tình cảm thâm trầm, cũng như đâu là tình cảm thực sự của ông. Hai mẹ con mình đều nhận thấy ông cứng rắn và lãnh đạm vì khi nào ôn hòa, dễ mến ông đánh chữ làm thinh nhưng ông sẽ ồn ào lên những lúc không được như vậy.

Chúng tôi im lặng trong một lúc, sau đó tôi xuống xe và má tôi lái xe chạy đi. Tôi muốn hét lên bà hãy trở lại, van xin bà hãy tỏ ra dũng cảm, muốn nói cho bà biết tôi thành thực thương bà.

Nhưng tôi chỉ đá vô một viên đá và cất giọng hát lên nho nhỏ một điệu hát vô nghĩa vừa lập lại với chính mình: bà cần tôi, bà cần tôi. Tôi đi về phía các trại lính, to lớn và đen thẳm, cắt rõ nét trên nền trời không ánh trăng. Nhà ăn mà tôi rời khỏi cách đây một giờ đã vắng người. Những con bạn đang ở trong một căn phòng bên cạnh hát các bài thánh thi của ngày thứ sáu và xem một vở kịch mà tôi đã sáng tác một phần lớn. Tôi đi vô phòng ngủ và cởi bộ quân phục. Tôi nằm ngửa, dán mắt lên trần phòng tối om ; những cây đà dài nối liền các bức tường, chạy xuống tới sàn phòng và ngược trở lên trần ; người ta có thể cho đó là những cái khung, mà chúng tôi đã đi xuyên qua, đã đứng hoặc nằm trong đó từ ngày nầy sang ngày khác, không kém phần cứng nhắc.

Má dũng cảm hơn là chúng tôi đã tưởng. Tôi sẽ không thể chịu đựng nổi cuộc đời của bà: tánh vô tâm của ba tôi và sự bắt buộc từ bỏ bản ngã của mình cho một người. Chắc bà phải thương ông nhiều lắm, nhưng bù lại bà đã được những gì? Tôi hiểu quá ít về bà: tôi chưa hề hiểu bà thực sự và giờ đây bức tường đã được dựng lên cao quá, và mỗi người ở một bên. Những ý nghĩ đó làm tôi buồn rầu.

Một kỷ niệm thơ ấu xưa cũ nhất của tôi xảy ra năm tôi lên ba tuổi, ba tôi ở tù vì những hoạt động chống lại nhà cầm quyền Anh. Má tôi và tôi đi thăm ông, ông ở phía sau một màn lưới sắt. Ở đó có nhiều người, người nào cũng cảm động và nhiều người không cầm được nước mắt. Tôi chỉ có thể len bàn tay tôi qua mắt lưới ; ba tôi nắm lấy và siết chặt. Chỉ có những ngón tay nhỏ bé của tôi mới có thể chui qua được. Má tôi chỉ có việc khóc mà thôi. Có lẽ sự kiện nầy đặt nền móng cho bức tường chia cách chúng tôi vì, kể từ ngày đó, thường khi chỉ có bàn tay tôi là có thể chạm tới ba tôi, đôi khi chính tôi cũng không hay biết.

Vì được nuôi dưỡng trong một thành phố, tôi càng xa cách hơn với má tôi, bà lo các công tác xã hội và một chị ở coi sóc việc nhà. Ba tôi không bao giờ có mặt ở đó, do đó tôi cũng dễ trách cứ má tôi đã bỏ bê tôi. Sự thực, chính tôi tự xa cách với bà. Tôi biết làm xúc phạm bà bằng cách bày tỏ cho thấy tôi cảm tưởng mình không có một tổ ấm. Điều đó làm cho hai ông bà khổ tâm. Hai người bắt đầu cảm thấy có tội phần nào đã để bị lôi cuốn quá nhiều bởi đời sống công cộng.

Làm cho họ khổ tâm cũng là một cách lôi kéo sự chú ý của họ và làm chủ hoàn cảnh. Nhưng có những cơ hội mà tôi thực sự cảm thấy thiếu thốn một bà mẹ. Tôi lớn lên và trải qua những cuộc khủng hoảng nho nhỏ của tuổi thiếu niên mà tôi tập một mình mình biết một mình mình hay. Lần đầu tiên tôi có kinh, hay lần đầu tiên tôi mua áo nịt vú, má tôi không có mặt ở đó ; và cứ thế những viên đá nhỏ được gắn dính bằng xi măng để tạo thành những viên đá lớn hơn và những viên đá lớn hơn kết thành một bức tường. Dần dần, tôi không làm sao nói với bà về một vấn đề thầm kín hoặc riêng tư. Tôi nhận biết rằng bà e ngại tôi hay đúng hơn bà e ngại con người mà tôi có thể trở thành. Tôi trưởng thành rất mau và nấc thang giá trị của tôi thay đổi. Bà sợ không còn quyền hành đối với tôi và chính tôi lại có quyền đối với bà. Và với lại, bà cũng ganh tị. Như thể bà thèm khát sự trẻ trung của tôi, làm lộ rõ tuổi già của bà. Ba tôi thích đi chung với tôi, trông thấy người khác quay đầu về phía hai cha con tôi vừa thầm thì:

- Cô gái trẻ đẹp nào đi chung với Đại tá vậy? Má tôi sợ hai tiếng « cô gái ». Khi nó được dành để chỉ tôi. Bà không muốn chia sẻ với tôi tình thương của ba tôi. Các bạn trai của tôi gần bằng tuổi của ông và, khi nào chúng tôi đi chung với nhau ra ngoài, bao giờ tôi cũng sắp xếp sao cho mình trở thành trung tâm điểm của bao nhiêu cặp mắt. Bà đành chịu và với lại bà cũng bị tình thương dành cho tôi làm yếu đuối thêm.

Vậy mà giờ đây bà tìm kiếm tôi, bà tới tìm tôi và đã ra về.

Những cái khung được tạo thành bởi các cây đà của trần phòng mờ dần. Tôi có cảm tưởng nhìn ra khoảng trống và nằm trên một cái giường bềnh bồng. Tinh thần trì độn, tôi nghe giọng nói của các con bạn trở về từ buổi lễ. Một con bạn, Tamar, tới bên giường, cầm lấy tay tôi, nhưng tôi rút nó lại.

- Có chuyện gì không như ý sao, Ariel?

- Không, không có chuyện gì hết. Các bồ cũng vui chơi chớ?

- Phải. Ariel, bồ có vẻ vùng vằng. Mình làm cho bồ thức giấc phải không?

- Không, mình nằm chiêm bao. Thôi ngủ ngon, Tamar.

Giữa lúc đó, vị trung úy lớn tiếng:

- Tắt đèn! Và bóng tối làm tôi dễ chịu. Tôi nghĩ tới Tamar. Nó cao lớn, không đẹp nhưng dễ coi và là loại người mà mỗi ngày người ta mỗi thêm có cảm tình để, nhiều năm sau, nhận ra rằng mình hoàn toàn không hiểu gì về họ. Ba má Tamar sống tại một ngôi làng nơi họ có một trang trại rộng lớn và đời sống cũng dễ chịu. Đối với tôi, nó là sự pha trộn giữa lương tri và tánh hồn nhiên ; lúc nào cũng có mặt, nó không hề bắt nạt nhưng hiện diện đúng lúc.

Nó không ngủ, nhưng chúng tôi không trao đổi với nhau một lời nào, chỉ nhìn nhau qua cảnh mờ tối ; chúng tôi ra dấu với nhau bằng đầu và kéo mền phủ lên tới mái tóc.

Thói quen mỗi ngày cứ tiếp tục, tôi được yêu mến và phục tùng như ý đã quyết. Tất cả những đứa nào cần được giúp đỡ đều tới tìm tôi. Tôi vui vẻ, đùa cợt và góp ý kiến đối với mọi chuyện. Tôi còn cả xử sự như một nữ sinh nội trú thực sự: tôi trải qua hằng giờ để nói về quần áo và chuyện trai gái, và cho tất cả xem các tấm hình sưu tập của tôi. Mỗi lần có chuyện gì quan trọng để thảo luận với vị chỉ huy trưởng tôi đều được chọn làm đại diện khóa sinh.

Một hôm, vị chỉ huy trưởng cho người tìm tôi:

- Cô đã thay đổi, Ariel.

- Bà tin thực sao?

- Tôi không quên lúc cô còn là tân binh. Giờ đây, cô mới thực sự là cô. Tôi biết là khi nào cô ý thức được rằng cô có thể lôi cuốn cảm tình của người khác, cô sẽ rời khỏi cái vỏ của cô.

- Không đúng như vậy. Tôi có thể đóng giữ bất cứ vai trò nào.

- Cô muốn cho rằng đó là một vai trò do cô chọn lựa, trong khi sự thực cô yêu mến những gì cô đã làm. Trước kia không bao giờ cô chịu làm thử, sợ gặp phải thất bại. Một sự thất bại sẽ làm cho cô gãy đổ. Cô không chịu nhảy bao giờ, cô chưa tin chắc rằng cô sẽ rơi xuống trên hai chân.

- Thu phục được cảm tình của một trăm sĩ quan tương lai, phải chăng đó là một sự thắng lợi của tôi? Tôi trớ trêu hỏi.

- Tùy ý cô ; bao giờ cô còn tiếp tục con đường hiện tại… Đối với tôi thì sao cũng được. Nhưng cô đừng quên lời giao ước giữa chúng ta.

Tôi chào và bước ra. Bà ta không hiểu và tôi muốn chứng tỏ rằng bà đã lầm. Kỳ phép tới, tôi sẽ trở lại hoàn toàn là con người tôi. Tôi nôn nóng bứt rứt vì ý nghĩ phải nhập cuộc, phải thúc đẩy các mối cảm xúc, các hành vi và tình cảm của tôi ngoài trận địa, giống như những người lính, và giúp cho chúng chiến thắng. Nhưng tôi còn phải chờ đợi thêm mười ngày.

Rồi một hôm tôi không còn nghị lực để đóng giữ vai trò của mình. Chúng tôi ngồi quanh một cái bàn lớn trong phòng học. Thuyết trình viên cho chúng tôi đầu đề của bài thi sắp tới: ông cắt nghĩa chúng tôi cần phải làm những gì. Với tánh cách là một sĩ quan, nếu có một người lính từ trần hoặc tự tử tại đơn vị của chúng tôi. Chúng tôi cần phải:

a) Viết một bức thư cho ba má anh ta.

b) Làm bản kê khai đồ đạc của người lính đã chết.

c) Trông chừng việc mai táng được đúng theo luật lệ, tiết C, trang 15.

- Giờ đây, thuyết trình viên nói, các bạn hãy giả thử có một người lính vừa mới chết tại đơn vị của các bạn. Các bạn cần phải: a) viết thư cho ba má anh ta và b) làm bản kê khai đồ đạc anh ta để lại. Các bạn nộp bài cho tôi trong hai tiếng đồng hồ nữa.

Tôi không nắm vững vấn đề ngay tức khắc. Nhưng sau đó, tôi muốn như thường lệ bắt tay ngay vô việc và trước hơn mọi người, như vậy tôi có được vài giây phút tự do. Tôi lấy bản kê khai và bắt đầu ghi: một cái đồng hồ, một thẻ bài, một gói thuốc, diêm quẹt, một cái bóp: những tấm hình của ba má anh ta và của một cô gái. Tôi dừng lại và nhíu mày.

« Ariel, mi đang làm gì vậy? » Tôi thầm nghĩ. Đó là một xác chết, một xác chết. Đồng hồ đeo nơi cườm tay lạnh giá, cái bóp nằm yên ở một bên hông im lìm. Và phải chăng mi không thấy máu dính nơi khăn tay?

« Ariel, mi làm thế nào được? Mi vừa mới lật lại một xác chết. » Đầu tôi nặng trĩu. Tôi nghiêng xuống bàn, kế đứng lên, xin phép ra ngoài trong giây lát và lên phòng ngủ nằm dài trên giường.

Tôi nhớ tới một con chim bé nhỏ lạnh giá và cứng đơ mà chúng tôi đã tìm thấy trong làng. Tôi đem tới cho má tôi và nói:

- Má ơi! Con chim nó lạnh.

- Phải, Ariel, vì nó đã chết rồi.

- Chết là sao hả má?

Ba tôi tách tôi ra, cầm lấy con chim và đáp:

- Chết có nghĩa là bệnh rất nặng. Con chim không còn bay hay hót được nữa.

- Giống như ông ngoại khi bịnh phải không ba?

- Phải, giống như ông ngoại.

- Như vậy ông ngoại cũng chết hay sao?

- Không, ông ngoại mạnh lại. Nhưng con chim này chết vĩnh viễn.

Tôi không hiểu nhưng dừng lại tại đó.

Sau đó cậu tôi từ trần. Má tôi và bà ngoại khóc hết ngày nầy sang ngày khác. Hai người đem trở về nhà một cái đồng hồ: tất cả di sản của cậu. Và cho biết cậu đã chết rồi.

- Giống như con chim hả ba?

- Phải, Ariel, giống như con chim. Cậu không còn ôm con giơ lên thực cao nữa. Và không còn chọc cười con nữa.

- Cậu có lạnh giống như con chim không?

Lớn lên, mỗi ngày tôi một học thêm nhiều điều về đời sống cũng như về cái chết. Tôi có cảm tưởng mình ngờ nghệch, ngu độn và sạch hết mọi tình cảm. Khi trở về bàn để hoàn tất bản kê khai những gì còn lại của người lính đã chết. Một tế bào đã chết mất một nửa trong đầu tôi, mà tôi không hề sử dụng tới, bắt đầu làm việc: tất cả các tế bào khác đều bị tê liệt. Các ngón tay di chuyển trên tờ giấy độc lập với đầu óc tôi. Tôi kết thúc bản kê khai và để nó sang bên cạnh như thể đó là một trong số sáu bài làm mỗi ngày của chúng tôi. Sau đó tới bức thư viết cho ba má người chết.

Tôi nhìn quanh. Vài con bạn tôi nghiêm chỉnh làm bài, như thế đó là một bài toán. Những đứa khác cười ngạo một cách ngốc nghếch, giơ bài họ lên và cười.

« Kính gởi Ông bà X,

Với niềm hối tiếc sâu xa tôi xin báo tin cho Ông Bà rõ anh A đã bỏ mình trong khi thi hành phận sự.

Anh là một người lính xuất sắc, được mọi người yêu mến, và chúng tôi hãnh diện vì anh. Nếu những dòng chữ của tôi có thể đem lại cho ông bà niềm an ủi, tôi xin được nói rằng anh đã sống và đã chết một cách xứng đáng… »

Tôi bấu vô ghế. Đột nhiên, tôi cảm thấy các tế bào khác của tôi hoạt động trở lại trong đầu. Tôi trông thấy một ngôi nhà nhỏ bé tại một ngôi làng, người đưa thư trao bức thư nầy cho một bà mẹ… Tôi nghe tiếng kêu của bà và đứa em gái nhỏ hỏi: « Má ơi, chết nghĩa là sao hả má? » Tôi trông thấy một ngôi nhà khác, lần nầy tại một thành phố ; người đưa thư đi lên những tầng lầu, tới một cánh cửa và nhét bức thư phía dưới… người cha run rẩy đọc nó…

Có thể tôi sắp chết ; một người nào đó sẽ viết: « Kính gởi Ông Bà Ron… » và Gal nhận thư với đồ đạc riêng của tôi, một cái bóp, một đồng hồ, những tấm hình gia đình tôi và tấm thẻ bài với con số 361.950. Hay là con trai tôi sẽ chết và một trung úy nào đó sẽ viết thư cho tôi.

Tôi bật lên một tiếng cười u uất, vang dội và không dứt.

- Ariel, nín đi chớ bồ, tụi nầy đang làm bài.

Làm bài. Tôi đã chết.

- Kìa, nín đi chớ!

Tôi không thể nín cười được. Tôi cười man dại. Mọi sự đều hư ảo vô cùng, buồn cười vô cùng,

Tôi vụt rời khỏi phòng học, đem theo các tờ giấy của tôi, tôi chạy ra ngoài, nhảy qua những xác chim và lính, người nào cũng đều có đồng hồ và bóp ; tôi chạy, chạy, vừa nói: « niềm hối tiếc thông báo cho ông bà… » Những thẻ bài, những tấm hình, máu. « Kính gởi ông bà… »

Tôi khóc cười lẫn lộn và đột nhiên cảm thấy suy yếu vô cùng.

Lần sau đó, chính ba tôi tới thăm tôi. Ông cảm thấy bỡ ngỡ, và, vài phút sau, ông có vẻ hối tiếc đã tới đây:

- Ba muốn nói chuyện với con.

- Thực không ba. Con đã làm gì quấy?

- Không phải con. Hình như chính ba mới là quấy. Con cần phải nói với má con. Bà khóc ngày khóc đêm và khổ sở. Ba không thể thay đổi con người ba. Con cần tỏ ra dễ thương với má con và cắt nghĩa cho bà rõ.

- Nhưng con đã làm rồi.

Ông ngạc nhiên khi tôi cho ông biết về cuộc thăm viếng của bà.

- Con không thể thay thế ba được đâu, ba. Đó là một vấn đề riêng của ba.

Tôi cảm thấy thú vị đã nói với ông như vậy. Ông nhìn tôi đăm đăm và trong một giây lát ông gần như khoác vẻ rất người.

- Có lẽ bà cho rằng có một người đàn bà khác, ông nói. Chính vì vậy ba mới tới thăm con, bởi vì không có một người đàn bà nào hết. Chỉ vì ba cần cảm thấy tự do. Ba không thể chịu được sự canh chừng. Ba làm việc vất vả và sự cô đơn đem lại cho ba niềm thoải mái lớn lao. Bà sẽ không bao giờ hiểu rằng ba không thể nào tìm được sự thoải mái giữa đám đông, bằng cách nói chuyện mưa chuyện nắng hay xử sự như một người chồng, một người cha tốt, điều mà ba không làm được. Nhưng con thì hiểu, hay ít ra ba cũng tin như vậy.

- Thưa phải. Con nghĩ rằng ba nói đúng. Con sẽ nói với má con một lần nữa.

- Con có thể giúp ba rất nhiều, Ariel. Con giống ba và dù vậy con vẫn là một phụ nữ giống như má con. Con có thể làm gạch nối giữa ba và má con.

Thực rõ rệt là ông không còn điều gì để nói thêm với tôi, nhưng ông không biết phải chấm dứt câu chuyện bằng cách nào.

Đó là ba tôi: vai rộng, những đường nét đẹp cân đối và mái tóc đen bắt đầu hoa râm. Đó cũng là một người rất cô đơn, một người không tin nơi tình bạn không tin cậy một người nào, một người ương ngạnh và cứng rắn như thép, nhưng rất là cô đơn.

Lần đầu tiên trong đời tôi, tôi không còn sợ ông nữa, nhưng khổ sở giùm cho ông. Ông không biết cách bộc lộ tình cảm, nhưng trong lòng ông chắc không thiếu tình cảm và ông không thể đóng trò để làm giảm bớt mặc cảm phạm tội của ông.

- Nếu con cần bất cứ một điều gì, Ariel, một lời khuyên bảo, một câu nói đẹp lòng, ba muốn con nhớ rằng ba là người sẵn sàng nhứt trên đời nầy để ban cho con.

Ông cầm lấy cái nón, khoác áo măng tô, chào gọn một tiếng Shalom , leo lên xe và chạy đi.

Tại sao ông tới đây? Có chăng một lý do thực sự? Hay phải chăng đó chỉ là một nhu cầu, một nhu cầu mà những người dũng cảm nhứt trong số chúng ta vẫn cảm thấy: nhu cầu trò chuyện với một người? Tôi biết rằng ông chỉ có mình tôi. Và ông sẽ không bao giờ nhìn nhận rằng ông cần được thông cảm. Ông cho rằng ông đã hành động hợp lý: một cách đúng lý đó là điều duy nhứt phải làm.

Sau nầy, tôi khám phá ra rằng làm gạch nối giữa cha mẹ thực khó chịu biết chừng nào. Gần như bao giờ đó cũng là một thói quen đơn giản nhưng, thỉnh thoảng, tôi phải cố gắng rất nhiều, và điều đó trở nên nhọc nhằn.

Một sớm mai, tôi ra ngoài sớm, tôi đã có một lý do để khỏi phải tập thể dục. Tôi ngồi trên một ghế dài, bàn tay lạnh giá, và những nhà xí gần đó tỏa ra trong không khí những mùi nôn mửa. Bầu trời xanh nhạt ; hôm nay là ngày tôi được mười tám tuổi.

Tôi cố xem như không có gì, nhưng mười tám tuổi, cũng là chuyện trọng đại. Đó là tuổi mà tôi chánh thức rời bỏ tuổi thơ để bước sang tuổi thành niên. Tôi tự chúc mừng sinh nhựt vào lúc sáu giờ sáng, tôi đã lễ phép cám ơn cây súng của tôi đã có hảo ý đánh thức tôi dậy, cám ơn trần phòng bằng cây về hảo ý và tình thân hữu của nó, cám ơn các đóa hoa đã mọc ngoài kia và thiên nhiên dâng tặng cho tôi, trong khi tôi còn nửa thức nửa ngủ, với tất cả niềm thân ái của nó.

Tôi không còn là một cô bé mười sáu mười bảy tuổi dậy thì sớm mà là một thiếu nữ hoàn toàn, độc lập, tự do và có thể hành động theo ý muốn.

Đó là ngày tôi lên mười tám tuổi, và tôi biết rằng má tôi sẽ nhắc ba tôi. Ông sẽ trả lời một câu đại loại: « Nó mười tám tuổi rồi sao? Giờ đây nó là một thiếu nữ ».

Má tôi có hứa tới thăm tôi và sự thăm viếng của ba dĩ nhiên là một biến cố trọng đại trong ngày đối với tôi.

Tôi có sẻ chia cái bánh lễ với các con bạn không? Hay hưởng một sự thú vị âm thầm mỗi ngày cắt một miếng bánh, và để trôi qua ngày nầy mà không cho người nào biết đó là ngày sinh nhựt của tôi? Ngày nầy thuộc về tôi: dưới vòi nước, nơi câu lạc bộ, tại bãi tập, trong các buổi thuyết trình, tôi sẽ được mười tám tuổi cho riêng tôi. Ở đây, trên ghế dài nầy gần bên các nhà xí những con chim hót cho tôi nghe, tất nhiên một cơn gió hiu hiu thoảng nhẹ hơi ấm áp báo hiệu mùa xuân sang… những kỷ niệm của lễ sinh nhựt năm tôi mười bảy tuổi đột nhiên trở về… tôi đã ăn mừng nó tại Jérusalem.

Hôm sau ngày tôi được mười bảy tuổi, thành phố vẫn còn bị bao phủ bởi một màn nóng bức. Tôi chẻ các cuống hoa mà Mike đã gởi tới cho tôi để chúng héo chậm hơn. Có mười bảy đóa hoa hồng, và trong khi chẻ từng cuống hoa, tôi ý thức được rằng mười bảy tuổi đã là lớn lắm rồi.

Tôi quăng vô trong một cái giỏ những đồ thừa lại của buổi tiếp tân hôm qua. Phải trả những chai không cho người bán tạp hóa. Hai cái ly và một cái dĩa nhỏ rất đẹp mắt đã bị bể và cần phải nhặt miểng.

« Buổi tiếp tân thực sao? » Tôi thầm hỏi.

Mọi chuyện bắt đầu, theo tôi nghĩ, khi Rina đề nghị hai đứa chúng tôi hãy tổ chức một « party », tôi nhớ là ngay sau đó tôi viết những thiệp mời khoảng mười lăm người, vào chín giờ tối hôm đó. Chưa bao giờ có một danh sách khách mời được ghi một cách chán nản và thờ ơ tới mức đó. Người ta có thể tập hợp theo sự thân thích thành từng nhóm ba người, nhưng không một bộ ba nào giống bộ ba nào. Điều đó có vẻ hấp dẫn đối với tôi.

Tôi đã dự liệu tất cả mọi chuyện trong đầu. Tôi mời Larry, mà mọi người đều cho là « dễ thương » để có một kẻ bé bỏng làm cho tôi phải thương hại, một kẻ bé bỏng về khổ người. Tôi nhận thấy Larry có một hình dáng kỳ quái ; và tôi tưởng tượng anh ta chìm mất trong khối thịt đồ sộ của Rina. Sau đó, có Gad trước kia tôi đã yêu ; giờ đây tôi nhớ lại bộ mặt đẹp trai của anh ta và đôi bàn tay trắng trẻo, nhớp nháp và phơn phớt lông Gad sẽ tìm được ngay một cô bạn, và, sau đó một lúc, sẽ chạy theo tôi. Mike sẽ tới trễ và cũng sẽ chạy theo tôi. « Anh ta vẫn còn yêu mình », tôi thầm nghĩ trong khi viết thiệp mời anh ta. Dạo sau nầy chúng tôi ít gặp nhau vì « tánh không hạp nhau », theo lời anh ta. Tôi có thể lấy anh ta làm chồng, chắc vậy, nhưng anh ta quá hoàn hảo đối với tôi.

Cũng có cả Mel, gã nhạc sĩ thật rắc rối và anh bạn của gã. Họ tới riêng rẽ với nhau để tránh khêu gợi những mối nghi ngờ, nhưng thỉnh thoảng trao đổi với nhau những cái nhìn đầy dục vọng. Nina, con bạn chung phòng với tôi, ngồi nơi một góc, nguyền rủa tất cả những đứa con gái mười bảy tuổi nào cần làm lễ sinh nhựt. Những khách mời khác không quan trọng. Đúng giờ, mọi sự đều xong xuôi: thức uống, tủ để ly tách, cộng thêm những bánh ngọt hảo hạng do chị bếp của má gởi tới. Dĩ nhiên là máy thu thanh không giúp được gì cho chúng tôi. Không có một chương trình nào thích hợp cho cả tối nay. Và tôi cũng không còn thấy hứng thú gì tối nay, mặc dù tôi đã dàn ra đâu đó xong xuôi cho đêm vui.

Đột nhiên tôi nhớ tới em trai tôi và các con chuột bạch nó nuôi trong một cái lồng ; nó để cho chúng chạy tứ tung, quan sát các cuộc cắn lộn và làm tình của chúng. Lúc nào nó cũng ngồi bên cạnh cái lồng. Còn tôi, tôi muốn đi chỗ khác.

Không khí đầy ắp hương vị của mùa xuân ; của mùa xuân thúc đẩy quý vị tìm tới với tự do và những cuộc phiêu lưu, thúc đẩy quý vị đi tìm sự mới lạ, tạo cho quí vị cảm giác thư thái và xúi giục quý vị chạy, ôm siết, hôn hít, yêu đương, hoạt động hay say sưa. Khi Gad tới (sớm và trước mọi người) tôi đưa anh ta đi ăn tối ở bên ngoài. Tôi nhìn xuống cái quần dài vấy bẩn của tôi: một năm trước đây, tôi ăn bận khác hẳn! Vừa đi ngoài đường, Gad vừa cố giải thích với tôi rằng mùa xuân lôi kéo anh ta về phía tôi không làm sao cưỡng lại được. Nhưng tôi bắt đầu cảm thấy khó chịu và một cách tàn nhẫn tôi cho biết anh ta có bàn tay nhớp nháp. Chúng tôi trở về để trông thấy Larry đã có mặt tại nhà tôi, anh ta hiền lành tới mức trở nên đáng thương hại. Gad và anh ta chuyện trò với nhau một cách trang trọng, nhưng Larry không cảm được sự độc đáo trong các nhận xét của Gad. Tôi cố hết sức tỏ ra vui vẻ và niềm nở.

Larry đòi uống trà và Gad một trái chuối. Nina tới và bắt đầu đọc. Có một cuộc hòa nhạc hay trong chương trình truyền thanh: hiện tại mọi sự đều tốt đẹp, nhưng sau đó? Tôi có cảm tưởng, cần nhiều người hơn nữa cho khung cảnh và quyết định chạy đi tìm Mel và anh bạn của gã. Mel thực sự si tình người bạn trai đó. Tôi chạy ngoài đường, đôi giày xăng đan tuột khỏi chân ; áo sơ mi lụa trắng xào xạt trong khí trời nóng bức. Tôi thèm chạy, thèm yêu bằng tất cả sức người tôi, bằng một tình yêu sâu đậm và phi thường.

Mel ở căn nhà cuối cùng đường: thang lầu, một cánh cửa được khóa lại, bóng tối hoàn toàn. Nếu có mặt ở nhà, tôi thầm nhủ, họ sẽ không mở cửa và, nếu họ vắng mặt, thì có thể tìm họ ở đâu đây? Tôi viết nguệch ngoạc vài chữ và gắn nơi cửa kế tôi trở xuống đường, chân vẫn chạy. Khí trời ngột ngạt nặng nề và màn đêm buông xuống. Cả thành phố như chìm trong một màn hơi ảm đạm. Tôi chạm vô một bức tường, nhưng tiếp tục chạy. Tất cả ánh đèn đều tắt có lẽ vì điện hư, chỉ có ánh đèn pha lấp lánh rọi dài của các chiếc xe soi sáng lề đường, và những góc phố. Tôi cảm thấy sắp sửa thù ghét chiến tranh nếu nó cũng làm cho đường phố tối đen như thế nầy. Tôi trải qua một giây phút hãi hùng và cảm thấy mồ hôi chảy trên người. Áo dài của tôi bay thành những lượn sóng tuyệt vời quanh thắt lưng và cơn gió nóng bức thổi dậy nơi tôi những khát vọng mạnh mẽ và ghê gớm làm chính tôi cũng kinh hãi.

Khi tôi về tới nhà, ánh đèn sáng trở lại. Khung cảnh giờ đây đông người hơn. Bella tới cũng như Rina mà tôi cảm thấy cần như người ta cần một con chó để dạy cho nó những ngón nghề. Nó nằm dài bên cạnh Gad.

- Cô ta đẹp, Gad nói với tôi. Sao em không cho anh biết rằng cô ra cũng tuyệt diệu nữa.

Không tệ, tôi thầm nghĩ vừa đi xuống bếp. Một phút sau, Rina tới hỏi tôi chữ « ngụy biện » nghĩa là gì. Gad đã gọi nó như vậy và nói thêm:

- Cô sẽ có ngày trở thành một kẻ đáng kể.

Tôi nghe đau nhói nơi tim. Tôi thèm uống một loại rượu nào đó, nhưng tôi tự nghĩ không thể cụng ly với những người thấp kém như vậy.

Tôi bắt đầu ước mong Mel hãy tới, hay là Mike. Ít ra họ cũng không hôi hám. Họ sạch sẽ kỹ lưỡng mặc dù Mike có hơi thở rất đặc biệt vì anh ta hút ống vố luôn miệng.

Trời rất nóng bức. Gad choàng áo vét của Rina để cố tỏ ra thân mật. Larry muốn hâm nóng rượu vang nhưng không thành công và mọi người đều uống cô nhắc. Bella mở màn cuộc trò chuyện duy nhứt của buổi tối mà tôi vẫn còn nhớ.

- Máy truyền thanh của ai đây?

- Của mình.

- Bồ mua nó ở đâu vậy?

- Ở Mỹ.

Kế đó, sau vài phút im lặng:

- Bồ thực may mắn tìm được phòng nầy!

- Phải không?

Bella, Rina và tôi chế nhạo Nina vì nó không biết cách chế nhạo người khác. Nina và tôi chuyền dĩa. Tốt hơn họ nên ăn, tôi thầm nghĩ. Những gì xảy ra sau đó không quan trọng. Tôi muốn ra ngoài, khí trời mời gọi tôi. Thế rồi, các biến cố dồn dập xô tới ; cánh cửa mở ra và Mike bước vô. Tôi cảm thấy nhẹ nhõm, vì tôi yêu anh ta vô cùng. Chúng tôi có thể ngồi dưới bếp vừa nắm tay nhau ; tôi sẽ để cho anh ta áp sát đầu gối vô đầu gối tôi nếu anh ta muốn. Tôi rất thích, tôi chưa hề quên hẳn anh ta.

Chúng tôi đi xuống bếp, nhưng Gad bước theo, có vẻ rất khổ sở. Sau đó cánh cửa mở ra lần nữa để thu nhận gia đình Golden và một vài người khác, mà phần đông không được mời. Giờ đây có quá nhiều người trong căn phòng. Tới phiên Roni đến và, nhìn nó, sự bí mật mà hai đứa đã chia sẻ trở về trong ký ức của tôi. Mel và anh bạn tình của gã cũng vừa tới chúng tôi đã đông đủ. Nhưng không còn bản nhạc nào của chương trình truyền thanh, gần như không còn món nào để ăn và các chai rượu đã lưng một nửa. Chuyện gì sẽ xảy ra?

Khổ thay, tôi lại không quan tâm tới vấn đề đó. Họ hãy buồn bực và gây chuyện nếu họ thích như vậy. Tôi lấy tiền, ra ngoài và bắt đầu chạy. Sau đó, tôi nhớ đã gọi một chiếc tắc xi và biểu anh ta chạy tới càng gần ga xe lửa chừng nào càng hay với số tiền tôi hiện có. Khi anh ta ngừng lại, tôi xuống xe: qua khỏi nhà ga, tôi chạy dọc theo đường rầy.

Tới nơi, tôi bấm chuông. Đó là một ngôi nhà nho nhỏ dễ thương, và tôi nghe vọng qua cánh cửa giọng David nói với một người đàn bà. Tôi bước xuống các bực tam cấp và trở ra đường cái, nhưng tôi liền quay trở lại ngôi nhà. Tôi tự nhủ sẽ bấm chuông và chỉ giản dị nhờ anh ta lấy xe đưa tôi trở về nhà. Tôi bấm chuông. Một con mèo đi qua gần bên tôi. Ánh đèn nơi phòng trước sáng lên và, qua cửa kiếng, tôi trông thấy đôi mắt xanh lơ và mái tóc vàng của David và khuôn mặt của người đàn bà lem luốc kem thoa mặt và nhô lên những cọng thép uốn cho tóc quăn. Nàng có vẻ quá già để làm vợ anh ta và, dù thế nào đi nữa, tôi biết rằng vợ anh ta hiện ở ngoại quốc.

- Ai đó? Anh ta hỏi.

- Em, tôi nói, vừa cho biết thêm tôi tới tìm anh ta để nhờ đưa tôi về.

- Chờ một chút, anh ta đáp.

Tôi chờ bên cạnh chiếc xe của anh ta. Sau đó anh ta đi ra và chúng tôi rồ máy. Hai tiếng đồng hồ sau đó thực khó quên. Đúng là lễ sinh nhựt của tôi. Tôi cảm thấy sung sướng ; yêu bằng một tình yêu éo le. Tôi biết rằng anh ta có con, tôi biết rằng tình yêu nầy không thể kéo dài, nhưng đó là một người đàn ông đã yêu tôi tới mức lo sợ cho bản thân và tình yêu của mình ; không còn muốn gặp lại tôi, tìm cách quên tôi, nhưng bao giờ cũng trở lại.

Tôi có nói rằng chúng tôi đi bộ rất lâu vì là vào mùa xuân, và quả thực, chúng tôi đi sát bên nhau tới mức tôi cảm nhận được thân mình anh ta qua cái váy và lớp áo mỏng choàng ngoài của tôi. Anh ta có hơi rùng mình, phấn khởi và kể cho tôi biết tối hôm qua anh ta đã uống say tại một quán rượu để cố quên tôi.

Chúng tôi đóng một con tàu tưởng tượng, nho nhỏ và ra khơi, dõi theo lối trăng trải vàng trên mặt nước. Ban ngày, chúng tôi ở đó tắm nắng, chạy tới cùng với mặt trời, chúng tôi uống rượu và làm tình dưới bầu trời xanh lơ nóng cháy, chớ không như giờ đây chúng tôi tới một căn phòng dơ dáy, run rẩy vì bị cám dỗ.

Tôi cảm thấy một giọt lệ chảy trên khuôn mặt và tôi tin rằng anh ta cũng khóc. Nhưng hiện tại là mùa xuân. Chúng tôi thèm được hạnh phúc và vui chơi như những đứa trẻ. Anh ta nâng tôi lên và bồng trên tay. Chúng tôi hôn nhau như thể đã nhiều năm, rồi xa cách nhau, những cái hôn dài trìu mến và nồng nhiệt để lại nụ cười trên môi hai đứa.

Một lúc sau, chúng tôi trở ra chiếc xe màu trắng của anh ta và tôi ngồi bên cạnh, cái váy của tôi trải thành những lớp sóng màu đen chung quanh. Anh ta cho tôi biết rằng tôi đẹp và anh ta ngưỡng mộ tôi. Và ngưỡng mộ tôi cho tới bao giờ cái chết chia cách hai đứa, và anh ta nói thêm đó không phải là một câu huê tình, mà là một ý nghĩ thực sự. Sự kết thúc của một mối tình tương tợ sẽ không còn dành lại cho anh ta bao nhiêu lý do để sống. Tôi muốn ôm riết anh ta bằng tất cả thân xác và con tim tôi và cùng thở với anh ta dưới bầu trời đêm u ám. Tôi không có uống gì hết, và thế nhưng tôi lại say sưa.

David thì thầm cho tôi biết nước da tôi mịn màng và ấm áp, và bàn tay anh ta lập lại. Tôi thích sự mơn trớn dịu dàng của hai bàn tay to lớn sạm nắng của anh ta, tôi thích lồng ngực nở lớn khiến tôi cảm thấy yên tâm và cái nhìn của đôi mắt xanh lơ đó.

Không có gì khác xảy ra. Sau đó tôi tự hỏi tại sao. Chúng tôi chỉ hôn, ôm siết nhau và cười sung sướng. Chỉ vậy thôi.

Phải trở về. Qua cửa sổ, tôi trông thấy đèn đuốc còn sáng choang trong nhà. Những người khách đang hát các bài dân ca. David và tôi cám ơn nhau và chia tay. Khí trời mùa xuân giờ đây tạo nơi tôi một cảm giác êm đềm hơn.

Tôi bước vô phòng. Mike và Gad đã đi rồi. Phần đông những người khiến tôi bỏ đi đã biến mất. Vài cặp nằm đây đó, hát lên khe khẽ. Tôi đệm theo giọng hát của họ bằng tiếng trống lớn của tôi. Căn phòng hỗn độn và có một cặp mới mà tôi không quen, nhưng họ chỉ quan tâm tới chính họ và các chai rượu chung quanh.

Rina có vẻ quá chán. Mel ngồi sát một bên anh bạn của gã và tôi nhập bọn với họ. Giờ đây tới lúc chấm dứt buổi lễ. Có người gợi ý hãy ra hát ngoài đường. Cặp mới vào cho biết ở đây thơ mộng lắm rồi và họ sẽ chờ chúng tôi trở lại.

Nina, con bạn chung phòng với tôi, đem trả lại anh bạn trai của nó cho một bà vợ nôn nóng. Trước khi dời gót, anh ta cho tôi biết anh ta mong sao ngày tôi mười tám tuổi sẽ có ít người hơn. Tôi cùng với họ ra đi theo con đường cái, theo sau là tiếng xe mô tô của Larry, và Nina đeo phía sau. Dần dần, nhóm người chúng tôi tản mác, và trên đường trở về nhà, chúng tôi chỉ còn lại ba người, Mel, anh bạn của gã và tôi, một bộ ba thực quái gở. Khi chúng tôi về tới nhà, cặp lạ mặt vẫn còn đó. Cả ba chúng tôi lo thanh toán cái núi chén bát và sắp xếp phần nào căn phòng. Tôi nhờ Mel nhỏ nhẹ báo cho cặp kia biết rằng đã hai giờ sáng và tốt hơn họ nên tới ngủ một nơi khác. Lời ám chỉ có kết quả: họ đứng lên và ra đi, tựa vào nhau để bước qua ngưỡng cửa vừa thở dài than ôi thực là một buổi tối buồn thảm. Họ chúc chúng tôi ngủ ngon và dời gót. Tôi cởi đồ, mở cửa sổ cho gió thổi vô và đi nằm.

Tôi cảm thấy cô đơn vô cùng, và nhức đầu dữ dội như thể tôi đã uống quá nhiều rượu. Và trời nóng muốn ngất đi. Một lát sau, Nina trở về và trong khi nó lên giường, chúng tôi trao đổi với nhau vài nhận xét vắn tắt về những khách mời. Bóng tối làm tôi dễ chịu và tôi chợp mắt liền sau đó mặc dầu cơn nhức đầu.

Sáng hôm sau, tôi thức giấc vì một tiếng gõ mạnh lên cửa. David, Nina đã đi rồi và chỉ còn mình tôi trong phòng, nằm mơ màng. Anh ta đem tới một hộp giấy cạc tông, với một món quà sinh nhựt anh ta đặt trên bàn. Sau đó anh ta nhẹ nhàng lui ra.

Tôi nằm trong trạng thái mơ màng, và vào khoảng trưa, tôi trỗi dậy để cắt các cuống hoa hồng. Ở đâu cũng có hoa hồng, nhiều quá nữa là khác. Bên ngoài ; khí trời vẫn oi bức nặng nề.

Giờ đây, tôi mười tám tuổi.

- Ariel, tới điểm tâm đi bồ. Chuyện gì vậy?

Tamar. Tôi choàng tỉnh như từ một giấc chiêm bao, vẫn ngồi trên cái ghế dài gần bên những nhà xí.

- Không có chuyện gì hết. Mình suy nghĩ.

- Lúc nào bồ cũng suy nghĩ. Cũng cần phải ăn uống nữa chớ! Bồ tới không?

- Tới chớ.

Tôi miễn cưỡng đứng lên. Họ không biết rằng hôm nay là ngày sinh nhựt của tôi.