
Hồi Ký Của Người Nữ Binh Do Thái
Tổng số chương: 10
NẦY đây ngôi nhà của tôi: tường màu trắng, những cây đà trên trần nhà, một phòng khách được sưởi ấm bằng một lò sưởi, và những phòng ngủ nhỏ hẹp nơi tầng nhứt. Chìa khóa là một chìa khóa đích thực xoay trong ổ khóa và ngăn cách tôi với thế giới bên ngoài. Tôi mở va li ra, thắp lên ánh sáng một ngọn lửa yếu ớt lan dần trong mớ củi ướt, và tôi bình thản uống một ly rượu vang.
Tôi mở cửa sổ, một làn gió lạnh và mặn mà, tràn đầy sinh khí, đánh thức tôi cùng với ngọn lửa, và thổi tới tận phòng tiếng đại dương gào thét, lấp đầy các xó xỉnh bằng những tiếng động và hơi mát. Tiếng gió than vãn chìm mất trong tiếng sóng dội ầm ĩ vô các bờ giốc đá ; những giọt mưa đầu tiên bay vỗ lên khung cửa kiếng và tham gia vô cuộc hợp tấu của đất trời.
Trước mặt tôi là một ngọn hải đăng, ánh sáng lờ mờ soi rọi biển khơi, mặc dù không có một thủy thủ nào, dù gan dạ, lại dám liều vượt biển đêm nay. Ánh đèn di động, quét đều đặn lên cửa sổ, rọi qua khung kiếng cửa và các tấm màn. Không thể nào trốn tránh khỏi nó: là một cơ khí công hiệu, nó lục lạo bóng đêm thường xuyên. Sóng biển và mưa gió hợp thành một hòa điệu mà ánh đèn đó tách ra như một thực tại duy nhứt không gì có thể làm xúc động, đối với nó không có gì hiện hữu, cả tôi và cả thế giới nầy ; thế nhưng, nó dừng lại một giây trên những viên gạch vuông lót phòng, làm lấp lánh cái ly và phần rượu trong ly, lớp kim khí của cây viết máy ; dừng lại một lúc, nó dời đi, nhưng sẽ còn trở lại, vẫn sẽ còn trở lại.
Ánh đèn đó có một sức làm lòng người quyến luyến, một sự đều đặn khiến mình yên tâm. Những tiếng động bên ngoài thay đổi không ngừng: giờ đây mưa đã tạnh. Tôi uống cạn ly rượu và đứng lên xuống bếp pha trà. Nhưng ánh đèn đó vẫn không thay đổi ; theo tiết điệu đã định, nó đi vào trong tôi mỗi lúc một sâu hơn. Tôi cảm thấy nó đi vào tận cùng tâm khảm. Người ta không thể xem nó là bạn, nhưng, thực ra, trốn tránh nó cũng không ích gì. Nó là một ánh sáng âm thầm cuốn theo mọi vật, quét sạch các kỷ niệm để nhận chìm chúng ngoài xa khơi trong lớp sóng, hay vứt bỏ trên bờ một hòn đảo xa lạ hoặc đưa chúng lên mất hút trên kia, trên một áng mây.
Một ý nghĩ chợt nảy ra trong đầu tôi ; ánh đèn thù nghịch đó, cơn mưa bay vỗ lên cửa sổ… ánh đèn di động ấy và cơn mưa… tôi đã quen với chúng từ lâu rồi. Từ lâu rồi sao? Hai năm. Một thời gian đăng đẳng.
Ánh đèn di động của một ngọn hải đăng tại Finistère nhắc tôi nhớ lại ánh sáng rọi dài bất động phía sau Tel-Aviv. Cách đây hai năm, khi chiến tranh Sinai chấm dứt, nó tìm kiếm các phi cơ hoặc hướng dẫn chúng, và từng chập một soi sáng bên trong của một trại lính rộng lớn. Một căn phòng dài và hẹp, những chiếc giường chật chội và cứng rắn đã được phủ bởi nhưng cái mền ka ki kéo thẳng ; ánh sáng lấp lánh trên lớp kim khí của các cây súng, làm sáng lên một giọt lệ nơi khóe mắt của một đứa con gái trong số những đứa con gái đang ngủ và tiếp tục con đường của nó, không nghe, không cảm thấy một điều gì…
Ban đầu tôi thù ghét đời lính vô cùng 1 ; nơi thâm tâm, tôi thù ghét nó ngay lúc tôi phải nối đuôi để nhận lãnh quân trang và quân dụng. Người hạ sĩ quan tiếp liệu liếc mắt quan sát tôi trước khi chọn số quân phục vừa với tôi.
- Tôi không muốn lãnh quần áo vải và đồ ngủ đâu. Tôi có đem theo quần áo cho tôi.
- Rất tiếc, số quân 361.950, cô phải nhận lãnh và ký biên nhận đầy đủ.
- Tôi tên là Ariel Ron. Ông có cần tôi đánh vần tên tôi không?
Anh ta quay lại cười:
- Ê, tụi bây, con gái của đại tá đó. Hình như cô ta có đem quần áo theo.
Tôi không thể khóc. Tôi cảm thấy xấu hổ, nhưng không làm sao chảy nước mắt. Tôi cầm lấy quần áo, nhét chúng vô mớ hành trang, đội mũ lên, đeo thẻ bài mang quân số của tôi, 361.950, và tới xếp hàng một lần nữa để chờ khám bệnh. Đứa con gái bên cạnh tôi nức nở. Nước mắt làm xấu đi khuôn mặt đỏ và ướt của nó. Đứa con gái đứng sau tôi cắt nghĩa:
- Nó tin dị đoan. Bi thảm là số quân của nó không mang số tám ở đằng đuôi, và nó cho rằng như vậy sẽ xui cho nó.
Đứa con gái tiếp tục đề nghị chia cho tôi phần bánh kem của nó. Tôi không thèm loại bánh đó, chỉ nghĩ tới thôi cũng đủ làm cho tim tôi đau nhói… Nhưng tôi cố tỏ vẻ bình tĩnh và sành sỏi, như thể đây là một khung cảnh quen thuộc với tôi. Máy phóng thanh gọi lớn:
- Số quân 361.950.
Giọng nói lập lại giận dữ:
- Số quân 361.950.
- Một nữ trung sĩ, thấp và vạm vỡ, bước tới và đẩy vai tôi tới trước.
- Số quân của cô. Cô chờ đợi gì nữa chớ?
- Tôi tên Ariel Ron. Tôi có một cái tên. Không thể gọi tôi bằng tên sao?
- Không, không thể có chuyện đó.
- Tôi muốn hét lên tên tôi, cho đứa con gái đang khóc, cho đứa con gái có bánh kem, cho người nữ trung sĩ, cho tất cả những kẻ nam người nữ. Tôi là Ariel Ron, và không là một ai khác. Nhưng mà tên tôi làm gì được họ chớ? Tôi thèm muốn vô cùng được rứt bỏ thẻ bài, tròng vô cái áo dài và rời khỏi đây. Thế nhưng, tôi lại trèo lên một chiếc cam nhông quân sự với vài ba chục đứa con gái khác, tất cả đều bận quân phục, tóc cột thành búi phía trên cổ áo năm phân. Không hiểu tại sao tôi mấp máy đôi môi và cất giọng hợp ca với họ một điệp khúc lâu đời:
Hãy đem tới bánh mì và nước
Cổ họng chúng tôi đã khô rồi
Đời lính không túng cùng đến thế
Màn đêm buông là lúc đẹp trời.
Chiếc cam nhông chạy mau qua những vườn bắp xanh lá và vàng. Tel-Aviv giờ đây thụt lại sau lưng chúng tôi và, khi vô tới trại, người tài xế la lên:
- Tới rồi các nữ tân binh!
Xe cam nhông, kho quân trang, nối đuôi nhau, bao giờ cũng nối đuôi nhau…
- 361.950, đây là giường của cô. Không được dùng đồ đạc cá nhân. Và trong đúng năm phút nữa, cô hãy tới trình diện phòng họp.
Khi về lại phòng, tôi ngồi xuống mép giường, trước những cặp mắt tò mò của các con bạn đồng đội hoài công cố làm cho tôi mở miệng ; do đó họ lần lượt xem như không có tôi nữa.
Tôi để cây súng bên cạnh.
- Cô không được rời mắt khỏi cây súng một giây phút nào hết. Nó cần phải được xem như thuộc cơ thể của quý vị.
Bàn tay tôi rút lại khi chạm lên mớ thép lạnh.
Tôi cởi quân phục ra, mang nó lên chỗ người ta đã ra lệnh và máng sao cho đúng cách, sau đó, không màng tới tiếng động, tôi chui lên giường. Hai tấm ga, nhỏ hơn tấm nệm, những cái mền nhám và cây súng tôi ôm siết vô người tới mức tôi biết rõ từng chi tiết nhỏ bé của nó, và áp sát vô người tôi như vậy nó ấm lên dần dần.
Tôi căng những cái mền thành như thể một căn lều. Bên trong, tôi cảm thấy ấm, và tối đen. Tấm thẻ bài lòng thòng trên ngực tôi không còn nghe lạnh nữa, cây súng không làm tôi vướng bận. Tôi nằm một mình trong lều, một mình với những ý nghĩ, với tiếng mưa tầm tã và những giọng nghèn nghẹn vọng tới từ một thế giới khác.
- Thế rồi mình và anh ta trao nhau cái hôn từ biệt, anh ta ôm siết chặt và dặn mình hãy tỏ ra ngoan ngoãn.
- Bồ có khóc không?
- Bồ không thấy là nó khóc sao?
- Chừng nào tụi mình được về phép lần đầu?
- Mình sợ bắn kinh khủng. Bồ có nghĩ là mình sẽ được miễn tập bắn không?
Sau đó một giọng nói ồm ồm vang lên:
- Hãy tắt đèn.
Người ta chỉ còn nghe có những giọng thì thầm. Nhưng từng chập đều đặn, ánh đèn rọi chiếu sáng căn phòng.
- Nè, Ariel!
Tôi quay về phía có tiếng gọi, phía giường bên trái bị chiếm giữ bởi Leah, một đứa con gái nhà giàu được cưng yêu chiều chuộng, bận một cái áo sơ mi bằng tơ dưới lớp đồ ngủ và ban đêm thoa vội son môi, mặc dù có lệnh cấm chánh thức.
- Ariel, mình phải làm sao với vật nầy? Nó chỉ cây súng với vẻ ghê tởm.
- Đừng nói « vật này » hãy nói: « cây súng của tôi ». Được rồi, đưa nó đây cho mình, hãy ngủ và để mình ngủ.
- Bồ thực dễ thương. Cám ơn.
Và như vậy, sự sưu tập tôi đã có trên giường được phong phú thêm với cây súng nòng dài thứ hai mà tôi xếp bên cạnh cây súng của tôi. Tôi cảm nhận được chúng xuyên qua lớp áo ngủ, truyền hơi ấm cho chúng và thấy quen dần.
Tôi không thể chợp mắt. Mọi việc đều xảy tới mau chóng biết bao ; chiến tranh Sinai, chuyến trở về vội vã của tôi từ Hoa kỳ, cuộc đón rước tại sân bay, và, giờ đây, đời lính. Đời lính trong hai năm, hai năm tròn, 24 tháng, 730 ngày, 730 đêm. Những đêm dài, lạnh ướt hay nóng nhớp nháp, mà đêm nay mới chỉ là đêm đầu.
Tôi bị bao quanh bởi những gì không đẹp mắt ; và những đứa con gái kia nửa đàn bà, nửa trẻ con… Phải chi họ có thể ngậm miệng một vài tuần! Ít ra giờ phút nầy cũng thuộc về tôi. Tôi tốc mền, tròng áo choàng vô người, đeo súng lên vai, giấu cây súng của Leah dưới nệm và ra ngoài. Tôi cần thở và uống một ít nước. Tôi ý thức được cái bộ dạng khôi hài mà tôi không thể tránh được: đôi giày ống không vớ, cây súng trút nòng xuống để nước mưa đừng lọt vô, một áo tơi, và tấm đính bài kêu leng keng nơi cổ.
Tôi nghe có tiếng la:
- Đứng lại! Mật khẩu!
- Cút đi! Tôi đi tìm nước. Tôi là Ariel Ron. Trung đội C. Tôi đi tiếp.
- Đứng lại không tôi bắn!
- Bắn đi, nhưng hãy để tôi đi tìm nước đã.
Hai cô gái trùm áo mưa nặng nề, vẻ ngái ngủ và kinh hãi vì sự xuất hiện của tôi nhiều hơn là tôi kinh hãi vì sự xuất hiện của họ, bước về phía tôi. Tôi đọc số quân và, vừa bước đi, tôi vừa nghe một cô gái nói với cô kia:
- Bộ cô ta tưởng mình là con gái của vị tư lệnh Quân khu là không cần biết tới mật khẩu sao?
Tôi uống nước, thở khí trời ẩm ướt và quay trở lại để ngủ. Đêm như dài ra, tựa ánh đèn rọi.
- Hãy ngủ ngon, 361.950. Tôi thì thầm, sau đó tôi thiếp đi.
Tôi choàng tỉnh dậy. Mưa vẫn còn rơi và tôi siết chặt hai cây súng tới mức bàn tay tôi đau nhói. Tôi chiêm bao thấy bộ quân phục tự đi dạo lấy một mình. Nó thẳng nếp nhưng trống rỗng và bước đều, theo nhịp điệu của tấm thẻ bài bằng kim khí chạm nhau. Cây súng lòng thòng trên vai đột nhiên rơi xuống, và bộ quân phục không cúi lượm lên. Sau đó, mặc dầu tiếng leng keng của tấm thẻ bài càng lúc càng lớn, bộ quân phục lại cụp xuống, cây súng tuột một mỗi lúc một thêm thấp và một giọng nói hét lên.
- Imma ! (má ơi!, theo tiếng Hy bá lai).
Tôi vụt ngồi lên. Đó là tiếng la của một con bạn đồng đội trong giấc ngủ. Nó có một bộ mặt kinh hãi như thể đang giao đấu với một ảo ảnh hãi hùng.
Ánh rạng đầu tiên của một ngày chiếu sáng căn phòng, phát hiện những dãy giường trên đó nằm ngủ những thân hình trùm kín một cách quái gở, những cái gối với viền mép méo mó vì cây súng đã chia chỗ nằm với họ.
Đứa con gái bên cạnh tôi lẩm bẩm những lời nói khó nghe trong giấc ngủ, liên quan tới một cái áo dài. Đứa con gái kế tiếp đang ngáy. Phòng ngủ nồng nực mùi người tỏa ra trong sự ẩm ướt chung quanh. Tôi đứng lên mở cửa sổ. Khí trời mát mẻ pha lẫn hơi mưa làm tôi dễ chịu.
Tôi nghe cô đơn lạ lùng, mặc dù có cả chục đứa con gái vây quanh, và tôi cảm thấy tất cả đều có vẻ xa lạ và khác thường. Những đứa con gái kia cũng cảm thấy cô đơn? Họ đang nghĩ tới ai vào lúc nầy? Tôi có vẻ quen với cảm tưởng hiện tại không?
Khí trời mát mẻ. Dù nằm trên giường, dưới lớp mền và hơi ấm không có là bao, tôi vẫn nghe rùng mình. Mọi người đều yên giấc và tôi thoáng cảm thấy buồn ngủ.
Cánh cửa đột ngột mở ra, và người nữ trung sĩ, vẻ tỉnh táo và đầy sinh lực hùng dũng bước vô. Bà ta vỗ tay vừa nói vừa băng qua các dãy giường ngủ.
- Chào tất cả chị em. Trong năm phút nữa là cuộc tập thể dục buổi sáng! Bà ta kéo mền và thân mật vỗ vai chúng tôi.
Tôi bận lẹ quần áo và chuẩn bị sẵn cho buổi đầu tiên nầy. Căn phòng không mấy đẹp mắt, với các bộ mặt ngái ngủ, có những bộ mặt thoa đầy kem, cả trang điểm nữa, và đứa nào cũng đều lạnh run ; có đứa cố nấn ná thêm một phút ấm áp, co rút dưới lớp mền. Từ hai ngày nay họ thay đổi biết bao! Trước đây bao giờ họ cũng cần một chầu tắm rửa khỏe khắn và chải đầu. Tôi cầm cây súng lên, trả cho con bạn bên cạnh cây súng của nó và bước ra ngoài.
Trời vẫn còn tối, mới năm giờ sáng, một bầu trời ảm đạm và phía dưới là những bộ quân phục. Tôi có vẻ rụt cổ trong bộ quân phục, khuôn mặt tôi tròn và nhỏ, và tôi cần phải cột những sợi tóc dài thành búi. Chỉ tới khi trời tối tôi mới có thể xõa tóc theo ý muốn.
Nước da tôi có màu xanh lục dưới lớp vải kaki nầy và màu mắt tôi xanh hơn thường lệ ; cái mũ đội trên đầu cho thấy rõ tôi chỉ là một con số. Nhưng dần dần tôi tập ưa thích sự thiếu vắng cá tính ấy và chìm đắm vô trong đó với niềm thú vị. Điều ấy khiến tôi cảm thấy mình quan trọng, vì bổn phận phải tỏ ra giống như người khác càng làm cho tôi thêm ý thức cái ưu thế của mình. Tôi bắt đầu vạch ra một kế hoạch cho những giờ giấc của tôi nhờ những khám phá nho nhỏ giúp tôi tiết kiệm được thời giờ.
Tôi đem theo bàn chải đánh răng và dùng nó khi từ nhà ăn trở về. Tôi lau và vô dầu cây súng vào buổi tối và bọc nó trong một cái khăn. Tôi bận quần áo khi đi ngủ, và tròng bên ngoài một áo thun dài tay, và kéo những tấm ga cho thẳng thớm dưới lớp mền, thế nào để, buổi sáng, khi tôi thức dậy, giường tôi như được dọn dẹp để chờ sự thanh tra và tôi có thể cầm lên một cuốn sách và tới câu lạc bộ để an hưởng một khoảnh khắc tự do.
Tôi tránh để ý tới « họ »: tới các con bạn cùng trung đội. Tôi lo làm việc của mình và chịu đựng khá giỏi sự thao luyện thể xác, ngoại trừ lúc trời ẩm ướt. Khi trời mưa, hay sau những cơn mưa rào lớn, tập bò trong bùn nằm trong chương trình huấn luyện chúng tôi. Nước chui vô tận da, qua lớp quân phục, quần của chúng tôi thực đáng tởm và để cho sự cực khổ được hoàn toàn, chúng tôi có viễn ảnh ngon lành, trong khi đang bò, là sẽ phải giặt chúng trong nước lạnh. Tôi cố chịu lên cùi chỏ để tránh chạm xuống mặt đất ngập nước nhưng, các bắp thịt mệt mỏi, tôi đành phải bỏ cuộc ngay sau đó.
Những sinh hoạt chung, như dùng bữa hay tắm rửa, là những lúc khó chịu nhứt trong ngày. Đồ ăn không dở, nhưng chúng tôi phải nuốt qua loa làm mất hẳn sự ngon miệng. Phải nối đuôi nhau, đứng trong một hàng dài gồm các khuôn mặt đói ăn và những gà mên chạm nhau ; và sau đó người ta dồn đống cho chúng tôi nào là khoai tây, nước xốt, dưa món ngâm dấm và mứt, tất cả chung trong một gà mên. Một khi trở lại nhà ăn đầy người, tôi đã phải nghe hàng chục mẩu chuyện, chuyện nào cũng thực quái gở, về các biến cố trong ngày. Tôi là người thứ hai không thích dùng bữa tại nhà ăn tập thể và một mình tôi tới câu lạc bộ dùng cà phê và bánh bích qui. Ở đó, tôi nghĩ tới một ngôi nhà, không phải nhà ba má tôi mà là ngôi nhà của tôi. Một ngày nào đó, tôi sẽ có một cái bàn và sẽ lo cho việc nấu bếp… Trước đây những ý nghĩ nội trợ đó không hề nảy sanh trong đầu tôi. Tắm cũng giống như điểm tâm. Các buồng tắm nhỏ bé, và chúng tôi phải cởi quần áo trong phòng để đồ và chờ cho một buồng tắm trống người.
Tôi xếp hàng một lần để chờ tắm, nhưng chỉ một lần thôi ; các bóng dáng không hình thù đó xô đẩy nhau, những nhận xét lén lút tiếp theo những tiếng cười nhức nhối, thực quá lắm đối với tôi. Tôi khổ sở giùm những đứa nhút nhát, những đứa đứng trong góc nhũn nhặn chờ tới phiên mình. Tôi nằm chiêm bao vào đêm sau buổi tắm đó. Tôi thấy lại tôi đứng giữa những hàng dài con gái không một miếng vải che thân đứa sau chà xà bông lên lưng đứa trước. Tôi vẫn bận nguyên quần áo, và hoài công vùng vẫy khỏi một cô gái muốn bằng mọi cách chà xà bông lên chính lưng tôi.
Sau đó, tôi đi tắm muộn về đêm, khi nào có thể tách ra một mình, tôi thư thả tắm, để nước chảy từ từ, gội rửa dần sự dơ dáy trong ngày, và chà sát da thịt bằng cái khăn vải thô một cách thích thú. Tôi cởi thẻ bài ra, và đứng tắm như vậy, tôi cảm thấy trong một khoảnh khắc xa cách với tất cả cảnh đó.
Những ngày trôi qua mau chóng và tôi cố hết sức để đừng bị tiêu hết nghị lực. Có những lúc xấu hổ, những lúc buồn cười, và bao nhiêu điều cần phải quan sát. Tôi đâm ra yêu mến cây súng của mình. Nó thuộc về tôi, đó là một người bạn trung thành, đáng tin cậy. Tôi chuyện trò lâu dài với nó, và tôi hoàn toàn thẳng thắn và thành thực.
Điều làm cho tôi thú vị nhiều nhứt trong tuần là phiên gác đêm. Các con bạn đồng đội không hiểu tại sao tôi lại chọn các phiên gác một mình đó. Bao giờ họ cũng tìm cách lẩn tránh. Tôi nôn nóng chờ tới phiên mình.
- Nó làm gan, những đứa khác nói.
Thực là tốt đẹp được một mình trong áo lạnh thùng thình với khẩu súng và mật khẩu.
Tôi chỉ mong ước phần nào thôi một chuyện gì đó sẽ xảy ra. Trọn đêm, tôi mở to mắt mơ màng tới một ngôi nhà nho nhỏ với một chuồng bồ câu và một bức tường rất cao bao quanh ; tôi tự nhủ mình sẽ vui sướng biết bao nếu vầng trăng khuyết vì khi đó tôi sẽ thèm khóc, vầng trăng thu chỉ đầy khi nào mọi sự thực tốt đẹp, hoặc thực xấu, chớ không vào những lúc người ta cảm thấy buồn hay lòng mình trống trải. Vầng trăng mỗi đêm một đầy thêm và tôi lặng ngắm nó vừa nghĩ rằng, nếu nó đầy thêm nữa, vầng trăng sẽ quá lớn để làm một vương miện. Vào một phiên gác đêm, trong khi chống chọi với giấc ngủ, tôi trông thấy một cảnh rất đẹp, phần nhìn nghiêng của một con mèo nổi bật trên nền trăng sáng, đứng thẳng trên một thân cây ngã. Con vật không lộ vẻ sợ hãi, tôi nghĩ đó là một con mèo đực giận dữ vì ánh trăng, hoặc vì lạnh, chỉ vậy thôi ; nhưng tôi và nó cùng ở đây nhìn đăm đăm nguồn trăng sáng.
Những quang cảnh tương tự tỏ ra rất quan trọng đối với tôi trong một bầu không khí mà, khi tôi soi gương, hình ảnh hiện ra trong đó không làm tôi thích thú bao nhiêu, cũng như khung cảnh gồm những hình thể kém duyên dáng quanh tôi. Ở đây, tôi chỉ là một con số, và vừa ẩn náu trong sự vô danh ấy tôi vừa kháng cự để giữ gìn cá tính: chính trong bầu không khí đó tôi đã nhiệt tình gạn hỏi những áng mây và ánh trăng. Với lại, đó là một ánh trăng nhân từ, và con mèo nguôi giận. Tôi không thể nói nó màu gì.
Tôi không hề nghĩ tới điều gì quan trọng trong phiên gác đó, tôi nghĩ bằng giác quan và lấy làm bằng lòng như vậy, tôi thư thả nhìn các hình thể và bóng dáng, chăm chú vô mùi hương và tiếng động ; đó là nỗi cô đơn không nằm trong ý nghĩ, mà là một nỗi cô đơn sống động, vắng bóng mọi thực tại, mọi khái niệm không gian và thời gian. Thỉnh thoảng tôi bị quấy rầy bởi khuôn mặt cười cợt của Gal, đứa em trai tới đứng gần bên tôi, phía sau hàng rào dây kẽm gai, kế tiếp đột nhiên tan biến, hệt như con mèo, hay tiếng cam nhông trên đại lộ, hoặc mùi cam thoảng trong các làn gió bất thường.
Tôi khó chịu được những khoảnh khắc tự do bên trong các trại lính. Tại sao phụ nữ cần phải to tiếng tới mức đó? Họ ồn ào vô cùng trong căn phòng rộng lớn ấy, ca hát, khóc lóc hay trò chuyện, trong một cơn lốc cuốn hút các giọng nói chứa đựng ít nhiều âm thanh của giọng người xa đi và gần lại, công kích hoặc biện hộ, chúng như độc lập với những cái miệng đã thốt ra chúng, và tự động tới làm náo nhiệt thêm cơn lốc đã cuốn hút chúng. Ngoài ra, họ còn có thói quen to giọng đọc thư với vẻ chai lì thản nhiên.
- Hôm nay anh ta viết gì cho bồ vậy?
- Anh ta vẫn yêu mình. Nghe đây: « Anh giữ cái hôn vừa rồi của em sống động trên môi anh cho tới cái hôn lần sau. Mỗi đêm anh đều ôm xiết em vô lòng. »
Hàng trăm cặp mắt nhìn đăm đăm khuôn mặt của kẻ đọc thư. Tôi cũng lắng nghe, ngoài ý muốn.
- Bao giờ em về phép anh sẽ vinh thăng em lên cấp tướng.
- Vừa thôi! Một lần tôi đã hét lên với một đứa trong bọn đang đọc bức thư có giọng văn thân mật ; sau đó, tôi chạy ra ngoài.
- Nó không hề viết thư, sau nầy có đứa nói về tôi. Nó nhận thư nhưng không bao giờ đọc cho tụi mình nghe.
Tôi ít nhận được thư. Trước ngày lên đường nhập ngũ tôi có cho các bạn trai biết không nên nhọc công thư từ cho tôi, tôi không đi xa, hoặc lâu ngày và với lại các bức thư viết gởi hoặc nhận được trong quân đội trở nên quá sướt mướt…
Nhưng mỗi ngày tôi đều nôn nóng chờ thư, dù tôi cảm thấy sự nôn nóng đó là dấu hiệu yếu đuối và, ngay khi có thư gởi tới, tôi đọc ngấu nghiến như một kẻ đói chữ! Tôi đã phải cố gắng vô cùng để giữ đừng khóc khi đọc một bức thư của Gal, em tôi!
Chính tại nhà bếp tôi mới hiểu được lần đầu tiên rằng làm con gái của một tư lệnh quân khu khiến hoàn cảnh của tôi khác hẳn những đứa khác. Tới phiên tôi làm tạp dịch rửa chén. Tôi cố gắng làm tất cả những tạp dịch nầy với vẻ bình thản, ngoan ngoãn và chăm chú, mặc dù tôi có cảm tưởng mình ban ơn cho thiên hạ. Tôi đi vô một nhà bếp rộng lớn nơi các chuyên viên ẩm thực thì thầm với nhau trong một góc. Tôi bước về phía họ, thọc tay vô túi, vẻ nghiêm nghị ưỡn thẳng người lên.
- Tôi phải làm gì đây?
Người hạ sĩ quan ẩm thực nháy mắt vui vẻ.
- A đây rồi! Ái nữ của đại tá Ron tới nhà (…)
(…) nhưng tôi được phép nằm tịnh dưỡng tại bệnh xá hai ngày. Không có gì hay ho, nhưng ở đó có hoa và trên tường có treo những bức tranh, khiến bệnh xá trông ít vô vị hơn những nơi khác của trại lính. Tôi dùng bữa trong một căn phòng, và những con bạn cùng Trung đội được nghỉ phép tới thăm tôi, sau những giờ tập dượt. Trước sự hiện diện của họ, tôi tỏ ra vùng vằng khó chịu và cố nghĩ rằng họ làm cho tôi bực bội, nhưng tôi biết rằng tôi sẽ khổ sở nếu họ không tới thăm. Một con bạn khóc tại đầu giường tôi. Tôi mến nó vô cùng và tỏ ra dễ thương với nó, thế rồi nó thú nhận với tôi rằng nó chán gia đình nó kinh khủng. Nó tên Rachel, chỉ mới đặt chân tới Do thái không bao lâu, nó chất phác và không mấy học thức. Gia đình đông đảo của nó, gốc tại Đông phương, giận dữ khi thấy nó bị gọi nhập ngũ với những đứa con gái đủ loại. Rachel yêu quí cây súng của nó và gọi là « chồng tôi » và dành cho nó thời giờ mà đứa khác dùng để viết thư từ. Nó lau chùi và chà xát cho tới lúc cây súng sáng lên như một món nữ trang và bao giờ tôi cũng hài lòng nghe thấy nó được khen ngợi vào giờ tập dượt, về cách thức nó giữ gìn cây súng. Đó là lần đầu tiên nó có một vật riêng cho nó và chịu trách nhiệm lấy một mình.
Cũng thực lạ lùng, tôi thầm nghĩ, những tình cảm khoác vẻ từ ái đó của một người mẹ vừa là của một người cha, lại được một đứa con gái dành hết cho một cây súng nặng bốn kí lô!
Tại bệnh xá, nó ngồi bên mép giường tôi và nói về gia đình nó. Một lần Rachel ngỡ rằng nó đã yêu: nó đi xem hát bóng với một anh con trai và anh ta thử hôn lên bàn tay của nó. Đêm đó, nó không thể nào chợp mắt. Anh nó, được nó kể cho nghe câu chuyện, đã cấm không cho nó gặp lại anh thanh niên.
Dù vậy nó vẫn muốn viết thư cho anh ta nhưng cảm thấy xấu hổ vì những lỗi chính tả và nhờ tôi viết giùm.
Tôi nhận lời ; và viết thư, vừa cố giữ giọng bình thản, khách quan, Rachel chất phác và thành thực tới mức tôi phải ngạc nhiên há hốc mồm và đồng thời cảm thấy khuây khỏa.
Tôi phải viết cho người yêu của nó rằng nó thích cuộc đời quân ngũ. Tôi viết: « Rachel hài lòng vì có nhiều bạn. Cô ta yêu mến cây súng của cô ta. Thực phẩm ngon miệng và vị Trung đội trưởng là một người đàn bà tuyệt vời, lanh trí và có vẻ mẹ hiền ». Khi tôi viết xong, nó muốn tự tay thêm vô một đôi điều và gò gẫm những chữ vuông vắn, thẳng và trẻ con. « Con bạn tốt nhứt của em là Ariel. Em thương nó lắm. Nó giúp đỡ em rất nhiều ». Tôi đọc thấy những chữ nó viết. Thế rồi tôi cho biết tôi cảm thấy không được khỏe và nó chia tay với tôi đôi mắt sáng lên niềm tri ân.
Nó đi rồi, tôi cảm thấy xấu hổ tới mức sự xấu hổ khiến tôi ngộp thở. Tốt bụng và hay giúp đỡ sao? Phải chăng nó không nhận thấy rằng tôi chỉ có một ý chí sắt đá và một đầu óc tính toán? Với lại, tôi không thích niềm thân ái mà là sự phục tùng. Một con chim nhỏ xuất hiện nơi cửa sổ. Đôi mắt tròn nhỏ bé của nó như chế giễu tôi ; tôi kéo mền lên phủ đầu và cố dỗ giấc ngủ. Vào cuối thời kỳ thụ huấn, các con bạn của tôi trở nên cau có và khó sống chung với nhau. Họ mất tiền, sau đó một áo thun dài tay và những cái khăn. Họ bắt đầu trách mắng nhau và dòm ngó các chiếc giường.
Tôi sẽ đánh bất cứ người nào léo hánh gần giường tôi.
Buổi tối hôm vụ mất trộm bị khám phá thực đáng tởm. Sau khi các sĩ quan lui gót, hàng trăm cặp mắt ánh lên những tia giận dữ. Những cái miệng phun ra các lời buộc tội.
- Mầy là đồ ăn cắp!
- Còn mầy! Đồ đĩ nhuộm tóc!
Không có nổ súng, nhưng phòng ngủ là một bãi chiến trường thực sự với những đồ vật bay tứ tán. Họ chửi rủa nhau thậm tệ ; nắm tóc và đấm nhau. Thình lình, một đứa chỉ Rachel đang ngồi yên không tham gia vô cuộc đánh lộn.
- Chính nó? Nó cần số tiền đó!
Họ đều chong mắt về phía Rachel mà cái nhìn đẫm lệ đang quay về tôi. Cho tới giờ, tôi cảm thấy vui vui phần nào nhưng tôi đứng lên và bước tới ; điếu thuốc ngậm nơi miệng, tay cầm một cuốn sách:
- Đứa nào muốn lập lại câu đó? Tôi hỏi.
- Không một đứa nào lên tiếng. Họ từ từ tản đi.
- Vụ rắc rối đó tiêu biểu cho vị thế đặc biệt của tôi tại Trung đội. Các con bạn không ưa tôi, nhưng không thể giả vờ không biết tới tôi? Những lúc sinh tử, tôi đều có mặt ở đó và các động lực của tôi khác với của họ: họ sẽ không bao giờ hiểu được các lý do hành động của tôi. Tôi âm thầm ghen tức với phần đông các con bạn. Tôi cũng muốn có thể cảm thấy chớ không chỉ suy nghĩ ; mơ mộng, chớ không chỉ tính toán ; ham muốn bốc đồng và không chỉ muốn cho bằng được. Tôi ước muốn cũng nói năng tự do như họ và viết « Ba má yêu quí! con nhớ ba má vô cùng… » thay vì: « Ba má thân yêu, mọi sự đều tốt đẹp ở đây… »
Nhưng tôi chống lại những ước muốn của tôi. Tôi cảm thấy cần phải khắc phục sự yếu đuối. Mục đích của tôi là tỏ ra dũng cảm và lãnh đạm, và tôi tin rằng đang đi đúng đường.
Buổi tối, khi họ thì thầm chúc ba má hay người tình ngủ yên giấc, tôi đọc một đoạn kinh ngắn tưởng niệm vị chúa của tôi, chúa của những kẻ mạnh.
Tất nhiên, tại trại lính, đàn ông con trai có sức hấp dẫn mạnh mẽ. Những bước chân sầm sập chạy về phía hàng rào kẽm gai khi có một đám nam tân binh đi qua. Các chuyên viên ẩm thực, các tài xế cam nhông, người lính chữa vũ khí, anh bán sô cô la tại câu lạc bộ, ngay cả những tấm hình trên tạp chí cũng đều thu hút các con bạn của tôi giống như là nam châm. Những lúc rỗi rảnh họ bàn cãi mọi chi tiết về tình yêu và họ lôi ra những cuốn sách cấm, nói về tình yêu thể xác.
Phần tôi, tôi cũng cảm thấy thiếu thốn các bạn trai: một bàn tay ve vuốt, một lời khen tặng, một cái hôn về đêm, một vòng tay siết chặt sẽ tạo lại cho tôi cái cảm tưởng rằng tôi vẫn còn là một đứa con gái nhỏ.
Việc tập dượt ngoài bãi đem lại một sự thay đổi được tiếp đón niềm nở. Nó cực nhọc hơn tất cả những gì chúng tôi đã làm cho tới giờ, nhưng tôi sớm khám phá rằng sự tập dượt càng vất vả, nó càng khiến tôi quan tâm hơn và tôi càng giữ gìn được bản tánh. Một điều đáng kể là mỗi cử động của chúng tôi đều đã được dự liệu trước cho một ngày tròn. Không cần phải nghĩ ngợi ; chúng tôi chỉ là những cái máy mà người ta bấm nút cho bước đi. Bao giờ còn phản ứng mau chóng và hữu hiệu, chúng tôi không cần phải len cá tính của mình vô trong cách hành vi. Sự cố gắng cần thiết về mặt tinh thần không có là bao. Nếu chúng tôi thử di động theo một hướng khác với hướng đã được luật lệ ấn định cả bộ máy sẽ sụp đổ. Mỗi đứa chúng tôi chỉ là một bộ phận của máy. Tôi muốn mình là một bộ phận thông minh.
Chúng tôi đi bộ khoảng bốn mươi cây số để tới nơi cắm trại. Khiến tôi có cảm tưởng mình đầy sinh khí và khỏe mạnh và tôi cất giọng hát lên những khúc quân hành, vừa đeo hai cây súng cũng dễ dàng như chỉ có một mà thôi. Tôi cảm thấy đau đớn nơi bàn chân, mồ hôi chảy ra ở nách và giữa các kẽ tay dưới ánh mặt trời mùa đông. Những lúc tương tự, người ta nhận ra thể xác của mình, cảm thấy nó hoạt động, các bắp thịt đau nhức, và bộ ngực trì nặng dưới lớp vải nịt bó sát ; người ta cũng nghe đói…
Chúng tôi lên tới một ngọn đồi đất cát, trên đỉnh có một ngôi nhà đổ nát, vài ba căn lều nhỏ và những cái cây dùng làm nhà xí thiên nhiên. Tôi chung với Judy một căn lều. Nó là một đứa con gái nhút nhát, khuôn mặt tròn, có thể tỏ ra rất dịu dàng nhưng tánh khí khái.
Chung quanh chúng tôi là những đụn cát, làm cho tôi được dễ dàng hơn khi ngã sấp xuống để bò, nhưng khiến tôi ngứa ngáy khắp người vì những hột cát xuyên qua quần áo vô tới da, chui vô bao đạn và trong tóc. Cả ngày còn lại, tôi cố phủi mớ cát dính trên người. Chúng tôi trải qua một tuần lễ không tắm rửa, ngủ để nguyên cả giày vớ, trải qua hàng giờ chùi cho sạch mớ cát dính nơi cây súng không hẳn kín mít từ nòng tới báng. Ban ngày, đâu đâu cũng đều có ruồi, ruồi trong canh, trong nước trà, buổi tối tiếng vo ve và muỗi cắn trong các căn lều nhỏ hẹp, nực nội và chật ních.
Những đêm sáng trăng tiếp nối những ngày đẹp trời, và những cuộc tập dượt ban đêm tới thay các cuộc tập dượt ban ngày. Trong các cuộc tập dượt ban đêm, chúng tôi không được phép nói chuyện. Chúng tôi biến thành những hàng dài ma quái với các bóng đen lặng lẽ, mũ lưỡi trai và nón sắt trên đầu, nhưng tinh thần nhẹ tựa lông hồng, tâm hồn chúng tôi lên cao ngút các vì sao mà người ta dạy cho chúng tôi phân biệt. Chung quanh chúng tôi, tiếng châu chấu và gió lùa cát vô đám cỏ khô, tiếng chó sủa ở một nơi xa xôi, tiếng chân bước làm dập nát các nhánh khô trên lối mòn và tiếng lá kêu xào xạc.
Theo tiếng còi, năm mươi đứa con gái nằm sấp xuống đất ngổn ngang theo mặt đất cao thấp đến nỗi mặt đất như thuộc về thân thể của họ. Bấy giờ, cây súng trở thành như thể một cánh tay hay cái chân. Tôi ước mong được nằm mãi mãi dưới đất trong bóng đêm.
Tiếng còi thứ hai, chúng tôi đứng lên và lặng lẽ chạy tới.
Đêm về hồi tưởng lại bao nhiêu là chuyện: những kỷ niệm quay thành cơn lốc, giống như các chiếc lá chết gió thổi thốc lên và một chiếc đũa thần đã giữ cho chúng đứng yên trong giây lát. Tôi nhớ tới những đêm khác, những vì sao khác, nền trời đêm bên trên Jérusalem nơi mà người ta cho rằng các vì sao thấp hơn ở những nơi khác, ánh sao trên một ngôi làng, một con tàu, trên một bãi biển hay lớp cỏ mềm mại. Tôi chạy, và những khuôn mặt, những lời nói trôi tới với tôi: « Anh yêu em vô cùng, em đẹp lắm trong lớp áo dài đó… ». « Đúng ra cô là một con đĩ mén bẩn thỉu và tôi rất ngại phải yêu cô… ». « Hãy tới gần hơn nữa, anh van em, trong hơi ấm của em thực dễ chịu vô cùng »…
Những khuôn mặt, những lời nói… và sau đó tiếng còi, nằm sấp xuống! Nặng nề, lạnh giá, mồ hôi tháo ra, dơ dáy, chúng tôi phải đi một hồi lâu để trở về lều ngủ trong vài giờ.
Đêm thao diễn cuối cùng, tới phiên tôi gác và tôi ngồi một mình, ăn cam, thử sáng tác một bài thơ. Bài thơ trở nên rất là thương cảm, đó là một lời xưng tội trong đó thực tại và thời gian như tan vào nhau và tiêu tán, tan biến không ngừng, và người ta chỉ cảm nhận được sự trôi mất đó khi chúng đã xa vời.
Việc tập dượt tại bãi đánh dấu sự kết thúc thời gian thụ huấn của chúng tôi. Sau đó tới lễ tuyên thệ. Nó diễn ra vào đầu hôm. Chúng tôi bận bộ quân phục mùa đông sậm màu, trên đầu là cái mũ đã bắt đầu vừa vặn. Cuộc tập họp diễn ra lúc trời sụp tối. Không đứa nào lên tiếng, nhưng không phải vì vậy mà chúng tôi không có ý nghĩ nói chuyện với nhau.
Có biết bao nhiêu điều để nghĩ ngợi. Tôi tự hỏi: « Mình có yêu quê hương của mình không? ». Câu hỏi thực buồn cười. Nó không khêu dậy một sự tranh chấp nào trong tôi. Không có vấn đề tranh chấp Ariel – Do Thái, cũng như thực sự không có vấn đề Ariel – ba cô ta. Người ta yêu quê hương mình, dù thế nào. Tối hôm đó tôi biết rằng dù tôi đang ở đâu, tôi vẫn luôn luôn được cột chặt vô mảnh đất nầy bằng những cội rễ vững chắc.
Nhưng tôi có cần tới chiến tranh và tai họa để yêu mến quê hương không?
Một-hai, một-hai, bước chân chúng tôi vang dội trên mặt đường.
Thực lạ lùng, tôi thầm nghĩ bao giờ người ta cũng ưa tổng quát, người ta nói về quê hương, về tình yêu dành cho quê hương trong khi có thể người ta chỉ yêu ngôi làng của mình, những viên đá mà mình chạy chân không trên đó, chỗ núp trong rừng gần trường học, khung cảnh nhìn từ một cửa sổ. Một hai, một-hai, giọng nói của vị trung úy vang lên. Nhưng cũng còn có tổ quốc. Tôi cảm nhận mạnh mẽ điều đó, ở tại đây, nơi trại lính này. Có thể là ngu xuẩn, nhưng có một nỗi niềm nào đó khua động một cách kiêu hãnh trong tôi khi cả trung đội vui vẻ hát bài « Tình yêu Tổ quốc ». Tôi trải qua cùng một cảm giác khi nghe tiếng một phi cơ quân sự cũng như khi thấy ba tôi duyệt các toán quân và mắt ông sáng lên, và cả những khi tôi dừng lại nhìn một vài đứa con gái khờ khạo đang cầm súng trên đôi bàn tay trước kia dịu dàng và chăm chú nhắm vô bia. Tôi cảm động. Một-hai, một-hai. Và cũng như vào buổi tối khi Tamar dạy Rachel viết tiếng Hébreu.