Cậu bé 5 tuổi và lũ trộm Truyện Ấn Độ-Người kể: Catherine Zarcate
Ngày xửa ngày xưa, ở Ấn Độ, có ba tên trộm. Tên thứ nhất rất thông minh, tên thứ hai rất khỏe, còn tên thứ ba rất nhanh nhẹn. Chúng đi khắp đất nước, trộm bên phải, trộm bên trái, được cả đống tiền vàng. Thế nhưng dạo này, chúng lại không tin nhau như trước nữa. Nhất là từ khi hầu bao đã đầy! Ban đêm, khi chúng nằm ngủ, nếu một trong ba tên cựa quậy trong mơ, hai tên kia liền bật dậy vì nghĩ: “Hắn ta sẽ mang bao tiền đi!” Cứ như vậy, chúng ngủ ngày càng kém hơn, lúc nào cũng phải hé mắt để canh chừng nhau, cuối cùng chúng trở nên không khéo léo lúc ăn trộm. Không thể tiếp tục chịu đựng được nữa, tên thông minh nhất nói: - Chuyện này không thể kéo dài thêm nữa! Chúng ta phải tách nhau ra thôi! Hai tên kia đáp: - Đồng ý! - Được… Hãy mở hầu bao ra và chia tiền thành ba phần bằng nhau! - Đồng ý! Chúng mở hầu bao và đếm tiền. Nhưng hỡi ôi, có đúng 1000 đồng tiền vàng! Mà 1000 lại không thể chia được cho 3. Nói đúng hơn, nếu chia thì sẽ không công bằng: vẫn còn thừa một đồng tiền vàng. Tên thông minh nhất nói: - Nó là của tao, vì tao thông minh nhất, và chính tao đã đưa ra những ý kiến hay nhất. Tên nhanh nhẹn nhất đáp: - Không được. Nó là của tao, vì tao là kẻ móc túi tài tình nhất. Không có tao, hai chúng mày vẫn nghèo lắm. Tên khỏe nhất cũng không chịu thua kém: - Nếu không đưa đồng tiền này cho tao, chúng mày sẽ bị đấm vào mặt. Chúng cãi nhau ngày càng to, cho đến khi tên thông minh nhất nói: - Thôi, đủ rồi! Theo tao, chúng ta nên ở lại cùng nhau cho đến khi kiếm được 1200 đồng tiền vàng. 1200 sẽ chia đều cho cả ba, mỗi người sẽ được 400 đồng tiền vàng… Vì không ai tin ai nữa, nên tao có ý kiến thế này: chúng ta cùng đi vào thành phố, thuê một căn phòng và nhờ chủ nhà giữ hộ hầu bao đến khi chúng ta ăn trộm được nốt số tiền còn thiếu. Được không? - Được! Và chúng làm như đã nói. Chúng tìm thuê được một căn phòng của một bà lão sống một mình trong một ngôi nhà rộng. Thu xếp chỗ ở xong xuôi, chúng cầm túi tiền đi gặp bà lão. - Bà ơi, bà thấy không, đây là số tiền tiết kiệm của chúng cháu. Chúng cháu làm ăn buôn bán. Hiện giờ chúng cháu có việc trong phố nên sợ bị mất túi tiền. Bà hãy cất hộ chúng cháu vào một nơi nào đó mà chỉ có bà biết. Bà chỉ trả lại túi tiền khi cả ba chúng cháu đứng trước mặt bà, bà hiểu chứ? Cả ba đứng trước mặt bà! - Được, được, bà hiểu rồi! Cả ba đứng trước mặt bà! Bà lão cầm túi tiền và đi cất nó vào một chỗ mà chỉ một mình bà biết. Trong lúc đó, lũ trộm đi vào thành phố để tiếp tục ăn trộm. Nhưng, các bạn biết đấy, ở Ấn Độ, trời rất nóng. Khi đi ăn trộm, bọn trộm phải chạy, chạy rất nhiều mới tránh khỏi bị tóm. Ba tên trộm nói trên cũng chạy và mồ hơi đầy người, nhiều đến mức chúng bốc mùi hôi! Đối với bọ trộm, thật rắc rối nếu người bốc mùi, bởi vì người ta sẽ nhận ra chúng từ xa và nhìn chúng đúng lúc chúng đang móc túi người bên cạnh. Điều này rất khó chịu, đúng không, nhất là đối với kẻ cắp. Vì thế ba tên trộm quyết định đi tắm ở nhà tắm công cộng. Ở Ấn Độ thời đó không có phòng tắm trong các nhà riêng, chỉ có một nhà tắm lớn, giống như bể bơi vậy, nơi người ta có thể vửa tắm rửa, vừa xoa bóp, kỳ cọ, xức nước thơm, nói chung là làm mọi thứ để khi ra khỏi đó, người ta cảm thấy sảng khoái, tươi tỉnh, thư giãn. Tóm lại, ba tên trộm quyết định đến nhà tắm công cộng. Thế nhưng khi đền nhà tắm công cộng, người ta phải mang theo khăn mặt, nếu không thì có thể thuê, nhưng đắt hơn. Ba tên trộm đã vất vả lắm mới ăn trộm được tiền, số tiền đó không thể được tiêu một cách ngớ ngẩn vào việc thuê khăn mặt! Tên thông minh nhất có sáng kiến: - Chúng ta về mượn bà chủ nhà một cái khăn. Hai tên còn lại cũng đồng tình. Khi về đến cửa nhà, ngay sát hàng rào của khu vườn nhỏ, tên thông minh nhất nói rất vô tư: - Ðể tao vào trong, cần gì phải cả ba cùng vào mượn một cái khăn mặt. Đợi tao ở đây nhé. Nói xong, hắn vào nhà tìm bà lão và nói: - Bà ơi, bà hãy đưa cho cháu túi tiền. - Không được! Cháu chỉ có một mình. - Không, bà nhìn xem, bọn họ đứng ở ngoài kia. Bà chỉ cần mở cửa sổ ra và hỏi: “Đưa cho anh ta có được không?” Bà lão hơi lưỡng lự: - Thế à? - Vâng, bà làm đi! Bà lão mở cửa sổ và hỏi to: - Ta đưa cho anh ta có được không? Bên ngoài, hai tên trộm bực tức trả lời: - Được! Nhanh lên! Thế là bà lão đi đến nơi mà chỉ một mình bà biết, lấy túi tiền và đưa cho tên thông minh nhất. Hắn ta trốn ra ngoài bằng cửa sau, chạy thoát cùng với túi tiền. Trong khi đó, hai tên kia vẫn đứng trước cửa đợi khăn mặt. Chúng đợi mãi, đợi mãi. Cuối cùng, chúng hét to: - Này, bà già kia, bà đang dệt khăn mặt hay sao đấy? - Khăn mặt nào? - bà lão vô cùng ngạc nhiên. Hai tên trộm giậm chân tức giận: - Còn khăn mặt nào nữa? Hắn hỏi mượn bà một cái khăn mặt, còn chúng tôi đang đợi. - Nhưng hắn không mượn khăn mặt. Hắn đòi đưa túi tiền. - Sao? Bà đưa cho hắn rồi à? - Tất nhiên rồi. Ta đã hỏi các anh qua của sổ: “Đưa cho anh ta có được không?” các anh đã trả lời là được! Hai tên trộm rú lên: - Nhưng chúng tôi tưởng là hỏi về khăn mặt! Bà lão lo lắng đáp: - Nhưng ta lại hỏi về túi tiền. Cả hai tên trộm cùng phản ứng: - Không được. Như thế là không được. Chúng ta đã thỏa thuận là “cả ba đứng trước mặt bà”, và “cả ba đứng trước mặt bà” không có nghĩa là một người đứng trong nhà còn hai người kia đứng bên ngoài! Không được! Chúng ta phải đến gặp quan tòa! Phải gặp quan tòa! Vì quá sợ hãi, bà lão phải theo chúng đến gặp quan tòa. Chúng kể lại câu chuyện, tất nhiên là bỏ qua chuyện chúng là kẻ trộm, nhưng phần còn lại, chúng kể rất chỉ tiết. Cuối cùng, quan tòa thấy đúng là bà lão đã không thận trọng: bà đã hứa chỉ đưa túi tiền khi “cả ba đứng trước mặt bà”, không nên đưa túi tiền cho “một người trước mặt và hai người trong vườn”. Bà đã sai. Quan tòa phân xử: - Bà có ba ngày để trả khoản tiền. Cả ba người hãy quay lại đây sau ba ngày. Bà lão ra khỏi nhà quan tòa, trong lòng vô cùng đau khổ. Trong đời bà chưa bao giờ có nhiều tiền. Ngay cả khi chồng bà còn sống, họ cũng chưa bao giờ có một khoản tiền lớn đến thế. Một nghìn đồng tiền vàng! Nhờ ai giúp bây giờ? Phải làm sao đây? Bà lão thấy đầu nặng trĩu, không thể bước đi được nữa. Nước mắt nhạt nhòa, bà ngồi xuống bên vệ đường, hai tay ôm lấy đầu và khóc, không nhìn thấy gì xung quanh nữa. Đúng lúc đó, một cậu bé ăn xin chưa quá 5 tuổi đền gần bà, đặt bàn tay nhỏ bé, ấm áp lên vai bà và nhẹ nhàng hỏi: - Bà ơi, sao bà lại khóc? - Để cho ta yên! Bà rên rỉ. - Cháu rất nhanh trí, cháu có thể giúp bà được mà. - Cháu làm thế nào giúp được ta? Không ai giúp được ta đâu! Nữa là một thằng bé lang thang như cháu!... - Nhưng bà cứ nói đi. Kể cho cháu nghe chuyện gì làm bà đau khổ, có thể chỉ để chia sẻ thôi. Nói được ra, bà sẽ nhẹ lòng hơn. Bà cứ tin cháu đi! Bà lão cảm thấy cậu bé nói rất thật. Sao lại không nhỉ? Nói ra được sẽ rất tốt... Thế là bà kể tất cả cho cậu bé 5 tuổi nghe. Nghe xong, cậu reo lên: - Ôi, dễ quá! Dễ quá! Cháu biết ba ngày nữa phải nói gì với quan tòa rồi. Dễ quá! Bà không phải làm gì cả, chỉ cần ngồi đợi đến ngày thứ ba, không phải làm gì cả. Bà sẽ đến gặp quan tòa, khi nào ông ấy hỏi thì bà trả lời... Cậu bé 5 tuổi cúi xuống sát tai bà lão và thì thầm câu trả lời. Ngay lập tức, khuôn mặt bà nhẹ hẳn, bà ôm chặt cậu bé, gọi cậu là “thần cứu độ nhỏ” và yên tâm trở về nhà, vừa đi vừa cười tủm tỉm. Khi đọc câu chuyện này, các bạn hãy dừng lại một chút và nghĩ xem cần phải nói gì với quan tòa trong ba ngày nữa để chắc chắn giải được bài toán này. Tóm lại, cần phải nói gì? Nếu các bạn trả lời: “Bà lão chỉ cần nói rằng bọn chúng là lũ trộm”, thì tôi nhắc lại rằng bà lão không biết gì cả, quan tòa cũng vậy; chỉ các bạn là người đọc câu chuyện này, và tôi là người kể, mới biết điều đó! Không, câu trả lời khác cơ... Ðơn giản hơn nhiều... Các bạn hãy suy nghĩ tiếp đi! Ba ngày trôi qua. Bà lão và hai tên trộm lại tới gặp quan tòa. Quan tòa hỏi bà lão: - Bà có mang theo tiền để trả không? Bà lão đọc nguyên văn câu trả lời mà cậu bé 5 tuổi đã thì thầm vào tai bà: - Thưa quan tòa, tôi có túi tiền. Tôi có rồi… Nhưng tôi đã hứa chỉ đưa nó khi có “cả ba người đứng trước mặt tôi”. Hiện giờ, tôi chỉ thấy hai người. Cứ để họ đi tìm người thứ ba đi đã, rồi tôi sẽ đưa túi tiền. Quan tòa phá lên cười, ông rất khâm phục câu trả lời thông minh này. Ông hỏi: - Tại sao bà không trả lời luôn cách đây ba ngày? Bà lão cười khiêm tốn: - Ồ, một mình tôi sẽ chẳng bao giờ nghĩ ra câu trả lời này. Có người đã giúp tôi. - Ai vậy? - Thưa quan tòa, chắc chắn ông sẽ không tin tôi đâu, nhưng một thằng bé ăn xin 5 tuổi đã giúp tôi. - 5 tuổi thôi ư? Bà hãy đưa thằng bé ấy đến đây! Bà lão chạy ra phố và tìm được chú bé ở nơi quen thuộc của chú, bởi vì ở Ấn Độ, tất cả trẻ con ăn xin đều có địa phận đã được xác định rõ ràng, do đó rất dễ tìm chúng. Bà lão bảo chú bé theo mình đến gặp quan tòa. Người ta kể rằng quan tòa đã hỏi cậu bé, nói chuyện với cậu bé và rất khâm phục trí thông minh của một đứa trẻ như vậy, vì thế ông giữ cậu ở lại. Người ta còn nói rằng mỗi khi vị quan tòa này gặp phải một vụ án khó xét xử, ông đã “tạm ngừng phiên tòa” đi vào căn phòng bên cạnh, và khi quay trở lại, ông luôn luôn có giải pháp…