TỰ THÚ
Marguerite de Thérèlles đang hấp hối. Mới năm mươi sáu tuổi nhưng trông bà như người gần bảy mươi lăm tuổi.
Bà thở hổn hển, run lên từng cơn, mặt tái hơn cả tấm khăn trải giường và đang nhăn nhó, mắt ngơ nhác như đang gặp một chuyện gì rất khủng khiếp.
Người chị của bà, bà Suzanne, hơn bà sáu tuổi, đang quì bên giường và khóc nức nở. Một chiếc bàn nhỏ trải khăn kê bên giường có hai cây nến đang leo lét cháy, vì người ta đang đợi ông linh mục đến làm lễ ban thánh thể và lễ xức dầu cuối cùng.
Căn phòng có phần bi thảm với vẻ vĩnh biệt vô hi vọng: phòng người chết. Những lọ thuốc nằm rải rác trên sàn nhà, quần áo vương vãi bên tường vì bị chổi hoặc bàn chân người hất vào. Ghế đặt lộn xộn như chúng cũng sợ hãi. Cái chết đang ở đây, ẩn nấp và chờ đợi.
Câu chuyện về hai chị em bà rất thương tâm. Người ta thường kể cho nhau nghe và câu chuyện làm xúc động không ít người.
Ngày xưa Suzanne, bà chị đã yêu tha thiết một chàng trai và cũng được nồng nhiệt đáp lại. Họ đã là vợ chồng chưa cưới của nhau, và khi người ta đợi ngày làm lễ thành hôn thì Henri de Sampierre đột ngột qua đời.
Sự thất vọng của cô gái thật là khủng khiếp, và cô thề rằng sẽ không lấy ai nữa. Cô đã giữ lời thề và không bao giờ chịu rời bỏ tang phục.
Lúc ấy người em gái bà, bà Marguerite mới có mười hai tuổi. Một hôm tới sà vào lòng chị và nói: “Chị ơi! Em không muốn thấy chị đau khổ. Không muốn thấy chị khóc suốt cả cuộc đời. Em sẽ không bao giờ xa rời chị, không bao giờ, không bao giờ! Em cũng vậy, em cũng không bao giờ kết hôn. Em sẽ ở bên chị mãi mãi, mãi mãi”.
Suzanne ôm hôn em gái vì sự hi sinh trẻ con ấy, và không tin vào lời nói của em.
Nhưng người em gái, cả bà này nữa, cũng không lấy ai, mặc cho cha mẹ van nài, mặc người chị giải thích, bà vẫn không kết hôn. Bà rất xinh đẹp nhưng bà đã từ chối lời cầu hôn của nhiều chàng trai rất yêu quí bà; bà không bao giờ rời chị gái.
⚝ ✽ ⚝
Hai người sống bên nhau trong suốt cuộc đời của họ, không chịu rời nhau nửa bước. Nhưng bà Marguerite lúc nào cũng tỏ ra âu sầu, ủ dột hơn người chị như sự hi sinh của mình chưa được thực hiện đầy đủ. Bà già đi rất nhanh, ba mươi tuổi tóc đã bạc trắng như có một sự đau đớn khó hiểu đang gặm nhấm bà.
Bây giờ bà là người đầu tiên ra đi.
Một ngày và một đêm qua bà không nói năng gì. Bà chỉ nói khi bình minh xuất hiện:
- Hãy mời cho tôi một ông linh mục, đã đến lúc rồi.
Và bà lại nằm yên, ngửa mặt lên trần nhà, môi run rẩy như có những lời nói ghê gớm không thể thốt ra khỏi miệng, cặp mắt hoảng loạn khủng khiếp.
Người chị gục đầu xuống giường em mà khóc. Bà nói:
- Marguerite, Marguerite khốn khổ, em ơi!
Người ta nghe thấy những bước chân trên cầu thang. Cửa bật mở. Một chú bé lễ sinh xuất hiện, theo sau là ông linh mục mặc áo lễ khoác ngoài. Khi thấy nhà tu hành, người sắp chết giật mình, mấp máy môi, tay cào cào như đang muốn khoét một cái lỗ trên tấm nệm.
Linh mục Simon tiến lại, nắm lấy bàn tay, hôn lên trán người bệnh và nói một cách nhẹ nhàng:
- Con ơi, Chúa sẽ tha tội cho con. Hãy can đảm lên, đã đến lúc rồi, con nói đi.
Và bà Marguerite run rẩy từ đâu tới chân, tay phác lên những động tác bối rối.
- Xin chị ngồi lên nghe em nói.
Ông linh mục dìu bà Suzanne ngồi lên ghế bành. Rồi tay này nắm lấy tay người chị, tay kia nắm lấy tay người em, ông nói:
- Xin Chúa hãy cho họ sức mạnh và lòng khoan dung của Người.
Và bà Marguerite bắt đầu nói. Những lời nói từ cuốn họng phát ra ồm ồm, giật cục và có phần kiệt sức.
⚝ ✽ ⚝
- Chị ơi! Chị tha lỗi cho em, tha lỗi cho em! Ôi! Nếu chị biết được cả đời em thì lúc này em sợ hãi như thế nào!
Bà Suzanne nói trong nước mắt:
- Em ơi! Tại sao chị phải tha lỗi cho em? Em đã hi sinh tất cả vì chị; em là một thiên thần…
Nhưng bà Marguerite ngắt lời người chị:
- Hãy để em nói. Hãy để em nói. Đừng ngắt lời em. Thật là kinh khủng; để em nói tất cả. Nghe đây, chị có nhớ, chị có nhớ, anh Henri?
Bà Suzanne giật mình nhìn người đang nói. Bà em nói tiếp:
- Chị cần nghe rõ để hiểu câu chuyện này. Lúc ấy em mười hai tuổi, chỉ mới mười hai tuổi, đúng khôn g? Em được nuông chiều, làm tất cả những vì mình muốn! Chị còn nhớ em được chiều chuộng như thế nào chứ?... Xin nghe đây. Lần đầu tiên anh Henri tới nhà chúng ta, anh đi đôi giày da bóng nhoáng, anh xuống ngựa trước thềm nhà và xin lỗi về cách ăn vận của mình vì cần nói chuyện với cha. Chị nhớ chuyện đó chứ? Chị đừng nói gì cả, chỉ nghe thôi. Khi nhìn thấy anh ấy em đã chú ý ngay, em thấy anh ấy đẹp trai và em đứng ở góc nhà nhìn anh. Trẻ con thường kì cục và ghê gớm như vậy. Ôi! Vâng, em đã mơ mộng. Anh đã trở lại nhà ta nhiều lần, em nhìn anh bằng cả tâm hồn của mình. Em đã lớn trước tuổi và khôn ngoan hơn mọi người tưởng. Anh ấy thường tới nhà ta. Em chỉ nghĩ đến anh ấy. Em gọi thầm tên anh: Henri de Sampiere!
Thế rồi người ta nói anh ấy sắp cưới chị. Đây là một sự buồn phiền đối với em. Ô1 Chị ơi! Em buồn phiền, buồn phiền. Em khóc suốt ba đêm, khôn g ngủ. Rồi anh tới nhiều lần trong một ngày, chị còn nhớ chứ? Đừng trả lời, nghe thôi. Chị làm bánh ga-tô, thứ bánh mà anh rất thích, mời anh, với bột, với đường và sữa. Anh ấy ăn một miếng uống một ngụm nước, rồi khen “Thật là ngon”. Chị có nhớ anh ấy nói như vậy không?
Em ghen, ghen!... Lễ thành hôn tới gần. Chỉ còn mười lăm ngày nữa. Em như phát điên lên, tự nhủ: “Anh ấy sẽ không cưới Suzanne, không, em không muốn như vậy!... Em phải là người mà anh ấy sẽ cưới khi em đã lớn. Em chưa yêu ai bằng anh ấy. Nhưng một tối, mười ngày trước hôn lễ, chị dẫn anh ấy ra khỏi lâu đài, dưới ánh trăng và ở đấy bên gốc thông anh ấy đã ôm hôn chị, ôm hôn bằng cả hai tay rất lâu chị còn nhớ, đúng không? Chắc chắn đây là cái hôn đầu tiên mà chị nhận được, vâng. Rồi mặt xanh xao chị trở về phòng khách.
Em đã nhìn thấy vì em cũng ở gần đấy, trong một bụi rậm. Em điên lên! Nếu có thể, em đã giết chị. Em tự nhủ: “Anh không bao giờ lấy Suzanne được, không bao giờ! Anh cũng không bao giờ lấy ai được”. Em rất đau khổ. Rồi bất chợt em căm ghét anh ấy một cách phê sớm.
Chị có biết em làm gì không? Nghe đây. Em đã thấy người làm vườn “đánh bả” để biết những con chó lang thang, ông ta nghiền nát thuỷ tinh rồi trộn nó vào thịt.
Em lấy của mẹ một lọ thuỷ tinh y tế, em nghiền nó bằng búa, gói nó lại và đút vào túi. Đây là một loại bột mịn và óng ánh. Hôm sau, trong lúc chị đang làm bánh thì em rạch một chiếc bánh và cho bột thuỷ tinh vào. Anh ấy ăn ba chiếc bánh, em cũng ăn một chiếc. Em ném sáu chiếc bánh còn lại cho đàn ngỗng và chúng chết ba ngày sau đó. Chị nhớ chứ? Ô! Chị đừng nói, nghe thôi, nghe thôi. Em không chết nhưng sinh bệnh từ ngày ấy. Anh Henri thì đã chết, chị biết rồi. Không chỉ có vậy, sau này còn ghê gớm hơn.
Cả đời em bị dằn vặt. Em tự nhủ không bao giờ xa rời chị và nói với chị tất cả một lần cho xong sáng, trưa, chiều tối. Em chờ đợi, một khổ hình. Em sợ. Ôi! Nếu em được nhìn anh ấy một lần nữa, trước khi em qua đời. Nhìn lại anh ấy. Chị có nghĩ đến điều này không? Lần đầu tiên... Em không dám. Phải như vậy…Em sắp chết. Em đã nói hết trước khi nhắm mắt xuôi tay. Em muốn chị tha thứ cho em. Em muốn điều đó. Em chưa thể chết nếu chưa được tha thứ. Ô! Bây giờ chị nói đi, ông linh mục bảo chị tôi nói đi, tôi xin ông. Tôi không thể chết nếu chưa được tha thứ.
Người sắp chết yên lặng, hổn hển, tay cào cào vào khăn trải giường, úp mặt vào hai bàn tay, Suzanne không động đậy. Bà nghĩ đến Henri, người mà bà có thể yêu rất lâu. Họ sẽ có một cuộc sống rất tốt đẹp! Bà nhìn thấy Henri ngày xưa, quá khứ xa xưa không bao giờ tắt. Những người thương yêu đã qua đời. Họ đã xé nát trái tim của bà. Ôi! Nụ hôn ấy, nụ hôn độc nhất ấy! Bà vẫn giữ nó trong tâm hồn mình. Và rồi không còn nữa, không còn gì nữa, cả cuộc đời của bà!...
Ông linh mục bất chợt đứng lên, và bằn g một giọng mạnh mẽ ông nói:
- Bà Suzanne, em gái bà sắp đi rồi.
Buông tay ra, mặt đầy nước mắt, người chị lại bên bà Marguerite và ôm hôn em:
- Chị tha lỗi cho em, chị tha lỗi cho em, em gái.