LI HÔN

Ông Botran, một luật sư danh tiếng của Paris, từ hơn mười năm nay đã biện hộ cho nhiều người chồng li dị vợ, mở cửa văn phòng và đứng tránh sang một bên để người khách hàng mới tới đi vào.

Đấy là một người đàn ông to béo, hồng hào và mạnh khoẻ. Ông ta chào chủ nhà.

- Xin mời ông ngồi - Chỉ tay vào chiếc thế, ông luật sư nói.

Người khách ngồi xuống rồi nói sau khi đã hắng giọng - Thưa ông, tôi tới để yêu cầu ông biện hộ cho tôi trong một vụ li hôn.

- Ông nói đi, thưa ông tôi nghe đây.

- Thưa ông tôi là một công chứng viên.

- Trước kia hay hiện nay?

- Trước kia. Năm nay tôi ba mươi bảy tuổi.

- Xin ông nói tiếp.

- Thưa ông, tôi có một cuộc hôn nhân bất hạnh, rất bất hạnh.

- Ông không phải là người duy nhất.

- Tôi cũng biết như vậy, và tôi cũng thương cho những người khác; nhưng đây là một trường hợp đặc biệt vì vợ tôi có những tính cách khác thường. Nhưng tôi xin bắt đầu từ chỗ bắt đầu.

Tôi lấy vợ trong một hoàn cảnh rất lạ lùng; ông có tin vào những ý nghĩ nguy hiểm không?

- Ông muốn nói gì về điều này?

- Ông có tin rằng những ý nghĩ nguy hiểm trong đầu thì chẳng khác gì có thuốc độc trong cơ thể không”

- Vâng, có thể là như vậy.

- Chắc chắn là như vậy. Có những ý nghĩ trong con người chúng ta, chúng gậm nhấm, chúng làm cho chúng ta phát điên, chúng ta không biết làm thế nào để chống lại chúng và cuối cùng chúng giết chết chúng ta. Đây là một thứ rệp trong đầu óc của chúng ta. Nếu để một trong những ý nghĩ đó xâm nhập vào đầu óc, nếu không nhận ra ngay từ đầu thì nó sẽ trở thành kẻ xâm lược, một tình nhân, một bạo chúa từng ngày, từng giờ trở lại làm thay đổi công việc hàng ngày của chúng ta, làm giảm sự chú ý của chúng ta, cách xét đoán của chúng ta, và cuối cùng thì chúng ta thua cuộc.

⚝ ✽ ⚝

Đây là chuyện đã xảy đến với tôi, thưa ông. Như đã nói, tôi là công chứng viên ở Rouen, không phải là nghèo mà là túng bấn, khó khăn, phải chắt bóp, hạn chế những thú vui, vâng tất cả, và thật là khắc nghiệt đối với người trong độ tuổi tôi.  Làm nghề công chứng nên tôi phải đọc tất cả những mẩu tin nhắn trên báo chí, những tin cung cầu các loại và những tin lặt vặt khác v... v... đã có nhiều đám cưới có lợi cho nam thân chủ của tôi.

Một hôm tôi đọc được một mẩu tin như sau: “Phụ nữ, xinh đẹp, chưa chồng, đứng đắn, có số vốn riêng là hai triệu năm trăm ngàn trăng, sẽ kết hôn với người đánh tôn kính.  Không qua trung gian”.

Đúng lúc ấy tôi đang dùng bữa cùng hai người bạn, một là người đại lý còn người kia là chủ nhà máy sợi. Tôi không hiểu tại sao câu chuyện lại đưa đến việc cưới hỏi và họ cười nói về người phụ nữ có hai triệu năm trăm ngàn frăng ấy.

Ông chủ nhà máy nói: “Người phụ nữ ấy là loại người thế nào nhỉ?”.

Ông đại lí là người từng chứng kiến nhiều cuộc hôn nhân có lợi giải thích mọi chi tiết; rồi ông quay lại phía tôi nói:

- Tại sao anh không dành cho mình món này? Cái đó làm anh đỡ gặp khó khăn và lo lắng. Hai triệu năm trăm ngàn frăng. Chúng tôi cùng cười vang và nói sang chuyện khác.

Một tiếng đồng hồ sau tôi về nhà. Đêm ấy trời rất lạnh.

Tôi sống trong một ngôi nhà cũ nát trông giống như chuồng chim. Đặt tay vào thanh vịn cầu thang cái lạnh truyền lên cánh tay cũng như cánh tay kia khi chạm vào mảng tường ẩm ướt; điều đó làm tôi buồn bã và mất tinh thần. Rồi tôi bất chợt nhớ lại câu chuyện buổi sáng và tự nhủ: “Nếu ta có được hai triệu rưỡi ấy?” Căn phòng của tôi thật là thê lương; căn phòng của người đàn ông không vợ, không khác gì nhà bếp. Xin ông hình dung một chiếc giường lớn không rèm che, một tủ lớn, một tủ thấp, một bồn rửa mặt và không có lò sưởi. Quần áo vắt trên thế, giấy má vứt ở sàn nhà. Tôi lẩm bẩm hát, một điệu hát trong quán cà phê nơi tôi thường lui tới.

Hai triệu đồng

Hai triệu đồng

Tốt không

Và năm trăm ngàn

Và năm trăm ngàn

Vợ ngoan!

Lúc này tôi đang nghĩ đến người phụ nữ. Tôi lên giường suy nghĩ rất lâu trước khi ngủ.  Hôm sau, tôi thức giấc thì trời đã sáng bạch. Tôi có việc phải có mặt ở Darnetal vào lúc tám giờ sáng; như vậy lẽ ra tôi phải dạy từ sáu giờ. Trời lại đang bão tuyết. Chết tiệt cái số tiền hai triệu năm trăm ngàn ấy!

Tôi đến nơi làm việc vào lúc mười giờ. Văn phòng tôi có mùi gỉ sắt, mùi lấy cũ, không có gì nồng nặc hơn; trộn lẫn với mùi nơi ở của các thày tu: ủng da, tất cả được hâm nóng lên mười tám độ.

Như thường lệ, tôi ăn sáng với sườn rán là một mẩu phó-mát rồi bắt tay vào làm việc.

Thoạt tiên tôi suy nghĩ một cách nghiêm túc đến người phụ nữ có hai triệu năm trăm ngàn frăng. Người ấy là ai? Tại sao tôi không viết thư? Tại sao tôi không tìm hiểu?

Thưa ông tôi xin nói ngắn gọn. Ý nghĩ ấy ám ảnh tôi, dằn vặt tôi, làm khổ tôi mười lăm ngày liền. Những khó khăn, thiếu thốn lúc này như kim châm vào người tôi và mỗi một nhát châm như thế vào đầu làm tôi lại nghĩ đến người phụ nữ có hai triệu rưỡi frăng ấy.

Rồi tôi hình dung lai lịch của người ấy. Thưa ông khi người ta nghĩ đến điều gì thì người ta nghĩ đến mình sẽ hi vọng những gì ở điều ấy.

Chắc chắn không tự nhiên mà một cô gái con nhà tử tế, có một số vốn kha khá như vậy mà lại đi tìm chồng qua con đường báo chí. Chỉ có thể là người trung lưu đang rất khốn khổ.

Trước hết số tiền ấy đối với tôi không phải là một phép màu nhiệm thần tiên. Trong nghề chúng tôi biết có những cuộc kết hôn tới số tiền mười triệu, mười hai triệu frăng. Mười hai triệu frăng cũng là chuyện thường thấy. Chúng tôi cũng biết là không nên tin vào những lời hứa. Chúng đều là huyễn hoặc, làm ra vẻ thật thà, đến một điểm nào đó, do tính cả tin, làm cho chúng ta tưởng rằng đây là của hồi môn rất có đạo đức. Vậy thì đây là một cô gái con chính thức của một kẻ hãnh tiến và một bà hầu phòng đột nhiên được hưởng gia tài của cha, muốn dấu thân phận của mình bằng cách đưa ra một lời kêu gọi kết hôn thường thấy dưới dạng một sự hứa hẹn.

Giả thiết của tôi là ngớ ngẩn. Nhưng lúc ấy tôi tin là đúng đắn. Chúng tôi, những công chứng viên, không bao giờ nên đọc tiểu thuyết, nhưng tôi thì tôi đã đọc, thưa ông. Vậy là tôi đã viết thư, nhân danh một viên công chứng thay mặt một khách hàng rồi ngồi đợi.

Năm ngày sau đó, vào lúc ba giờ chiều, tôi đang làm việc trong văn phòng thì người tuỳ phái tới báo tin:

- Có bà Chantefrise tới.

- Mời bà ấy vào.

Đấy là một phụ nữ khoảng ba chục tuổi, mạnh khoẻ, tóc hung, vẻ vội vàng.

- Xin mời bà ngồi.

Bà ta ngồi và lẩm bẩm:

- Chính tôi đây, thưa ông.

- Nhưng thưa bà, tôi chưa hân hạnh được biết bà.

- Tôi là người mà ông đã gửi thư.

- Về việc kết hôn ư?

- Vâng thưa ông.

- A? Rất tốt.

- Tôi phải đến tận nơi, vì người ta phải tự mình giải quyết vấn đề này.

- Tôi cũng thấy như vậy, thưa bà. Vậy là bà muốn kết hôn ư?

- Vâng, thưa ông.

- Bà có một gia đình chứ?

Bà ta cúi mặt và nói rất nhỏ:

- Không thưa ông. Cha mẹ tôi đều đã qua đời.

Tôi giật mình. Như vậy là tôi đã đoán đúng.

Bỗng nhiên tôi thấy hài lòng đối với con người khốn khổ này.

Tôi hỏi tiếp:

- Số tài sản của bà là chính xác chứ?

Lần này bà ta trả lời không chút nhập ngừng.

- Ồ? Vâng thưa ông.

Tôi chăm chú nhìn bà, trông người cũng không đến nỗi, tuy tuổi hơi cứng hơn nhiều so với tôi ước đoán. Đây là con người vừa phải, một phụ nữ tự chủ. Tôi ý định một khi đã thấy rõ số tiền ấy không phải là ảo tưởng thì tôi sẽ yêu bà ta, sẽ loại bỏ người khách hàng tưởng tượng. Tôi nói với bà ta rằng ông khách của tôi là người được trọng vọng nhưng hơi yếu đuối, ủ dột.

Nghe tới đây bà ta nói luôn:

- Không, thưa ông. Tôi chỉ yêu những người đàn ông mạnh khoẻ thôi.

- Bà sẽ nhìn thấy ông ấy, nhưng không trước bốn ngày tới vì ông ấy có việc phải sang nước Anh.

- Ồ? Thật đáng buồn.

- Bà vội trở về ư?

- Không.

- Vậy bà sẽ ở lại đây. Tôi sẽ thu xếp.

- Ông thật đáng mến, thưa ông.

- Bà trọ ở khách sạn, đúng không?

Bà ta nói tên khách sạn.

- Vậy liệu bà có cho phép công chứng viên của bà mời bà dùng bữa tối nay không?

Sau một thoáng ngập ngừng lo ngại, bà ta quyết định:

- Vâng, thưa ông.

- Tôi sẽ tới đón bà vào lúc bảy giờ.

- Vâng, thưa ông.

Tôi đưa bà ta về tận cửa khách sạn.

Bảy giờ tôi tới đón. Bà ta đã thay quần áo và ăn vận có phần đỏm đáng.

Tôi đưa bà ta tới dùng bữa trong một khách sạn, gọi những món ăn khá sang. Một tiếng đồng hồ sau đó chúng tôi đã thân quen nhau, và bà kể chuyện mình. Bà là con gái một phu nhân bị một nhà quí tộc quyến rũ, bà được gửi về nông thôn để nuôi dưỡng. Bây giờ bà đã giàu có vì được thừa kế gia tài của cha và của mẹ. Thật là vô ích khi hỏi, khi van nài. Khi tôi vặn hỏi thì bà ta tỏ ra là người tháo vát. Bà ta nói rành mạch những con số, những cổ phiếu, tiền gửi và tiền lãi. Tôi rất tin bà.

Tôi mời bà ta dùng sâm-banh, bà ta uống. Tôi nói tôi cần xem xét chính xác vì thân chủ tôi là một nhà kinh doanh.

Bà ta vui vẻ nói:

- Tôi có mang theo mọi giấy tờ.

- Ở đây hay ở Rouen?

- Vâng, ở Rouen.

- Trong khách sạn phải không?

- Vâng.

- Bà có thể cho tôi xem được không?

- Vâng.

- Ngay bây giờ chứ?

- Vâng.

Tôi thanh toán tiền bữa ăn và cùng bà ra về.

Đúng là bà ta mang theo đầy đủ giấy tờ. Tôi không thể nghi ngờ gì. Tôi cầm lấy tệp giấy, lật đi, lật lại, đọc kĩ. Tôi vui mừng và muốn ôm hôn bà ta. Và tôi đã hôn bà. Một lần, hai lần... mười lần... Rượu sâm-banh làm tôi ngã quỵ hoặc chính bà... ngã quỵ.

Rồi bà ta khóc nức nở, van nài tôi đừng phản bội bà. Tôi hứa tất cả những gì bà ta muốn. Tinh thần tôi biến động một cách kinh khủng. Làm gì bây giờ? Tôi đã lợi dụng khách hàng. Nhưng chính tôi mới là khách hành một khách hành ngây thơ, dễ bị đánh lừa. Tôi có thể xuôi tay, đúng thế. Nhưng còn món hồi môn? Nhưng tôi có quyền bỏ rơi bà ta không, người đàn bà khốn khổ sau khi gặp tôi?

Làm thế nào để chăm sóc người phụ nữ đang ngất.

Tôi không có quyết định dứt khoát, tôi hối hận, lo ngại.

Nhưng một buổi sáng ý định đã rõ. Tôi ăn vận đàng hoàng và tới khách sạn.

Gặp tôi, mặt bà đỏ lên.

Tôi nói:

- Thưa bà, để sửa chữa sai lầm, tôi xin cầu hôn bà.

Bà ta lắp bắp:

- Tôi đồng ý.

Chúng tôi làm lễ thành hôn.

Tất cả đều tốt đẹp trong sáu tháng đầu tiên. Tôi bán văn phòng của mình và nghỉ hưu, tôi không chê trách gì bản thân tôi cũng như vợ tôi.

Nhưng sau đó vợ tôi thường vắng nhà, vào những ngày giờ nhất định, thứ ba và thứ sáu hành tuần. Tôi cho rằng mình bị phản bội và đi theo dõi.

Chiều thứ ba hôm ấy. Vợ tôi đi vào lúc một giờ; xuống phố Cộng hoà, rẽ tay phải rồi ra cầu lớn trên sông Seine. Từ lúc ấy vợ tôi tỏ ra lo lắng thường quay lại phía sau nhìn những người qua đường. Tôi cải trang thành người bán than nên vợ tôi không nhận ra tôi.

Cuối cùng vợ tôi vào một nhà ga bên tả ngạn; tôi không nghi ngờ gì, tình nhân của vợ tôi đi chuyến tàu một giờ bốn mươi lăm phút.

Tôi nấp sau một chiếc xe tải và chờ. Tiếng còi tàu rú lên. Rất đông hành khách xuống tàu. Vợ tôi chạy đến ôm lấy đứa bé gái chừng ba tuổi do một bà nông dân chuyển cho; vợ tôi hôn lấy hôn để con bé. Rồi vợ tôi quay lại ôm lấy một đứa nữa ít tuổi hơn, tôi không biết là trai hay gái do một bà nông dân khác chuyển cho; vợ tôi cũng ôm hôn nó như đứa kia. Rồi tất cả đi dạo trên đường Lâu đài của Hoàng hậu.

Tôi trở về với nỗi thất vọng ghê gớm, không dám đoán đây là chuyện gì.

Khi ngồi ăn tối, tôi gầm lên:

- Những đứa trẻ ấy là thế nào?

- Những đứa trẻ nào?

- Những đứa mà bà đón chúng ở ngoài ga ấy!

Vợ tôi kêu lên một tiếng rồi ngất đi. Khi tỉnh lại vợ tôi thú nhận trong nước mắt rằng mình có bốn đứa cơn. Đúng thế, thưa ông hai đứa con gái đón vào thứ ba và hai đứa con trai đón vào thứ sáu.

Thật đáng xấu hổ. Đấy là nguồn gốc số tài sản của vợ tôi. Bốn người cha! Và vợ tôi đã tích cóp được số hồi môn ấy.

⚝ ✽ ⚝

- Bây giờ, thưa ông xin ông cho lời khuyên tôi phải làm gì?

Ông luật sư trả lời với vẻ nghiêm trang:

- Ông hãy nhận lấy bốn đứa bé ấy, thưa ông.