- III -

Việc đầu tiên của cô Hai sau khi đã giãi bầy với cha mẹ cái cớ làm sao cô thôi học là chạy lên buồng Vĩnh. Lúc ấy đã hơn ba giờ, cô biết chắc là Vĩnh đi làm nên cô không gõ của.

Vừa đến nơi, cô đứng lặng yên nhìn ngắm gian buồng, nhìn cái giường Vĩnh nằm, nhìn cái chăn Vĩnh đắp, nhìn chồng sách Vĩnh đọc, nhìn cái áo Vĩnh mặc, nhìn đôi giầy Vĩnh đi. Rồi cô thấy lòng cô bồi hồi, đầu gối cô run, không tài nào đứng được nữa. Rồi cô ngồi xuống bên giường. Cũng không hiểu lại làm sao, cô sẽ cầm cái gối mân mê, rồi cô lôi cái gối ôm vào lòng. Một quyển sách bìa đen thật dày hiển-hiện ở trên tấm “ra” trắng. Cô cầm lấy xem thì thấy ngoài bìa có dán một mảnh giấy trắng trên kẻ mấy chữ: “ Quyển nhật-ký của tôi ”. Dưới những chữ kẻ ấy lại có một dòng chữ viết bằng mực đỏ: cấm không ai được mở.

Cấm không ai được mở. Hàng chữ ấy có cái mãnh-lực hâm nóng tính tò mò và muốn biết của cô Hai. Vẫn biết người viết quyển sách ấy đã dặn như thế, nhưng người viết quyển sách ấy không có ở đây, cô xem thì còn ai biết mà trách vấn cô. Mà như thế, cô có thể biết rõ cái đời của Vĩnh, biết hết được cảm tưởng của Vĩnh đối với nhà mình, đối với mình, cô xoăn xoe quyển sách mãi, cô cân nhắc những câu hỏi ngầm và những câu giả nhời ngầm ở trong lòng cô rồi cô vùng mở ra.

Nhưng những dòng chữ ngùng ngoằng vừa đập vào con mắt thì cô bỗng sợ hãi, có cái cảm tưởng như đã phạm một tội ác. Cô lại vội-vã gập quyển sách lại để vào chỗ cũ rồi chạy xuống thang, Nhưng đến nửa chừng, cô sực nhớ cô chưa để cái gối lên trên quyển sách, cô lại chạy lên. Để cái gối xong, cô còn ngắm kỹ càng xem nó có đúng như cũ không.

Suốt từ lúc ấy cho đến lúc Vĩnh về, cô chỉ áy náy rằng quyển sách và cái gối không đúng dấu, sợ Vĩnh biết chăng.

Xuống dưới hàng, cô ngồi nói chuyện với má cô được mấy câu, cô lại đứng dậy đi ra cửa. Đứng ở cửa chưa được một phút, cô lại quay vào, cô nhìn đồng hồ, rồi cô lại xuống bếp. Xuống bếp chưa nói với con nụ xong một câu chuyện, cô lại lên buồng mình. Cô sửa sang lại mái tóc, cô nhìn ngắm mãi cái bóng mình trong gương, rồi cô lại bồn-chồn chạy xuống cửa hàng. Rồi cô lại ra đứng cửa.

Cô đứng ngồi không yên. Ba cô thấy thế bèn chỉ cô mà bảo với má cô:

– Con Hai nó nhớ hai em nó quá nôn như điên.

Má cô chỉ mỉm cười mà không giả nhời. Trong cái mỉm cười ấy, ta hình như thấy vẽ một nét hoài-nghi, nổi lên một vũ-trụ tha-thứ, hiện hình một cảm-tưởng ái-ngại và xót thương. Má cô liền gọi cô lại gần sẽ lấy tay vuốt mấy sợi tóc xõa xuống mặt cô mà bảo:

– Thì con cứ ngồi đây, rồi… chúng nó thế nào cũng phải về, chứ biến được đi đâu mà con phải cuống-cuồng lên thế.

Rồi má cô lại nhìn ba cô mà bảo:

– Con Hai nó không đánh phấn thoa son mà trông cũng trắng và đỏ như người đánh phấn thoa son.

– Hừ, má nói thế, chứ thoa son và đánh phấn đẹp hơn nhiều. Má cho phép con đánh phấn nhé.

– Giá con đen thì má cho phép con đánh phấn ngay. Đấy con lấy gương mà soi xem có phải da con không đánh phấn mà còn trắng hơn má đánh phấn nhiều.

Cô vồ lấy cái gương tay soi, rồi áp mặt lại gần mặt mẹ.

– Ừ nhỉ, má nhỉ! Tại con còn nhỏ, má đã già.

– Thế thì việc gì phải đánh phấn cho nó hỏng da.

Má cô lại nắm cô tay cô mà bảo với ba cô:

– Mấy tháng về đây, con Hai nó đẫy ra nhiều. Trông bây giờ đã ra dáng con gái dậy thì mà nó cứ tưởng nó còn trẻ con, nũng-nịu quá.

– Thế cho nó “bú – tí ”, có sao.

Ba cô nói xong, cười khanh-khách. Má cô sẽ nguýt yêu cô một cái rồi bảo:

– Chả bú-tí nhưng sờ vú luôn.

Cô chẩu môi cãi:

– Con sờ vú bao giờ, má chỉ bịa để nói xấu con.

– Phải, mới một năm nay, cô đi Sài-gòn, có không sờ vú, chứ trước kia ở nhà thi cô chả. Thằng Định nó thấy, lần nào nó ghen, đấm đùi đụi mà vẫn không chừa.

Nói chuyện với ba má cô được dăm câu nữa, cô lại chạy ra cửa rồi cô lại chạy ra sân.

U em nuôi cô hồi trước, ngày nay đã trở thành u già đang kiểm quần áo để nấu, thấy cô đến liền cầm một cái khăn mặt giơ lên cho cô xem mà bảo:

– Giá tôi không kiểm lại, thì thằng bếp đã để cả cái khăn mặt lụa này vào nấu. Lụa nào mà còn được, cái khăn mặt này hình như của cô thêu cho ông Vĩnh. Ông Vĩnh dặn thằng bếp mấy lần đừng có nấu mà cái thằng hư thế, cứ quên.

Cô Hai bỗng ôm chầm lấy u già hôn, rồi móc túi lấy ra đồng bạc:

– Em đi Sài-gòn về không mua được quà gì cho u, biếu u đồng bạc nhé.

Cái đồng hồ treo đánh năm tiếng rền-rĩ. Cô Hai vùng bỏ u già chạy lên nhà.

– Má nhỉ, sao năm giờ rồi mà các em con chưa về nhỉ?

– Chúng nó tan học năm giờ, có về đến nhà thì cũng phải năm giờ mười lăm. Nhưng thế nào cũng gần sáu giờ chúng nó mới về vì chúng nó còn ra nhà giây-thép đón thầy học cùng về.

Cô Hai đã thừa biết, nhưng có còn hỏi vờ:

– Thầy học nào?

– Ông Vĩnh đấy. Chúng nó độ này mến ông ấy lắm. Thằng Định đi đâu không rời tao ra một bước, tối nào không được ngủ với tao là nó chu chéo lên, thế mà cứ nằng-nặc đòi lên ngủ với ông Vĩnh. Tao phải đe nó mãi, nó mới chịu thỏi.

– Thế sao má không cứ cho nó lên ngủ với ông ấy có được không.

– Thế phiền cho người ta vì người ta xem sách khuya lắm.

Không hiểu tại làm sao, cô bỗng thấy lòng cô yêu hai em cô hơn trước.

Sáu giờ kém mười lăm, Vĩnh dắt tay thằng Định và thằng Nam về tới cửa thì thấy cô Hai chạy ra. Cô ôm lấy thằng Định hôn chùn-chụt.

– Chị Hai về bao giờ thế?

– Hôm nay có được nghỉ đâu mà chị Hai về?

– Cô Hai làm sao mà nghỉ học thế?

Với ba câu hỏi ấy, cô Hai chẳng biết giả nhời làm sao. Nhưng may, có bà Nam-Phát đỡ lời:

– Cháu nó nhớ vợ chồng tôi và các em nên xin thôi. Mà tôi tính cháu nó còn trẻ dại, cho ở chỗ xa-xôi thì cũng ngại lắm. Thôi thì để cho cháu ở nhà cháu buôn bán.

– Thế thì uổng lắm nhỉ.

Vĩnh nói xong lên gác cũng chẳng hỏi thêm câu gì. Cô Hai thấy Vĩnh không bằng lòng về cái cử chỉ của mình bỗng buồn xo. Từ đấy cho đến bữa cơm chiều, chẳng thấy cô nói với ai một câu. Mà thằng Định đến nũng cô thì cô đuổi nó nguây nguẩy.

Bữa cơm tối hôm ấy, cô chẳng tưởng gì đến ăn. Cô cứ lấm-la lấm-lét nhìn Vĩnh. Bà mẹ cô hiểu ý cô nên đến khi cơm xong liền bảo Vĩnh:

– Cháu Hai bây giờ nó đã không muốn ở Sài-gòn. Mà xa-xôi quá, vợ chồng tôi cũng rất lo ngại cho cháu khi trái nắng dở giời, vậy tôi phiền ông bảo thêm cháu giúp tôi.

-Muốn đỗ đíp-lôm thì cần phải học theo chương trình nhà trường, chứ tôi bảo làm sao được. Tôi chỉ có thể dạy thêm cô ấy Pháp-văn

-Thì Pháp-văn cũng được, chúng tôi cho cháu đi học là để biết chữ có phải để đi làm đâu.

– Tôi bận lắm bà ạ. Dạy thằng Nam thằng Định thế cũng đã mất nhiều thì giờ lắm rồi. Trước kia tưởng cô Hai học trong ba tháng hè thì tôi cố dạy được. Chứ dạy hàng năm thời tôi thì giờ đâu.

Ông Nam-Phát bèn bảo Vĩnh:

– Có phải thế thì chẳng dám phiền ông nữa. Cháu nó biết thế cũng đủ làm sổ sách rồi.

Cô hai bỗng khóc òa lên rồi mếu máo:

-Thế mai con lại ra Sài-gòn vậy. Con muốn học nữa cơ.

Vĩnh thấy thế ái-ngại liền ngọt ngào bảo:

– Cô muốn học nữa thì nên ra Sài-gòn. Nhưng nếu có phải cô nhớ ông bà quá mà không thể đi Sài-gòn nữa thì thôi, tôi cũng đành để ra một giờ trong một ngày dạy cô. Cô đã bằng lòng chưa? Thế cô lau nước mắt đi nào.

Cô Hai mặt còn đầm-đìa nước mắt nhoẻn miệng cười. Cái cười ấy thật là bao-hàm bao nhiêu ý nghĩa mà tiếc thay, Vĩnh không hiểu.

Thằng Định thấy cô vừa khóc, vừa cười liền chế:

– Ê, ê không biết xấu…

Cô chạy lại toan củng nó thì nó đã chạy nấp vào lòng Vĩnh:

-Thầy cứu con với. Ê, ê, không biết xấu lại còn đánh người ta.

Rồi lắc tay Vĩnh hỏi:

– Chị ấy trốn học sao thầy không đánh chị ấy đi. Mà khi con muốn ở nhà, thầy lai đánh con? Thầy cưng chị ấy hơn con à?

Cả nhà đều cười rộ. Cô Hai cũng bật cười.

Từ khi đến ở nhà ông Nam-Phát, Vĩnh đã thấy đời mình đỡ hiu-quạnh.

Mà từ khi cô Hai bỏ học ở Sài-gòn về, Vĩnh chẳng còn thấy gì là hiu quạnh nữa. Chàng thấy xung-quanh toàn là những người yêu mình, qúy mình cả. Bao nhiêu nỗi buồn từ trước đến nay bỗng tiêu tán cả đi. Nlnr Nhưng chàng vẫn chẳng để ý gì đến cái tình cô Hai đối với mình. Chàng cũng chẳng biết nữa. Vì chàng không thể tưởng tượng đến ái-tình với một cô con gái bé mà người cha coi mình như bạn, với một cô học trò nhỏ coi mình như thầy.

Những sự săn-sóc của cô Hai chàng cho rằng vì tình thầy trò mà ra cả. Chàng cho vì cô thương mình cô-độc ở nơi đất khách mà săn-sóc đến mình đấy thôi.

Sự săn-sóc của cô Hai đối với Vĩnh thì thật chu-đáo không thể nói. Nó vượt quá phạm-vi thầy trò.

Sáng nào, năm giờ rưỡi, Vĩnh dậy cũng đã thấy cô Hai léo-xéo gọi đầy-tớ lấy nước vào buồng tắm cho mình rồi. Tập võ xong, vào buồng tắm đã thấy nước, khăn mặt, xà-phòng tinh-tươm. Về buồng ngủ đã thấy cốc sữa nóng và cái bánh Tây để đấy. Từ khi cô Hai về, cô đã bỏ cái lệ bắt Vĩnh phải ăn lót lòng với cả nhà, vì cô bảo thế làm mất thì giờ xem sách của Vĩnh. Cô bắt thằng bếp phải đem đồ ăn lót lòng lên buồng cho Vĩnh để Vĩnh vừa ăn vừa có thể xem sách. Đi làm về đã thấy giường nệm xếp tinh tươm; giày dép lau bóng, sách vở xếp đật đâu vào đấy. Mà sáng nào cũng có mấy đóa hoa hồng tươi cắm ở trên bàn.

Bữa cơm nào cũng thấy cô Hai lên gọi Vĩnh xuống ăn, chứ không như trước hoặc thằng bếp, hay thằng Nam, thằng Định. Gối, khăn mặt, cô Hai thêu cho Vĩnh không biết bao nhiêu, cái áo nào mới hơi rách, cô đã mạng tử-tế.

Vĩnh đem so sánh đời mình ngày nay với đời ngày trước, nghĩ đến lúc phải đổi đi nơi khác mà lạnh cả lòng.

Còn vợ chồng Nam-Phát thấy con mình đối với thầy học như thế cũng để im, vì ông Nam-Phát vẫn nuôi trong lòng cái hi-vọng làm sao con gái mình lấy được một người Bắc một trăm phần trăm. Nay người này đã là người nết na có chí thì còn gì bằng. Mà bà Nam-Phát thì vì biết lòng con quá yêu người ta nên cũng vì thương con mà “thương” cả đến điều sở nguyện của lòng con. Bà tuy là người Sài-gòn, nhưng vì lấy chồng người Bắc lâu năm, nên bà cũng đã Bắc-hóa. Gia-dĩ bà có một người chồng Bắc tử-tế, căn-cơ, ngay thẳng như ông Nam-Phát, bà nhìn tất cả người Bắc bằng một con mắt đầy cảm-tình. Bà cho người Bắc có đủ điều-kiện để làm cho vợ được sung-sướng. Thứ nhất cái người ấy lại là người đã được con gái bà yêu.

Câu chuyện bà thủ-thỉ với chồng trong canh khuya đủ tỏ cho ta biết rõ lòng bà đối với việc trăm năm của con gái mình.

– Ông à, tôi xem ra hình như con Hai nó mến cái nhà thầy Bắc ấy quá.

– Bà có chắc không?

– Ai còn có thể biết con hơn mẹ.

– Thế thì bà cứ để yên nhé. Nếu nó lấy được thầy ấy thì may quá. Thầy ấy là người nết-na có chí lắm.

– Tôi cũng biết thầy ấy tử-tế lắm.

– Nhưng thầy ấy có … cho con Hai là tuồng trẻ, thầy ấy có để ý gì đến đâu.

– Người ta là người nhớn lại là thầy học,người ta có biết, người ta cũng để bụng, chứ khi nào người ta lại nói ra.

– Những việc buôn bán thì ông sành lắm, chứ những việc này thì ông dốt đặc. Quả tình thầy ấy không biết đâu.

– Thế để hôm nào tôi liệu nhời nói cho thầy ấy biết cái ý của vợ chồng mình nhé.

– Đừng, cứ để thế thì hay hơn. Con mình mới mười sáu tuổi, còn nhỏ lắm. Mười lăm hôm nữa Tết, mới có mười bẩy mà thầy ấy mới hai mươi hai đã vội gì. Cứ để cho trẻ biết rõ nhau thì tình vợ chồng mới lâu bền.

– Thế nhỡ người ta đổi đi nơi khác hay nhà người ta gọi người ta về lấy vợ thì có phải khổ cho con mình không?

– Để đến lúc ấy sẽ hay. Nếu người ta mà thương con mình thì người ta có thiếu gì cách để lấy con mình. Người ta xin nghỉ để cưới, hay người ta thoái-thác với nhà. Mà lạ, tôi xem ra thầy này chẳng nhớ nhà và chẳng thư từ gì về cho nhà cả.

– Hình như xích mích với anh em, cha mẹ.

– Quái, thầy ấy sao người kín đáo quá, chẳng nói chuyện nhà, chuyện cửa với ai.

– Tôi cũng có biết đại-khái thầy ấy cha mẹ song toàn và đông anh em mà thôi.

– Con Hai thì nó mê người ta lắm rồi đấy.

– Thì để cho nó mê có hại gì. Nhưng tôi chỉ sợ người ta lại không yêu con gái mình thôi.

– Cái ấy ông đừng lo. Vừa đẹp, vừa giàu, vừa nết-na, vừa thông-minh như con Hai ai mà không yêu được. Chưa đến lúc đấy thôi. Rồi chả say như uống rượu.

Trong những đêm ông bà Nam-Phát nói chuyện về việc trăm năm của cô Hai thì cô Hai cũng trằn-trọc không ngủ được. Cô chẳng hiểu ái-tình ra thế nào. Cô chỉ ao-ước giá được nhìn thấy Vĩnh luôn, gần Vĩnh luôn, thế thôi. Cô cũng chẳng nghĩ mà cùng chẳng hiểu đến cái thú vợ chồng. Hay cũng hiểu một cách mơ-hồ như thằng bé con nghe người ta nói chuyện ngáo ộp, chứ cũng chẳng biết ngáo ộp nó ở đâu mà mặt mũi nó ra thế nào. Cô chỉ có một cái sướng là khi nào Vĩnh khen cô học giỏi. Và có một cái vui là khi nào được cùng hai em đi chơi ô-tô với Vĩnh. Cô nhớ mãi cái hôm Vĩnh đưa cô và hai em đi Đế-Thiên Đế-Thích rồi tắm ở hồ Barai.

Hôm ấy, cô cùng hai em cô mặc quần áo tắm xuống tắm chung với Vĩnh, Vĩnh biết bơi, bơi ra xa rồi lại bơi vào. Còn thằng Nam, thằng Định thì té cô ướt hết cả tóc. Cô khoái nhất cái lúc Vĩnh mắng hai đứa rồi chạy lại lấy khăn mặt lau tóc và lau mặt cho cô.

Hai em cô thì cứ níu lấy Vĩnh bắt Vĩnh dạy bơi. Vĩnh chiều hai đứa, đỡ cho hết đứa này bơi rồi đến đứa kia. Cô ao ước giá Vĩnh cũng dạy mình, nhưng ngượng-ngùng chẳng dám nói ra thì thằng Nam đã bảo Vĩnh:

– Thầy dạy chị con bơi chứ.

Vĩnh ngửng đầu hỏi cô:

– Cô Hai có muốn học hơi không?

Cô Hai se sẽ đáp:

– Có.

Rồi cô giơ hai tay cho Vĩnh nắm. Lần ấy là lần đầu da thịt cô chạm với da thịt Vĩnh, cô thấy bàng hoàng cả người.

Từ đấy cô ao-ước giá chủ nhật nào, Vĩnh cũng đưa cô đi tắm. Nhưng ác thay, Vĩnh chỉ đi một lần rồi thôi. Cô muốn đòi đi nữa, nhưng thấy Vĩnh nghiêm-nghị quá, cô sợ không dám nói. Cô xui hai em cô xin Vĩnh đi nhưng lần nào cũng bị Vĩnh từ chối.

Thằng bếp, thằng bồi, bác tài, con nụ cho đến u già nuôi cô thuở trước đã điếc tai về những lời dặn của cô.

– Cái áo này của ông Vĩnh phải là cho tử-tế.

– Đôi giầy này của ông Vĩnh phải đánh cho tử-tế.

– Lên quét buồng cho ông Vĩnh tử-tế.

– Ổng Vĩnh ông ấy sai đấy, chạy mau lên!

Cô cho ở đời chỉ có cái nghề ký giây-thép gõ cạch-cạch là danh-giá nhất. Cô cho chỉ có cái nghề bán măng-đa là đáng yêu nhất. Cô cho chỉ có ông Vĩnh ký giây-thép là sang trọng nhất, tử-tế nhất. Cái gì cũng ông Vĩnh.

– Ông Vĩnh, ông ấy làm như thế.

– Ông Vĩnh, ông ấy bảo như thế.

– Ông Vĩnh, ông ấy hay ăn như thế.

– Ông Vĩnh, ông ấy hay hát như thế

Ông Vĩnh, những ông Vĩnh là ông Vĩnh.

Cái gì cứ ông Vĩnh là phải cả.

Ba má cô thấy cung-cách cô như thế chỉ mỉm cười. Cả nhà ai cũng biết là cô yêu ông Vĩnh nhưng duy chỉ có cô là cô không biết là mình yêu ông Vĩnh và ông Vĩnh không biết cô yêu mình mà thôi.

Thằng nhỏ, con nụ đứa nào mà làm cho ông Vĩnh giận hay làm hỏng cái gì của ông Vĩnh là bị cô củng biêu cả đầu.

Cái bàn giấy của ông Vĩnh đã có cô trông nom chu đáo lắm. Mà cái buồng của ông Vĩnh là chỗ cô thích lên nhất.

Cái bàn thẩm chỉ mới hơi dính mực đã được cô thay giấy thẩm mới. Lọ mực hơi cạn đã được cô đổ thêm. Cái da áo gối hơi bẩn đã được cô thay, buồng hơi rác đã được cô gọi người lên quét.

Ngoài sự quét dọn cái buồng và săn-sóc cái bàn giấy của ông Vĩnh, cô chẳng thấy làm việc gì mà được vui cả.

Cô chẳng thích nói chuyện với ba cô, với má cô, với các em cô, nếu ba cô má cô và các em cô không nói chuyện đến ông Vĩnh.

Ông Vĩnh mà đi đâu thì cô mong ngóng như trẻ con mong mẹ về chợ.

Cô còn nhớ mãi cái đêm có người mời Vĩnh đi ăn tiệc suốt sáng không về.

Đêm ấy, cô không ngủ, chỉ chăm chăm chờ ông Vĩnh gọi là xuống mở cửa. Nhưng chờ đến mười một giờ, cô thiếp đi lúc nào không hay. Đến lúc cô mở mắt ra đã sáng bạch nhật. Cô hỏi người nhà mới biết cả đêm ông Vĩnh không về. Cô băn khoăn tự hỏi không biết tối qua ông Vĩnh ngủ đâu và làm gì? Cô chờ để hỏi cho ra nhẽ. Nhưng đến lúc ông Vĩnh về cô lại sợ không dám hỏi. Cô xui thằng Định lên hỏi thì mới biết rằng hai giờ đêm ông Vĩnh về, sẽ gọi cửa không thấy ai ra mở, ông sợ gọi to làm mất giấc ngủ của người nhà, nên ông ra sở ngủ.

Cô nghe em nói mới yên lòng, nhưng cô gọi thằng ở lên mắng cho một trận nên thân. Những là đồ điếc lòi, đồ mê ăn mê ngủ, thôi thì đủ các thứ tên để nguyền-rủa những người ngủ say.

Bao nhiêu cảm-tình của cô đối với Vĩnh, Vĩnh đều không biết cả. Những đêm cô Hai trằn-trọc, những đêm ông bà Nam-Phát nói chuyện với nhau về việc trăm năm của con gái mình thi Vĩnh cứ đánh một giấc thẳng chẳng nghĩ gì đến cô Hai, chẳng tơ tưởng gì đến việc trăm năm.

Chàng thấy mọi người âu-yếm săn sóc đến mình, thì chàng chỉ có cảm-giác là mình không còn là ông khách ăn cơm trọ ở cái nhà này nữa. Chàng coi mình như em hay con của cái gia-đình này mà thôi.

Một khi con người ta đã không buồn bực thì phải phấn-chấn trong người. Gần Tết, vợ chồng Hoành lên chơi thấy da dẻ Vĩnh hồng-hào đều khen:

– Độ này anh béo tốt và đẹp ra.

Vợ chồng Hoành đã là bạn thân với Vĩnh thì tất nhiên được ông bà Nam-Phát biệt đãi và cô Hai chiều chuộng. Thôi thì bắt tài-xế đánh xe đưa đi chơi chẳng thiếu một nơi nào: Biển Hồ (Lac Tonlésap), Đế-Thiên – Đế-Thích, Péamséma. Đến lúc về là mua biếu đủ các thứ quà.

Lúc sắp từ-giã, vợ chồng Hoành hỏi Vĩnh:

– Anh làm thế nào mà được nhà này quý thế?

– Tôi chẳng làm thế nào cả, tôi chỉ dạy các con người ta thôi,

– Anh ở đây không mất tiền cơm chắc để dành được nhiều?

– Gần nghìn bạc.

– Thế anh có định tìm dịp đi Tây nữa không?

– Khi nào tôi để dành được nghìn rưỡi thì tôi đi.

– Chúng tôi như anh thì chúng tôi ở luôn đây.

Vĩnh không hiểu cái thâm-ý của vợ chồng Hoành bèn sốt-sắng trả lời:

– Ở đây mãi thế nào được, ở đây thì rồi đến mai-một một đời. Đến cuối năm 1927 thế nào tôi cũng kiếm cách sang Tây.

Vợ chồng Hoành nghe cái giọng thành-thực của bạn thì biết ngay rằng bạn chưa yêu cô Hai, chỉ ngậm-ngùi mà bảo:

– Anh may mắn gặp được người tử-tế quá. Nhưng khi anh đi chắc cả nhà người ta nhớ anh.

– Nhớ thì nhớ chứ. Mình có thể vì sợ người ta nhớ mà bỏ cả sự-nghiệp một đời sao. Sự-nghiệp của em là phải tìm đến thành Ba-lê kia. Cái cứu cánh của đời em là phải gây lấy một địa-vị lẫy-lừng cho bõ những lúc thầy mẹ em riếc móc em.

– Thế từ bấy đến nay, anh có nhận được tin nhà không?

– Chẳng nhận được tin gì. Em viết mấy cái thư về, chẳng được thư trả lời, em chán cũng không viết nữa.

– Chắc các cụ còn giận anh về cái tội bỏ nhà trốn đi.

– Có lẽ. Giá nhà em mà đối với em cũng được như gia-đình ông bà Nam-Phát đối với em thì đời em thực là hoàn-toàn sung-sướng. Nhưng tiếc thay.

– Thôi anh cũng đừng nên buồn rầu nữa. Tết này, anh thử viết một cái thư thống-thiết về xin lỗi xem hai cụ có trả lời không nào.

– Em có làm gì nên lỗi mà phải xin. Mà có lỗi người dưới mấy cũng xin.

– Anh cứ bướng như thế thảo nào hai cụ chẳng giận.

– Giận thì giận cũng đành. Em không thể dối-trá và nịnh hót được.

– Thế khi nào anh sắp đi Tây, anh viết giấy cho vợ chồng tôi biết nhé. À, vợ chồng ông Nam Phát có biết cái ý-định của anh không?

– Nói với người ta có ích gì. Người ta với mình là người dưng có can-thiệp gì mà nói.

– Anh nghĩ thế là anh nghĩ lầm. Tôi thiết-tưởng một khi ai đã đối-đãi với mình được tử-tế như ông Nam-Phát đối với anh thì không còn là người dưng nữa.

– Đã đành rằng thế, nhưng nói ra sợ người ta vì mến mình lại bàn ra nói vào lôi-thôi. Chẳng lợi gì cho mình lại buồn cho người ta. Để đến khi nào gần đi, em sẽ nói. Ấy cũng chỉ ngại một điều là người ta đối với mình tử-tế quá, mà mình đột-nhiên bỏ người ta mà đi thôi. Nhưng sự-nghiệp là trọng, nhẫn-tâm thì cũng phải nhẫn-tâm chứ sao.

Câu chuyện đến đấy thì cô Hai lên. Vợ Hoành liền nắm tay lôi lại gần mà bảo:

– Bao giờ cô rỗi, ra Nam-Vang chơi với vợ chồng tôi nhé.

Cô Hai liền trỏ Vĩnh mà bảo:

– Để khi nào ông Vĩnh ra Nam-Vang, em sẽ đi theo ông ấy ra thăm ông bà.

Rồi cô thở dài:

– Nhưng ông Vĩnh ông ấy có đi đâu bao giờ mà bảo em được theo ông ấy.

Ông Vĩnh, lúc nào cũng chỉ ông Vĩnh. Vợ Hoành thấy ái-ngại liền bảo:

– Cô cứ kiên-tâm có một ngày kia… rồi ông cũng bằng lòng… cho cô theo ra Nam-Vang chơi.