Chương 17

Tôi đã viết như sau:

Frank McCourt,

Nhà số 4, Phố Little Baưington,

Thành phố Limerick,

Ailen.

Tôi muốn xin công việc này để tôi có cơ hội vươn lên trong công ty Easons bằng sự kiên trì và sự siêng năng của mình và tôi biết rằng nếu tôi biết nhìn thẳng về phía trước và biết bảo vệ cái sườn của tôi thì tôi sẽ có thể tránh xa tất cả những cám dỗ và sẽ trở thành niểm tự hào của công ty Easons nói riêng và đất nước Ailen nói chung.

Ông Caffrey đọc những gì tôi viết và nói:

Sự thật kiểu quái gì thế này? Cháu không biết ạ. Phố Little Barrington. Đó là một ngõ hẻm. Tại sao cậu lại gọi nó là phố? Cậu sống trong một ngõ hẻm chứ đâu phải trong phố.

-Người ta vẫn gọi đó là phố, thưa ông McCaffrey.

Đừng có tự đánh bóng mình lên, cậu chàng ạ. Không đâu, thưa ông McCaffrey. Cậu sống trong một ngõ hẻm và như thế có nghĩa là cậu không thể đi kiểu gì khác mà chỉ có thể đi ra mà thôi. Cậu có hiểu ý tôi nói không? Cháu hiểu, thưa ông McCaffrey. Cậu phải thoát khỏi cái ngõ hẻm cậu đang sống, cậu McCourt ạ. Vâng, thưa ông. Cậu có vẻ ngoài của một đứa con trai lớn lên trong ngõ hẻm, cậu McCourt ạ. Vâng, thưa ông McCaffrey. Trông cậu là người ta biết ngay cậu lớn lên trong ngõ hẻm. Từ đầu đến chân cậu đều nói lên điều đó. Đừng có cố đánh lừa mọi người, McCourt ạ. Còn khuya cậu mới lừa được tôi. Ô, không, cháu không có ý đó đâu, thưa ông. Lại còn mắt cậu nữa kìa. Mắt cậu đau nặng đấy. Cậu vẫn nhìn được chứ? Cháu nhìn được ạ. Cậu biết đọc biết viết nhưng cậu có biết làm tính cộng tính trừ không đấy? Cháu biết ạ. Tôi không biết công ty họ có chấp nhận người mắt kém hay không. Đáng lẽ tôi phải điện lên Dublin hỏi ý kiến người ta. Nhưng tôi phải công nhận là cậu viết chữ đẹp đấy, McCourt ạ. Viết rất đẹp. Vì ưu điểm này chúng tôi sẽ nhận cậu vào làm. Sáng thứ Hai. Đúng sáu rưỡi tại ga tàu hỏa. Sáng ư? Sáng. Thế chẳng lẽ chúng ta giao báo buổi sáng vào ban đêm à? Không ạ, thưa ông McCaffrey. Còn một điều nữa. Chúng ta phân phối tờ The Irish time, một tờ báo của người đạo Tin lành, do hội Tam điểm ở Dublin ấn hành. Chúng ta nhận báo ở ga tàu. Chúng ta kiểm số lượng. Nhưng chúng ta không đọc nó. Tôi không muốn nhìn thấy cậu đọc tờ báo đó. Loại báo đó sẽ làm cậu mất đi đức tin và mất cả khả năng nhìn đấy. Cậu nghe rõ rồi chứ? Cháu nghe rõ rồi, thưa ông McCaffrey. Không được đọc tờ The Irish time, và tuần tới cậu đến đây tôi sẽ nói cho cậu biết về tất cả những thứ rác rưởi của bọn Anh mà cậu không được phép đọc khi làm việc ở đây. Cậu nghe rõ chưa? Rõ rồi, thưa ông McCaffrey.

Bà O’Connell mím môi và không thèm nhìn tôi. Bà ấy nói với cô Barry:

Tôi nghe nói có loại người sống trong ngõ hẻm mới phất khinh không thèm dự thi vào bưu điện. Quá tốt nên làm ở bưu điện chưa xứng. Chị nói đúng - Cô Barry nói. Quá tài nên không thèm làm việc cho chúng ta. Chị nói đúng. Cô có nghĩ loại người đó sẽ nói cho chúng ta biết tại sao nó không thi không? o, có thể, nếu chúng ta quì xuống van xin.

Tôi nói với bà O’Connell:

Cháu muốn đi Mỹ, thưa bà O’Connell. Cô nghe thấy gì chưa, cô Barry? Tôi nghe rõ rồi. Cậu ta đã nói rồi đấy. Đúng. Rồi cậu ta sẽ phải hối hận, cô Barry ạ.

Bà O’Connell quay sang nói với mấy đứa con trai ngồi ở ghế băng, làm như không có mặt tôi ở đó:

Frank McCourt nghĩ rằng cậu ta quá tốt nên làm ở bưu điện không xứng. Cháu không nghĩ như vậy đâu, thưa bà O’Connell. Ai bảo cậu mở mồm, cậu High và cậu Mighty nhỉ? Quá tốt nên không thiết làm với chúng ta, đúng không? Đúng đấy ạ. Không thiết sau tất cả những gì chúng ta đã làm cho cậu ta, dành cho cậu ta những bức điện có thưởng hậu hĩnh, cho cậu ta đi đưa điện ở ngoại ô vào những ngày đẹp trời, nhận cậu ta trở lại làm sau khi cư xử thật tệ với ông Harrington, một người Anh lịch lãm, hành hạ bà vợ tội nghiệp vừa mới qua đời của ông ấy, nốc no bánh và rượu của nhà người ta, nôn ra cửa sổ nhà người ta, phá tất cả hoa hồng nhà người ta, và ai mà biết được trong hai năm đi đưa điện tín cậu ta còn gây ra những chuyện xấu xa nào nữa, ai mà biết được, nhưng chúng ta biết cả phải không, cô Barry? Đúng, chúng ta biết cả, nhưng nói ra ở đây thì không tiện.

Bà ấy thì thầm với cô Barry và cả hai cùng nhìn tôi và lắc đầu:

Đúng là một nỗi nhục nhã cho đất nước Ai len này và cho người mẹ khốn khổ của cậu ta. Nhưng chúng ta nào có mong đợi gì từ một con người sinh ra ở Mỹ và có cha là người miền Bắc. Chúng ta chán ngấy tất cả những điều đó nhưng vẫn đón nhận cậu ta.

Bà ấy tiếp tục nói với những đứa con trai ngồi trên ghế băng và lờ tôi đi:

Đến làm cho Easons, làm cho một lũ ở hội Tam điểm và bọn Tin lành trên Dublin. Quá tốt nên không thèm làm ở bưu điện nhưng lại sẵn sàng đi phát khắp Limerick tất cả những thứ rác rưởi của bọn Anh. Mọi tờ tạp chí cậu ta đụng vào sẽ là một trọng tội. Nhưng bây giờ cậu ta sẽ đi, sẽ đi, và đúng là một ngày buồn đối với người mẹ khốn khổ của cậu ta khi mà bà ta cứ cầu nguyện cho con trai mình kiếm được lương hưu để lo cho bà ấy những ngày cuối đời. Nào lại đây đi, cầm lấy tiền lương và biến đi cho khuất mắt tôi.

Cô Barry nói:

Đó là một đứa con trai tồi tệ đúng không, các cậu? Đúng thế, thưa cô Barry.

Tôi không biết phải nói gì. Tôi không biết tôi đã làm chuyện gì sai. Tôi có nên nói lời xin lỗi hay không? Có nên chào tạm biệt mọi người không?

Tôi đặt chiếc túi lên bàn của bà O’Connell. Bà ấy nhìn tôi chằm chằm và nói:

Đi đi. Đến với công việc của cậu ở Easons đi. Biến đi cho khuất mắt đi. Nào, người tiếp theo đến lĩnh điện nào.

Họ quay lại với công việc còn tôi thì bước xuống tùng bậc thang để bắt đầu chặng đường tiếp theo của cuộc đời tôi.