❖ 4 ❖ Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ

Levent có thể quay về Kobani bằng trực thăng nhưng anh lại thích lái xe hơn. Lúc rời Ankara, trước cả khi mặt trời ló dạng, anh cũng cho vệ sĩ thân cận, người chuẩn bị đầy can xăng dự trữ cho chiếc Range Rover, nghỉ phép. “Cậu cứ tận hưởng ngày nghỉ của mình đi, tôi không cần cậu đâu...” Lúc đi ngang trước hồ Tuz, dõi mắt theo đàn hồng hạc sải cánh bay đi, anh nhớ về chuyến đi chơi cùng với bố mình (kể từ đó mỗi năm cả nhà đều đến Florida rồi lưu lại vài tuần).

Thân cận bên tướng Kenan Evren, ràng buộc với người Mỹ, ông bố làm việc cho cơ quan tình báo, cũng như anh. Dưới vỏ bọc của chủ nghĩa Kemal, ông hợp tác với CIA. Thời thế đổi thay, bố đã chiến đấu chống chủ nghĩa Hồi giáo, mình ủng hộ ông ấy, vì bây giờ, mỗi thế hệ phải thích nghi với những thứ mới, bố cũng từng có thời huy hoàng, và chúng ta đã được hưởng. Lượt này đến phiên mình... Anh suy nghĩ bâng quơ, đoạn đường còn dài.

Anh nghĩ về cuộc gặp mặt ngày mai. Không thể không thừa nhận rằng tính tò mò của anh bị kích thích bởi ý tưởng gặp mặt viên chức lãnh đạo Nhà nước Hồi giáo mới mà mọi người bảo là một cố vấn chính trị tuyệt vời. Anh nhớ về những người bạn ở Lầu Năm Góc mà chẳng còn gặp thường xuyên nữa, ngay cả khi họ vẫn luôn giữ liên lạc, sau đó anh nhẩm lại và ước tính tất cả tài khoản hải ngoại của mình ( ở Luxembourg, ở Singapore... ). Những ước tính hàng ngày ấy, thú vui tiêu khiển yêu thích, khiến anh có cảm giác gần giống như việc nhận những tin nhắn khiêu dâm thường xuyên từ các gái điếm Nga mà anh gặp mỗi khi lưu lại Istanbul. Anh nhẩm tính xem mình để lại gì cho hai đứa con trai, khi anh ra đi. Lâu nhất có thể, hy vọng thế... Lạy thánh Allah. Con vẫn còn những tháng năm tươi đẹp ở phía trước. Thường thì hai đứa con trai anh sẽ được hưởng lộc đến cuối đời. Và con cái của chúng cũng thế.

Như những người có cuộc sống đầy hỗn loạn khác, Levent tự trấn an bằng cách tìm kiếm sự chính xác và mối liên kết trong việc tổ chức cuộc sống hằng ngày. Mọi thứ phải đúng vị trí của nó. Một trật tự chính xác điều khiển những việc liên quan đến cuộc sống riêng tư. Do đó, anh yêu cầu ngân hàng thông báo (cách ngày trên chiếc điện thoại được mã hóa) - tình trạng chính xác của tất cả tài khoản hải ngoại của mình.

Những toan tính về khối tài sản hiện nay kéo anh quay về, theo một trình tự gần như hoàn hảo, với ký ức về lần cuối gặp Katiocha ( bờ mông tròn của cô ấy... như viên đá nóng bỏng... Trông như một tác phẩm điêu khắc. Mình phải gặp lại cô ấy, mình phải dẫn cô ấy đến chỗ khác, Istanbul, một lần, thế là đủ, với những gái điếm Nga ấy, những người chỉ nghĩ đến việc làm tiền, mình phải thận trọng... Trò mưu mô lúc nào cũng có thể xảy ra... ) Những suy nghĩ đến rồi đi của anh, tiền bạc, tình dục; tình dục, tiền bạc, tất cả viễn cảnh có thể xảy ra khiến anh giảm bớt căng thẳng. Anh cảm thấy sảng khoái, thường xuyên bị tác động bởi những cơn adrenaline dâng trào mạnh mẽ mang đến cảm giác dễ chịu. Khi phóng nhanh qua đoàn xe quân sự dài di chuyển về phía biên giới, anh tự hỏi liệu có thể dẫn nàng đến Malta vào lần nhiệm vụ kế tiếp hay không. Chúng ta sẽ đi phà đến Valletta, chuyến vượt biển chưa đầy hai tiếng và chúng ta sẽ đi thuyền đến Sicily. Mình năm mươi tám tuổi, trong mười năm, các cô gái... Còn cô này, quả là một món quà...! Nhà tiên tri sẽ điên cuồng khi thấy đôi gò bồng đảo căng cứng của cô ấy...

Levent bắt đầu tự sướng một cách vô thức, sau đó dừng lại. Anh nhanh chóng lái đến Adana, ít xe cộ, ngoài đoàn xe vô tận cùng hướng về biên giới.

Anh tự hỏi còn bao nhiêu nhiệm vụ cần phải thực hiện với cảm giác như đi trên dây giữa không trung nữa. Đây không phải là lần đầu anh nghĩ đến chuyện bỏ việc. Hiện nay, phi vụ mang lại tiền tươi, rất nhiều tiền tươi, những sự kiện cho chúng ta một biên độ hành động không ngờ... Erdogan cần mình... Ta là quân bài không thể thiếu trong trò chơi của ông ấy... cho dù thế... ta lấy lòng người Mỹ... Chúng ta hợp tác với tụi Hồi giáo cực đoan... hiện nay tình hình chưa hề lắng... cần biết tung hứng... tôi biết, ai cũng lợi trong chuyện này... trừ những tên khốn người Kurd ấy... chừng nào còn tiếp tục... Ùn tắc giao thông đầu tiên xuất hiện ở cửa ngõ Adana, sau nhiều giờ lái xe.

Anh bơm xăng xe, dừng lại ở một quán ngoài trời hút thuốc và tự thưởng cho bản thân một xiên thịt cừu, với một ly nước ép củ cải lên men, rồi tiếp tục lên đường. Một lần nữa, anh lại có thể lái xe ro ro trên con đường lưu thông thông thoáng. May là mình đi một mình, nếu không mình đã bị tên ngốc đó quấy rầy trong suốt chặng đường sau rồi... con đường xuyên qua vườn cam và vườn hoa bát ngát, xen kẽ với những mảnh đất trồng rau.

Phải mất một lúc lâu để băng qua Osmaniye trải dài giữa những ngọn đồi nhấp nhô. Sau đó, anh phải tốn thêm năm tiếng đồng hồ nữa để đến gần Kobani, Ayn al-Arab như họ nói, bằng một con đường rộng nhưng giữa chốn khỉ ho cò gáy. Gần chạm đích đến, Levent ra khỏi xe và leo lên một con dốc quan sát thành phố nơi người Kurd và những chiến binh thánh chiến đang đấu tay đôi từ cuối mùa hè.

Phía bên kia biên giới, những tia nắng cuối cùng nhuộm đỏ thành phố bị những tuần chiến đấu và bom đạn tàn phá. Kobani trông có vẻ gần gũi dù có hàng rào thép gai. Những ngọn tháp đứng vững một cách kì diệu, những tòa nhà đổ nát, những ngôi nhà hoang tàn đang cháy, bốc lên những đám khói dày, những vết tích xanh của một số khu vườn nằm giữa đất cát, những mặt tiền trắng. Đoàn xe quân đội dọc xuôi qua những vùng đất rộng kéo theo đám mây bụi trên các cánh đồng đã thu hoạch. Phía bên Thổ Nhĩ Kỳ, cách anh hai mươi mét, những chiếc xe cứu thương hụ còi inh ỏi băng qua đám đông lớn.

Levent vẫn quan sát dân xứ này chạy trốn khỏi bạo tàn và mất hết phương hướng. Người già chống gậy, đám trẻ con mang đôi mắt đầy đói khát và sợ hãi, những phụ nữ nông dân mặc váy dài, một vài người ẵm theo con nhỏ trên ngực, người tàn tật, kẻ ăn xin, người bị thương, kẻ dị tật cầm cự bằng những cây nạng tạm bợ, nhưng hòa trong làn sóng khốn khổ là những tiểu thương buôn bán nước, trái cây, bánh mì, những người tò mò và những kẻ trộm cắp, những tên lưu manh chấp nhận số phận đang chờ thời của chúng, những tên buôn thuốc hoặc những người cầm đồ, những bộ đồ bẩn thỉu, râu tóc lởm chởm.

Levent trân trọng khoảnh khắc này, nó khiến anh cảm thấy mình vẫn đứng vững trong thời khắc loạn lạc của lịch sử, có một vị trí mà không gì có thể tước đi quyền tự do hành động của anh, hay nói một cách khác, sự thoải mái. Tôi là một chiến binh du mục, tổ tiên tôi đã lùng sục khắp ngõ ngách thảo nguyên trong nhiều thế kỉ, trước khi chinh phục tân La Mã, chúng tôi có sự nhanh nhẹn và sức mạnh, tôi sẽ không bao giờ giống những kẻ ăn xin ấy, sức mạnh ở trong tôi, tôi tiến lên, tôi chiến. Và tôi chén hết lũ búp bê da trắng.

Chiến binh vũ trang, nhà báo, nhiếp ảnh gia, đoàn làm phim đến từ khắp thế giới hòa lẫn vào đám người tị nạn đang lang thang trong mê cung những con đường sau lằn ranh giới.

Kể từ lúc chiến trận bắt đầu, một thành phố khác đã được sinh ra và phát triển phía bên này biên giới.

Một thành phố lớn trên mặt đất, mọc lên từ trong hỗn loạn.

Bùn lầy và cát bụi.

Khắp nơi là những trại tị nạn, những đống lửa, những bãi rác chất thành núi, những cái mương đầy phân, những chiếc lều dài chứa thiết bị bán quân sự, những buồng hình tròn màu pastel do các tổ chức phi chính phủ cấp, hay những nơi trú ẩn được dựng bằng thảm và chăn phơi trên những bộ khung làm từ cành cây. Nhiều dân tị nạn người Syria. Nhiều gia đình đang quỳ trong cát bụi và thì thầm cầu nguyện. Những con chiên của Chúa.

❖ ❖ ❖

Tại tất cả những trạm kiểm soát biên giới đều có những đám lính người Kurd trong bộ quân phục màu xanh lá hay màu xanh thẫm. Chúng kiểm soát tất cả những người ra vào.

Phía bên kia, nước Syria. Tụi tao sẽ quật mày Bachar, tụi tao sẽ treo bi mày lên...

Từng người một qua trạm.

Khó khăn lắm Levent mới tới được một trạm kiểm soát, và nói danh thân của mình cho cảnh sát đặc vụ của Tổng thống Erdogan đang đóng chốt tại đó. Ngay lập tức, một viên trung úy đã chở anh đến khu biệt thự nằm cô lập trên một ngọn đồi, nơi đóng quân của các sĩ quan Thổ Nhĩ Kỳ suốt ngày dán mắt vào ống nhòm. “Tụi em theo dõi tất cả những trạm kiểm soát và viết báo cáo,” một trong số họ nói như thế với Levent. “Thưa chỉ huy, tiếc là ông đã không đến vào hôm qua, lúc đó phe đồng minh đang tác chiến. Hiếm khi nào có thể chứng kiến cảnh máy bay oanh tạc trong điều kiện như vậy. Những chiếc F-16 đảo qua lại suốt ngày... rất thú vị, em có thể cho chỉ huy xem các đoạn phim, nhưng cũng còn nhiều giấy tờ đang chờ, cũng may là không phải ngày nào cũng viết...”

Anh thích người ta gọi mình là chỉ huy. Dù anh không hề có một cấp bậc nào. Chỉ duy nhất một số hiệu trong hồ sơ mật vụ Thổ Nhĩ Kỳ.

Anh ngủ trong nhà. Tên đại úy nhường giường của mình cho Levent. Anh chợp mắt được một lát. Sáng hôm sau, một tài xế mặc đồ dân sự chở anh sang một khu biệt thự khác, cách đó vài cây số, ở Suruç. Ở đây cũng vậy, như những nơi bị chiến tranh tàn phá trên thế giới, cuộc sống thường nhật bị đảo lộn. Những khu làng dựng tạm và những quan tài được buộc thành hàng bằng dây thừng. Những xe ủi đang san lấp mặt bằng để dựng nhà lắp sẵn và đào hố chôn tập thể. Đã có năm trại tị nạn, đa số là người Kurd. Từ nhiều tuần nay, hai bên đường, những chiếc xe tải thồ thực phẩm đang đợi bật đèn xanh để tiếp tế cho Kobani.

Ngôi nhà trống vắng, chủ nhà - giám đốc một chuỗi phân phối địa phương - đã chạy trốn chiến tranh. Người gác cổng - một ông già tóc bạc trắng với một cánh tay bó bột - pha cà phê cho Levent, rồi bỏ ra vườn. Đúng 9 giờ sáng, một chiếc xe hơi dừng trước cổng. Tài xế nhanh tay mở cửa xe cho vị khách.

Levent quan sát từ cánh cửa sổ tầng một, tâm trạng phấn khích. Sự xuất hiện đúng giờ của vị khách càng làm anh thấy rõ và anh cũng như người khách đó, đều thuộc thành phần những người không tuân theo quy luật của cuộc sống bình thường. Người đàn ông ăn mặc kiểu phương Tây, dáng người cao và gầy.

“Salam alikoum! Rất vui được gặp ông. Hãy gọi tôi là Mourad, hơn nữa đó là tên ông chọn in trên hộ chiếu của tôi.”

Hắn nói tiếng Anh chuẩn, nhưng ngữ điệu không mấy tự nhiên, ngắt câu nhỏ, tròn vành rõ chữ. Levent cho rằng hắn đang tìm cách che giấu phương ngữ của mình. Gương mặt khắc khổ, ra dáng thủ lĩnh, tóc chải dựng ngược về phía sau, khoảng bốn mươi tuổi. Mật vụ của Levent đã không tìm thấy danh tính thực của hắn. Chỉ chắc duy nhất một điều: hắn là người Iraq, từng là sĩ quan dưới thời Saddam Hussein, hắn gia nhập phiến quân Hồi giáo từ nhiều năm nay, hiện là một trong những người đứng đầu Nhà nước Hồi giáo tự xưng, phụ trách đối ngoại, điều này chẳng có ý nghĩa gì.

“Thủ tục hải quan không quá...”

“... quá rắc rối? Không hề. Cũng rất cảm ơn ông. Nhờ ông tôi đã có những giấy tờ thông hành hợp lệ.”

“Ông có thể tiếp tục sử dụng chúng vào tối nay khi qua biên giới tại trạm kiểm soát cũ. Nhưng đừng quên ông đang mang một danh tính có khả năng tự hủy. Ngày mai, sau 7 giờ sáng, nếu ông dùng hộ chiếu này, ông sẽ bị bắt ngay lập tức.”

Họ trò chuyện trong vòng ba tiếng đồng hồ. Cả hai đều như quen biết từ lâu, nhưng đây là lần đầu tiên, họ gặp nhau. Mourad, dẫn dắt cuộc nói chuyện một cách bài bản với mục đích “rà soát nhanh những vấn đề được xem là nóng bỏng”. Trước tiên hắn đề nghị hai bên phải giữ bí mật tuyệt đối về buổi gặp này. “Đây là điều kiện tiên quyết,” hắn nói, không một nụ cười “Chúng ta không quen biết nhau,” Levent gật đầu. “Chúng ta chưa từng gặp nhau. Cuộc đối thoại này chưa từng xảy ra.”

Ngay sau đó họ trao đổi chi tiết về tình hình Syria, những ý đồ của người Kurd (“Về điểm này, chúng tôi đánh giá cao việc các ông đã không từ chối cung cấp thông tin,” Mourad nói không một nụ cười), về Iraq, Mali, Liban, Ai Cập, Libya, và dĩ nhiên cả Kobani. Cả hai người đều tập trung lắng nghe khi nói chuyện, giọng nói đều đều, mắt không rời nhau.

Mourad chân bắt chéo, châm lại một điếu thuốc mà hắn hút dở dang. Mũi khoằm nhưng thanh, vài nếp nhăn xung quanh miệng, râu quai nón được tỉa tót và láng coóng, trên gương mặt hốc hác, là sự hợm hĩnh của một kẻ đã sống sót qua những lần dội bom từ máy bay không người lái của Mỹ. Đối diện hắn, Levent có vẻ vụng về, tròn trịa hơn, thậm chí có vẻ yếu đuối hơn (nhưng anh cố tình làm như thế). Anh lắng nghe (anh học cách im lặng để làm người khác nói) và thâu tóm đối phương với ánh mắt đen của mình nhưng cũng không quên đặt liên tiếp những câu hỏi ngắn gọn và sắc bén, đôi khi làm người đối thoại bối rối.

Không một ai ghi chép.

Mạng lưới, tài chính, trang bị vũ trang, quan hệ với các nước “bạn”, tất cả vấn đề này đều được bàn đến. Những thông tin tổng quát, chủ yếu mang tính chính trị. Dĩ nhiên, những tin vịt, những đồn thổi cũng được hai bên đề cập chớp nhoáng.

Mourad không do dự sử dụng nghệ thuật nói vuốt đuôi, nhưng mỗi lời tán thưởng của hắn chỉ gióng lên những lời cảnh báo trong bộ não của Levent.

Hai con mèo nhìn nhau, đánh hơi nhau, móng vuốt giương ra để bắt lấy những gì trong tầm với, nhưng không ngừng tìm kiếm những điểm tương đồng vì quyền lợi chung. Chủ đề cuối cùng liên quan đến Libya. Mỗi bên đã đạt được những gì mình mong đợi trong cuộc trao đổi không có thực và đang suy nghĩ sẽ làm gì với những thông tin thu lượm được. Levent mở cửa sổ và nói với người gác cổng đang ở trong vườn mang tới hai tách cà phê. Trước khi cà phê được dọn tới trên chiếc mâm nhựa màu xanh, Mourad đứng dậy, nhìn thành phố Kobani trong biển lửa. Mắt vẫn không rời, hắn thốt lên:

“Còn một chi tiết nữa!”

Cho tới giờ, chẳng ai đề cập đến chi tiết.

“Theo tôi đã đến lúc phải giao việc cho mật thám của chúng ta ở Tripoli và Paris.”

“Mục tiêu Pháp?”

“Chính xác. Mục tiên Pháp. Nghe rất hay.”

“Tuần sau tôi sẽ có mặt ở Tripoli.”