❖ 12 ❖ Khu đền Mnajdra, Malta
“Mấy cái xe cứu thương quái quỷ sao giờ này chưa thấy tới?” Jeannette đi qua đi lại, ngày càng căng thẳng. Cô bị thương khi ra khỏi động. Một ít máu chảy dọc cổ tay của cô. Rifat đã giải quyết mọi chuyện một cách quyết đoán.
Hai thiếu niên nằm bất động trên cái cáng thương tạm bợ trong một căn nhà nhỏ làm bằng những viên gạch nén màu trắng, dùng làm quầy bán vé. Những người còn lại của nhóm đứng nói chuyện bên ngoài.
Rifat thử gọi cho ông Đại sứ, nhưng không ai trả lời. Cú điện thoại được chuyển tiếp tự động tới một số điện thoại cảnh sát trực.
Jeannette đeo cặp kính tròn để lau mặt cho cô gái bằng những khăn chùi trang điểm và không ngừng đặt câu hỏi. Cô gái chỉ bập bẹ vài từ: “Con là Habiba...”
Jeannette có thể hiểu ra rằng con bé mới mười lăm tuổi còn thằng bé kia là anh nó. Với ba mươi năm kinh nghiệm trong nghề, Jeannette biết nói chuyện với những ai kiệm lời.
Cô lau hai bên thái dương thằng bé. Anh người Thổ muốn giúp. Họ cắt nút chiếc áo sơ mi đầy máu ngay trên người, rồi cố cho nó uống nước. Đứa bé trai không phản ứng. Họ dán mắt vào thằng bé, canh chừng từng hơi thở ngày càng yếu dần.
“Tình trạng của nó rất nguy kịch,” ông Đại biện nói, “đừng nên di chuyển nó.”
Ông ấy đã quay toàn bộ sự việc bằng chiếc điện thoại của mình. Lúc ra khỏi động, kèm theo lời thuyết minh của Jeannette. Lúc đưa cáng thương lên. Hai, ba cảnh trượt, khá dài. Hình ảnh cuối cùng: hai chiếc xe cứu thương màu xanh rời xa. Ở tiền cảnh Jeannette đang khóc. Trên trời, chim chiền chiện không ngừng hót.
Trên xe buýt, Jeannette gọi điện cho anh bạn đồng nghiệp tại AFP ở Roma, đã đồng hành cùng cô ở tờ Libé vào những năm huy hoàng. Cô giải thích cho anh đồng nghiệp tình hình. Anh ấy để cô nói và không bình luận gì.
“Tin cần đưa, đúng không?” Cô ấy kết lại.
“Chị đánh thức tôi chỉ để kể chuyện về hai đứa trẻ di cư bất hợp pháp, mà tụi nó vẫn sống. Thực tình đây đâu phải là tin tức?”
“Mọi người đều nghĩ tụi nó đã chết từ hơn tuần nay, đúng là một điều kỳ diệu.”
“Tôi nghĩ là chị xa rời thực tế. Chị có biết từ mười năm nay có bao nhiều dân di cư bỏ mạng trên biển? Chị có biết không? Đúng là chị không biết. Vậy nghe tôi nói đây: hai mươi nghìn! Chị biết tôi đã viết bao nhiêu tin nhanh cho AFP? Ba! Còn đây là hai đứa trẻ của chị, của cái điều kỳ diệu. Xin nhắc lại: chị không còn biết như thế nào gọi là làm báo! Xa rời thực tế, chị hoàn toàn xa rời thực tế. AFP không có nghĩa là Cơ quan truyền thông phụ nữ.”
Một cách nói để nhắc nhở rằng thời của cô đã hết. Khi cô nghĩ đến lúc còn ở Libé , thằng ất ơ đó nịnh hót mình để được đăng một bài trên chuyên mục quốc tế mà thường chẳng hay ho gì.
Chiếc xe buýt nhỏ đi đường tắt đến Valletta, vào giờ này khó đi, do bắt đầu ùn tắc giao thông; người dân Malta thức dậy trước khi mặt trời mọc. 6 giờ sáng, mọi thứ đều đông đúc. Khi xe vào đường nối hướng về khách sạn dọc theo một nghĩa trang, Jeannette nhận được một cú điện thoại.
“Tôi là phóng viên CNN, tôi đã thấy chị từ xa vào sáng nay. Chúng tôi vừa biết chuyện gì đã xảy ra với chị. Chúng ta có thể gặp nhau trong một tiếng nữa?”
“Nhưng tôi cứ nghĩ bọn anh đang đi Libya.”
“Chúng tôi đã hủy, đang có bạo loạn ở Tripoli. Sân bay phải đóng cửa trong bốn mươi tám giờ.”
Khoảng 6 giờ tối, Rifat Déméter đưa mọi người đến xem CNN ở nhà ông Tùy viên quân sự Mỹ, John Peter Sullivan. Ông ấy tiếp đón họ trong một căn phòng trần cao, trên lầu, như trong một cung điện gần hoang phế. Trang trí và nội thất theo kiểu tối giản. Chiếc đi-văng lớn, ghế sofa mỏng nhẹ hai màu, thiết kế phong cách Ý, một màn hình tivi khổng lồ, một quầy bar đầy các loại rượu whisky, một tủ sách nhỏ. Có tầm nhìn đẹp tuyệt ra bến cảng. Trước đây là vịnh nhỏ Galères, đầy thuyền buồm thuộc loại khủng, vịnh của người Pháp, nơi chiếc thuyền Phương Đông của Bonaparte từng neo đỗ, những cần cẩu lởm chởm của CMA CGM phản chiếu trên mặt nước đục của vịnh. Mặt tiền của những ngôi nhà tại ba thành trì rực rỡ dưới ánh nắng mặt trời. Dãy màu nhạt dần trên các bức tường thành mang lại một tông màu ấm áp và êm dịu.
“Biết bao nhiêu cuộc tàn sát ở đây...” Emma nói. Cô mặc một chiếc áo vét đen khá bó, bới tóc thành búi, phát biểu với giọng nhỏ nhẹ và hung hăng. “Biết bao nhiêu người đã bị cứa cổ hoặc mổ bụng dưới chân tường thành này. Tại sao?”
“Đúng vậy,” John Peter Sullivan (mọi người gọi ông là JP) trả lời bằng một giọng thận trọng. Ông ấy xin lỗi vì đã bắt cô phải chịu đựng bộ đồng phục của mình (một chiếc áo sơ mi viền ba sọc của Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ). Ông ấy đã phục vụ hai năm ở Paris làm nhiệm vụ giao liên tại OECD và nói tiếng Pháp rất chuẩn. Cô cười. Một chiếc phà rời cảng trong làn nước gợn sóng. Phỏng vấn của Jeannette và Habiba trên CNN được phát sóng. Ngày mới đang bắt đầu với ánh nắng mặt trời trong một ngôi đền hơn năm nghìn năm tuổi và nó đã kết thúc bằng một hình ảnh được phát đi khắp thế giới tới hàng triệu người xem đài.
Một tin quảng cáo của các tiểu vương quốc Ả Rập. Một tin khác về bãi biển Bồ Đào Nha. Tin quảng cáo cuối cùng dành cho đầu tư chứng khoán an toàn ở Dubai.
JP tăng âm lượng bằng chiếc điều khiển từ xa. Điểm lại các tin chính. Ngay sau đó là một cuộc phỏng vấn trực tiếp từ London do một nhân vật nổi tiếng của đài thực hiện. Habiba ngồi trên giường bệnh của bệnh viện Mater Dei. Một chiếc khăn che mặt màu vàng, rất mỏng, cho thấy một gương mặt với những đường nét đều đặn. Hai bác sĩ người Malta trong bộ blu màu trắng đứng bên trái giường bệnh. Emma thấy cảnh giống như trong phim truyền hình nhiều tập ER.
Từ lâu Jeannette đã cảm thấy không khỏe. Trên màn hình, không ai có thể đoán được tuổi của cô. Jeannette chải tóc về phía sau. Đường nét trên khuôn mặt cô thể hiện rõ một niềm vui lo âu, cô nắm chặt tay Habiba và không buông.
“Thật như cô bé châu Phi ngủ trong rừng,” Jeannette giải thích, Habiba đã ngủ hai ngày trời dưới một tảng đá, ôm chặt lấy người anh mà nó đã kéo lên bờ, nửa tỉnh nửa mê và bị thương nặng ở đầu.
“Về cậu con trai, cô có thể cho chúng tôi vài thông tin lạc quan không?” Nhà báo hỏi cô.
“Vết thương rất nặng, nhưng các bác sĩ cho rằng cậu sẽ hồi phục. Cậu đang được chăm sóc rất tốt.” Ngày hôm sau, những đứa trẻ thoát chết xuất hiện trên trang nhất của tất các báo và một kênh truyền hình Pháp phát đoạn phim của Rifat. Không ai can đảm hỏi ông ấy đã cho hay bán đoạn phim đó.
❖ ❖ ❖Họ quyết định gặp Jeannette sau chương trình trong một quán bar ở Valletta, tọa lạc giữa đường lên thành lũy và nhìn xuống bến cảng.
Emma leo lên chiếc xe Audi cao của anh người Thổ. Lúc ngồi vào tay lái, Levent đưa danh thiếp của mình cho Emma. Levent, nhà ngoại giao và luật sư. Ankara, Istanbul. Emma nhìn tấm danh thiếp, tập trung cao độ như cô đang cố giải mã mảnh giấy chỉ thảo.
“Nhà ngoại giao và luật sư. Ankara và Istanbul. Hay thật, như thể anh có hai cuộc sống.”
“Nhà ngoại giao không bao giờ là người đơn giản.”
Cuộc trò chuyện chuyển hướng sang điện ảnh trong khi đó Levent đi nhầm đường khi rời khỏi Valletta, đang chạy vòng vòng, bỏ qua nhiều đường tắt. Họ đều thích các phim của Tarantino. Khi Levent một lần nữa hụt đường dẫn đến bến cảng, cậu đã thốt lên:
“Ôi đồ Chúa!”
“Không được phỉ báng Chúa,” Emma đáp lại, không cười.
Đêm xuống nhanh, thành phố khoe mặt tường thành đá vàng, dọc ngang những ánh đèn sáng neon, hứng lấy những tia nắng cuối cùng của mặt trời đang lặn, biển phản chiếu những mảng thạch chữ nhật màu xanh lơ ở cuối mỗi con đường. Những gam màu ấm áp này như mang lại không khí lễ hội lúc hoàng hôn.
Tại Knight’s Lounge, tiếng cười rôm rả, điệu nhạc du dương, tiếng trò chuyện rì rầm hòa trộn trong mớ hỗn tạp tiếng Anh và tiếng Ý. Những người phục vụ quầy bar người Philippines biểu diễn tung hứng những chai rượu vodka và gin. Bên kia bờ sông, dinh Manuel đã được một thương gia nhập khẩu xe hơi Đức bao trọn. Tiệc tùng đang rất náo nhiệt, cùng với những đợt bắn pháo hoa.
Levent và Emma tìm đường đi đến bàn của ông Đại biện. Rifat Déméter chào đón nồng nhiệt khi họ đến.
“Chúng tôi bắt đầu lo cho các bạn. Do các bạn bị lạc đường? Chuyện thường...”
Jeannette nhường chỗ cho Emma, cô lập tức ngồi vào nhâm nhi những trái ô liu trên bàn. Dáng người ốm, gần như gầy mòn, xanh xao, tóc cắt rất ngắn, Emma tạo một khoảng cách xung quanh mình, người ta nghĩ có lẽ do cô nhút nhát hoặc cũng có thể do cô không thân thiện. Nhưng khi nói, giọng cô cho thấy một sức mạnh kiên quyết. Jeannette, tươi tắn, có vẻ rạng rỡ sau khi đã cứu sống hai mạng người. Và được kể về chuyện đó.
“Tôi không nghĩ rằng cô lại là chuyên gia về khu vực Trung Đông,” Rifat đã nói với cô như thế. “Cũng may tôi đã lên Google tìm thông tin về cô vào trưa nay. Số lượng người mà cô đã gặp, thật đáng nể.”
Ngày hôm nay đã xóa bao năm tháng cơ cực. Từ khi cô rời bỏ tòa báo Libération , cô đã không bao giờ tìm thấy lại sự hưng phấn trong các phóng sự lớn về vùng Maghreb hay vùng Trung Đông. Trong những năm 1980, chỉ có cô cùng một hoặc hai người bạn nữ rong ruổi khắp các lãnh thổ Hồi giáo, mang về các thông tin mới lạ và những bài phỏng vấn các lãnh tụ Ả Rập gieo nỗi kinh hoàng trên trái đất này.
“Cô thậm chí đã phỏng vấn Gaddafi? Quả không tầm thường...”
“Đúng rồi, vài tháng trước khi vụ khủng bố Lockerbie xảy ra. Cuộc phỏng vấn đó đã được chiếu ở khắp nơi trên thế giới.”
“Gaddafi hắn ta thế nào?” Emma hỏi. “Dễ gần không?”
“Tôi đoán là khủng khiếp,” Rifat đáp.
“Còn cô Emma? Ngọn gió nào đưa cô tới hòn đảo này?” Jeannette hỏi và xem các tin nhắn tới tấp trên điện thoại của cô.
“Để học,” cô ấy trả lời với nụ cười không biểu lộ cảm xúc. “Tôi đang học năm cuối tại một trường thương mại, thực tập bắt buộc. Bây giờ ai cũng phải thực tập. Sớm muộn thì cả đứa bé mẫu giáo cũng sẽ đi thực tập. Tôi đã được một công ty Pháp nhận vào làm cách đây trong hai tháng.”
Chỉ có đèn trang trí và nến trên bàn mang lại ít ánh sáng cho nhà hàng. Hơi nước biển nóng ẩm luồn vào bên trong qua cửa sổ và bao phủ cả căn phòng. Họ ngồi sát lại với nhau trên những chiếc ghế chật chội. Họ liên tục bỏ đá vào rượu của mình, họ trò chuyện.
Levent và Jeannette chìm đắm vào trong miền ký ức những năm 1980, họ xấp xỉ tuổi nhau, cách nhau năm hoặc sáu tuổi, Levent trẻ nhất, và họ tưởng tượng gặp nhau tại Beyrouth hoặc một nơi nào khác. Emma, vẫn cứ xanh xao, chân bắt chéo, nhưng thư giãn, đùa giỡn, trả lời các câu hỏi của Rifat về trường thương mại.
“Hình như ông quan tâm đến trường của tôi...”
Ông ấy tròn mắt nhìn cô, phóng ra một loại từ tính đặc biệt, có phần lo lắng, và đổi hướng đề tài câu chuyện.
Ông nói về vẻ đẹp kì diệu của các con đường ở thành phố Cairo, rồi lao vào bàn chuyện về những trang web nhạc đăng tải hàng triệu bài hát miễn phí. Dàn âm thanh vừa mới phát bài của Taylor Swift, một ca sĩ dòng nhạc đồng quê Mỹ, cô đã tuyên bố rời Spotify. Emma theo dõi câu chuyện bằng một tai, hỏi ông ấy Taylor Swift là ai mà ông lại ngưỡng mộ như thế và hỏi: “Ông bao nhiêu tuổi rồi? Cứ như là một thiếu niên...”
Lúc 1 giờ sáng, Déméter ra hiệu rời quán sau khi uống cạn ly whisky cuối cùng. “Như ông Đại sứ đã từng nói, đối với người châu Phi, nguồn gốc của thế giới là cái trống, đối với người Trung Quốc, đó là ký tự, đối với người gốc Địa Trung Hải chúng ta, đó là động từ, chúng ta vừa chứng minh một lần nữa điều này vào tối nay. Giờ đây chúng ta cần phải đi ngủ.” Trước khi đi Jeannette yêu cầu ông gọi lại cho cảnh sát để hỏi thăm tin tức “hai đứa trẻ được bảo hộ”.