Chương 4

Chất nhìn ra anh chị Quỳ lúc đi ngang qua dinh của Chỉ huy trưởng. Đêm mãn khóa không buồn mà vui hơn Chất tưởng Mị không lên được vì đi tối lại không có người đưa về. Chất hẹn với anh Chị Quỳ đem xe lên đón trong đêm. Ra bãi xe. Anh Quỳ thả ga chạy về Saigon. Gió đồng, sương đêm lùa dồn vào lòng xe lạnh buốt. Chất vươn vai nghĩ, mình đã thực sự hết đời đây. Anh Quỳ vui vẻ nói chuyện về một vài người bạn mà anh ấy đã liên lạc để Chất có thể làm việc ngay tại Saigon. Chất nghe chuyện anh Quỳ, lẫn với tiếng gió u u thổi? Chị Quỳ ngồi băng sau, nói.

-Tưởng rằng không chịu nổi, cuối cùng rồi cũng ra trường được nhỉ,

Anh Quỳ cười, quay lại. Khói thuốc trong cái ống vố trên miệng anh phà khói. Khuôn mặt anh tươi nhưng vẫn thoáng thoáng một điều gì bất mãn không hiện rõ.

-Quen hết à em ơi. Hồi nó mới đi lính, bà cụ cứ khóc lóc hoài bắt chạy chọt làm sao đem nó ra, sợ nó ở trong nó ho lao chết mất. Ấy thế mà không những Chất nó không ho lao mà còn có vẻ lên kí, chững chạc hẳn ra.

Chất rút thuốc ra hút (bây giờ Chất đã là người lớn, Chất có thể hút thuốc trước mặt anh Quỳ, chứ không phải hút lén lút nữa), nhớ đến mẹ.

-Sao mẹ không đi cùng anh chị cho vui.

-Ôi dào. Bà cụ có đi đâu bao giờ, bà cụ nói trông thấy hàng rào kẽm gai là bà cụ muốn khóc rồi. Chị Quỳ nói. Bà cụ bảo: Tôi nuôi nó từ bé đến lớn, có bao giờ nó phải cực khổ như thế đâu cơ chứ. Nay người ta bảo bắt nó vác súng, vác đạn, ôm đồ, ôm đạc thì còn gì là con người nữa.

-Vâng. Mẹ thì lúc nào cũng hay lo vẫn lo vơ.

Chị Quỳ đập khẽ vào vai Chất.

-Này, liệu mà nói đấy nghe. Nói với mẹ như vậy mẹ mắng cho đó.

Chất cười:

-Mà chị có thấy em người lớn ra không nào?

Chị Quỳ dài giọng.

-Vâng. Cậu lớn rồi. Lớn lắm. Bằng cái bồ rồi đó.

Anh Quỳ gõ gõ cái ống vỗ vào cửa xe góp ý kiến:

-Cũng phải công nhận là Chất nó ra dáng hẳn ra đấy chứ em.

Chị Quỳ nhìn anh Quỳ âu yếm:

-Anh em lúc nào cũng bênh nhau không à. Anh nhớ không, ngày xưa anh bị động viên, năm ấy anh những hai mươi lăm mà anh viết về cho em, anh than như bọng. Anh còn trách em, không để cho anh trốn ra hậu phương nữa.

Anh Quỳ chọc lại:

-Đâu có, viết cho em là viết vậy. Nhưng ai khóc sướt mướt biết người ta đi ở trại tập trung Ngọc Hồi, Hà Nội ấy nhỉ? Rồi cũng ai khóc khi người ta về ấy nhỉ?

Chị Quỳ đỏ mặt:

-Ghét. Không thèm nói chuyện với anh đâu. Em đang nói chuyện riêng với chú ấy cơ mà.

Anh Quỳ cố tạo bầu không khí vui vẻ và tin tưởng cho Chất. Chắc anh ấy sợ Chất lo nghĩ, buồn bã nhiều về chuyện phải ra đơn vị sau mấy ngày phép.

Xe vào thành phố. Chất nói nhỏ với anh Quỳ:

-Anh, anh cho em ngang qua đường... chỗ nhà Mị đó anh. Anh Quỳ nhìn Chất. Cái nhìn thật lạ. Cái nhìn như chưa một lần Chất bắt gặp ở anh Quỳ. Cái nhìn nửa khuyến khích nửa thông cảm, nửa âu lo, áy náy.

Chất nghĩ chắc anh Quỳ lại nhớ đến chuyện đáng tiếc xảy ra trong năm qua với Hậu. Nhớ đến Hậu, Chất rùng mình. Chất không thể tưởng tượng được rằng với Hậu, Chất đã có một thời gian chung sống với nàng, một thời gian sống trong bàng hoàng, thảng thốt. Cái bàng hoàng, thảng thốt có từ một cậu học sinh trốn nhà đi theo một thiếu phụ có con riêng và hai ba đời chồng. Cái bàng hoàng, thảng thốt của những khuya chờ Hậu đi làm về trong con ngõ ngày cũng như đêm tối tăm lẫn ẩm thấp, của những đêm Chất trở về bên này con đường Trần Hưng Đạo dưới những thân cây sao, ngó ngang ngôi nhà bên kia, đèn sáng. Ở đó mẹ Chất đang thao thức, đã thao thứ bao đêm trông chờ đứa con hư trở về. Chất mong anh chị Quỳ dừng nhắc lại vết thương nhơ bẩn đó của Chất.

Anh Quỳ thở ra nhè nhẹ hỏi:

-Giờ này gia đình cô ta ngủ rồi còn gì.

-Vâng. Chắc chưa ngủ đâu anh, nhưng cửa đóng rồi.

Anh Quỳ hỏi Chất tỉ mỉ về gia đình Mị, cũng như chính về Mị, Chất sung sướng được nói về Mị. Chất muốn đoạn đường về sẽ dài mãi để Chất nói thật nhiều những gì Chất tưởng tượng có ở Mị.

Chiếc xe rẽ vào khu Cứu Hỏa, mé sông. Đường vắng đầy bùn rác, Chất nghe tiếng lép nhép kêu dưới lằn bánh quay. Qua hết một phố Tầu, vào khu chợ, bên mé sông, ngay cạnh bót cảnh sát là quán cà phê. Quán là một gian lớn mặt tiền của chợ, ăn thông vào bên trong là khu sạp thịt thà, cá mú. Chất chỉ quán cà phê chóa sáng, nói với anh Quỳ.

-Anh biết quán này không?

Anh Quỳ bớt ga nhìn chăm chú, lắc đầu:

-Không. Quán không có tên hả?

-Vâng. Không có tên. Nhưng người ta quen gọi nó là quán Biên Thùy.

-Sao vậy?

Chất cười.

-Tại quán này bán thâu đêm suốt sáng. Sau mười hai giờ đêm, họ hạ cánh phên xuống và bên trong vẫn bán như thường. Mấy ông văn nghệ sĩ đi chơi khuya ưa lại quán này lắm. Nhất là ông Lê Văn Trương (1) hầu như khuya nào cũng ngồi đây.

Chị Quỳ lắc đầu:

-Gớm, cậu này cũng mày mò ghê quá nhỉ?

Chất bào chữa.

-Đâu có chị. Tại quán này gần nơi nhà Mị nên em biết.

Chất nhớ lại những lần đến với Mị luôn luôn Chất cũng dẫn theo một hai thằng bạn. Không bao giờ Chất vào nhà Mị ngay. Chất và bạn thường đi một vòng qua nhà Mị xem có thấy Mị ở quày hàng không đã. Nếu không bọn Chất lại quán Biên Thùy ngồi uống cà phê. Nhờ Tập hay Đạo hay Chi đi qua nhà Mị, đến chừng nào thấy Mị chúng cho Chất biết và Chất mới vào nhà. Những lần đó Chất thật khổ chàng phải chiều chuộng chúng nó đủ thứ, phải làm vừa lòng mọi yêu sách của chúng để chúng giúp cho đừng phá bĩnh. Có lần Đạo đi ngang qua nhà Mị, thấy Mị, nó vào hỏi mua một đồng bạc kẹo, xong nó bảo: “Thằng Chất nó ngồi ngoài kia”, Mị đã kêu lên: “Trời ơi, sao anh không bảo anh ấy vào nhà. Anh ấy ngồi đó, lỡ ba má Mị trông thấy thì sao?” Đạo nói toạc cho Mị biết là Chất hay mắc cở lại nhát nên nếu vào nhà gặp hai bác là Chất làm bộ mua cái gì đó xong quay ra ngay. Và như vậy trong ngày đó, đâu có trở lại được. Mị cười với Đạo: “Anh nói với Chất, Chất cứ vào nếu không có Mị thì Chất hỏi, ba hay má Mị sẽ gọi Mị ra”.

Chiếc xe vụt qua nhà Mị, Chất mới thoáng trông thấy hai cánh cửa sắt khép kín, ánh đèn hắt ra ở những ô vuông sát trên mái ngói mà chàng đã nghe tim mình đập mạnh, hồi hộp, Chất cũng không kịp chỉ căn nhà cho anh chị Quỳ biết. Chiếc xe đã qua được một đỗi xa. Chất mới thở ra nhẹ nhõm. Anh Quỳ hỏi:

-Đâu sắp đến nhà Mị chưa.

-Qua rồi anh ạ.

Anh Quỳ bật cười:

-Thằng này đoảng. Qua cửa không nói.

Thế là căn nhà nào?

-Căn nhà cửa sắt khép kín sơn mầu nâu đó anh.

-Nói vậy làm sao anh Quỳ biết được.

Đêm, cửa nào cũng đen như nhau hết.

Chất nói:

-Cái nhà bên cạnh nhà có tấm biển Địa Ốc đó anh.

Chị Quỳ nói như reo:

-À, vậy chị thấy rồi. Căn còn để đèn phải không? Ở bên tay trái căn nhà có biển Địa Ốc.

-Vâng. Đúng rồi đó chị.

Xe rẽ ra đường Nguyễn Thái Học, xuống Trần Hưng Đạo. Từ đấy, suốt dọc đường, Chất không nói một lời nào nữa. Anh chị Quỳ cũng im lặng chỉ thỉnh thoảng chị Quỳ nhớ ra điều gì đó, hỏi nhắc anh Quỳ.

Con đường quen thuộc với những hàng cây cao sừng sững, con đường mà Chất đã có bao năm, trong tuổi niên thiếu đi qua, con đường gợi Chất hồi tưởng đến thời gian bỏ nhà ra ở riêng, mỗi lần quá nhớ, chàng lại lén lút trở về, đi dọc theo con đường rồi dừng lại trước ngôi nhà mà trong đó Chất biết chắc mẹ mình còn thức. Chị Băng còn thức. Anh Dụ có thể mới trở về hoặc đang đứng trong chiếc sân con.

Xe leo lề. Vào chỗ đậu, Chất xuống, vội vã mở cửa sau cho chị Quỳ. Anh Quỳ tắt máy quay các kính xe lên.

Hường chạy ra. Tiếp theo là Băng, rồi bà cụ. Chất đưa túi quần áo cho Hường, Hường lên gân xách chạy vào nhà. Chị Băng cười, mẹ nhìn không nói. Tuy nhiên khuôn mặt già nua của bà cụ cũng không dấu được vẻ xúc động. Chất bước vào nhà. Ánh sáng làm Chất hoa mắt, ngỡ ngàng. Dù lần về này lần vĩnh viễn rời khỏi quân trường nhưng Chất cũng không tránh được cảm giác bùi ngùi lạ lẫm. Bộ quần áo mới, chiếc mũ mới, cặp lon mới, như đã đổi khác Chất, đã làm cho Chất không còn là Chất ngày nào trong mắt mẹ, trong mắt chị Băng, và trong chính tâm hồn Chất nữa. Có một cái gì đó, một cái gì đã cố hết sức gìn giữ chăm nom mà cuối cùng rồi nay, cũng mới, cũng vỡ ra, không một tiếng động nhỏ, nhưng vỡ tan tành, vỡ trong tuyệt vọng, trong cứa đứt hoàn toàn, không hàn gắn.

Chất vào nhà trong. Chàng ngồi xuống chiếc đi văng mà ngày xưa vẫn ngủ. Mẹ ngồi xuống chiếc đi văng đối diện. Chị Băng ngồi vào chiếc bàn lớn kê gần lối ra sân. Anh Quỳ kéo ghế ngồi vào chiếc bàn ăn kê ở cửa sổ trông thẳng xuống bếp. Hường đứng nép bên bà nội. Có lẽ đến phút này, nó mới cảm thấy có một sự gì đổi khác, có một cái gì làm cho nó ngần ngại e dè. Hường chóng đôi mắt bi thao láo nhìn Chất, Chất cười với nó. Chắc nó không tưởng tượng được người chú đang ngồi trước mặt nó đây, mới ngày nào còn ru nó ngủ mỗi buổi trưa. Mới ngày nào, còn chơi cò cò, nhảy dây, nuôi vịt con, làm bánh lén với nó, Chất nghĩ. Đời sống thực khó. Nhưng không có gì không có được nếu người ta muốn.

Mẹ Chất nói như muốn khóc:

-Chừng nào đi nữa?

Chất không dám nhìn mẹ:

-Chưa đâu mẹ. Con còn nghỉ phép. Nghỉ phép xong có thể con đi học một khóa chuyên môn.

-Ở đâu?

-Ở ngay đây mẹ.

-Học thế có lợi gì không?

Chị Băng xen vô:

-Mẹ cứ hỏi vậy không hà. Học là có lợi rồi. Còn học ngày nào là ngày đó chưa chết được. Chừng phải đi ra đơn vị đánh nhau kia, lúc đó mới đáng lo.

Anh Quỳ ngừng tay nhồi thuốc vào ống vố:

-Bà yên tâm. Mai con sẽ liên lạc với anh bạn con hỏi xem tình trạng này ra làm sao, nếu nó được đi học thì thôi, còn không mình sẽ tính.

Mẹ Chất thở dài:

-Thì nào tôi có biết đầu đuôi xuôi ngược làm sao. Đấy. Anh em còn mấy người liệu sao thì liệu.

Mẹ Chất chấm nước mắt đứng dậy đi xuống bếp, mọi người cùng nhìn theo.

Chị Băng nghiêm khắc quay lại nhìn Chất, ý mắng giận. “Tại mày. Tại mày hết đó Chất. Mẹ đã khổ bao nhiêu năm rồi. Giờ mày còn làm khổ Mẹ thêm nữa. Mà chuyện không có đáng gì hết”. Chất nghe lại trong trí nhớ mình một đoạn thư chị Băng viết cho Chất ngày đầu mới vào Thủ Đức.

Anh Quỳ mệt mỏi đứng dậy:

-Thôi thay quần áo đi ngủ đi. Đi đâu để sáng mai hẵng đi. Vừa nói anh Quỳ vừa bước ra ngoài:

Chất cũng đứng dậy xem đồng hồ

-Còn sớm anh. Em đi đây một chút em về.

Mẹ chất từ dưới bếp đi lên, tay bà cụ bưng một chén chè đỗ đen to tràn xánh.

-Đi đâu giờ nữa. Sớm mai đi không được à.

Chất cười lấy lòng mẹ.

-Mẹ để con đi chút con về ngay. Con có chuyện cần mà. Chất đỡ chén chè trong tay mẹ, mắt tránh tia nhìn tra khảo. Mẹ chất gằn giọng:

-Lại đến con kia phải không? Liệu hồn đấy.

Chất giật mình. Không ngờ cụ lại đoán trúng ý định Chất. Nhưng Chất cũng làm bộ lắc đầu.

-Không đâu mẹ. Chuyện khác mà.

Chất đưa ngay chén chè lên miệng uống một hơi cho bà cụ hài lòng, đặt chén chè chỉ còn bã xuống bàn. Chất lau miệng nói:

-Thôi con đi nghe mẹ. Con đi còn về cho sớm.

Mẹ Chất nhìn Chất nhăn nhó, khổ sở:

-Tao cũng không còn biết nói sao nữa.

Chất cười trừ, chàng vội quay gót ngay, sợ đẩy đưa lâu, chàng sẽ không còn đủ can đảm bước đi nổi.

“Phải tới Hậu, phải tới Hậu ngay, phải tới Hậu ngay” Chất lập lại nhiều lần trong đầu để làm đà đẩy cho chân bước.

Bầu trời đêm mở ra ngoài thơm mùi sương sa và lá mục.

Gió khuya luồn trong tấm áo chemise cụt tay bỏ ngoài quần làm Chất cảm thấy gai lạnh. Mái tóc cắt cao, chiếc mũ bỏ ra khiến Chất nghe đầu mình nhẹ hẫng và châng lâng, trống trải. Chất rùn vai thả hết ga cho chiếc solex lồng lên, xọc xọc, đầu óc Chất rỗng trống như không chứa đựng gì trong đó. Chiếc xe được hướng dẫn bởi một trí nhớ mù, bởi thói quen. Rẽ tay phải. Ngã ba. Rẽ xuống. Ngã tư. Chạy thẳng.

Sinh hoạt về đêm càng khuya càng thu hút vào từng khu riêng biệt, dãy hàng quán nằm giữa một khu nhà trệt bật ra những tia sáng chói trong mắt nhìn của Chất. Tiếng động át dần tiếng máy nổ của solex. Chất dừng xe ngay trước ngôi quán của Hậu. Hậu đang đứng trong quầy, mắt lơ đễnh nhìn. Bắt gặp Chất, Hậu cười. Khuôn mặt xanh xao của Hậu dưới ánh néon vụt sáng. Chất liết mắt nhìn toàn thể khu hàng quán cùng những người khách đi chơi khuya, chàng cảm thấy như giữa chàng và khung cảnh kia một sự cách biệt ghê gớm. Một cách biệt tự trong chàng, pha lẫn chút khinh miệt, ghê tởm. Chất đã quên rằng không đầy một năm trước đây, chàng cũng là một chiết bóng chen chúc trong những chiếc bóng nhầy nhụa, nát nhầu đó. Chàng cũng đã từng ngồi ở trong những chiếc bàn mặt nhôm đó. Chàng cũng đã như lũ người – vật kia, ngắm nhìn Hậu bằng những cái nhìn khát thèm chiếm đoạt. Những cái nhìn bỉ ổi dán vào bất cứ một chỗ nào trên cơ thể Hậu, và cũng như mọi người, chàng đã rộn rã hy vọng khi được Hậu ném cho những cái nhìn đáp lại. Những nụ cười chào hàng, những cái lắc đầu, những cái uốn vai. Chất chỉ tay thẳng về phía trước. Hậu gật đầu, Chất thả tay phanh đẩy miếng sắt ghim ga cho xe chạy. Hậu vội vã quay vào nhà trong.

“Còn sớm quá”, Chất nói một mình sau khi xem đồng hồ. Về nhà Hậu bây giờ thì dở dang giấc của bà Tám, mà ra chợ cá ngồi thì phải đợi Hậu nhanh nhất cũng hai tiếng đồng hồ. Chất chặc lưỡi, trong khi chiếc xe vẫn lao thẳng. Lúc qua ngã tư rẽ về phía khu nhà Hậu, Chất nhìn thấy con lộ chạy hun hút sâu tới ngã Bảy. Bóng đèn đã đứng ngoài những ngôi nhà gỗ thấp. Con lộ vẫn như xưa với hai đống rác ở hai đầu đường, những thân cây nhãn còm cõi, rũ nghiêng không thấy nhích cao thêm một vài phân. Nơi đó, tôi đã sống. Nơi đó, tôi đã qua đi, những ngày cuối cùng của thời niên thiếu, con hẻm đã thổi tôi cao lớn lên vội vàng vượt qua trí nhớ. Tôi là một thân cây nở bụng, xum xuê cành lá nhưng rỗng ruột, bởi ruột không đặc nên tôi đã sụp đổ cũng vội vàng, cũng chống vánh như một ngôi nhà xây trên một chiếc nền không đóng móng. Tôi đã ngã xuống, chính trong vực thẳm của ý thức tôi. Tôi đã gục đổ chính trên tấm thảm xanh trong tương lai, bàn tay tôi trải. Ôi sự hiểu biết của tôi, một thằng con trai mười chín, hai mươi về đàn bà, là một hiểu biết quá đắt giá. Tôi đã ngờ nghệch trả một giá quá cao cho một món hàng phế thải. Tôi đã gửi tất cả những nồng nàn bốc lửa của một xác thân mới như những mầm sống hồng hào nơi miếng vườn đất ai. Chính tôi. Chính mày. Mày đã tự hủy đời mày. Chính mày, mày không thể nại cớ không được hướng dẫn, không được săn sóc chỉ bảo? Mày đã tránh con đường bình thường sòng phẳng, để có một kinh nghiệm, về một khía cạnh nào đó, trong đời sống một con người. Mày tự hào rằng mày đã hơn bạn bè ở chỗ mày chưa lần xuống xóm, mày chưa một lần bị cám dỗ nhất thời của một phút giây cực lạc ngắn, mày đã khác hơn những thanh niên khác. Nhưng chính sự khác hơn đó, đã rẽ ngang, đã xẻ nát đời mày. Tất cả cuộc làm khác đều đòi dẫn về một cực nào đó của tuyệt đối, hoặc đỉnh cao, hoặc đáy vực.

Mày đã hụt chân, Đã rơi. Ôi vực thẳm của đời tôi. Tấm khăn liệm mịn màng đắp cho một sớm tắt.

Chất vòng xe sang bên hông chợ. Sâu trong sân chợ, mấy ngọn đèn khí đá lập lòe, soi không rõ những khuôn mặt nhấp nhem. Tiếng la hét từ đó bốc thẳng lên trời, cả khu vực nhỏ như cô quạnh, trụi trơ với bóng tối và sự tĩnh lặng trùng trùng vây quanh. Chất dựa xe vào một tấm sạp gỗ chơ vơ ngay trước những ngôi lều nhỏ. Chàng đẩy chiếc khóa sắt gắn liền ở phía bánh sau, tiếng “cách” gọn thẳng đứng như một mũi nhọn, xuyên qua tâm hồn Chất chán chường mệt mỏi, Chất cúi đầu len lỏi vào giữa những chiếc bàn ghế xếp ngổn ngang. Chị Năm cháo tiết là người đầu tiên nhận ra Chất, ngồi xổm giữa hai thúng đựng đôi thùng cháo, chị đon đả hỏi Chất:

-Lâu dữ hôn. Đi đâu mất mặt mất mày dậy Cậu Tư?

Chất ngượng cười, trỏ xuống chiếc quần ka ki và đôi giầy nhà binh.

Chị Năm cháo tiết gật đầu tới tấp ra chiều đã hiểu ngay ý Chất. Chị nắm lại nắm đũa dắt ở một bên gánh nhìn sang phía thím Tầu cà phê nói:

-Hèn chi, Lính hả.

-Dạ.

Chất tìm ghế ngồi. Thím Tầu cà phê quay lại. Thấy Chất thím quơ nhanh chiếc khăn, với tay chùi chùi mặt chiếc bàn Chất đang ngồi, cười lệch cả một bên má ứ thịt:

-Chà ngon dữ ha. Hèn chi lâu không thấy cô ra đây.

Chất biết thím ta muốn nói tới Hậu, chàng vội lảng sang chuyện khác:

-Sao, khá không thím?

Thím Tầu lại cười. Thịt ở một bên má thím lại run lên:

-Hồi này cũng tàm tạm vậy thôi à cậu Tư. A, uống chi cậu?

-Ờ, cho cái đen nhỏ đi. Thôi, sữa nhỏ đi. Sữa đi cho khỏe.

Chất đốt thuốc. Qua ánh lửa chàng thấy mặt chị Năm cháo tiết vẫn hóng về phía mình chắc chị ta đợi chờ Chất gọi một tô cháo. Chất vừa thở khói vừa nói:

-Chút, chút xíu nữa đi chị Năm. Mới ăn, còn no quá.

-Ờ, ờ. Được mà. Ăn không ăn, ăn thua chi. Lâu không thấy cậu Tư. Thấy cũng mừng.

-Mừng không? Chất hỏi, giọng đùa cợt.

-Mừng chứ. Đi lính mà nguyên lành vậy là mừng rồi. Vái trời đừng có sao hết.

Thím Tầu đẩy ly cà phê đến sát ngực Chất. Chất cầm chiếc thìa mỏng tanh, bé xíu, khoắng khoắng ly cà phê cho sữa tan đều. Chàng nhắp một ngụm nhỏ. Mùi hôi hôi, khét khét. Chàng chợt nhớ tới Sương. Mình đoảng quá. Về mà không báo cho Sương biết. Chắc Sương buồn lắm. Bữa nào trở lại trường thăm Sương mới được. Chất bằng lòng với ý nghĩ có vẻ ân nghĩa, trước, sau của mình.

Đêm mỏng tan trong từng phiến mây trắng đục. Bên kia con đường vắng, khuất trong hàng rào kẽm, tiếng kẻng dục đổi phiên gác, làm Chất ngất ngây nhớ tới những phiên gác đêm, trên những chòi cao, giữa những cơn mưa tầm tã phủ đều bốn phía. Tấm poncho không đủ gạt hơi mưa tạt ngang. Nước ọc ạch chảy luồn dưới thấp. Trong những chòi gác đó, những ngày cuối ở quân trường, đã bao lần Chất mơ tưởng tới một lần được ôm Mị trong tay với những ngón mũm mĩm búp bê của Mị. Đã bao lần. Bao lần Chất tơ tưởng. Tơ tưởng đến rùng mình, khi nghĩ tới lúc, hai má sẽ kề, hai môi sẽ sát, mình sẽ nói những gì? Phải nói những gì với mẹ Mị lúc đó? Mà phải nói làm sao để khỏa lấp được cái ngượng ngùng của cả hai đứa trẻ, nhất là Chất, Chất biết Chất sẽ lúng túng, sẽ vụng về lắm, chưa chắc gì Chất dám cầm lấy tay Mị. Chưa chắc gì Chất đã dám lùa những ngón tay mình vào mái tóc đen dày óng ả của Mị như hằng mơ ước, có thể cái lúng túng vụng về của Chất sẽ làm Mị kinh hãi, sẽ làm Mị hốt hoảng, Mị kêu lên thảng thốt. Hay hơn thế, Mị sẽ bật khóc. Ôi, làm sao Chất có thể tưởng tượng được rằng chàng là kẻ làm cho Mị phải khóc không, chả bao giờ có thế đâu Mị.

-Có người đến kìa cậu Tư.

Chất nghển cổ, nhìn theo ngón tay chỉ của thím Tầu cà phê.

Trên nền xi măng thẫm đen. Chất thấy một chiếc bóng nhỏ, di động nặng nề, chậm chạp. Chiếc bóng quen thân đã đồng thời thắp lên trong Chất một lo sợ một đe dọa khiến chàng muốn lẩn trốn tức khắc.

Chất cúi xuống ly cà phê sữa đã nguội. Chàng biết chiếc bóng đang nhấp nhô tiến đến phía mình là ai rồi, nhưng chàng không muốn nói và cũng chẳng buồn đứng lên.

Hậu dừng lại ở phía ngoài, chào hỏi mấy người bán hàng quen mặt. Xong vào thẳng bàn của Chất. Có một vài tiếng xì xầm nhỏ nổi lên, lùng bùng lan đi trước khi tắt hẳn. Hậu khom người kéo chiếc ghế dưới gầm bàn ngồi cạnh Chất.

-Anh về bao giờ vậy? Hậu hỏi và đưa mắt ngắm nghía Chất âu yếm, Chất khó chịu, hơi nhích người tránh cánh tay trần mát lạnh của Hậu vừa đặt lên mặt bàn.

-Mới lúc nẫy.

Hậu không quan tâm tới thái độ lạnh nhạt của Chất. Nàng vẫn ngắm nhìn Chất:

-Khuya vậy làm sao có xe anh về?

-Anh Quỳ đón.

-Anh Quỳ hả?

-Ừ,

Thím Tầu cà phê bước lại. Bóng thím che khuất ánh sáng, hắt một khoảng tối đen trên mặt hai người. Hậu ngước nhìn thím cười vui.

-Nào, uống chi đây. Thím Tầu nói.

-Cho cái chanh muối đi. Nhiều, nhiều chanh đó nghe. Hậu nói, chỉ chỉ ngón tay.

Thím Tầu cười:

-Ít đường hả. Nhiêu rồi?

Hậu sung sướng đặt tay lên bụng ngả đầu vào vai Chất:

-Ba rồi đó thím.

-Mau quá hả. Thím Tầu vừa nói vừa quay gót.

-Đâu có mau. Hậu trả lời với theo.

Chất không thể đừng nhìn xuống bụng Hậu. Chàng rùng mình khi thấy Hậu có bụng đã thấy rõ. Lớp áo trước bị cái bụng đôn lên, vòng tròn một khoanh lúp lúp.

Chất nghe trong mình có một cái gì vừa òa vỡ. Một cài gì đau đớn như bất thần bị giựt đứt, thốn mạnh.

-Cháo không cô? Chị hàng cháo nẫy giờ mới lên tiếng.

-Anh ăn cháo nghe, cháo hay mì? Hậu đặt tay lên vai Chất.

Chất trả lời như tiếng vọng không hồn tự đâu đó, chợt vẩn lên trên mặt phẳng đổ nghiêng của những hoang mang, giao động:

-Gì cũng được.

-Cho hai tô đi bà. Tô nhỏ nghe. Sợ ăn không hết.

Chị hàng cháo đưa đẩy:

-Gì mà không hết. Lát lại đói ngay ấy mà. Nói xong chị ta phá lên cười thích thú.

Hậu cũng cười theo, nói át đi,

-Cái nhà bà này.., lắm chuyện.

Tiếng cười của Hậu dội vào trong Chất một cảm giác bẩn thỉu pha lẫn ham muốn ngây ngất. Tiếng cười vang xa, vang xa mãi như một giòng nước len lỏi vào trong ngóc ngách của bản năng. Nó hâm Chất nóng lên từng độ. Chất lắc đầu xua đuổi những hình ảnh cũ vừa cháy lại trong trí nhớ, những đêm mưa, những trưa nắng, những sáng vừa mở ra khung trời cửa sổ. Muốn hay không thì Chất cũng chẳng thể xóa nhòa được nó, muốn hay không thì Hậu vẫn là người đem đến cho Chất bài học đầu tiên về thân thể của một người đàn bà, về ham muốn âm ỉ trong một thanh niên. Bài học thân xác vỡ lòng mà Hậu dạy cho Chất đã như một vực thẳm không đáy. Một cuốn xoáy không thể cưỡng chống. Một va chạm chấn động ở mỗi một đầu dây thần kinh.

Nhưng bây giờ, những con sóng bạc đầu kia đã không còn đủ sức tạo những cơn giông lớn bốc tung Chất lên vòm cao của điên mê cảm xúc. Mị đã đem đến cho Chất những chân trời mà chàng chưa một lần nhìn thấy sau bao năm mở mắt làm người. Mị đã cho Chất thấy thế nào là tình yêu này, Chất đã tìm thấy ý nghĩa của đời sống. Sự tìm ở đây, là một hóa kiếp, một đổi đời.

Thím Tầu đem nước của Hậu lại, Hậu bỏ đường vào ly. Tiếng muỗng chạm vào thành ly kêu lanh canh, nghe lạnh như đêm ở chung quanh.

-Lát anh có về nhà với em không?

Chất ngập ngừng, nhìn vào mặt Hậu, gật đầu. Hậu nắm lấy tay Chất ở dưới bàn, kéo về lòng mình. Chất thấy rõ bàn tay mình hấp nóng. Chàng chặc lưỡi. Xóa đi ý nghĩ tồi tệ vừa nẩy lên trong óc mình, coi Hậu như một phương tiện giải quyết. Chất loay hoay trước những ham hố và ý thức muốn vùng thoát của tinh thần. Chàng không dám dừng soi mắt mình trong ý thức về mình.

Chất cúi xuống, múc từng thìa cháo tiết đục nâu. Ngoài sân cái, đèn rực sáng lúc một chiếc xe vận tải lớn chở những lờ cá đầu tiên, đổ xuống chợ.

Chất đứng dậy trả tiền:

-Về đi.

-Dạ, về.

Hậu mệt nhọc đứng dậy, Chất có cảm tưởng như sự di chuyển của Hậu đã bắt đầu khó khăn, chậm chạp. Chàng cố tránh cái ý nghĩ Hậu đang có thai. Và nhất là cái thai kia có thực của Chất không, hay của một ai khác. Chất khổ sở với tư tưởng nghi hoặc lờn vờn trong óc mình. Chàng không có một kinh nghiệm nào trong việc này, cũng như chàng chưa muốn mình sớm có trách nhiệm. Chàng cũng không dám tỏ lộ dấu nghi ngờ Hậu, bởi vì Hậu đang có thai lúc Chất đang thụ huấn ở trong trường, chỉ thỉnh thoảng mới về, và mặc dù dĩ vãng của Hậu như suốt trong thời gian dan díu với Hậu, chàng chưa bắt gặp Hậu có một thái độ nào khả dĩ khiến chàng phải xét lại lòng trung thành của Hậu, đối với chàng. Cái khổ sở của Chất là không thể thẳng thắn nhìn nhận chiếc thai kia là của mình, nhưng cũng không đủ can đảm từ chối nó.

Gió khuya tạt qua quãng sân trống, táp vào mặt Chất một mùi tanh tưởi đến muốn nôn, Chất rảo bước. Hậu nắm lấy một bên tay chàng cố gắng theo cho kịp. Hậu thở từng hơi phập phòng, tội nghiệp.

Trong tình yêu, người phụ nữ được xếp ngang hàng với một thứ thượng đế, cao cả, nhưng nếu tình yêu kia là tình yêu đơn phương, chỉ từ phía họ, thì người bạn họ lại là một con vật tật nguyền hèn mọn. Đó cũng là một trong những khía cạnh đặc biệt của nữ tính.

Ra tới đường, Chất lên xe, đẩy đầu máy chiếc solex. Xóm nhà Hậu hiện ra ủ dột trong cảnh tượng rúm ró nghèo nàn, khốn quẫn. Bầy chó hoang ghếch cao mõm ngơ ngác sủa vu vơ…

Sương khuya nhòa trắng những mái nhà thấp. Hàng phố đã chìm ngợp trong giấc ngủ nặng. Sau một ngày vật lộn mưu sinh. Cái êm ắng đầm mát của một mùi hương đêm nhẹ nhàng, loãng loãng. Những thân nhân còm cõi, èo uột, lay động những cành khô rụng lá. Trời sáng từng phiến trên cao, ở một góc mắt nhìn.

Chất im lặng. Hậu cũng thế. Như cả hai cùng cảm thấy giữa họ có một mong manh dễ vỡ. Có một cái gì đó, bí bí, gượng gượng, mà cả hai cùng phải nín dè để níu giữ, để vững xa một khoảng cách an toàn vừa đủ. Sự êm ắng đem đến cho chúng ta một gần gũi bùi ngùi cùng một cách xa biền biệt.

Chất dắt xe vào con ngõ cụt. Con đường hẹp thêm với những phuy nước, những thùng chứa đặt choán trên lối đi. Căn nhà cuối ngõ, trong tầm vẫn còn đèn sáng. Tiếng lách tách của bánh lăn và tiếng chân bước chập choạng khua rộn lòng con hẻm, như muốn kéo nó giựt lùi trở lại, một ngày nhễ nhại, một ngày ốm o, thiết hụt.

Bà Ba chừng nhận ra bọn Chất từ đầu hẻm, trở dậy, đẩy cánh liếp sang một phía, trở ra một lối vào khá rộng. Mái tóc bạc đốm của bà xổ tung, một tay bà tỳ vào cánh liếp một tay ôm lấy lọn tóc xổ tung, ngáp lớn. Chất thả cho chiếc xe dựa vào thân trứng cá. Chùm lá lay động trên mặt ẩm.

-Ấy, đem xe vào nhà chứ. Để vậy đâu có được. Xóm này mà. Bà Ba vội buông bàn tay giữ tóc, chỉ chỉ vào trong nhà.

Chất lắc đầu cười:

-Thôi kệ. Sáng cháu đi sớm bà ơi. Ai lấy, xe cũ xì.

-Không. Không được đâu. Anh cứ đem vào đi cho chắc. Hậu thêm vào.

Chất ngần ngại trong lúc bà Ba đã đẩy rộng thêm cái liếp.

-Phải. Phải rồi. Đem vô cho chắc. Ngủ khỏi thắc mắc, chợt bà đổi giọng. Cha. Lâu lắm mới thấy cậu Út về đó. Lính tráng rồi cũng có khác đa.

Chất dắt xe vào nhà. Trên chiếc lầu những tiếng ho khan của ông Ba bắt đầu nổi lên, lạc lõng một cách tuyệt đối. Bà Ba tránh lối cho Chất, nheo mắt, trề môi, chỉ tay lên lầu, lắc đầu. Chất hiểu bà Ba muốn nói gì. Tình cảnh vợ chồng già này là tình cảnh của một thứ rổ giá cạp lại. Họ gặp nhau lúc cả hai đã cùng quá tuổi xuân. Lúc gần bốn mươi. Khi ấy bà Ba đã có hai người con gái lớn, một đã có chồng con, một đang đi học. Trong khi ông Ba làm nghề chạy xe, mấy đời vợ đều không có được một mống. Họ tấp vào sống với nhau chỉ để nhờ cậy nhau mỗi phút nhắm mắt mà thôi. Hóa cho nên, trong khi trông chờ nhau nhắm mắt, họ sống bằng dĩ vãng riêng và những thói quen riêng của mình. Những dĩ vãng và cố tật đã va chạm nhau, thành những lời sỉ nhục, rủa xả hàng ngày. Nhất là từ khi ông Ba mang bệnh không chạy xe được nữa. Tiền tiêu trong gia đình, trông vào sự trợ cấp hàng tháng của cô con gái lớn, tiền thuê nhà, tiền bán những nắm lá dứa nấu lấy mùi thơm cho chè hay làm thuốc cho lối xóm, và sau này cho Hậu thuê một cái giường ở góc nhà.

Hậu vặn to ngọn đèn hoa kỳ, kéo tấm màn gió che chiếc giường ngủ, thu mấy chiếc gối gọn vào một góc. Chất xoay xỏa để chiếc xe dọc theo vách nhà, xong lách người đi về phía giường. Ông Ba từ trên gác bước xuống. Chất thấy ông ba lúc đang ở lưng chừng cầu thang gỗ. Thân thể ông đen mảnh như một lá tôn ám khói, dính vào vách dán giấy nhật trình, thoạt trông, lay động như một tấm tranh lụa vẽ người ở cõi khác. Chất ngồi xuống giường, cởi giầy, chào ông Ba, cười cười. Ông Ba nói uồm uồm, giọng chạy trước bước chân ông:

-Hà. Lâu quá. Thấy cậu về, tui mừng

-Dà Dà… Chất đáp lí nhí nhiều tiếng trong miệng, Chất hiểu, từ lâu, ông Ba đã mặc nhiên coi chàng như một thứ người bạn nhỏ, tri kỷ. Chất nhớ những buổi chiều trốn học về nhà Hậu, lợi dụng lúc bà Ba ra quán uống cà phê, ông Ba đã bắt Chất nghe tâm sự lòng thòng của ông. Tất nhiên Chất còn quá nhỏ để có ý kiến với những điều phân trần của ông ta. Chàng chỉ biết nghe và làm bộ gật gật, gù gù. Tuy thế ông Ba cũng lấy làm hài lòng lắm. Lâu lâu, kiếm đâu được ít tiền, ông lại mua mấy điếu thuốc đen, mời Chất hút (bình thường ông Ba chỉ hút thuốc rê). Hậu ở nhà bếp nói vọng lên hỏi Chất có rửa mặt không. Chất đáp không. Hậu có vẻ lăng xăng, sốt sắng gây khó chịu cho Chất. Bà Ba ngồi xuống mép đi văng đối diện với chiếc giường của Hậu, bắt đầu nhai trầu. Ông Ba đứng tần ngần một hồi rồi cũng ngồi xuống một bậc thang gỗ. Chất xỏ chân vào dép, lấy bao thuốc đi lại phía ông ta, mời.

Ông Ba cảm động rút lấy một điếu, Chất bật lửa. Khói thuốc làm ấm căn nhà hẹp méo xẹo. Thở đã hơi thuốc đầu ông Ba chăm chú nhìn ngắm điếu thuốc, khen:

-Thuốc Mỹ hả. Ngon thiệt.

-Dạ thuốc Mỹ. Chất đáp lơ lửng, ngó xéo vào khoảng trời hé mở trên những kẽ hở sát mái nhà. Một vài vì sao đã thấy lác đác hiện ra.

Hậu trở lên, đem cho Chất chiếc khăn mặt ướt.

-Anh lau mặt đi rồi đi ngủ.

Chất cầm chiếc khăn, quay về chỗ cũ.

-Ra trường rồi đó hả cậu Út? Bà Ba nói.

-Có nghỉ không?

-Chắc có chứ. Phải nghỉ ít ra cũng dăm bữa nửa tháng. Ông Ba chen vào, giọng hiểu biết.

Bà Ba nguýt chồng, mắt hướng về phía Chất, ra điều vẫn chờ câu trả lời chính thức của Chất. Chất lau mặt:

-Dà. Có, được mười ngày bác.

-Rồi anh đi đâu? Hậu hỏi.

-Chưa biết, chắc đi Trung, Chất trả lời.

Hậu buồn bã ngó xuống đôi bàn chân đầy chai cứng. Nàng cảm thấy mong manh hơn bao giờ hết, cuộc tình của hai người Hậu vẫn nghĩ, trước sau gì, rồi cũng phải đến ngã rẽ bắt buộc nó. Không thể mãi giữ Chất được, khi hai người chênh lệch nhau quá nhiều từ căn bản, cái thai máy làm Hậu nghĩ đến đứa con sắp ra đời mà bàng hoàng đau đớn. Lại thêm một đứa nữa, không cha, Hậu nhăn mặt. Không. Bằng cách nào cũng phải cột Chất vào. Không thể thả Chất ra được. Không. Nhất định không. Dù có thế nào. Hậu nhấp nhỏm muốn kéo màn đi ngủ.

Hậu đứng lên giường rũ tấm mùng ra mắc hai đầu vào vách gỗ và hai đầu cột vào sợi dây thép giăng tấm màn gió.

Bà Ba hiểu ý Hậu muốn đi ngủ, nhìn ông Ba nói:

-Thôi ông lên gác đi, cho cậu ấy đi nghỉ. Suốt một ngày vất vả rồi, cậu cũng nên nghỉ sớm đi cho khỏe.

Chất cười ngượng nghịu, đứng dậy vươn vai, Hậu đưa bộ đồ ngủ cho Chất.

-Này anh thay đi.

Chất cầm bộ đồ ngủ đi ra nhà sau. Ông Ba vẫn ngồi trên bực thang say sưa với điếu thuốc Mỹ, không đáp lời bà Ba, cũng chẳng buồn nhìn ai, Hậu giắt mùng xong, chui ra ngồi thõng chân trên giường. Nàng muốn kiếm một câu chuyện gì đó, để khỏa lấp cái không khí yên lặng đầy tọc mạch. Cái yên lặng hàm chứa một sự biết trước và biết chắc những gì sẽ xẩy ra, khi ngọn đèn tắt. Hậu nghe rào rạt trong thịt da một cảm xúc ngây ngất, nóng hổi. Mặt khác, nàng cũng thấy rất mong manh, (càng ngày càng thêm mong manh) sự đi lại giữa nàng và Chất. Chính cái mong manh này, đã khiến nàng hối hả, gấp gáp thêm nữa, những phút giây được ôm Chất trong tay. Hậu tự cho rằng nàng đã có phần nào công lao, trong việc làm nên Chất ngày nay. Và cái công lao, cái phần đóng góp, phải được đền bù, phải được chia xớt một phần nào, bằng cách nào, như thế nào, cũng được, miễn là phải có. Phải có chứ không thể không. Hoàn toàn không. Không thể như vậy. Hơn nữa, cái thai đây, đang trong bụng nàng, nàng biết rõ hơn ai hết, đó là con của Chất. Của Chất. Dù cho Chất có ngoan cố, có tàn nhẫn từ chối nó, hay nghi ngờ nó, không phải là con chàng.

Chất đi lên. Hậu đỡ lấy bộ quần áo Chất vừa cởi ra, xếp gọn lại, vắt ở cuối giường.

Những giọt nước còn đọng trên da mặt và bộ quần áo ngủ cho Chất cái nhẹ nhàng, thanh thản, cái nhẹ nhàng lẫn lẫn chút buồn phiền ló rạng. Nỗi muộn phiền của một lầm lỡ, dắt đến một thương hại, một trách nhiệm, đồng thời một ý thức buộc bắt Chất phải quay quắt, tìm lối thoát chạy cho tương lai, cho những ngày còn lại, dài hút đời mình, cho cuối một con đường, có Mị chờ đợi. Có ánh mắt trong veo, có khuôn mặt sáng ngời thơ trẻ, có mái tóc mun dày xõa xõa, có hàm răng trắng nhỏ, ngậm đơm những nụ cười ngát ngát giống trong những mơ ước thầm kín đời đời, tưởng không bao giờ có thật.

Ông Ba tiếc rẻ nhìn mẩu thuốc đã cháy bén đến tận đầu ngón tay, rít thêm một hơi nữa, rồi búng qua kẹt cửa. Ông đứng lên nhổ một bãi nước bọt, buông thõng: “M. thuốc Mỹ ngon thiệt. Mỹ có khác” vừa nói ông vừa lừ đừ bước lên những bực thang rung chuyển. Chất ngước nhìn theo:

-Bác hút thêm không? Còn đây nè bác. Chàng cầm bao thuốc trong tay đưa ra.

Ông Ba cúi đầu, nghiêng người khỏi tay vịn, lắc đầu:

-Thôi cậu. Đã rồi. Dậy là đã rồi. Để mai, mai. Còn nhiều ngày giờ mà Cậu Út. (Ông Ba nhất định không gọi Chất theo bà Ba. Ông gọi Chất là Cậu Út, khi biết Chất là con út. Còn bà Ba, lại nhất định gọi Chất theo ngôi thứ của Hậu, trong gia đình nàng).

-Ngủ cho rồi, lắm chuyện hoài. Bà Ba càu nhàu nhỏ, nhưng cũng đủ để mọi người nghe. Ông Ba ngừng bước, ngó bà Ba. Biết chồng nhìn mình, bà Ba làm bộ ngó lơ chỗ khác. Ông Ba ngập ngừng thêm chút nữa rồi lên khuất trong căn gác hẹp tối.

Bà Ba phân trần:

-Chán quá cậu ơi. Cứ dậy hoài. Không chịu làm ăn gì hết.

Chất cười cười, không ý kiến. Hậu kéo tay Chất:

-Thôi ngủ đi anh. Muộn quá rồi còn gì. Cũng ba giờ rồi đó Bác, (Hậu nhìn bà Ba, chờ một biểu đồng tình).

-Ừ. Dậy hả. Dậy ngủ thôi. Muộn quá rồi. Đâu còn nhiều nữa, sáng ngay giờ đó.

Chất theo Hậu vào mùng.

Chàng lặng lẽ nằm ép vào góc trong. Hậu kéo tấm màn gió che kín chiếc giường. Bóng bà Ba in trên tấm màn gió, ra sau, cài cửa, xong trở lại thổi phụt cây đèn.

Hậu rón rén ghé nằm bên Chất. Im lặng. Cả hai cùng mở mắt ráo hoảnh nhìn lên đỉnh màn. Họ không biết phải nói gì với nhau, (Hậu không chịu là kẻ phải lên tiếng trước). Sau gần một năm, đêm không nằm chung giường, Hậu chua xót nghĩ, lẽ ra đêm này phải là đêm hạnh phúc lắm, bởi là đêm đầu tiên sau một thời gian dài xa cách, được tự do, tha hồ than thở, tha hồ kể lể, trò chuyện. Nhưng Chất gần đây, đã không còn là Chất của những tháng ngày qua nữa, Chất đã là một con người khác. Chàng lạnh lùng, xa lạ. Cái lạnh lùng, xa lạ, khiến Hậu nhận rõ hơn bao giờ hết, sự chênh lệch quá lớn lao giữa Hậu và Chất. Nàng thấy rõ, mình và Chất không có một điểm nào để gặp nhau, trừ sự hòa nhập của thân xác, theo nhu cầu, theo bản năng, theo thói quen, chứ không phải do lòng thương yêu say đắm nhau. Tuy thế, riêng Hậu, Hậu vẫn cảm thấy thương yêu Chất, và có phần còn thương yêu chàng nhiều hơn nữa, như chưa một lần nào, Hậu yêu Chất đến thế. Hậu thèm được cầm lấy bàn tay quen thuộc kia. Hậu thèm được chui rúc vào nách chàng, hít thở thả cửa mùi hơi chàng, cho bõ những đêm trăn trở một mình, mơ tưởng. Hậu thèm được lùa những ngón tay mình vào mái tóc chàng (mái tóc chàng giờ đã cắt ngắn, không biết khi mình lùa những ngón tay vào đó, nó có khác ngày xưa nhiều không?) Hậu thèm được quờ quạng trên mặt chàng, trên môi, trên mũi, trên mắt, trên cổ (Ôi những phần thịt da thương yêu, cần thiết). Nhưng Hậu không dám. Nàng cảm thấy ngập ngừng, e ngại, nàng cảm thấy rụt rè, sợi hãi, như có một cái gì đã chặn ngang giữa nàng và Chất. Một cái gì đó, rất gần với đỗ vỡ, với chia lìa, đứt đoạn. Hậu nghĩ đến hình bóng của một cô gái, đã lấn chiếm tâm hồn chàng. (Hậu cũng đã từng nghĩ đến trường hợp đó, một ngày nào, trước sau gì cũng phải xẩy đến vì Chất trẻ quá. Chàng là con nít. Con nít mới lớn) Nhưng giờ, có lẽ là lúc chuyện Hậu lưu tâm, đã xẩy ra, Hậu lại cảm thấy ghen tức, lồng lộn với hình bóng tưởng tượng kia. Không. Tôi sẽ nhân danh cái bào thai trong bụng này, tôi sẽ dành lại chàng trong tay của bất cứ một kẻ nào. Dù cho ai, thế nào chăng nữa. Phải rồi. Tôi sẽ nhân danh con chàng, tôi sẽ dành được chàng, tôi sẽ cột giữ chàng, ở bên tôi, cho đến một ngày tôi quá già, tôi đã quá già nua, cằn cỗi, chừng đó tôi mới để chàng vẫy vùng, thoát khỏi tay tôi. Tôi sẵn sàng làm tất cả mọi chuyện. Nào tôi có gì đâu để mà phải giữ gìn cơ chứ. Bố mẹ tôi không có ở đây. Ai ai cũng biết rằng tôi chỉ là một con bán quán, tôi đã có trên một đời chồng. Tôi là môt cô gái sắp già, một thiếu phụ đang đứng trên dốc tàn phai của nhan sắc. Có phải chăng đó là những yếu tố tốt, yếu tố giúp tôi quyết định, tôi sẽ làm tất cả mọi chuyện kể cả chuyện làm xấu chàng để giữ, để giành giựt lại chàng. Trong khi chàng vì danh dự của một sĩ quan, của tuổi trẻ, của gia đình chàng thế giá, chắc chắc, chàng sẽ phải thua tôi, phải quay trở về với tôi, để mọi sự được êm thấm. Và người nào đó, kẻ kia, tất nhiên, dù có yêu chàng mấy cũng phải ruồng rẫy chàng, một khi họ đã biết. Những kẻ đó, ai kia, thiếu gì người để họ yêu, để họ làm lại. Họ còn tuổi trẻ, họ còn nhan sắc, họ còn tràn đầy tham vọng, không lý do gì họ yêu chàng nữa. Khi sự thực về chàng như vậy. Mà nói cho cùng, chàng cũng chả đáng gì hết, của cải tiền bạc chàng không có, địa vị cao sang chàng cũng không, tài cán chàng lại càng không nốt, chàng chỉ là một thanh niên tầm thường, ở mức làng nhàng về mọi phương diện. Nhưng chàng cần thiết đối với tôi. Tôi yêu chàng. Tôi cần đến chàng hơn họ. Hậu cười thầm với những ý nghĩ quay tít trong óc mình. Chất vẫn im lặng. Hơi thở chàng nặng nề và có vẻ bứt rứt (bứt rứt hay bối rối).

Hậu trở mình, nghiêng vào trong nhìn Chất. Một tay Hậu sẽ sàng đặt quàng qua ngực Chất, (Hậu nghe được nhịp tim đập mạnh của chàng) nói:

-Sao anh không nói gì với em vậy anh?

Chất ậm ừ không đáp. Chất nghe dìu dặt trong chàng một nỗi cảm hoài mênh mang dấy lên. Mùi hơi Hậu quen quen thoảng bay từ tấm áo căng lộ bộ ngực và tấm thân đầy chắc, trắng nhễ nhại, làm tan loãng dần trong giây lát cảm giác ghê tởm, gớm ghiếc lúc đầu ở Chất. Cái mầu trắng thịt da thiếu phụ đã khiến Chất rùng mình nhắm mắt. Một mặt chàng muốn dập tắt ngay ngọn lửa ham muốn vừa bùng lên, nóng rát thân thể, một mặt chàng lại thả lỏng nó, như buông cương cho một con ngựa bất kham, tù túng lâu ngày, trước cánh đồng cỏ bát ngát chân mây.

Thấy Chất không tỏ dấu khi chống đối hay khó chịu, Hậu rụt rè nắn nắn cánh tay Chất, nàng lần lần kéo bàn tay mình ngừng trên ngực Chất phập phều những hơi thở gấp. Rồi những ngón tay Hậu, như chịu một sai khiến bên ngoài, len lách vào trong lớp vải áo mỏng của Chất. Những ngón tay tội tình lẩy bẩy trên ngực người một thời ôm ấp. Hậu tìm ra mấy sợi râu đen lánh chớm dài ở ngực Chất. Bàn tay mê man (mê man trong buồn bã đầm đầm) kéo chạy loanh quanh, chậm chậm, Hậu nghe được tiếng dội đập thịch thịch của trái tim Chất, cùng lúc với sự nhận ra bất thần, tiếng gấp vội của trái tim mình trong lồng ngực. Chất phấn đấu đến phút cuối cùng, trước khi trở người nghiêng vào với Hậu.

Trong dẫn dắt của hồn mơ tưởng và lòng đắm say hình bóng Mị, Chất chìm lần, chìm lần, trước khi ngụp sâu, mất tăm trong bóng thẳm của thiên đường hoan mê mở lớn cùng bóng trắng dật dờ của đám mây ăn năn bay ngang, trước khi hừng hừng mưa xối.

Hậu đã không còn là Hậu, Chất đã không còn là Chất. Đêm đã cất cánh bay. Ngày không buông chân đậu. Gió không có đường dài, âm thanh đã mất hồi ba động. Phút giây là phút giây của đứng sững. Thời gian là thời gian của im nghe, giác quan là giác quan của rã chết.

Hậu ngồi dậy âu yếm kéo cao tấm chăn mỏng lên ngang cổ Chất. Chất đâm thẳng đôi mắt khô ngó lên đỉnh mùng còn lay động. Hậu nằm xuống, một chỗ nhỏ nhoi, nép, trong cánh tay Chất thả lơi, dang rộng.

Một lát, Hậu thiếp ngủ. Chất tìm thuốc hút. Nhìn dáng nằm thu rút, co quắp của Hậu. Chất cảm thấy như mình đã khóc. Nỗi xót xa, cay đắng nào, quyện vào khói thuốc bám vào làn môi, chạm vào thớ lưỡi. Chất nghe đắng đến cả hơi thở ra chậm nhọc.

Chúng ta sống trong nỗi tình cờ, cùng thói quen của bản năng cầm thú? Chỉ có thế thôi sao? Tôi là kẻ nào đây? Một kẻ nào xa lạ. Một kẻ nào nhớp nhơ, ghê tởm. Tôi tanh hôi như một con cá thối. Tôi hèn hạ, tôi nhầy nhụa. Ôi tôi. Đến thế này sao? Đến thế này ư? Tôi chỉ là một con vật hai chân với những thôi thúc không dừng được của bản năng? Tôi được sinh ra, lớn lên, để làm gì chừng đó công việc. Say mê chỉ một thứ đó. Không một ai, khác hơn được sao?

Đời sống này chúng ta chỉ có chừng đó việc để làm trong những lúc chờ đón sự chết.

Chất vất vả trong cơn thống trách của một kẻ nào ẩn khuất trong chàng, Chất dẫy dụa, lăn lộn trong những vòng quay của chiếc đĩa sắt chìa ra những mũi nhọn, lăn đều trong tâm trí Chất. Những mũi nhọn mỗi lúc một đâm sâu hơn và vòng quay, do đó, cũng mỗi lúc mỗi chậm.

Chàng nghĩ tới sớm mai, khi rời khỏi căn nhà lụp xụp này, khi đôi chân một lần cuối cùng thò xuống, tìm đôi dép Nhật đã vẹt mỏng. Nhìn thêm một lần, sau rốt, chiếc nền đất thâm xỉn. Cây trứng cá trước cửa, những bông hoa trắng lấm tấm, chen lẫn những chấm đỏ mọng tủa ra như một vạt áo mầu thả bay trong gió, cũng một lần thêm, cuối cùng, cho một bỏ đi vĩnh viễn. Và biết đâu, chỉ một giờ sau, một ngày sau, một tháng sau, tất cả đã xóa nhòa trong chàng, như chính thân xác chàng, được xóa nhòa, bởi một viên đạn vô tình. Một viên đạn không hận thù, không tim, không óc, không mắt, không tai.

Sóng vẫn tiếp tục lăn lưng vào bờ cát, và những ngôi nhà dã tràng, lại tiếp tục cuốn đi theo chân nước rút. Chúng ta không biết nơi đã khởi đi, nhưng lại cùng chung một chốn để đến. Đời sống đã chỉ còn như một hơi nước, mong manh, bốc lên cùng tháng ngày rữa nát.

Ám ảnh cái chết như một đe dọa thường trực, một vây bủa khít khao, ráo riết, lại khuấy động, lại giật rung những dây chuông tuyệt vọng, rã rời mắc treo ngổn ngang trong từng ngách tâm hồn Chất, những hồi chuông tuyệt vọng ngân lên, cùng với bản thánh ca, được hát, bởi những thây ma bè bạn, anh em, chú bác (bởi cả những xác trương, những bụng phình, những ruồi nhặng, những dòi bọ, lúc nhúc trên những thi thể vô thừa nhận, trong những bờ mương, giữa những ruồng bùn của những người cầm súng bên kia.

Khi chúng ta sống, không cho ta thì cái chết, cũng chỉ có nghĩa như một tận cùng của vô nghĩa đến ngày chấm dứt.

Những ý tưởng lộn xộn nhấp nhô trong đầu Chất, làm náo loạn những dự tính, những tin tưởng hy vọng ngày mai. Trong khoảnh khắc, Chất thấy rõ, mình thật khôi hài, thật lố bịch ngây ngô, khi còn tham vọng một ngày mai tươi sáng. Một ngày mai, nhìn thấy đời mình. Một ngày mai nhìn thấy hạnh phúc, chạm mặt ước mơ.

Chất cười gằn, vén màn dụi tắt điếu thuốc vào ván vách. Đóm lửa tóe vỡ thành vụn nhỏ, rơi xuống cháy bỏng da Chất. Chất nhăn mặt rũ tay, quay lại.

Hậu đã lắng sâu vào giấc ngủ mệt. Trên gương mặt căng bóng của Hậu còn đọng nguyên những lớp màng mãn nguyện, đầy đủ. Không một dấu vết nào, cho thấy, những âu lo, những khốn quẫn đã từng đi qua, hay còn ở lại trên gương mặt đó. Hai mí mắt Hậu húp sưng, cái sưng mọng của đôi mắt ngủ ngày nhiều quá. Tấm áo cánh không được mặc lại, chỉ vắt ngang ngực, để lộ ra khoảng trắng hồng của thịt da mời gọi.

Như một con vật đói khát lâu ngày, Chất đạp tung chăn xuống cuối chân giường.

Hậu bị giựt khỏi cơn mơ. Nàng ú ớ, mắt không mở nhưng đôi cánh tay vẫn vòng xiết như rắn cuộn mồi.

Tôi không còn gì để nhớ. Tôi không còn gì để quên. Ôi chó má cuộc đời, chó má cái thân xác này, chó má cái dĩ vãng, cái hiện tại và cái tương lai một danh từ mua vui, gọi lên để mà chơi. Như thiên đàng của những kẻ tự gạt gẫm.

Chất, Chất, Chất. Tiếng kêu nào, nổi lên, tự đâu dạt đến Chất, Chất, Chất. Âm vang đồng vọng, như tiếng dội từ sâu trong một ngôi mộ, mới xới đất.