Chương 6

Mị kinh sợ ngạc nghe chính tiếng hét của mình dội lại “con chịu hết nổi rồi”. Cơn giận dữ làm Mị run lên, Mị không ngờ mình có thể dám gắt gỏng, to tiếng với ba. Đây là lần đầu tiên trong đời Mị. Bà Hai dừng lại ngoài cửa phòng, mở mắt lớn. Bà bàng hoàng không dám xác định tiếng hét kia, chính là của Mị, của đứa con gái nhu mì, suốt ngày lụi hụi học hành, làm việc, không bao giờ bước chân ra khỏi nhà lấy nửa bước, trừ những giờ đi học.

Ly nước trà trong tay ông Hai sóng sánh trước khi rơi vỡ, tan ròn, một tiếng nổ lớn. Ông Hai thõng tay. Mặt ông nhợt vàng như một miếng vỏ chanh ủng. Ông mấp máy môi mà không nói được tiếng nào. Mồ hôi vã ra ở hai thái dương.

Bà Hai thấy tình thế đã đến lúc ngặt nghèo không thể chậm trễ, vì chỉ cần một khoảnh khắc nhỏ thôi, ông Hai dịu bớt kinh ngạc, ông sẽ đánh Mị chết mất, không đời nào ông chịu để yên cho một ai trong nhà cãi ý ông, kể cả bà. Bà vất vội chiếc lồng bàn vừa đem từ bàn ăn vào, chạy a lại, chặn trước mặt Mị. Miệng bà không ngớt van lơn ông Hai: “Thôi ông. Thôi ông. Cho tôi xin. Cho tôi xin mà. Ông đừng nóng nữa. Bớt nóng đi ông. Thôi. Ông thương tôi. Thương tôi với”. Vừa nói bà vừa dùng cả hai tay, quờ quờ trên người ông Hai, nửa như cản ngăn ông nửa như vuốt vuốt cho cơn giận của ông Hai nguôi dịu lại. Dáng điệu bà quính quáng gần như một người đang chắp tay lễ xá thần linh.

Ông Hai vẫn cứng lạnh như một thân tượng gỗ. Mắt ông chừng như lạc thần, như không còn nhìn thấy gì hết. Bà Hai mếu máo muốn khóc. Bà quay lại đẩy Mị ra khỏi phòng. Mị hối hận về thái độ vô lễ của mình đối với ba, với một người mà nàng đã và còn hằng hằng tôn kính. Nhưng Mị biết ngay lúc này, nếu có xin lỗi ông cụ, có quỳ lạy ông cụ tha thứ cho, cũng chỉ vô ích mà thôi.

Mị lủi thủi quay ra, bước chậm về phòng mình. Nước mắt từ lúc nào, trào ra, chảy ròng ròng xuống má, xuống môi Mị. Mị úp mặt vào gối, thả buông cho cơn xúc động, nức nở cuốn chạy băng băng.

Chất. Chất biết không, vì Chất mà Mị khốn khổ, Mị đau đớn thế này. Chất, Chất biết không, vì Chất mà lần đầu tiên, trong đời Mị, Mị đã cãi lại ý ba Mị. Vì Chất, tình cha con của gia đình Mị đã có vết rạn nứt. Mị không sợ một chút nào những lằn roi bật máu của ba, Mị không sợ cả những lời nhiếc móc, những mắng chửi thậm tệ của người. Dù Mị có phải mang tiếng là một đứa con bất hiếu, Mị vẫn chịu được, rồi ra, ba và má, sẽ hiểu cho Mị. Nhưng Mị không chịu nổi sự im lặng sẽ có từ phút giây này giữa Mị và ba Mị. Cái im lặng sẽ phủ trùm trọn vẹn ngôi nhà này. Từng giây, từng phút, cái im lặng sẽ làm héo rầu tâm hồn của má, làm tắt đi nụ cười trên môi má, làm tối đi những tia nhìn kia đã bao năm, sưởi ấm ngôi nhà hoang lạnh này, đã bao năm, nó là chiếc gạch nổi, là cái phao nổi của những người trong ngôi nhà này trước những cách biệt, những đổ vỡ gần kề. Chất biết không, vì Chất đó, tại Chất đó. Làm sao Chất hiểu nổi lòng em yêu Chất, làm sao Chất hiểu nổi tình em dành cho Chất. Chất. Anh. Anh đến làm gì giữa đời em. Anh đến làm gì, giữa trái tim em. Anh. Anh, ngọn lửa khởi kiếp, ngọn lửa sáng đến chung cuộc đời em.

Chắc rồi em phải chết. Em không thể sống như thế này, giữa ngôi nhà này, giữa hai chiếc bóng lặng lờ của hai thân. Anh T đã đi. Ừ, phải chi có anh T ở bên em lúc này. Anh đã biết mà, từ bé đến lớn, em không có ai khác ngoài anh T để tâm sự, để thủ thỉ, để than vãn, để bầy giải vui mừng hay đau khổ? Nhà chỉ có hai anh em, anh đã biết, em coi anh T như một người chị, một người bạn. Và ngược lại cũng thế. Anh T thương em, anh T lo cho em, từng chút, từng chút, hơn một người chị lo cho em, hơn một người bạn lo cho bạn. Nhưng anh T đi rồi. Anh T. đã đi mất rồi.

… Anh T, sao anh không ở nhà với em thêm vài bữa nữa. Sao anh đi vội quá vậy. Rồi biết bao giờ anh mới lại về với em. Anh, em khổ quá. Ba vừa bảo em, không ba bắt em phải tiếp cái thằng Cận (thằng Cận con bà Sáu Thuốc Tây đó anh, anh nhớ không, anh T? Cái thằng ngày xưa nó vẫn chơi lò cò, bịt mắt bắt dê với mình đó anh) con bà Sáu Thuốc Tây, ở cách nhà mình năm căn đó anh. Không những thế, ba còn bảo, ba đã nhận lời cầu hôn của má nó. Còn hai năm nữa, nó sẽ ra trường. Ba bảo, chừng nó ra trường ba sẽ làm đám cưới ngay. Trời ơi. Thời buổi này, anh nghĩ coi, đâu còn như ngày xưa nữa, mà ba gả bán em, như gả bán một món hàng vậy được. Em vẫn nhớ lời anh, đêm trước khi anh đi nhận đơn vị. Anh nói, nhà chỉ có hai anh em, anh phải đi lính, coi như bỏ rồi, chỉ còn em, em phải hết sức nghe lời Ba Má. Có điều gì không bằng lòng, phải đợi anh về, anh sẽ lo cho sau. Em nhớ như in, lời dặn dò của anh (mà làm sao em quên được, khi nghe anh nói như vậy, em đã bưng mặt khóc. Em đã nghẹn ngào hứa với anh, sẽ vâng lời anh). Anh thấy không. Nhưng anh T ơi, em đã trái lời anh dù em rất nhớ, dù anh mới ra đi chưa được một tuần. Em khổ lắm, em ân hận, em ray rứt nhiều về sự cãi ý ba, trái lời dặn dò của anh. Nhưng anh, anh T, anh hiểu cho em. Làm sao em chìu theo ý ba được. Khi em không yêu Cận. Em khinh thường nó, ngay từ những năm đầu tiên của Trung học. Em đã xa lánh nó, ghê tởm nó, từ ngày em có ý thức. Em không thể lấy nó làm chồng. Em không thể sống với một người em không yêu thương. Đời sống tự nó, vốn đã là địa ngục, là mồ chôn tất cả mọi chúng ta nên không thể tự tay mình đào sâu thêm ngôi mộ đó, bằng một đời sống lứa đôi không tương hợp. Thà em chết. Em sẵn sàng, chứ em không chịu như vậy đâu. Anh thương em, anh hãy hiểu cho em. Em không thể ngờ, ở đời, lại có thể có được một người trơ trẽn như Cận. Để em kể anh nghe. Anh, ngay hôm anh đi, nó sang nhà mình chơi. Nó hỏi thăm anh. Em bảo anh đi rồi. Nó ra vẻ tiếc rẻ là không biết sớm để tiễn anh. Nhìn cái mặt bóng nhẵn, ngu đần của nó, em đọc được ngay cái giả dối thơn thớt đầu lưỡi của nó, nhưng em im lặng, em cố nhịn cho xong, hy vọng sự im lặng khó chịu của em, sẽ làm nó ngượng mà đi về. Nhưng không, không những nó không ngượng nó còn khoe nó mới thi đậu, vào hè nó lên năm thứ tư. Và nó hỏi em, có mừng không. Đến đây thì em không còn đủ kiên nhẫn chịu đựng nữa. Em hỏi lại nó: “Tại sao anh đem chuyện ấy ra nói với tôi? Tôi nghĩ anh đậu hay trượt chỉ liên quan đến gia đình anh mà thôi, không ăn nhằm gì đến tôi hết”. Đang cười cười (chắc nó chờ em nói một câu hoan hỉ) nó xịu ngay mặt lại. Nó ngơ ngẩn nhìn em. Nó bảo “Hôm nay sao Mị lạ vậy?”. Em bảo ngay: “Có chăng chính anh mới là lạ, bởi tôi như thế từ nhiều năm nay rồi”. Nó bảo nó không hiểu gì em. Em tàn nhẫn nói: “Anh làm sao hiểu được những điều tôi muốn nói”. Mặt nó lúc đó trông thảm lắm. Giá có anh ở nhà, anh sẽ ôm bụng cười bò ra chứ không chơi đâu. Nó nói gần như khóc, nó hỏi em: “Hai bác đã nói gì với Mị chưa?”. Em không biết chuyện gì hết vì ba má đâu có nói gì cho em nghe, nhưng em trả lời là rồi và đồng thời em bảo đừng gọi em bằng tên nữa: “Tôi của bảy tám năm về trước không còn là tôi giờ đây. Nếu không còn gì cần nói, anh về đi cho tôi yên”. Anh biết không anh T, em đâu có ngờ bỗng nhiên em lại có vẻ người lớn như vậy. Nghe chuyện em, chắc anh cũng chả tin con Mị của anh lại “dõng dạc đường hoàng” đến thế hả anh. Vậy chứ em khác xưa nhiều lắm. Những ngày nghỉ ở nhà, anh chả có lần đã nói với em như vậy rồi sao. Cũng anh nữa, anh bảo, có lẽ từ sau ngày em quen Chất. Từ nhắc đến Chất, em buồn quá anh T, sao em linh cảm thấy như chuyện của chúng em khó thành quá. Ba đã chính thức không bằng lòng Chất. Ba bảo thà Ba không có em thì thôi, chứ nhất định ba không chịu Chất. Ba cũng không nói rõ với em tại sao ba lại ghét Chất cay đắng thế, ba bảo em, nếu cãi ý ba thì cứ việc bỏ nhà đi theo Chất và đừng bao giờ nhìn mặt ba nữa. Má thì như anh đã biết, Má thương Chất lắm. Má bảo Chất dễ thương, Chất hiền lành, Chất có thể làm con rể của má được. Nhưng từ khi ba chính thức có ý kiến, Má lại không nói gì đến Chất nữa. Má cũng không dám nói với ba, nhận xét riêng của Má về Chất. Má an ủi em. Má bảo thôi ráng chờ một thời gian, may ra ba đổi ý. Trong khoảng thời gian đó, má muốn thấy em lơi giao thiệp với Chất. Để nữa mai mốt, ba không đổi ý, em sẽ bớt đau khổ đi. Nhưng em thì em khác. Anh T, anh cho phép em được nói ý nghĩ thực của em với anh nha. Anh đừng mắng em lãng mạn, anh đừng vội cho em là nông nổi nha (nông nổi hay lãng mạn, hay gì chăng nữa, rồi thời gian sẽ trả lời, phải không anh). Em sẽ không lấy ai ngoài Chất. Đời con gái của em, em chỉ biết một mình Chất và chỉ Chất mà thôi. Em đã sống với mối tình này, thì em cũng sẽ chết với nó. Và có lẽ, em cũng đến phải chết, để bảo toàn tình yêu của em. Để khỏi gây tai tiếng cho ba má. Bởi nếu em cứ sống, em sẽ không có cách nào khác hơn là em sẽ lấy Chất. Anh T, anh cũng biết, chúng em yêu nhau, cho đến giờ phút này, vẫn trong vòng lễ giáo, mà dù cho có hay sẽ vượt ra ngoài vòng lễ giáo, thì đó cũng không phải là điều khiến ba cấm kỵ em yêu Chất, khiến ba vội vã nghĩ đến chuyện gả em cho người ta. Em không dám nghĩ xấu cho ba, nhưng em biết, ý ba muốn lấy Cận, vì gia đình bà Sáu Thuốc Tây, chỉ có một mình nó. Nếu em lấy nó, mai sau, cả cái gia tài kia, sẽ thuộc về tay em. Mà anh nhớ không căn nhà đó trước là của ông nội đó. Sau ba đem bán cho người ta. Ba tính gọn là nếu mọi chuyện suôn sẻ, căn nhà sẽ lại thuộc về mình như cũ. Trời ơi, thà ba bảo em làm gì cũng được, kể cả nghề hèn hạ, tồi tệ nhất để có thật nhiều tiền, mua lại những căn nhà ba đã bán, hay gầy dựng lại cho ba cơ nghiệp cũ của ông nội, em sẽ sẵn sàng, em sẽ không chút oán hận, em làm ngay lập tức. Nhưng bắt em lấy nó thì không. Không đời nào. Em chỉ có Chất. Em chỉ biết Chất. Giữ lấy tiếng thủy chung trong một thời buổi mà vợ con của những ông thuộc vào hàng phụ mẫu chi dân còn bán danh dự, bán tiết trinh cho ngoại kiều để kiếm tiền ăn mặc, thì chỉ tổ làm trò cười cho thiên hạ mà thôi. Em biết em lạc hậu, em còn cỗ lỗ, em ngu đần. Nhưng anh đừng vội trách em. Bởi chính anh ngày xưa, đã mớm nuôi em bằng tinh thần đó. Và em nghĩ không chỉ một mình em hãnh diện chọn lấy cho mình cái ngu đần đó đâu. Em tin còn nhiều phụ nữ khác, cũng có cùng một quan điểm với em.

Người khác, khi nghe em nói điều này, có thể họ không tin và họ sẽ cười em ghê lắm. Nhưng anh, em nghĩ, anh sẽ không cười em, và hơn ai hết, anh thừa biết tính em, em làm cho bằng được tất cả mọi dự định của em. Em nhớ Má bảo em ương ngạnh, cứng đầu hơn cả con trai. Em chỉ nghĩ việc gì em cho là của em, thì em làm, thế thôi. Giản dị lắm. (Lẽ ra những điều trên đây, em phải bày tỏ với ba để ba hiểu em hơn, nhưng trong gia đình mình, anh đã thấy, có bao giờ ba tạo cho các con hoàn cảnh hay cơ hội để nói chuyện với ba đâu. Má thì chỉ biết lo ngày hai bữa cơm và săn sóc con cái. Má không thể hiểu được những u uất trong đời sống nội tâm của mình. Nên, em không còn biết chọn ai khác hơn anh, để giãi bày, để mong anh hiểu cho em. Rồi mai sau, nếu chẳng may có chuyện gì xảy đến cho em, cho gia đình mình, anh sẽ bớt trách em, anh sẽ không nghĩ lầm cho Chất. Chất, trời. Chất tội lắm anh T. Chất yêu em, trên cả sự mong ước của em nữa. Chất bị hàm oan nhiều lắm. Chất bị bao nhiêu là ngộ nhận từ nơi ba. Em không còn biết phải nói sao nữa. Em cũng không dám để Chất biết những lộn xộn trong gia đình mình. Em sợ nhất điều gì anh biết không anh T, em sợ Chất khinh thường ba. Điều đó, em không muốn. Nhưng mặt khác, em cũng không đủ sức lực khiến ba thôi ghét bỏ Chất, em sẽ dấu. Dấu mãi mãi anh T à, cho đến một ngày nào, chẳng may Chất rõ mọi chuyện, ngày ấy chắc em sẽ điên mất. Không. Em sẽ ngăn cản chuyện này bằng mọi cách, mọi giá. Em không thể để Chất khinh ba, hay oán hờn ba. Anh. Anh T, sao anh lại đi khỏi nhà lúc này. Chưa b giờ, em thấy sự thiếu vắng anh, làm em rùng mình ghê sợ như lúc này. Như lúc này, chưa bao giờ em cảm thấy cần có anh đến thế. Em cần đến ý kiến của anh. Cần một lời nói của anh. Dù cho chỉ là một câu an ủi vô nghĩa. Anh. Anh T anh T…

Mị nghe như có bàn tay quen thuộc nào, vò trên tóc mình. Mị nhận ra mùi hơi của mẹ. Bàn tay với những ngón già nua, buồn bã lùa trong tóc Mị, như những con rắn mối, thầm thầm len lách.

Sự xuất hiện đột ngột và thái độ an ủi vuốt ve của mẹ, làm Mị thêm mũi lòng, tủi thân. Nước mắt ở đâu lại dào dạt chảy. Mị không kìm được tiếng khóc nữa. Mị muốn quay lại, muốn ngã lăn vào lòng mẹ, muốn chùi những giọt lệ tủi hờn vào tấm áo bà ba đã bạc màu của mẹ.

Nhưng Mị không còn chút sức lực nào nữa. Mị cảm thấy rõ ràng là Mị không thể làm gì hơn được ngoài chuyện khóc. Khóc no nê thả sức, khóc vùi. Khóc đến tưởng có thể cạn rơi đến giọt nước mắt cuối cùng của đời mình.

Bà Hai nhìn con ái ngại. Bà cũng không biết phải ngỏ lời thế nào với con. Bà ghé ngồi xuống giường. Những ngón tay bà, lần dần xuống mặt, xuống mũi, đứa con gái duy nhất của bà. Đứa con gái mơ ước, đứa con gái hiện thân của bà, mấy chục năm về trước. Nước mắt con, thấm vào những đầu tay, chạy theo gân mạch, dẫn về đầu, cho bà cái cảm giác như nếm được vị mặn, nuốt được vị cay, chất đắng của những giọt lệ oán giận kia.

Một lát sau, Mị nghe tiếng mẹ gọi tên mình. Tiếng gọi nghe xa lạ, mơ hồ như của một giọng nào khác (khác hơn giọng thường nhật của mẹ) gọi kêu nghẹn nghẹn tắc tắc, tiếng gọi kêu như tự, như sẵn trong nó, đã chứa chan cả trăm nghìn thất lạc, dặt dè, e ngại. Tiếng gọi, đã ném Mị, đi xa hơn nữa, trên đường bay của trí tưởng Mị lung linh hình ảnh Chất. Không. Tôi được sinh ra để yêu chàng. Tôi được sinh ra để tự nguyện hiến dâng linh hồn này, xác thân này cho chàng. Cho chàng. Cho Chất. Chất, chỉ có anh mà thôi. Không. Dù thế nào.

Có nhiều cách để chúng ta báo đền ơn sinh dưỡng của mẹ cha, nhưng trong số những phương cách đó. Sự nhắm mắt tuân theo lệnh song thân để ký nhận chung thân, trao đời cho một kẻ mình không yêu, mình khinh bỉ, thì việc ấy có nghĩa ngang như một sự vô ơn, một phủ nhận hay kết án tình máu mủ. Tôi không thể trả ơn cho ba má tôi, bằng cách sẽ đeo vào cổ mình vòng dây cừu oán kia.

-Mẹ. Mẹ. Mẹ có thương con không?

Bà Hai nghẹn ngào:

-Coi kìa. Con của mẹ. Sao con hỏi chi kỳ vậy. Mẹ không thương con thì còn thương ai vào đây nữa.

-Mẹ có bắt con phải lấy một người chồng mà con không yêu, mà con ghê tởm không?

Bà Hai ngập ngừng.

Mị ngước mắt. Đôi mắt to mở lớn một nỗi thiết tha van lơn, khẩn khoản. Đôi mắt đẫm lệ. Đôi mắt đỏ hoe. Đôi mắt cứng lạnh, phẳng trơ như đôi mắt của một người đã chết (chết oan ức, chết không thể nào nhắm mắt).

Bà Hai rùng mình, không dám nhìn vào đôi mắt con. Bà ngoảnh đi chỗ khác.

-Sao mẹ không trả lời con. Mẹ muốn con lấy nó, lấy thằng đó phải không? (Mị gằn giọng) Nếu mẹ cũng muốn như ba, mẹ cứ nói thẳng với con, mẹ. Mẹ nói đi. Đến phút này rồi, mẹ không còn gì phải dấu nữa. Con sẵn sàng, con bình tĩnh nghe lời mẹ đây.

Bà Hai cúi nhìn nền nhà, lắc đầu nhè nhẹ:

-Không đâu. Con đừng vội oán má, cũng đừng vội oán ba, ba cũng như má chỉ muốn con sau này sung sướng không phải cực nhọc. Thế thôi. Nhưng riêng ý mẹ, cứ như ý mẹ, không bằng lòng thằng đó chút nào hết. Mẹ thấy làm như con không hợp với nó.

Mị cướp lời mẹ:

-Vậy mà sao mẹ lại để ba ép con phải lấy nó trong khi chính mẹ cũng nghĩ là nó không được.

-Thì điều ba nói với con, mới chỉ là ý định của ba thôi. Tất nhiên ba má để dành quyết định cuối cùng cho con. Con cứ yên tâm dù trong trường hợp nào, con cũng được quyền quyết định. Nhưng…

-Nhưng sao mẹ?

Mị ngồi dậy, lấy ống tay áo quệt nước mắt. Mị linh cảm thấy chữ “nhưng” của mẹ mình có một tầm quan trọng liên quan đến chuyện của Mị và Chất.

Bà Hai liếc nhìn con gái thật nhanh. Vẻ nôn nóng, hồi hộp của Mị làm bà chạnh lòng, thấy không nỡ nói tất cả sự thật với Mị. Bà nói xa xôi:

-Nhưng ở đây là ý má muốn nói đến chuyện thằng Chất đó con. Má sợ ba không bằng lòng cho con lấy thằng đó.

-Vậy theo má thì tại sao ba lại không bằng lòng Chất.

Bà Hai lắc đầu, tỏ dấu thất vọng.

-Má cũng không hiểu rõ nữa. Ấy là má đoán chừng vậy. Cũng có thể rồi lại kia, ba sẽ thay đổi ý kiến, biết đâu chừng.

Câu an ủi của bà Hai không hé mở chút ánh sáng hy vọng nào trong lòng Mị, Mị co gối, tỳ cằm, khoanh tay ngó chết một góc nhà.

Bà Hai lúng túng như có điều quan trọng hơn để nói.

Mị không nhận ra vẻ loay hoay của mẹ. Mị còn mãi nghĩ đến chuyện một ngày kia, sớm muộn gì, thực tế cũng mở hết mọi cánh cửa phũ phàng trong cuộc tình khỏi kiếp của Mị, Mị cố ghìm nước mắt. Nàng lắc đầu thật mạnh để những xúc động vừa tụ lại, tan đi. Nàng nói tiếp:

-Nếu chuyện con và Chất không thành, con sẽ không lấy một ai khác đâu. Và con sẽ dành lấy cho con một thái độ, tương ứng với điều đó. Con biết, con làm mẹ buồn nhiều rồi. Lẽ ra, đến tuổi này, con không nên để mẹ buồn thêm. Nhất là trong lúc anh con lại không có nhà. Nhưng con không thể làm khác hơn, dù rất muốn. Con xin mẹ hãy coi lời con nói đây, như một lời nguyền. Con nguyền với chính lòng con, nhân danh sự sống và sự chết của đời con.

Bà Hai sững sờ nhìn Mị. Bà cũng hiểu, một khi Mị đã nói là Mị sẽ làm. Và Mị sẽ làm bằng được, dù với giá nào. Bà hiểu tính khí con gái bà, hơn ai hết.

-Mị.

-Dạ

-Con đã suy nghĩ kỹ về lời nói của con chưa.

Mị nhìn thẳng vào mặt người mẹ gần trọn đời tận tụy hy sinh cho chồng, cho con, lặng lẽ gật đầu:

-Tất nhiên con đã cân nhắc từng chữ trước khi con nói ra.

Thái độ của Mị khiến bà Hai giật mình kinh ngạc. Có lẽ đây là lần đầu tiên bà nhận ra con gái bà trưởng thành. Trên một số phương diện nào đó, nó đã vượt khỏi tầm tay vỗ về chăm bón của bà. Nó đã lớn cao hơn bà tưởng rất nhiều.

Đa số những bậc mẹ cha, chỉ nhận ra sự trưởng thành của con cái trong những trường hợp đột ngột, cái đột ngột pha lẫn chua chát, cay đắng. Một nhận ra chậm trễ, đã quá chậm trễ cho một kìm hãm níu kéo.

Bà muốn khóc, khi ý thức cho bà hay, từ phút này, chính thức từ phút này, đứa con gái, sau mười mấy năm nâng niu ấp ủ là một kẻ khác. Một mẫu người nào, chưa từng có trong bà. Nó cách biệt, nó xa lạ như không hề có một chút liên hệ quá khứ nào. Như đứa con gái đang ngồi kia, không phải đúng là đứa con gái bà đã sinh ra, bằng máu, bằng xương, bằng da thịt của bà. Nó là một kẻ lạ hoắc, một đứa nào, ở đâu mà tới.

Ý nghĩ này cho bà thấy rõ hơn, càng ngày, bà càng lùi sâu và leo cao trong cái vị trí của một chiếc bóng mờ. Một người vú em không được đứa trẻ mà mình đã nuôi, lúc lớn lên, nhìn nhận là chị vú.

Và nước mắt bà cũng khởi từ đó, lăn đi, những giọt thảm buồn, những giọt đớn đau, bằn bặt. Bỗng dưng bà cảm thấy hoảng sợ căn phòng. Hoảng sợ trước một viễn ảnh xa lạ, mất tăm, chìm đắm. Bà muốn thử kêu lên một lần. Gọi thêm nhiều tiếng, để xác nhận với chính mình rằng không phải thế. Không phải thế đâu. Đứa con gái kia vẫn là con bà. Nó vẫn và mãi mãi còn là máu mủ của bà, còn là thịt xương bà tạo nên, nhưng bà không thể mở miệng. Bà cũng không thể đưa tay sờ thử lên cái khối hình tượng đá kia. Nó vẫn ở trong mắt bà. Trong tầm tay bà, nhưng đồng thời, nó cũng thật xa, nó cũng thật cao, cao tít một đỉnh nào mà bà không thể với tới, không thể dõi theo. Nó đã, như một cánh chim bay đi. Bay đi. Tự bao giờ?

Thấy mẹ khóc, Mị lại ôm mẹ khóc theo.

Bà Hai bị cuốn hút vào cơn cảm xúc đầm đầm nên cũng khuấy quên chuyện bảo con phải xin lỗi ba.

Mị khóc vì thương mẹ, thương mình và thương cho cuộc tình của Mị. Mị nghĩ tới mai mốt Chất, Chất sẽ đến thăm Mị tại đây, rồi không hiểu những gì sẽ xẩy ra cho hai đứa. Những gì chưa thể biết chắc, nhưng hẳn là những điều không lành.