- V -
Đời của Xuân, Sinh từ đây chỉ làm bằng nụ cười và tiếng khóc. Họ cười rất dễ dàng, và họ khóc lại dễ dàng hơn. Và cười đó rồi khóc đó là chuyện rất thường. Những phút trầm ngâm yên lặng đối với họ rất khó tìm. Vì một người yên lặng, người khác đã vẩn vơ. Họ sợ sự lặng lẽ kín đáo hay bí mật quá, nên họ trêu nhau để tâm tưởng dễ bật ra lời. Tiếng nói dầu không thành thật hay bị che đậy dưới nhiều lớp vỏ xã giao, họ cũng cho sáng suốt và dễ hiểu hơn sự câm lặng. Chỉ vì họ cũng đang sợ vẻ tưng bừng hay điều thầm kín của chính lòng họ.
Đứng trước điều ước muốn, họ không dám thả lỏng tâm tư. Nên Sinh đôi lúc đi thụt lùi trước số tuổi để tỏ mình là đứa trẻ ngây dại. Và Xuân lại phải tiến tới gấp để tự đặt mình trong địa vị của người chị nuôi Sinh.
Nhưng lòng họ thì đang tìm nhau để được đứng ngang hàng. Đó là điều bí ẩn nhất ở trong nếp nhà này. Và binh khí họ thường đem ra dùng là “Dối”. Một thứ “Dối” nhẹ nhàng, say sưa, và rất dễ biết. Nhưng họ vẫn dối để được dối và để sống miên man trong cảnh dối.
☆
Một buổi chiều chủ nhật. Sinh đang ngồi hí hoáy vẽ thì Xuân từ trong phòng ngủ bước ra. Xuân mặc cái áo dài mầu nâu, đeo kiềng vàng và bỏ tóc xõa. Xuân lẳng lặng đến trước gương định trang điểm. Quay lại thấy Sinh ngồi vẽ, Xuân mỉm cười:
– Nhà họa sĩ của chị vẽ chậm quá. Chỉ một cái ghế mà vẽ hai hôm chưa xong.
Sinh ngẩng đầu nhìn Xuân rồi cúi xuống ngay:
– Còn em Hải đứng trên ghế nữa chứ!
– Em Hải nào chị nghe tên quen quen nhưng không nhớ mặt.
Sinh vẫn cắm đầu ngồi vẽ:
– Thế chốc nữa chị đợi em vẽ mặt xong rồi sẽ biết.
Xuân quay lại nhìn vào quyển vở của Sinh lắc đầu:
– Chị không tin được. Vì hôm trước em định vẽ mặt chị lại hóa ra giống mặt…
– Mặt ai chị nhỉ.
Xuân lúng túng:
– Mặt em.
Sinh che miệng cười nói lớn:
– Hay chị em ta một mặt và một…
Sinh định nói một lòng, nhưng nghĩ thế nào lại im bặt. Xuân cũng đoán biết Sinh muốn nói chữ ấy nhưng không tiện hỏi thêm. Một lát sau Sinh tươi cười nói lớn:
– À nếu vậy hôm nay em vẽ mặt em Hải lại hóa ra mặt chị Phương mất!
Xuân ngừng chải đầu nói sẽ:
– Chị nhớ ra rồi. Em Hải là em trai chị Phương thường đến chơi đằng nhà mình. Nhưng đã lâu sao không thấy chị Phương dẫn em Hải đến chơi. Có lẽ chị ấy bận việc thì phải. Em Hải mới bẩy tháng mà trông ngoan quá phải không em Sinh?
Không để Sinh trả lời, Xuân vội vàng nói tiếp:
– Chắc chắn đi rồi chứ còn có lẽ gì nữa. Hôm trước chị Phương đã nói với chị, chị ta sắp ra buôn cau ở Hải-phòng mà chị cũng quên.
Nói xong Xuân quay hẳn người nhìn Sinh cười chúm chím. Sinh ngẩng đầu lên trố mắt nhìn Xuân:
– Chị hôm nay tươi xinh như một cô nữ sinh trường Đồng-khánh.
Xuân đưa tay che mặt như bị chói mắt trời:
– “Tươi xinh” hoà vận với “Học sinh”, thật em lựa vần thơ hay quá. Nhưng em mà đi khen chị thì còn ai chịu tin nữa.
Sinh để cây bút chì xuống bàn:
– Thế chị tưởng em khen dối chị à?
Xuân mỉm cười lắc đầu:
– Dối thì không phải dối hoàn toàn nhưng thật thì cũng không thật lắm. Chị muốn nói…
Ấp úng một lát Xuân nói tiếp:
– Thôi đừng nói nữa thì hơn. Vì nói được hay không cũng không thêm và cũng không bớt gì hết.
Sinh táy máy ngậm ngang cây bút chì rồi há miệng để thả rơi xuống bàn:
– Chắc chị hôm nay bận trí lắm thì phải. Vì chị không giải được những ý tưởng của chị nghĩ.
Xuân đưa thoi son vẽ vành môi:
– Em đoán giỏi quá chị xin phục.
Nói vừa dứt câu Xuân đã ôm bụng cười ngặt nghẽo. Sinh hơi ngượng nghịu:
– Chị nghĩ gì lại cười em?
Xuân vẫn che miệng cười nói vội:
– Chị nghĩ rằng chị không bận trí gì hết.
Xuân để thỏi son trên bàn cười lớn hơn nữa. Sinh cũng ngừng vẽ nhìn Xuân cười theo. Một lát sau Sinh giả vờ tươi tỉnh nói sẽ:
– “Hải” và “gỗ” dấu hỏi hay dấu ngã chị Xuân?
Xuân tươi cười:
– Chị có đi học đâu mà biết.
– Nhưng chị người Bắc, chị bỏ dấu trúng hơn em.
Xuân cầm nhẹ thỏi son trên tay:
– Em muốn nói câu gì lại dùng “Hải” và “gỗ”.
Sinh nhìn vào quyển vở nói tiếp:
– Em định viết câu này dưới hình vẽ của em: “Em Hải đứng một mình trên chiếc ghế gỗ cao.”
– Em cẩn thận quá. Em bỏ chữ “gỗ” đi có dễ nghe hơn không. Ghế nào lại không bằng gỗ.
Sinh nhìn Xuân cãi:
– Còn nhiều thứ bằng tre nữa chứ.
Xuân mỉm cười:
– Bằng gì cũng được, thế nào cả hai cũng ngã.
Sinh trố mắt nhìn Xuân:
– Chị nói hai cái gì ngã.
Xuân muốn làm ra vẻ bí mật:
– Em Hải và chiếc ghế gỗ.
– Chị muốn nói gì em không hiểu?
Xuân che miệng cười:
– Để em Hải đứng một mình trên chiếc ghế gỗ cao thế nào em cũng ngã. Một lần em đã ngã thì chiếc ghế gỗ cũng ngã theo. Thế là chữ “Hải” và chữ “gỗ” cùng có một dấu, dấu ngã.
Sinh vỗ tay cười nói lớn:
– Chị Xuân của em lý luận giỏi quá.
Một lát sau Sinh lại cắm đầu ngồi vẽ. Xuân đưa ngón thay thoa son trên môi nói sẽ:
– Chiều nay họa sĩ của chị có rỗi không?
Sinh đãng trí nói lớn:
– Không.
Xuân ngừng tay đưa mắt nhìn Sinh:
– Không? Thế sao hôm trước em lại nói chiều nay em rỗi.
Lần này Sinh ngẩng đầu lên nói vội:
– Thế vừa rồi em đáp không à? Có lẽ tại em không nghe rõ. Chiều nay em rỗi chị ạ.
– Vừa rồi em nghe chị nói gì lại đáp không?
Sinh hơi lúng túng:
– Em cũng không biết đến, chị ạ.
Xuân và Sinh lại nhìn nhau cười nụ. Sinh đứng dậy xếp vở lại rồi đưa thẳng hai tay lên trần nhà:
– Thôi thế là xong một việc.
Ngẩng đầu lên thấy Xuân còn đưa tay tô son, Sinh mỉm cười:
– Chị bảo em vẽ chậm nhưng sự thật chị vẽ cũng không nhanh lắm.
Xuân vẫn lẳng lặng chúm môi thoa thêm một lớp son nữa. Sinh sợ câu nói của Sinh làm phật ý Xuân nên nói lãng qua chuyện khác:
– Chị hỏi em có rỗi hay không để làm gì chị nhỉ?
Xuân băn khoăn sợ Sinh buồn về sự yên lặng của mình nên có ý nhắc lại câu bông đùa của Sinh:
– Chị vẽ chậm thật. Nhưng chị không phải là một nữ họa sĩ. Nếu vẽ môi được là họa sĩ thì phụ nữ hoàn cầu đều là họa sĩ hết.
Xuân chúm chím cười nói tiếp:
– À nếu em rỗi thì chiều nay em ra vườn hoa với chị cho vui.
Sinh làm ra vẻ hớn hở:
– Được đi chơi với chị thì còn phải nói.
Sinh bước vào phòng thay áo. Nhưng mới đi qua khỏi cửa Sinh đã ló đầu ra ngoài nói lớn:
– Chị nhớ nhắc em mua một quyển Tục Lụy nhé.
Xuân gật đầu mỉm cười:
– Vâng thì đi mua Tục Lụy.
☆
Trong vườn hoa về phía tả ngạn sông Hương hôm ấy đầy đặc cả người đi hóng mát. Nước sông Hương êm đềm trôi, phẳng lặng như một dòng lụa trắng. Một đàn cò trắng liệng vòng quanh trên mặt nước. Vài con rẽ đàn cứ dần dần hạ thấp xuống. Như để soi mình trên mặt gương lớn trước khi bay về dãy núi xa xăm. Xa xa về phía cầu Bạch-hổ, những ngọn núi xanh tươi như bập bềnh trôi trên dòng mây lam dày đặc.
Xuân dẫn Sinh đi tìm một nơi vắng lặng nhất để ngồi. Nhưng ghế nào cũng chật ních cả người. Sau cùng Xuân và Sinh phải đến ngồi trên đám cỏ non gần bên nhà Thương Bạc.
Lớp người nào đi qua gần đấy cũng đưa mắt nhìn trộm Xuân và để nói với nhau những câu rất khó chịu.
Một người vận Tây lay tay người bạn đi một bên hỏi:
– Có phải người mặc áo lam ngồi trên cỏ là vũ nữ tiệm Lido không?
Người kia nghiêng mình nhìn Xuân một cách vô lễ rồi nói sẽ:
– Vũ là mưa, nữ là gái. Vũ nữ là gái mưa nhưng cũng chính là gái mây mưa nữa đấy.
Cả bọn lại ôm vai nhau cười khúc khích. Xuân đưa hai tay chữa lại mái tóc giả vờ như không để ý đến. Còn Sinh thì hậm hực nhìn bọn người đi qua với lòng căm tức. Sinh ngây thơ không hiểu tại sao bọn người ấy lại quá thô bỉ đến thế. Sinh muốn tìm để hiểu nhưng lại sợ hiểu được. Sinh cảm thấy lòng phân vân như đứng trước một cảnh khó xử. Nhưng nghĩ đến bọn người dám ngạo nghễ trước mặt Xuân, Sinh coi như không thể tha thứ được.
Ngay lúc ấy một người đi qua đứng dừng lại. Sau lúc đưa tay thọc vào túi quần đứng nhìn Xuân một lát, người ấy trề môi đi thẳng.
Sinh vứt mạnh hòn sạn đang cầm trên tay xuống cỏ rồi quay đầu lại nhìn ra phía sông. Xuân vội vàng đưa hai tay che mặt lại. Sinh ngạc nhiên hỏi:
– Chị Xuân làm sao thế?
– Không, có gì đâu. Chị hơi chói mắt một chút thôi em ạ.
Sinh vừa kéo tay Xuân xuống vừa nói:
– Chị cho em xem một chút.
Sinh giật mình, buông tay Xuân ra thở dài yên lặng. Hai mắt Xuân nhòe cả lệ. Xuân đứng dậy rũ áo rồi nghiêng mình nắm tay Sinh nói sẽ:
– Về đi thôi em Sinh.
Sinh buồn rầu nhìn Xuân:
– Đã về rồi à? Chị không ngồi lại chơi một chút cho vui.
Xuân nhún vai:
– ….cho buồn thì đúng hơn. À mà em còn đi mua quyển Tục Lụy nữa kia mà.
Sinh níu tay Xuân đứng dậy cười cay chua:
– Vâng thì đi mua..tục lụy.
Với một giọng run run hơi ướt, Xuân nói sẽ:
– Chừng chúng ta đã mua rồi thì phải.