- IV -

Trên con đường từ quê lên tỉnh, Sinh thui thủi đi một mình giữa quãng đồng lúa chín. Sinh đi như cái máy. Trí Sinh nghĩ đâu đâu. Thỉnh thoảng Sinh ngước mắt nhìn lên không, thở dài ngao ngán.

Qua khỏi làng Đồng-Yên, Sinh rẽ lên con đường cái đến ga Trà-Khê. Sinh muốn đi xe lửa cho tiện. Vì nếu đi đò thì quá nửa đêm mới đến Huế.

Chuyến tàu hôm ấy chậm ngót nửa giờ. Sinh ngồi đợi chán lại xuống dưới đồng xem họ bắt cá. Trí Sinh lúc nào cũng bận rộn những ý nghĩ tối tăm. Nên Sinh không lúc nào đứng yên một chỗ. Sinh định xuống xem họ bắt cá, nhưng lúc họ nô đùa vang cả đồng, Sinh lại đâm ra chán muốn đi ngay.

Tiếng còi tàu vừa thét lên sau quãng đồng tranh làng Mỹ-Xá. Sinh hấp tấp trở lên ga đứng đợi. Chuyến tàu hôm ấy không đông khách lắm nhưng cũng vừa chật. Người khách nào cũng ích kỷ chiếm đến ba bốn chỗ ngồi. Sinh lẳng lặng đi sang toa khác. Lúc Sinh vừa đặt chân sang toa bên kia thì bỗng trước mặt có tiếng gọi:

– Em Sinh!

Sinh ngẩng mặt nhìn thấy Xuân thì mừng lắm.

– Chị đi đâu về đấy?

Xuân lấy chiếc va-li của Sinh đặt xuống sàn tàu, nói sẽ:

– Chị đi viếng động Phong-Nha.

Nói xong Xuân chỉ một người vận Tây ngồi gần đấy nói tiếp:

– Xin giới thiệu với em đây là thầy giáo Luân, người đã cùng chị đi viếng động Phong-Nha.

Rồi quay lại nhìn thầy Luân, Xuân mỉm cười:

– Và đây là Sinh, em trai tôi.

Lúc liếc thấy thầy Luân, Sinh đã giật mình như bị điện giật. Còn thầy Luân đợi cho Xuân nói xong liền đến bắt tay Sinh, cười nói:

– Hai chúng tôi thì xin cô Xuân miễn giới thiệu. Vì chúng tôi đã quen biết nhau lâu rồi. Chúng tôi là thầy trò.

Nói xong thầy Luân lại cười vang tưởng như mình đã nói được một câu đầy ý nghĩa. Sinh cúi đầu nhìn xuống sàn tàu mặt đỏ bừng. Xuân thấy Sinh có dáng sầu muộn thì gương mặt đã biến ra buồn bã. Xuân hơi hối hận đã chiều theo ý muốn của một người đàn ông mà Xuân chưa hiểu lắm. Vắng Sinh, Xuân muốn đi Phong-Nha để giết thì giờ. Nhưng thầy Luân lại không hiểu cho thế. Thầy ta ngờ Xuân nhận lời đi là vì đã mê luyến lòng hào hiệp của thầy.

Thấy Sinh ngồi yên lặng ra dáng suy nghĩ, Xuân liền vỗ vào vai Sinh hỏi sẽ:

– Em vui lên chứ. Bác gái ra sao, có thường không?

Sinh giận Xuân, nói với giọng hơi căm tức:

– Mẹ em đã lành mạnh hẳn rồi.

Xuân mỉm cười:

– Thế thì chuyện gì mà em buồn.

Sinh nhìn ra cửa tàu lẩm bẩm:

– Em buồn chuyện riêng.

Xuân biết Sinh tức bực vì mình nhưng cũng cố giữ vẻ tươi tỉnh:

– Lại có chuyện riêng nữa kia.

Sinh càu nhàu:

– Thì ai lại không có chuyện riêng.

Xuân dịu lời nói:

– Chị cũng biết em buồn vì lẽ gì rồi. Nhưng chắc em không hiểu chị. Nếu em gắng hiểu chị một chút — chỉ một chút thôi — là em đã thương chị rồi.

Sinh vơ vẩn nhìn giòng sông uốn khúc bên trời xa, không đáp. Xuân quay lại nhìn qua cửa sổ tàu nói tiếp:

– Em ạ. Em nên hiểu chị và đừng giận chị nữa.

Giọng Xuân nói hơi run run như những tiếng yêu cầu tha thiết. Sinh đã thấy cảm động nhưng vẫn cố làm gan đứng trân trân như người vô tư lự.

Giữa lúc ấy tiếng thầy Luân đùa với cô bán cam, bắt hai người quay mặt lại nhìn. Thầy Luân cười nói:

– Cô nói sai. Cam cô bảo ngọt nhưng tôi ăn thì thấy chua lắm. Cô phải trả tiền lại cho tôi.

Cô bán cam nhí nhảnh:

– Vì thầy “thấy” nên cam mới chua, chứ nếu thầy nếm thì chắc cam phải ngọt.

Thầy Luân cười nói tiếp:

– Ngọt chăng chỉ lời nói của cô. Chứ cam của cô thì chua lắm. Cô trả tiền lại cho tôi.

– Thế thầy trả cam lại cho tôi.

– Cam của cô tôi ăn rồi.

Cô bán cam đưa khăn che miệng cười:

– Thế thì còn nghĩa lý gì nữa. Cam thì thầy ăn hết lại còn đòi tiền nữa. Thật sai không phải là tôi.

Thầy Luân cau mày cười, nói lớn:

– Sai là cô.

Sinh bỗng giật mình lúc nhớ đến những lời nói chua chát của thầy Luân, lúc Sinh đi đến trễ:«Sai là anh». Xuân kề miệng lại gần tai Sinh hỏi sẽ:

– Thầy giáo Luân dạy khoa gì em nhỉ?

Sinh thì thầm:

– Chị không nghe thầy nói lý đấy à. Nói lý lại tên Luân thì lẽ tự nhiên phải giỏi về khoa dạy luân lý.

Xuân Sinh nhìn nhau mỉm cười. Xuân yên lặng một lát rồi nghiêng đầu về phía Sinh nói sẽ:

– Để chốc nữa về nhà chị sẽ nói lại mọi việc cho em nghe. Chị nể lời mà đi chơi, chứ sự thật thì chị không muốn chút nào hết.

Sinh quay đầu lại chực nói, nhưng nhằm lúc tàu qua cầu, Sinh phải đợi một lúc sau mới nói được:

– Chị nể lời mà đi, hay chị bằng lòng đi thì có hại gì đâu. Em muốn chị đi vì bằng lòng hơn vì nể lời. Vì một đằng là ý muốn của chị. Còn đằng khác là ý muốn của người ta. Chiều mình trước rồi chiều ý người ta sau, lúc nào mình cũng thấy mình thành thật với mình hơn.

Xuân nói giọng buồn buồn:

– Thế em bảo chị không thành thật?

Sinh nhìn Xuân nói tiếp:

– Em có dám nói chị không thành thật đâu. Nhưng có lắm lúc mình tự dối mình mà chính mình cũng không biết.

Xuân biết Sinh ngờ oan cho mình nhưng cãi không nổi nên uất cả người:

– Em Sinh ơi! Chính em cũng không hiểu chị nữa huống chi là ai!

Nghĩ một lát Xuân nói tiếp:

– Ừ mà thân thế chị em không tin cũng phải. Chị chỉ biết buồn cho chị và không dám trách ai hết.

Xuân vừa nói vừa đưa khăn lên chậm nước mắt. Sinh thấy Xuân buồn thì hối hận ngay:

– Chị Xuân ơi!

Xuân đưa cặp mắt đẫm lệ nhìn Sinh. Sinh nói tiếp:

– Chị tha lỗi cho em nhé. Có những lúc buồn quá em nói và cũng không hiểu mình đã nói gì, chị ạ.

Xuân cũng biết Sinh đang vuốt giận mình nên mỉm cười yên lặng. Sinh thấy lòng nao nao muốn nức lên khóc:

– Chị Xuân ạ. Nếu em không biết thương chị thì không bao giờ em lại đâm ra hờn trách chị. Đời em hôm nay như một con hươu con lạc núi. Em không biết đâu là quê nhà, đâu là thân thích nữa. Em là một người khổ nhất trên đời chị ạ.

Nói đến đây Sinh liền gục đầu trên cửa tàu, nước mắt chảy dầm dề trên hai má. Xuân tấm tức muốn òa lên khóc theo:

– Em ơi! Nhưng chị thì có khác gì em đâu. Chị cũng bơ vơ giữa đời như kẻ đi đường lạc bước. Gần hai mươi năm chị không biết thú gia đình là gì. Em còn được mẹ nâng niu chiều chuộng chứ mẹ chị thì đã xa chị lúc chị mới lớn lên.

Sinh ngửng đầu nhìn Xuân nức nở:

– Nhưng mẹ em….

Ngay lúc ấy mấy dẫy bánh tàu mài siết trên đường sắt rồi từ từ dừng lại. Xe lửa đã đến ga Hòa-Sơn. Xuân quay mặt nhìn ra ga. Thầy Luân đến đặt tay trên vai Xuân nói:

– Còn 3 ga nữa mới đến ga Huế. Cô Xuân đã thấy nhọc chưa?

Xuân còn đang chăm chú nghe chuyện Sinh nên lơ đãng trả lời:

– Cám ơn thầy, em không nhọc lắm.

Nói xong Xuân quay lại hỏi Sinh:

– Nhưng mẹ em thế nào em Sinh?

Sinh muốn nói thật nhưng thấy Xuân ra dáng băn khoăn nên không nói nữa. Lúc đi lên tỉnh, Sinh cũng định dấu không cho Xuân biết. Vì theo Sinh, Xuân biết được, Xuân không khỏi buồn cho Sinh và biết đâu Xuân lại không vì cảnh côi cút của Sinh mà đâm chán. Sinh đang lúng túng kiếm cớ để nói thì thầy Luân đã nói trước:

– Cô Xuân uống nước chanh không?

Xuân quay đầu lại:

– Được, mời thầy cứ uống.

Thầy Luân vỗ vai Xuân cười nói:

– Nhưng tôi hỏi cô có uống không chứ?

Xuân mỉm cười nhưng có dáng tức bực:

– Cám ơn thầy, em không khát.

Thầy Luân lảng đi nơi khác. Xuân nhìn Sinh hỏi tiếp:

– Bác ở nhà có việc gì không? Em đừng dấu chị. Bề nào chị cũng là chị của em kia mà.

Sinh cúi đầu ngẫm nghĩ một chút rồi cất tiếng đáp:

– Không việc gì cả chị ạ. Mẹ em đã lành mạnh như thường rồi.

Xuân nhìn thẳng vào cặp mắt Sinh:

– Không, em có dối chị việc gì ấy. Chị đã đọc được ở mắt em rồi. Em nói thật đi chị không buồn đâu.

Sinh liếc mắt nhìn thầy Luân đứng đằng xa, rồi quay lại nhìn Xuân nói thật sẽ:

– Mẹ em không sao cả. Em buồn chuyện khác. Chị hứa với em chị đừng đi chơi với thầy Luân nữa.

Sinh đã tìm một cách khác để dối Xuân. Xuân nhẹ dạ tin ngay:

– Chuyện chị đi Phong-Nha đã làm em buồn phải không?

Sinh cúi đầu không đáp. Xuân tươi cười nói tiếp:

– Nếu vậy chị xin hứa với em.

Sinh đưa mắt nhìn Xuân tỏ ra vẻ cám ơn một cách thầm kín. Lòng Sinh hồi hộp và cảm động vô cùng.

Con tàu vẫn chạy xiết qua những đồng ruộng đầy nước mưa và những cánh vườn rộng xanh um đầy cau chuối. Thỉnh thoảng trên đường cái quan một chiếc ô-tô lại như ra sức chạy thi với con tàu ngạo nghễ.