Hoa Tường Vi Trong Đêm

Vườn tược, nhà cửa của Hội Bang nằm ở phía tây thị trấn Bến Đá Lu, trên một vùng đồi tương đối bằng phẳng và màu mỡ. Khu vườn rộng trên hai mẫu, cây cối sum suê, mặt tiền xây về hướng Đông Bắc, dọc theo con đường đất rộng, đó cũng là con đường chính chạy từ đầu đến cuối xã. Lưng vườn như bức tường thành nằm gồ lên bên dòng sông trong xanh, bốn mùa thường có thuyền bè đi lại.

Ngày ấy, hành khách từ xa đến Bến Đá Lu, thậm chí cả những người quen thuộc trong làng, trong xã, nhìn cơ ngơi bề thế của Hội Bang, ai nấy đều phải dừng chân ngắm nghía và ao ước. Khu vườn có sức hấp dẫn kỳ lạ với tất cả mọi đôi mắt. Ngoài những cành cây trĩu quả, độ lôi cuốn còn được hiện lên ở sự bố trí và chăm sóc khéo léo của chủ nhân khu vườn.

Đứng trên con đường sát vườn, người ta dễ dàng nhận ra từng khu vực dành cho từng loại cây riêng biệt. Xoài, mận, dừa, cam, quýt, ổi… và bao nhiêu loại nữa đang vươn cành, tỏa lá sau hàng rào bằng chè tàu, cành đan dày sít, rậm rạp, luôn được cắt tỉa chu đáo. Ở cổng chính gần các bậc tam cấp bằng đá chẻ chắc chắn, mấy khóm tường vi tươi tốt đứng thẳng và lúc nào cũng phủ trên ngọn những chùm hoa tim tím. Trong sân, hồng nhung, hồng bạch trồng đầy trên các chậu kiểng.

Chiều chiều, khi ánh hoàng hôn lan tỏa, không gian quanh vườn Hội Bang như nhuốm đầy hương thơm của các loài hoa. Đặc biệt là hoa của mấy cây ngọc lan đứng ở các góc vườn, càng về đêm càng quyện trong gió, thoang thoảng lan ra cả một quãng đường, một khúc sông.

Mùa xuân, mùa hè và kéo dài cho đến đầu mùa thu, khu vườn đầy hoa trái ấy rộn rã tiếng chim. Các loài chim sẻ, chào mào và dồng dộc làm tổ trên các cành cây. Chim dồng dộc thường làm tổ trên trên những ngọn tre chót vót, nhưng ở đây chẳng hiểu sao chúng làm tổ rất thấp, nhiều chiếc tổ như những chiếc giày cỏ treo lủng lẳng ngang tầmtay người.

Hội Bang coi việc chim đẻ như vậy là một ân huệ của đất trời ban phát, nên ông rất nghiêm ngặt trong việc bảo vệ các tổ chim. Đến mùa chim đẻ, lão cho rào lại vườn tược, cấm con cháu không được sờ đến bất cứ một cái tổ nào. Mà trong nhà, hầu hết là người lớn, chỉ có hai đứa trẻ là Tùng Tiến, cậu bé đã ở tuổi mười ba và Hồng Mai, cô bé gái nhỏ hơn anh trai hai tuổi, hai đứa bé được cung phụng đầy đủ nên quy định của Hội Bang được thực hiện một cách chu đáo, chẳng có gì đáng phàn nàn.

Ngày trước, khi Hội Bang còn trẻ, cha lão thuộc diện khá giả ở bậc Cửu phẩm. Tuy quan Cửu là bậc thấp nhất trong giới có chức có quyền nhưng ở một vùng xa xôi như Bến Đá Lu, vị quan Cửu đã tạo cho mình một cơ ngơi bề thế, cả ruộng cả vườn có đến gần trăm mẫu. Khi vị quan Cửu mất, Hội Bang tròn hai mươi tuổi. Chàng trai trẻ lao vào cảnh ăn chơi, đêm ngày ghì cương, dang chân trên mình con ngựa trắng phóng đi khắp huyện, lao vào các sòng bạc, trai gái và các buổi hội hè. Người vợ mà quan Cửu cưới cho lão trước khi ông qua đời không thể nào kìm nổi lối sống phóng đãng ném tiền qua đầu ngựa của chồng. Ruộng nương bán dần, đến khi chỉ còn trong tay vài chục mẫu thì Hội Bang nhận ra sự nguy hiểm từ những việc mình làm nên lão ngừng bớt tính hoang phí, vả lại, tuổi đời của y cũng qua thời trẻ trung rồi. Số ruộng may mắn còn lại Hội Bang cho mọi người làm thuê, thu lúa. Lão bắt đầu tổ chức những chuyến đi buôn bằng thuyền buồm, chở than, dầu rái và các nguồn lâm sản đi bán rồi mua đổi các thứ từ thành phố về. Đời sống dư dả. Hội Bang vĩnh viễn xa rời cờ bạc, nhưng thú ham vui xem hát hò và tính trăng hoa thì đã thấm vào máu, khó lòng từ bỏ. Vợ Hội Bang sau khi sinh được đứa con trai độc nhất là Tường, phải mổ rồi tuyệt sinh, thân hình càng lúc càng gầy queo, xơ xác, làm cho lão không thể không tìm đến những người đàn bà khác.

Năm 1942, một gánh hát bộ có tiếng từ thành phố đến Bến Đá Lu biểu diễn. Hội Bang lúc đó đã ở tuổi bốn lăm, song sức sống đang thời nở rộ, lão chết mê chết mệt cô đào Loan, một cô đào có mái tóc dài óng mượt, nước da trắng, mịn màng như bánh đúc, đôi mắt lúc nào cũng mở to đầy cuốn hút. Mấy buổi liền khi xem hát, lão đều giành với các vị có chức sắc trong làng xã để cầm chầu. Nhịp trống dưới tay Hội Bang rung lên giòn giã nhưng mắt lão không rời dáng dấp dịu dàng, thân hình thon thả của cô đào Loan trong các vai công chúa. Hội Bang mơ ước mình được trẻ lại tuổi hai mươi, rồi ước mơ mình trở thành hoàng tử. Lão nghĩ đến cảnh một ngày nào đó, vòng tay của mình được siết lên tấm lưng eo tuyệt vời của cô đào trẻ. Đêm đêm, lão trằn trọc không ngủ được, bức bối trước thân hình gò bó của vợ. Cuối cùng lão dùng tiền để đạt được mục đích. Lão ngỏ lời với một tay chơi đàn cò trong gánh hát, hứa sẽ trả cho hắn một số tiền hậu hĩnh để hắn giúp lão làm quen với cô đào trẻ. Lúc đầu, lão không tin mình sẽ thành công, không ngờ cô đào trẻ vì lý do gì đó mà chỉ sau vài lần trò chuyện đã nhanh chóng có cảm tình và thân thiết với lão một cách dễ dàng. Buổi tối hẹn hò, Hội Bang không cầm chầu, lão chỉ ngồi xem, lòng hồi hộp trông cho vở diễn chấm dứt. Và rồi khi vở diễn kết thúc, cô đào liền đi ra phía sau, lặng lẽ tiến về lùm chuối tối om, nơi Hội Bang đang đứng đợi. Cả hai tỏ ra lúng túng, nhưng sau đó, lão đã nhanh chóng nắm tay cô đào trẻ, yên lặng tiến ra cánh đồng. Tháng Ba, cánh đồng đã gặt, các thửa ruộng đều khô, và giữa màn đêm yên tĩnh, con hổ đực của vùng Bến Đá Lu đã lao vào cơn say tình. Thì ra cô đào Loan quý lão là do lão đẹp trai lại cầm chầu giỏi. Mặc dù cô đào trẻ ban đầu tỏ ra chống đối chuyện ái ân nhưng bằng kinh nghiệm của Hội Bang, chỉ một lúc sau cô ta không còn sức chống đỡ đôi tay rắn chắc của lão. Rất khuya, Hội Bang mới cho cô đào Loan về, trên đường, lão ngỏ lời khuyên cô nên ở lại vùng này và làm vợ bé, lão sẽ lo cho cô sung sướng. Nhưng cô đào trẻ phản đối. Dìu cô men theo các bờ ruộng trở về tới gần chỗ sân khấu, lão hẹn cô hôm sau sẽ gặp lại nhau và chỉ lối cho cô, còn mình thì rẽ trong bóng tối bước theo một ngõ tắt. Lão chẳng ngờ sáng hôm sau, do tính bép xép của tay đờn cò, trong chợ người ta đồn ầm lên chuyện Hội Bang dan díu với cô đào Loan. Vợ Hội Bang và hai mụ đàn bà nữa đã đón đường cô đào trẻ, thượng tay, hạ chân, cả ba đấm đá làm cho cô đào nằm bất tỉnh bên đường, mái tóc dài óng mượt đã bị cắt cụt, khuôn mặt trắng trẻo son phấn sưng phồng lên vì bị xát ớt.

Gánh hát cứu chạy cho cô đào chính của mình và sau đó vội vã thu dọn đồ đạc ra đi, để lại bao nhiêu câu chửi tục cho Bến Đá Lu. Còn Hội Bang dù sao cũng bẽ mặt với xóm làng, cho thuyền đi buôn một chuyến dài ngày. Dần dần mọi chuyện đi vào quên lãng. Nhưng hai năm sau, vào một buổi chiều, chính gã đờn cò, tay mối lái trong gánh hát bội đã đến nhà Hội Bang mang theo đứa bé gái vừa tròn một tuổi. Y đặt đứa bé nằm trên bộ phản bằnggõ đã lên nước, bóng lộn, kê giữa nhà và nói với Hội Bang:

- Đây chính là đứa con gái của ông. Đào Loan bị lao đã chết cách đây tuần lễ. Chỉ có ông mới lo cho con gái mình tốt nhất. Cô ấy trăn trối một điều duy nhất là nhờ tôi mang đứa nhỏ này đến cho ông. Tên của nó là Tường Vi. Thật tội nghiệp cho cô ta!

Tay chơi đờn cò nói xong liền bỏ đi. Hội Bang bán tín bán nghi, cho người chạy đi tìm để hỏi tỉ mỉ, nhưng gã đàn cò đã biệt tăm.

Thôi thì đành phải im bặt. Hội Bang bàn với vợ, bảo bà nói với mọi người rằng đứa bé là con nuôi, họ thích con gái, mà gia đình lại hiếm con. Bà vợ giận dữ ra mặt, nhưng “hổ chàng xấu ai” nên cố nén lòng, nén dạ và chỉ một thời gian, mọi chuyện được thu xếp theo hướng êm xuôi dần. Đứa bé được giao cho bà Hoài, người đàn bà giúp việc trong nhà nuôi nấng. Người ta giữ nguyên tên nó là Tường Vi, như cái tên mà khi mang đến, gã đờn cò đã gọi.

Càng lớn, đứa bé trông càng kháu khỉnh, đôi môi tròn mọng và đỏ thắm. Đặc biệt đôi mắt thì giống mắt Hội Bang như đúc. Không nói ra nhưng Hội Bang quý con bé vô cùng. Vợ lão thì không thương cũng không ghét, tâm niệm của mụ là nuôi nó, lớn lên, dù sao sau này cũng đỡ đần được nhiều việc trong nhà.

Năm 1945, Việt Minh giành chính quyền. Hội Bang đưa cả gia đình chạy ra thành phố. Ruộng nương, vườn tược của lão bị thu hết chia cho dân nghèo. Nhưng năm 1955, sau Hiệp định Geneve,lão lại trở về quê thu mua tất cả ruộng đất đã mất trước đó, tiếp tục thực hiện việc cho người ta làm thuê, thu lúa. Căn nhà to lớn của quan Cửu bị đốt trụi hồi năm một chín bốn tám vì bị Pháp ném bom, được lão xây lại. Trưởng Tường, con trai lão đã có vợ và hai con. Mọi việc trong nhà lão giao cho vợ chồng Tường.

Vợ chồng Hội Bang lúc này cũng đã già. Cả hai ít đi đâu xa, chỉ loanh quanh trông nom khu vườn. Bấy giờ đã sang năm một chín sáu hai. Thời cuộc có bao nhiêu biến đổi. Đứa con gái kết quả của mối tình trăng hoa của Hội Bang năm nào, nay đã lớn, tươi tắn như khóm tường vi khoe sắc dưới ánh nắng buổi sớm. Cô gái đã học qua tiểu học nhưng Hội Bang không cho con học cao hơn, vì ở xã chẳng có trường, với lại theo lão, con gái học vậy là đủ, lão nghĩ, chỉ còn lo cho cô một tấm chồng là yên.

Đã có bao nhiêu chàng trai bắt đầu vo ve và Hội Bang lấy làm tự hào trước sắc đẹp của con gái mình. Tường Vi như hiện thân của cô đào năm nào, lại có phần trang nhã hơn, tròn trĩnh hơn. Lão không tiếc với con thứ gì, thỉnh thoảng cho cô tiền để mua sắm những thứ mà cô thích.

Càng diện, Tường Vi càng duyên dáng chẳng khác nào con nhà giàu có ở xứ đô thành. Nhưng Hội Bang là người rất nghiêm khắc về việc bảo vệ lễ giáo, lão không thích những cái nhìn ve vuốt của các viên sĩ quan và lính tráng dành cho con gái lão mỗi khi họ đến nhà. Lão không muốn con gái lão ra đường trừ những lúc cần thiết. Trưởng Tường cũng rất tự hào về đứa em gái, mặc dù anh ta cũng mơ hồ chẳng biết cô bé có phải là người cùng mang dòng máu với mình hay không. Bốn Thanh, vợ Trưởng Tường, người đàn bà sắc sảo nhưng tính tình thất thường, với Tường Vi, nhiều lúc chị ta tỏ ra vui vẻ, nhưng nhiều lúc lại cau có, so đo. Tường Vi hiểu rõ tính của bà chị dâu nên cố chịu đựng, chiều chuộng, dù sao Thanh cũng là người quyết định mọi chuyện trong nhà, từ buôn bán, thu lúa cho thuê đất, đến lo mọi chi phí khác.

Cũng chính năm này, năm 1962, khi Tường Vi lên mười chín tuổi, cô ở trong trường hợp vô cùng khó xử. Bao nhiêu chàng trai mơ ước, chờ mong cô dành cho họ quyền được ngỏ lời làm chồng, trong khi đó, Bốn Thanh, bà chị dâu lại muốn cô lấy Phan, người em họ của thị, một chàng trai có mái tóc xoăn xoăn, da trắng, bảnh bao, thuộc loại con nhà khá giả. Phan được học hành tử tế, tốt nghiệp trường sĩ quan, trên vai áo nhà binh là phẳng bao giờ cũng nổi lên một bông mai thêu bằng chỉ vàng rực. Tường Vi không chê Phan điểm nào về mặt dáng vẻ bên ngoài. Nhưng cái tính khinh khỉnh của viên sĩ quan trẻ làm cô khó chịu. Anh ta đi vào nhà Hội Bang bằng những bước chân ngang tàng và nhìn cô bằng đôi mắt ngạo nghễ, như đã nắm chắc cô là của mình. Bốn Thanh bao giờ cũng nói với Tường Vi về Phan, coi đó như là một ân huệ lớn lao mà họ hàng nhà thị ban phát cho cô.

Tường Vi khó chịu với những lời lẽ của bà chị dâu nhưng cô không nói ra. Nói ra cô sẽ bị nhiều thiệt thòi, sẽ chịu nhiều lời mắng mỏ vô cớ, chi bằng tìm cách từ chối vẫn hay hơn. Tường Vi muốn viên sĩ quan trẻ bị đổi đi một nơi nào đó cho rảnh mắt, song đó chỉ là mong muốn, còn sự đời thì khác, đại đội Bảo an của Phan được biệt phái về vùng đất này dài ngày, tình hình chiến sự ở đây lại đang phức tạp, khó biết ngày nào mới được chuyển đổi.

Không, mình sẽ không lấy Phan. Chắc chắn chị Thanh sẽ bực dọc ra mặt. Thây kệ, ông cụ chẳng phải rất thương yêu mình đó sao? Mình sẽ nói hết với cha. - Tường Vi thường nghĩ vậy mỗi khi một mình đứng bên giếng thả gàu múc nước. Nhiều buổi sáng cô đứng một lúc lâu, để tâm hồn bay bổng, lúc ở đám mây trắng trên nền trời cao vút, khi ở tiếng xào xạc của chòm lá rậm rạp trên ngọn cây vú sữa. Tường Vi điểm lại những đứa bạn gái, một số đã đi lấy chồng. Người mà cô sẽ lấy là ai? Giá Quân, chàng trai mà cô quý mến có gia cảnh tốt cô hạnh phúc biết mấy. Liệu cha mẹ và anh Tường của cô có đồng ý để cô yêu một người như vậy không? Nhà Quân nghèo quá, địa vị thấp kém quá, đành rằng Quân không thua kém gì Phan về việc đảm bảo hạnh phúc cho cô. Cô có cần gì một cuộc sống sang giàu đâu, miễn là hạnh phúc, người chồng phải thương yêu cô. Mà Quân là người có thể làm được điều đó, anh ta khỏe, yêu cô say đắm. Đôi mắt lúc nào nhìn cô cũng ánh lên vẻ thăm thẳm ngây ngất. Đôi mắt như có lửa, ngọn lửa mờ ảo, lung linh. Đã bao nhiêu lần Tường Vi trở nên yếu đuối, bối rối như cành liễu trước cái nhìn ấy.

Tường Vi chẳng hiểu tại sao ông Hội Bang, cha cô, lại chọn và thuê Quân chăm sóc vườn cây trái của mình. Ông không biết rằng, Quân muốn “vo ve” con gái ông sao? Nhiều lần nhận thấy khuôn mặt chàng trai chăm sóc vườn của cha mình trở nên đăm chiêu, cau có khi anh ta nhìn thấy viên sĩ quan trẻ trong nhà đi lại. Không chỉ nói năng gượng gạo, mà có lúc anh ta còn đáp nhát gừng khi cô hỏi. Tường Vi không tỏ ra khó chịu trước những lúc như vậy, mà còn thích thú, vì cô biết Quân đang ghen tức. Một chàng trai vì yêu mình mà ghen tức chẳng phải là điều để người con gái tự hào hay sao? Người con trai ấy lại là Quân, thì cái ghen tức ấy càng kích thích Tường Vi, vì vậy, có lúc cô còn cố ý trêu chọc nữa.

Hồi còn học ở trường tiểu học với nhau, Quân học rất giỏi, nổi tiếng trong cả trường, năm nào cũng được nhận phần thưởng. Chính Quân đã bày cho Tường Vi cách làm nhiều bài toán đố. Anh và cô có bao nhiêu kỷ niệm mà cô luôn nhớ tới. Cả đợt cắm trại của thanh niên ở sân quận lỵ vừa rồi anh đã để lại trong cô bao nhiêu ấn tượng đẹp đẽ.

Về chuyện này còn có Hiển - một người con trai gầy gò, lèo khoèo cũng hay săn đón Vi, yêu cô đến cuồng nhiệt. Hiển đã viết cho Tường Vi hàng chục lá thư tình thống thiết. Vi không hề viết lại, song những lá thư đơn phương tiếp theo vẫn cứ đến. Với chàng trai này, Tường Vi không có một chút xúc động khi nghĩ tới, có chăng chỉ một chút thương hại thoáng qua. Cô dứt khoát không viết lại một lời, chỉ nhắn với người kín đáo đưa thư cho cô bằng một câu mà sau này mỗi khi nhớ lại cô rất ân hận: Đừng bao giờ nói chuyện ấy với tôi, vô ích! Tường Vi còn hiểu rõ mối bất hòa giữa Quân và Hiển. Họ cắt đứt sự đi lại thân thiết đã có từ lâu. Lý do chắc chắn không ngoài chuyện họ là tình địch của nhau, mà nguyên nhân gây ra bất hòa không ai khác ngoài cô.

Vốn yếu đuối và không quyết đoán, nên trong hoàn cảnh của mình, Tường Vi chẳng biết nên chọn lối nào. Cô chỉ còn một niềm vui là đùa nghịch với hai đứa con của người anh trai là Tùng Tiến và Hồng Mai trong những lúc rảnh rỗi. Hai đứa bé rất thích Tường Vi, nhất là Hồng Mai cứ quấn quýt bên cô. Hai lúm đồng tiền trên má con bé khi cười cứ tròn xoáy. Trong nhà ai cũng nói rằng, nụ cười của đứa cháu gái giống hệt nụ cười của bà cô. Cả đôi mắt của hai người cũng như cùng khuôn đúc, mòng mọng và hơi dày, trông đến là lôi cuốn pha chút bướng bỉnh. Tường Vi tự hào về điều đó, và mỗi khi có ai khen đứa cháu, cô lại vào phòng cầm chiếc gương nhỏ lên soi.